Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Skały ilaste byłego województwa bielskiego jako surowce ceramiki budowlanej

Ratajczak T., Stachura E.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2000

|

T. 16, z. 2

5-24

PL

Występujące na terenie byłego województwa bielskiego skały ilaste można podzielić na dwie grupy: plastyczne - iły i gliny oraz lite - łupki. Do pierwszej należą czwartorzędowe gliny aluwialne, zwietrzelinowe i lessowe, a także iły mioceńskie. Druga reprezentowana jest przez odmiany łupków zalegające w różnych ogniwach litostratygraficznych Karpat. Okolice Bielska-Białej nie należą do rejonów szczególnie zasobnych w te odmiany skał. Można je uznać za mało zróżnicowane genetycznie i nie najlepsze surowcowo. Złoża ceramiki budowlanej tego rejonu reprezentują typ wielosurowcowy. Eksploatuje się w nich dwie, trzy, a nawet cztery odmiany surowców. Z uwaqi na ich własności wyróżnia się odmiany mogące mieć zastosowanie w następujących technologiach: - ceramika budowlana; ten kierunek wykorzystania dotyczy czwartorzędowych glin zwietrzelinowych i lessowych oraz częściowo aluwialnych, a także iłów mioceńskich i łupków cieszyńskich; - produkcja keramzytu; takie możliwości istnieją w przypadku m. in. łupków warstw hieroglifowych czy istebniańskich. Zasoby surowców ilastych tego rejonu - zarówno udokumentowanych, jak i zarejestrowanych - są nieduże. W złożach zalega około 14 mln m3 kopalin udokumentowanych w różnych kategoriach. Eksploatacja prowadzona jest w 10 złożach. Dysponują one około 9,5 mln m3 surowców. W pięciu zakładach produkcja odbywa się okresowo. Wydobycie surowca w 1998 r. wynosiło około 25 tys. m3. Wykorzystywany on był głównie do produkcji zróżnicowanych wyrobów ceramiki budowlanej. Forma zdecydowanej większości złóż jest pokładowa. Obecny w nich surowiec zazwyczaj reprezentuje klasę III B (Wyrwicka, Wyrwicki 1994). Powierzchnie ich są nieduże, nie przekraczają 1 ha. Charakter i jakość kopaliny powodują, że system produkcji i eksploatacji pozostaje bezodpadowy. Szansę na powiększenie zasobów i produkcji należy upatrywać w: - udokumentowaniu nowych zasobów w istniejących złożach; - uruchomieniu wydobycia i produkcji w złożach obecnie nieczynnych. W większości przypadków złoża surowców ceramiki budowlanej w byłym województwie bielskim można zaliczyć do grupy 3A kwalifikacji sozologicznej. Nieczynne i wyeksploatowane wyrobiska po surowcach ceramiki budowlanej mogą stać się dogodnym miejscem deponowania odpadów. Z uwagi na walory krajobrazowe rejonu należy zwrócić uwagę na dbałość przeprowadzanych w nich prac rekultywacyjnych.

EN

Clay rocks occurring in the area of the former Bielsko-Biała Voidvodship can be divided into two groups: plastic varieties - clays and loams, and indurated varieties - shales. The first are reperesented by Quaternary alluvial, residual and loess loams as well as Miocene clays, the other by clay-shales belonging to various lithostratigraphical units of the Carpathians. The vicinity of Bielsko-Biała is not particularly rich in these rock types, which can be considered as: - poorly diversified from the point of view of their lithology and genesis; - of inferior quality. The deposits of raw materials of building ceramics in this area should be classified as multifunctional, providing two, three and even four useable rock types. The clay rocks of the former Bielsko-Biała Voivodship can be further divided considering their industrial properties into groups applicable in the following technologies: - building ceramics. Into this category we can include Quaternary residual and loess loams, part of alluvial loams, Miocene clays and Cieszyn shales; - production of keramsite (artificial ilght aggregate). the appropriate properties are displayed, among others, by shales of the Hieroglyphic and Istebna Beds. Resources of raw materials of building ceramics in the area, both proved and recorded, are not big. The deposits there contain about 14 mln m3 of proved raw materials, documented in various categories. Open pit mining proceeds in ten deposits with total reserves of 9,5 mln m3. In five brickyards mining of clays and firing of bricks is a periodic activity. In 1998 some 25,000 m3 of rock was mined; the material was used in production of various types of building ceramic materials. Most of the deposits have the layered form. They belong to the IInd (Wyrwicka, Wyrwicki 1994) category of deposits considering their geological and mining conditions of occurence. Their areas are rather small, not exceeding 1 ha. The character and properties of raw materials mined decide about the waste-free system of exploitation and production. The chances for enlargement of resources and intensification of production can be seen in: - proving new reserves in existing deposits; - opening of mining and production in deposits documented but currently not mined. A substantial number of deposits of raw materials of building ceramics in the former Bielsko-Biała Voivodship can be included into the group no. 3A (Wyrwicka, Wyrwicki 1994) in the environmental classification. Not used and abandoned opencast workings after mining of building clay raw materials may cecome suitable places for disposing of various waste materials. Considering the landscape amenities of the region, special care should be taken during recultivation of such pits.

2

Charakterystyka surowcowa iłu krakowieckiego ze złoża Kolbuszowa-Kupno

Szczepek-Wcisło K., Wyszomirski P.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2000

|

T. 16, z. 2

25-41

PL

W pracy zamieszczono wyniki badań iłów krakowieckich ze złoża Kolbuszowa-Kupno. Przedstawiono skład ziarnowy i mineralny, a także skład chemiczny w zakresie pierwiastków głównych, podrzędnych i śladowych. Na podstawie analizy termicznej metodą EGA określono skład chemiczny gazów wydzielających się podczas ogrzewania iłu. Uzyskane wyniki porównano z właściwościami iłów krakowieckich z innych rejonów ich występowania. Ponadto zbadano podstawowe parametry technologiczne iłu wypalonego metodą tradycyjną w piecu laboratoryjnym i w piecu do szybkościowego wypalania. Stwierdzono możliwość znacznego skrócenia czasu wypalania bez istotnego wpływu na właściwości uzyskanego tworzywa.

EN

The Tertiary Krakowiec clay deposit in Kolbuszowa-Kupno is one of the biggest in south-eastern Poland. The clay is illitic in character. Together with illite there occur other clay minerals (kaolinite, smectites, chlorites), non-clay ones (quartz, calcite, feldspars) and organic matter. Taking into account grain size distribution, one can point to the possibility of applying this mineral raw material for the production of such structural clay products as lighweight brics and blocks. The clay studied is characterized by high plasticity as well as relatively low make-up water and drying shrinkage. The natural radioactivity coefficients f1 and f2 for the clay studied are significantly lower than permissible Polish limits for structural clay products and their raw materials. During firing of clay samples the compressive strenght and shrinkage of the body increase while the permeability decreases. These processes are intensified at a temperature of 1050oC. During firing of the clay studied, mainly water vapour and carbon dioxide are released. The lack of the emission of such detrimental volatiles as SOx and HF is advantageous from the environmental viewpoint. The comparison of technological properties of products made of clay of the Kolbuszowa-Kupno deposit, manufactured by traditional method and by fast firing method indicates that the time of the production process can be remarkably reduced without significant influence on technological parameters of the ceramic body obtained.

3

Szeroka gama asortymentów glinek ceramicznych firmy Fuchs-Ton

Ladnorg U.

Ceramika Budowlana i Silikaty

|

1999

|

R. 41, nr 1

27-28

4

Przecierak sitowy maszyną rozdrabniającą, homogenizującą i dozującą (cz. 2)

Lorenz A.

Ceramika Budowlana i Silikaty

|

1998

|

R. 40, nr 2

32-34

5

Przecierak sitowy maszyną rozdrabniającą, homogenizującą i dozującą (cz. 1)

Lorenz A.

Ceramika Budowlana i Silikaty

|

1998

|

R. 40, nr 1

25-26