Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wpływ dodatku oleożywic na właściwości chemiczne oleju rzepakowego tłoczonego na zimno

Starek A., Sagan A., Kiczorowska B., Szmigielski M., Ślaska-Grzywna B., Andrejko D., Kozłowicz K., Blicharz-Kania A., Krajewska M.

Przemysł Chemiczny

|

2018

|

T. 97, nr 5

771--773

PL

Dokonano oceny wpływu dodatku suszonego rozmarynu oraz żywic pochodzących z wybranych kadzidłowców i balsamowca indyjskiego na zmiany oksydacyjne oleju rzepakowego tłoczonego na zimno. Do badań przygotowano próbę kontrolną zawierającą czysty olej rzepakowy oraz pięć prób doświadczalnych, zawierających olej z 1-proc. dodatkiem suszonego rozmarynu oraz żywic z Boswelia carteri, Boswellia serrata, Boswellia frereana i Guggul (Commiphora wightii). Oleje przechowywano w temp. 10 ± 1°C. Po 2, 4, 8 i 12 tygodniach w badanych próbach oleju oznaczono liczbę kwasową, liczbę nadtlenkową i stabilność oksydatywną. Przeprowadzona analiza wariancji Anova ze szczegółową analizą średnich przedziałów ufności przy użyciu testu Tukeya (α = 0,05) wykazała istotny wzrost stabilności oksydatywnej oleju rzepakowego w próbach z dodatkiem suszonego rozmarynu i żywicy Guggul.

EN

A cold-pressed rapeseed oil was improved by addn. 1% of dried rosemary and resins from Boswellia carteri, Boswellia serrata, Boswellia frereana and Guggul (Commiphora wightii). The oils were stored at 10 ± 1°C. After 2, 4, 8 and 12 weeks, the oil samples were studied for acid index, peroxide value and oxidative stability by std. methods. The addn. of dried rosemary and Guggul resin, resulted in a significant increase in the oxidative stability of rapeseed oil.

2

Analiza wzrostu rzepaku ozimego w okresie zawiązywania i wypełniania łuszczyn

Spychalski B., Pietkiewicz S., Ławicki A., Adamski A., Kalaji H. M.

Inżynieria Ekologiczna

|

2018

|

Vol. 19, nr 5

36--46

PL

W doświadczeniu polowym przeprowadzonym w sprzyjających warunkach pogodowych w indywidualnym gospodarstwie rolnym autora pracy analizowano dynamikę wzrostu rzepaku ozimego w okresie zawiązywania i wypełniania łuszczyn u dwóch odmian (populacyjnej Brendy i mieszańcowej Primus F1) rzepaku ozimego. Zastosowano wariant wskaźnikowej analizy wzrostu dla pojedynczej rośliny. Stwierdzono, że odmiana mieszańcowa charakteryzuje się wyższą tolerancją na występujące w trakcie zawiązywania i wypełniania łuszczyn stresy biotyczne (choroby i szkodniki) i okresową suszę (większa zdolność gromadzenia wody), ale tworzy mniejszą suchą masę oraz wcześniej traci liście. Odmiana populacyjna wytwarza więcej suchej masy, wcześnie ustalają się u niej stałe proporcje poszczególnych organów, ale jest narażona na osypanie nasion. W efekcie różnica w plonie nasion wynosi 0,4 t ha-1. Mieszańcowa hodowla rzepaku powinna zatem dążyć do wczesnego ustalenia się stałych proporcji udziału poszczególnych organów w suchej masie całej rośliny.

EN

Field experiment was conducted to analyze the growth dynamics of the oilseed rape and the filling of pods in two types (cv. Brendy population and cv. Primus F1 hybrid). The variant of quantitative growth analysis for a single plant was chosen. It was found that the hybrid variety has a higher tolerance to biotic stresses that may occur (pests and diseases) and periodic drought (increased water storage capacity). However, it created a lower dry weight and lost the leaves earlier. Population produces more dry matter, earlier it establishes a fixed proportion of each organ within, but is exposed on spill on the seeds. As a result, the difference in the yield of the seed was 0,4 t ha-1

3

Skuteczność wybranych fungicydów w zależności od właściwości fizycznych roztworu

Korbas M., Jajor E., Danielewicz J., Sobiech Ł., Perek A., Horoszkiewicz-Janka J.

Przemysł Chemiczny

|

2016

|

T. 95, nr 7

1395--1397

PL

Oceniono skuteczność substancji czynnych fungicydów stosowanych w ochronie rzepaku (tiofanat metylowy, tebukonazol, prochloraz) w zależności od dodatku adiuwanta (trisiloksan z podstawnikami polieterowymi-100%, etoksylowany alkohol izodecylowy-90%, metylowany ester oleju rzepakowego-95%). Wpływ kombinacji tych środków na ograniczanie wzrostu grzybni patogenów oceniano w warunkach in vitro. Do badań wybrano izolaty Botrytis cinerea, Sclerotinia sclerotiorum i Alternaria brassicicola. Mieszaniny substancji czynnych z etoksylowanym alkoholem izodecylowym wykazały największą skuteczność ograniczania rozwoju grzybni wszystkich patogenów. Modyfikacja fizycznych właściwości roztworu przy użyciu metylowanego estru oleju rzepakowego powodowała z reguły obniżenie skuteczności działania badanych substancji czynnych.

EN

Three active substances of com. fungicides used for rapeseed protection (thiophanate-methyl, tebuconazole, prochloraz) were modified by addn. of com. adjuvants (trisiloxane with polyether substituents, ethoxylated isodecyl alc., rapeseed oil Me ester) and studied in vitro for growth limitation of pathogen mycelia (Botrytis cinerea, Sclerotinia sclerotiorum, Alternaria brassicicola). The growth was limited when ethoxylated isodecyl alc. was added to the active ingredients. The addn. of the rapeseed oil Me ester resulted in a decrease in the fungicidal activity of the agents.

4

Właściwości chemiczne ekologicznych olejów roślinnych tłoczonych na zimno

Krajewska M., Andrejko D., Ślaska-Grzywna B.

Przemysł Chemiczny

|

2015

|

T. 94, nr 10

1714-1716

PL

Przeprowadzono tłoczenie na zimno oleju z nasion rzepaku ozimego (Brassica napus L.) odmiany Adriana, lnu włóknistego (Linum usitatissimum L.) odmiany Luna, konopi włóknistych (Cannabis sativa L.) odmiany Beniko, maku niebieskiego (Papaver somniferum L.) odmiany Major, rzeżuchy ogrodowej (Lepidium sativum L.) i czarnuszki siewnej (Nigella Sativa L.). W nasionach oznaczono zawartość tłuszczu. Obliczono wydajność tłoczenia oleju. W olejach oznaczono liczbę kwasową (LK), liczbę nadtlenkową (LN) oraz stabilność oksydatywną. Wszystkie użyte do badań nasiona charakteryzowały się zbliżoną zawartością tłuszczu wynoszącą 30–40%, z wyjątkiem rzeżuchy (13,4%). Uzyskane oleje spełniały normy jakościowe pod względem wartości LK, ale charakteryzowały się małą stabilnością oksydatywną (wyjątek stanowił olej rzepakowy).

EN

Seeds of oilseed rape (Brassica napus L.) varieties Adriana, fiber flax (Linum usitatissimum L.) varieties Luna, hemp (Cannabis sativa L.) varieties Beniko, blue poppy (Papaver somniferum L.) varieties Major, garden cress (Lepidium sativum L.), fennelflower (Nigella sativa L.) were analyzed for fat content and cold-pressed (room temp.) to det. the oil extn. efficiency. The oils were characterized by acid no., peroxide value and oxidative stability. All the seeds (except for cress) had a similar fat content to 30–40%. The oils met the quality requirements but showed low oxidative stability except for rapeseed oil.

5

Logistyka dostaw surowca w produkcji biopaliw

Borowski S., Żarski W., Dulcet E., Kaszkowiak J., Zastempowski M.

Logistyka

|

2015

|

nr 4

1821--1828, CD2

PL

Celem artykułu jest zasygnalizowanie problemu wpływu zużycia paliwa na kosztochłonność pozyskiwania surowców do produkcji biopaliw. Jest to spowodowane niewystarczającym potencjałem ekonomicznym zasobów. Zwiększenie odległości spowodowane brakiem surowców powoduje potrzebę zwiększenia promienia obszaru z którego jest on pozyskiwany. Powoduje to oprócz strat ekonomicznych także zwiększoną emisję CO2. Działanie takie jest więc niekorzystne ze względów ekologicznych. Prawidłowe dobranie wydajności przetwórni powinno opierać się na dobrze wykonanej ocenie potencjału ekonomicznego biomasy.

EN

The aim of this article is signaled influence of the problem on the fuel consumption cost-absorption raw material sourcing for the production of biofuels. This is due to insufficient economic potential resources. Increase the distance due to the lack of raw materials will need to increase the radius of the area from which it is derived. This results in addition to the economic takeoff, CO2 - emissions also increased. Such action is so unfavorable for environmental reasons. Correct selection of processing capacity should be based on well done assessing the economic potential of biomass.

6

Pożyteczne mikroorganizmy w zintegrowanej uprawie rzepaku

Polańczyk E.

Zeszyty Naukowe. Mechanika / Politechnika Opolska

|

2014

|

z. 104

165-168

EN

Article represents one of the biological methods allow to reduce the adverse conditions in the integrated cultivation rape. Metods allows to limit the use of plant protection, improving the health of plants and soil and lower production costs.

7

Efektywność energetyczna uprawy roślin oleistych i konwersji ich biomasy na paliwa płynne

Bielski S., Jankowski K., Budzyński W.

Przemysł Chemiczny

|

2014

|

T. 93, nr 12

2270-2273

PL

Obliczono efektywność energetyczną produkcji biopaliw z wybranych jarych roślin oleistych i porównano ją z wynikami dla rzepaku ozimego, głównej rośliny oleistej, wykorzystywanej w Europie do produkcji biodiesla. Wyniki badań jednoznacznie wskazują stratę energii występującą podczas przetwarzania oleju z rzepaku jarego, gorczycy białej i Inianki siewnej na biodiesel.

EN

Long term results of field expts. with cultivation of winter and spring rapes, white mustard, camelina and oil flax were used for evaluation of biodiesel oil prodn. economy (energy return on energy invested). The energy efficiency was in all cases lower (8.3-17.1 GJ/ha) than that of winter rape (43.1 GJ/ha).

8

Ograniczanie strat rzepaku podczas zbioru kombajnem

Kroll A., Kaszkowiak J.

Postępy w Inżynierii Mechanicznej

|

2013

|

nr 1(1)

41--46

PL

W pracy przedstawiono aspekty techniczne, agrotechnologiczne i ekonomiczne zbioru rzepaku. Porównano technologie zbioru jedno i dwuetapowego. Dokonano kalkulacji kosztów adaptacji kombajnu i zabiegów desykacji przed zbiorem w zestawieniu z wielkością strat. Przedstawiono orientacyjne koszty powyższych zabiegów w odniesieniu do wartości strat rzepaku.

EN

The paper presents technical aspects and economic agrotechnology rape harvest. Presented a set of technologies and two-stage one. Compared the costs of adapting the combine and pre-harvest desiccation treatments compared with the scale of losses. Presents the approximate cost of these treatments in relation to the losses of rape.

9

Wpływ odmiany rzepaku na własności użytkowe oleju rzepakowego jako paliwa

Bocheńska A., Powierża L.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2013

|

Vol. 58, nr 2

17--20

PL

W artykule zaprezentowano wyniki badań związanych z weryfikacją hipotezy, zawierającej przypuszczenie, o wpływie odmiany nasion rzepaku na właściwości wytłaczanego z niego oleju, w aspekcie jego przydatności jako paliwa do napędu wysokoprężnych, średnioobrotowych silników spalinowych. Badania przeprowadzono dla dwóch, najbardziej rozpowszechnionych, średnio oleinowych odmian rzepaku uprawianych w kraju. Wybrano do tego celu odmiany Bojan i Kama. W badaniach, przeprowadzonych na specjalnie zaprojektowanym stanowisku badawczym do wytłaczania oleju, wykorzystano tłocznię ślimakową firmy Ferment-Duo. Wartości wybranych właściwości, pozyskiwanego na stanowisku, oleju rzepakowego, wyznaczano w specjalistycznym, akredytowanym laboratorium paliwowym, zgodnie z obowiązującymi normami.

EN

The article presents the results of studies associated with the verification of hypothesis, containing the assumption about the effect of the rape seed variety on the properties of oil extruded from it, in terms of its usefulness as a fuel to power medium-RPM diesel engines. The study was conducted for two most prevalent varieties with an average oleic canola content, grown in the country. The varieties selected for this purpose were: Bojan and Kama. The tests conducted on the specially designed test bench, for oil pressing, involved the use of Ferment-Duo’s screw press. The values of selected properties, of the rapeseed oil obtained on this stand were determined by a specialist, accredited fuel laboratory, in accordance with applicable standards.

10

Ekopaliwa źródłem czystej energii dla transportu

Wasiak A., Orynycz O.

Ekonomia i Zarządzanie

|

2013

|

Vol. 5, no. 4

127--144

PL

W perspektywie najbliższych lat wzrost liczby samochodów będzie przyczyniał się do zwiększania zapotrzebowania na energię, a więc i zużycie ropy naftowej. Stwarza to problemy związane ze wzrostem zanieczyszczeń środowiska naturalnego, a szczególnie atmosfery, wymuszając zwiększanie wymagań w zakresie jego ochrony. Równocześnie, wiele sygnałów wskazuje na wyczerpywanie, przynajmniej tych najbardziej dostępnych, źródeł ropy naftowej Konieczne jest więc prowadzenie intensywnych badań nad poszukiwaniem paliw zastępczych. Prowadzone są zarówno poszukiwania nowych źródeł paliw kopalnych (na przykład gaz łupkowy), jak i paliw alternatywnych. Alternatywą umożliwiającą wyrównanie potencjalnych niedoborów ropy naftowej staje się produkcja biopaliw ciekłych, które mogą, przynajmniej przez pewien czas, stanowić nowe źródło energii dla rynku motoryzacji i nie będą przynosić negatywnych skutków ekologicznych. Zastosowanie estrów metylowych oleju rzepakowego jest próbą odpowiedzi na rozwiązanie problemów energetyki i ochrony środowiska. Poziom substytucji paliw kopalnych przez RME ma wpływ na wielkość emisji CO2, która jest uważana za główną przyczynę antropogenicznych zmian klimatu. W artykule omówiono skalę potencjalnego zapotrzebowania na biopaliwo dieslowskie, które można stosować jako paliwo jednoskładnikowe, bądź w mieszaninie z paliwami mine-ralnymi oraz podstawowe technologie produkcji. Dokonano również analizy efektywności energetycznej podsystemu agrarnego, stanowiącego podstawę surowcową produkcji biopaliwa.

EN

In the perspective of the closest years the growth of a number of cars will contribute to enlarging energy demand, and to the consumption of oil. This creates problems connected to the growth of pollution of natural environment, particularly the atmosphere, extorting enlarging of the requirements with respect to environmental protection. Simultaneously, many signals indicate exhausting, at least these most accessible, sources of oil. That is why it is necessary to search for supplementary fuels. The intensive investigations are led in both the search for the new resources of mineral fuels (e.g. the shale gas), as well as for alternative fuels. Production of liquid biofuels appears to be an alternative enabling, at least during a certain time, the replacement for the potential shortages of oil, making up the new source of energy for road transport. Moreover the use of biofuels will not increase the negative ecological results. The use of the methyl esters of rapeseed oil is the attempted solution of the problems occurring in energetic economy and environmental protection. The level of substitution of mineral fuels by and RME has the influence on the CO2 emission, which is considered as the main cause for the anthropogenic climate change. The paper presents the scale of the potential demand for biodiesel that can be used as the single component fuel or in the mixture with mineral fuels. The technological routes of the biodiesel production are also described. Analysis of the energetic efficiency of agricultural subsystem, being the basis assuring resources for biofuel production, is also presented.

11

Badania przydatności bydgoskich rozdrabniaczy laboratoryjnych

Sadkiewicz J., Romanowski Ł.

Ekologia i Technika

|

2013

|

R. 21, nr 6

269-275

PL

W pracy przedstawiono charakterystyki techniczne 6-ciu rozwiązań rozdrabniaczy – młynków (opracowanych i wdrożonych przez bydgoskich naukowców) do przemiału próbek laboratoryjnych zbóż. rzepaku, pieczywa itp. Z uwagi na konstrukcję oraz działanie dokonano podziału na charakterystyczne grupy ułatwiające zastosowanie ich w praktyce laboratoryjnej. Ponadto Określono możliwość przemiału oraz wpływ czasu rozdrabniania na granulację miewa oraz na przydatność do określanych badań parametrów stosowanych w ocenie jakości zbóż.

EN

In this paper there are presented technical characteristics of 6 different designs of grinders – mills (developed and implemented by Polish researchers) for milling test samples of grains, rape, bakery products, etc. Considering the mills' design and way of operation the division into distinctive groups is made on the way they facilitate practical application in a laboratory setting. There is also determined the milling capability, the impact of the grinding time on the granulation as well as on the usefulness for determining the research parameters used in quality assessment of grains.

12

Technologia otrzymywania nawozów płynnych typu NS oraz ocena ich wpływu na plony nasion rzepaku ozimego

Igras J., Winiarski R., Karsznia M., Rusek P., Topolewska K., Wielicka J., Dancewicz A.

Przemysł Chemiczny

|

2012

|

T. 91, nr 2

183-188

PL

Omówiono technologię otrzymywania płynnych nawozów azotowo-siarkowych z roztworów mocznika i odpadowych roztworów siarczanu amonu z produkcji kaprolaktamu. Przedstawiono wyniki badań efektywności tych nawozów w ścisłych doświadczeniach polowych w ramach projektu badawczego MegaProjekt, przeprowadzonego na zlecenie Grupy Kapitałowej Puławy. Dokonano porównania efektywności nawożenia stałymi i płynnymi nawozami azotowo-siarkowymi, a także oceniono ich wpływ na wielkość i jakość nasion rzepaku ozimego. Stwierdzono, że największe przyrosty plonów nasion rzepaku ozimego oraz przyrost ilości tłuszczu w nasionach uzyskano po zastosowaniu roztworu saletrzano-mocznikowego (RSM) z dodatkiem siarki.

EN

Liq. N-S fertilizers were prepd. by using urea and waste (NH4)₂SO₄ solns. from caprolactam prodn. and studied for effectiveness in winter rape culture in field expts. The crop of seeds was substantially increased after the fertilizing. The fat content in the seeds decreased but the final yield of the fat was also increased (up to 164.8 kg/ha).

13

Wpływ średnicy dyszy wylotowej na właściwości użytkowe tłoczonego oleju rzepakowego

Bocheńska A., Powierża L.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2012

|

Vol. 57, nr 2

15-18

PL

W artykule zaprezentowano wyniki badań dotyczących weryfikacji hipotezy zawierającej przypuszczenie o możliwości poprawiania użytkowych właściwości surowego oleju rzepakowego poprzez odpowiedni dobór parametrów procesu jego wytłaczania. Badania przeprowadzono dla dwóch odmian rzepaku uprawianych w kraju, różniących się zawartością kwasu oleinowego. Celem badań było sprawdzenie wpływu na właściwości oleju średnicy dyszy wylotowej. Do badań wykorzystano tłocznię ślimakową firmy Ferment-Duo. Właściwości oleju pozyskanego do badań określano w specjalistycznym laboratorium paliwowym zgodnie z obowiązującymi normami.

EN

The article presents the results of tests to verify the hypothesis that it is possible to improve the service properties of the crude rape-seed oil by appropriate selection of the parameters of its manufacturing process. The tests have been carried out using two types of rape seed grown in the country, which differ in oleic acid content. The objective of the tests was to check the influence of the outlet nozzle diameter on the oil properties. For the purpose of the tests, the plug screw feeder press of Ferment-Duo firm, was used. The properties of the oil obtained for the tests have been determined at a specialist fuel laboratory, in accordance with the current standards.

14

Wpływ ścieżek przejazdowych na plon roślin uprawnych

Niemczyk H., Buliński J.

Inżynieria Rolnicza

|

2012

|

R. 16, nr 2, t. 1

277-286

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań polowych nad wpływem sposobu wykonywania przejazdów po polu na plonowanie buraka, ziemniaka, rzepaku i pszenżyta ozimego. Badanie prowadzono na trzech obiektach: I - bez przejazdów (łan), II - z przejazdami wykonywanymi sposobem tradycyjnym (tj. po łanie roślin w pszenżycie, w rzepaku lub między rzędami roślin, przy standardowej rozstawie rzędów w okopowych), III - z przejazdami wykonywanymi po ścieżkach przejazdowych. Przejazdy maszyn rolniczych wykonane sposobem tradycyjnym spowodowały spadek plonu roślin w stosunku do łanu. Natomiast na poletkach usytuowanych między ścieżkami przejazdowymi plon był wyższy niż na pozostałych obiektach. Było to spowodowane wyższym plonowaniem roślin w rzędach sąsiadujących ze ścieżkami. Efekt brzegowy wynosił 10% dla ziemniaka, 45% dla buraka, 61% dla rzepaku i 88% dla pszenżyta ozimego. Wyższe plonowanie roślin rzędów brzegowych, przy stosowaniu dużej rozstawy ścieżek w łanie, zapewnia znaczną (rzepak, ziemniak) albo całkowitą (burak, pszenżyto) rekompensatę utraconego plonu, wynikającego z założenia ścieżek.

EN

The paper presents the results of field research on the effects of the method of running over the field on the yield of sugar beet, potatoes, rape and triticale. The research were carried out in three facilities: I - without runs (field), II - with conventional runs (i.e. on the field of plants in triticale, rape or between the rows of plants, at a standard spacing of rows for root crops), III - with runs carried out on tramlines. The runs of agricultural machines carried out with a conventional method caused decrease of the yield of plants in comparison to a field. While the plots situated between the tramlines showed a higher yield than the yield in the remaining facilities. It resulted from a higher yield of plants in rows near tramlines. The land effect was 10% for a potato, 45% for the sugar beet, 61% for rape and 88% for winter triticale. Higher yield of plants side rows at the use of wider spacing in the field ensures a considerable (rape, potato) or total (sugar beet, triticale) compensation of the lost yield resulting from setting tramlines.

15

Rośliny oleiste w Polsce i na świecie w ostatnich latach

Bojanowska M., Pabich M.

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2012

|

R. 13, nr 10

159-162

PL

Produkcja roślin oleistych na świecie odgrywa bardzo ważną rolę i systematycznie rośnie. Do kluczowych roślin z tej grupy należą soja, rzepak i słonecznik. W Polsce największe znaczenie w produkcji tłuszczów pochodzenia roślinnego ma rzepak, natomiast na świecie soja.

EN

Oilseeds production in the world is very important and systematically growing. Key plants of this group are soybean, canola and sunflower. The most important in the production of vegetable fats are canola (in Poland) and soybeans (in the world).

16

Wpływ zróżnicowanego zaopatrzenia gleby w makroskładniki na zawartość manganu w roślinach

Brodowska M. S.

Proceedings of ECOpole

|

2011

|

Vol. 5, No. 2

505--510

PL

W trzyletnich doświadczeniach wazonowych oceniono zakres i kierunek zmian w zawartości manganu w roślinach w warunkach nawożenia siarką i magnezem przy zróżnicowanym stosunku N:P:K. Doświadczenia założono metodą kompletnej randomizacji. Obejmowały one trzy czynniki zmienne zastosowane na trzech poziomach. Roślinami testowymi były jare formy rzepaku, pszenicy i jęczmienia. Uzyskane wyniki badań wskazują, że zastosowane czynniki doświadczalne przyczyniły się do istotnego zróżnicowania zawartości manganu w roślinach testowych. Wyjątek stanowiła słoma pszenicy, w przypadku której nie stwierdzono istotnego wpływu nawożenia magnezem oraz interakcji stosunek N:P:K dawka magnezu na zawartość manganu. Nawożenie siarką wpłynęło na spadek zawartości manganu w roślinach testowych.

EN

In the three-year pot experiment the range and direction of the changes in content of manganese in plants in the conditions of sulphur and magnesium fertilization under varied N:P:K ratio were analysed. The experiments were performed using the complete randomization method. Three variable factors applied on 3 levels were used. Spring forms of rape, wheat and barley were used as test plants. Achieved results indicated that applied experimental factors contributed to a substantial differentiation of content of manganese in test plants. The exception was straw of wheat, for which no considerable effect of the magnesium fertilization and N:P:K ratio dose magnesium interaction on manganese content, was recorded. Sulphur fertilization influenced the decrease of manganese content in plants. Among studies organs of the test plants the highest manganese uptake were recorded in case of straw.

17

Selekcja bakterii ryzosferowych usprawniających procesy fitoremediacji gleb zawierających związki metali ciężkich

Dąbrowska G., Hrynkiewicz K., Kłosowska K., Goc A.

Ochrona Środowiska

|

2011

|

Vol. 33, nr 2

53-58

PL

Wiele spośród bakterii ryzosferowych charakteryzuje się wysoką opornością na jony metali ciężkich i odgrywa ważną rolę w promowaniu wzrostu roślin w ich obecności. W badaniach przeanalizowano szczepy bakterii Bacillus sp. (ML 1-2), Bacteroidetes bacterium (RI 116-1), Flavobacterium sp. (RI 111-11), Pseudomonas fluorescens (LI C1), Serratia entomophila (RI 111-21) i Variovorax sp. (ML 3-12), wyizolowane z gleb skażonych związkami metali ciężkich lub zdegradowanych antropogenicznie. W warunkach in vitro wyselekcjonowano bakterie oporne na jony wybranych metali ciężkich (Cd, Cu, Zn i Pb). Wykazano, że S. entomophila (RI 111-21) i P. fluorescens (LI C1) należą do bakterii o najwyższym stopniu oporności na obecność jonów metali ciężkich w podłożu, zwłaszcza cynku i ołowiu. Szczepami o najwyższej wrażliwości na przeanalizowane jony metali cięż-kich okazały się B. bacterium (RI 116-1) i Flavobacterium sp. (RI 111-11). Stwierdzono, że na wzrost i rozwój siewek rzepaku negatywnie wpływały jony metali ciężkich uszeregowane w kolejności: Pb>Zn>Cu>Cd. Inokulacja rzepaku ozimego (Brassica napus L. odmiana Kronos) wykazała, że niektóre bakterie promowały wzrost i rozwój siewek w obecności jonów metali ciężkich, zwłaszcza miedzi i kadmu. Szczepy Bacillus sp. (ML 1-2) i B. bacterium (RI 116-1) najsilniej promowały wzrost siewek rzepaku w środowisku zawierającym jony metali ciężkich, stąd też wydają się mieć największy potencjał w procesach fitoremediacji gleb.

EN

Many soil bacteria show a high tolerance to heavy metals and play a vital role in promoting plant growth in a heavy-metal-contaminated environment. In the study reported on in this paper the bacterial strains being analyzed included Bacillus sp. (ML 1-2), Bacteroidetes bacterium (RI 116-1), Flavobacterium sp. (RI 111-11), Pseudomonas fluorescens (LI C1), Serratia entomophila (RI 111-21), and Variovorax sp. (ML 3-12), which had been isolated from soils contaminated by heavy metal compounds, or degraded due to anthropogenic activity. Under in-vitro conditions selected were bacteria tolerant to Cd, Cu, Zn and Pb. It has been demonstrated that among the strains examined S. entomophila (RI 111-21) and P. fluorescens (LI C1) are endowed with the highest tolerance to the heavy metals in the substrate, specifically to Zn and Pb, whereas B.?bacterium (RI 116-1) and Flavobacterium sp. (RI 111-11) display the highest vulnerability to heavy metals. Taking into account their negative influence on the growth and development of rape seedlings, the four heavy metals have been listed in the following order: Pb>Zn>Cu>Cd. Inoculation of winter rape (Brassica napus L. var. Kronos) has shown that some of the bacterial strains promote the growth and development of seedlings in the presence of heavy metals, especially copper and cadmium. The strains Bacillus sp. (ML 1-2) and B. bacterium (RI 116-1), which were parti-cularly active in promoting rape seedling growth in an environment containing heavy metals, seem to have the greatest potential for the phytoremediation of soils.

18

Wpływ środków chemicznych na plon nasion rzepaku przeznaczonych do produkcji biodiesla

Paprota E.

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2011

|

R. 12, nr 10

334-338

PL

Rzepak ozimy od ponad piećdziesięciu lat jest jedną z podstawowych roślin uprawnych naszego kontynentu. Jeszcze do niedawna rzepak był pozyskiwany głównie na cele spożywcze jako doskonały olej. Z czasem coraz to nowe gałęzie przemysłu zgłaszały zapotrzebowanie na nasiona rzepaku, które w czasach obecnych stały się podstawowym surowcem do produkcji pasz, olejów jadalnych, a ostatnio również paliw. W związku z tak dużym zapotrzebowaniem na surowiec zaczęto poszukiwać sposobów poprawiających jego jakość oraz maksymalizujących jego plon.

EN

Winter rape has been one of the main crops cultivated in Europe for 50 years. Until now, the rapeseed was regarded as a source of excellent oil. With time, more and more new industries reported a demand for rape seed, which at the present time have become the basic raw material for animal feed, edible oils and recently also fuels. In connection with such high demand for raw materials began to seek for ways to improve its quality and to maximize its yield.

19

Przechowywanie nasion rzepaku : zagrożenia

Rusinek R., Tys J., Wroniak M., Anders A.

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2011

|

R. 12, nr 10

369-374

PL

Pozyskiwanie oleju z roślin oleistych na cele biopaliwowe w głównej mierze opiera się na nasionach rzepaku. W większości przypadków dotyczy to małych tłoczni farmerskich produkujących olej na potrzeby kilku lub kilkunastu odbiorców. Tłoczenie oleju zazwyczaj odbywa się metodą tradycyjną w tłoczniach ślimakowych, których wydajność wynosi na ogół kilkadziesiąt litrów na godzinę pracy tłoczni. Zatem rzepak przed procesem tłoczenia musi być przechowywany. W trakcie procesu przechowywania nasiona narażone są na utratę jakości, czy to na skutek działania zewnętrznych czynników atmosferycznych, czy też błędów popełnionych w trakcie realizacji procesu. Niniejsze opracowanie zawiera opis głównych zagrożeń związanych z przechowywaniem nasion rzepaku.

EN

An expression of oil from oilseeds is generally based on rapeseed. In most cases this applies to small mills producing oil for a few or several recipients. Expression of oil is usually held in a traditional screw press, whose performance is low. Therefore rapeseed before the process of expression must be storage. In the process of storing of seeds are vulnerable to loss of quality, whether as a result of external weathering or mistakes made during the implementation of process. This paper describes the main risks associated with the storage of rapeseed.

20

Produkcja surowców na biopaliwo : rzepak

Jackowska I.

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2011

|

R. 12, nr 10

200-204

PL

Rzepak jest rośliną o dużych wymaganiach glebowych i klimatycznych, a plon w dużej mierze zależy od odmiany, uszkodzeń powodowanych przez szkodniki i choroby, agrotechniki, przygotowania maszyn do zbioru oraz warunków pogodowych. W zależności od niekorzystnych sytuacji straty rzepaku mogą sięgać 20, a nawet 30 procent. Wieloletnia praktyka rolnicza udowadnia, że od jesiennej kondycji rzepaku zależeć będzie jego przyszłoroczny plon, a słabe zbiory rzepaku spowodują spadek produkcji oleju i biopaliw oraz podwyżki cen dla konsumentów.

EN

Rape is a plant with high soil and climate requirements. The crop size is influenced by the plant variety, damages caused by pests and diseases, agricultural production technology, harvesting machinery preparation along with weather conditions. Depending on the circumstances, the rape crop loss can amount to 20 or even 30 per cent. Long-term agricultural experience demonstrates that it is the condition of rape in Autumn which determines the following year crops. A poor crop of rape will result in lower production of oil and biofuel and also trigger price increase for consumers.