Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wody lecznicze regionu sudeckiego : wybrane problemy

Ciężkowski W., Kiełczawa B., Liber-Makowska E., Przylibski T., Żak S.

Przegląd Geologiczny

|

2016

|

Vol. 64, nr 9

671--682

EN

Mineralized waters used for medical treatment are common in the Sudetes. Due to reservoir rock types and the depth of groundwater circulation, two main types of groundwater deposits are distinguished. These are fissure deposits, the most often present in granites and gneisses, andfissure-porous deposits present first of all in sandstones. The main types of mineralized groundwater are CO2-rich waters, containing up to 99.5% of CO2 as the primary gas component, thermal waters characterized by the temperatures up to 87°C, which classifies these waters as the warmest in Poland, as well as radon waters, containing the highest activity concentrations of 222Rn, reaching above 2,000 Bq/dm3. All these groundwater types are infiltration waters. Discharge rates of the intakes in the Sudetes changes with time, which is influenced by changes in atmospheric parameters. The time of reaction is similar for all the intakes in the same hydrogeological structure. The process of mixing between the highly-mineralized, deep-circulation groundwater component and the shallow-circulation, low-mineralized component is intensely studied. Another problem is the presence of CO2 in the amount exceeding its solubility in the water. Juvenile CO2 flows from the deep crust through tectonic discontinuities, where it dissolves in groundwater, forming CO2-oversaturated waters, as well as itforms gas anomalies in soil air. CO2 concentrations may reach in soils more than 60 vol.%, and the flux of this gas reaches even 66 g/m2/d. Radon dissolves in groundwater in the zone of its out flow, where reservoir rocks are densely cracked, weathered, and cut by tectonic faults. The hydrogeochemical background of 222Rn in groundwater of the Sudetes is between 4 and 306 Bq/dm3.

2

Wybrane metody wnioskowania statystycznego na podstawie badań doświadczalnych.

Adamczyk-Lorenc A., Jodejko A.

Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej. Konferencje

|

2007

|

Vol. 120, nr 49

17-28

PL

Artykuł prezentuje wybrane metody analizy statystycznej na przykładzie wyników pomiarów stężenia radonu w wodzie podziemnej na obszarze polskiej części Sudetów. Do prezentacji wyników posłużono się statystyką opisową. Ponadto określono zależność pomiędzy wartościami stężenia radonu w wodzie podziemnej a przewodnością elektrolityczną (PEW).

EN

Paper presents selected methods of statistical inference at an example of radon concentration data in groundwaters in polish part of Sudety Mts. Overview of elementary concepts in statistics was used for a data presentation. Relationships between radon concentration and electrolytic conductivity of groundwaters was shown.

3

Wstępne wyniki badań koncentracji radu i radonu w wodach podziemnych i powierzchniowych górnej części zlewni Kamienicy (Masyw Śnieżnika, Sudety)

Przylibski T. A., Staśko S., Szczepanowski S., Modelska M., Dorda D., Kozłowska B.

Przegląd Geologiczny

|

2002

|

Vol. 50, nr 5

436-440

PL

W pracy przedstawiono wstępne wyniki oznaczeń stężeń radioaktywnych izotopów: 222Rn oraz 226Ra i 228Ra w wodach podziemnych i powierzchniowych górnej części zlewni Kamienicy. Uzyskane wyniki wskazują na wyraźne zróżnicowanie czasowe i przestrzenne wartości stężeń tych izotopów. Jest więc prawdopodobne, że po uzyskaniu większej ilości danych możliwe stanie się przetestowanie zastosowania wymienionych izotopów radonu i radu, jako znaczników stref mieszania się wód podziemnych i powierzchniowych na badanym obszarze. Możliwe będzie wówczas także zastosowanie tych izotopów jako wskaźników drenażu płytkiego (lokalnego) lub głębszego zbiornika wód podziemnych w skałach krystalicznych Masywu Śnieżnika. Zanotowane wysokie wartości stężeń radonu, dochodzące do 1662 Bq/dm3, w wodach podziemnych tego rejonu pozwalają uznać te wody za posiadające właściwości lecznicze. Obszar górnej części zlewni Kamienicy może być brany pod uwagę jako perspektywiczne złoże radonowych wód leczniczych.

EN

The paper presents preliminary results of concentration determinations of radioactive isotopes 222 Rn, 226Ra and 228Ra ir. surface and underground waters of the upper part of the Kamienica drainage basin. The obtained results reveal evident temporal and spatial diversity in concentrations of these isotopes. It is then probable that obtaining more data will enable testing the application of these radon and radium isotopes as tracers of mixing zones of surface and underground waters in the study area. It will be also possible to use these isotopes as indicators of drainage of shallow (local) or deeper groundwater reservoir in crystalline rocks of the Śnieżnik Massif. The recorded high values of radon concentrations, reaching 1662 Bq/dm3 in underground waters of this area allow to regard these waters as possessing medicinal properties. The area of the upper part of the Kamienica drainage basin may be thus considered a prospective deposit of radon medicinal waters.

4

Size estimation and protection of the areas supplying radon to groundwater intakes

Przylibski T.A.

Archiwum Ochrony Środowiska

|

2000

|

Vol. 26, no.1

55--71

EN

The paper characterises the method of estimating the size of the areas supplying radon to radon groundwater intakes. It is presented on the example of the intakes of radon groundwaters and radon acidulous waters of Lądek Zdrój, Świeradów Zdrój and Kowary. The results of appropriate calculations prove that the volume of rocks supplying radon to the groundwaters of particular intakes oscillates from over ten to several hundred thousand cubic metres. Considering the depth of the zone where radon saturation of these waters takes place, the area supplying this gas to particular intakes varies from several hundred to several thousand square metres. The largest areas of radon-222 supply are characteristic of the most discharge springs, while the smallest ones belong to the springs of low discharge, especially the intakes of groundwater mixture, where only one component supplies large quantities of radon-222. The recharge areas of groundwaters in which radon is dissolved are usually quite remote from the intakes and are not identical with the areas supplying these waters with radon-222. Currently, it seems to be important to extend slightly the existing zones of direct protection of the intakes, which could entirely safeguard the reserves of radon-222 through the protection of natural effective rock porosity in the area supplying the intakes with this gas.

PL

W pracy scharakteryzowano metodę szacowania wielkości obszarów zasilania radonem ujęć podziemnych wód radonowych. Jako przykładowe wybrano ujęcie wód radonowych i szczaw radonowych Lądka Zdroju, Świeradowa Zdroju i Kowar. W wyniku przeprowadzonych obliczeń wykazano, że objętość skał zasilających radonem wody podziemne poszczególnych ujęć waha się w granicach od kilkunastu do kilkuset tysięcy metrów sześciennych. Po uwzględnieniu głębokości strefy nasycenia tych wód radonem obszar zasilania ujęć tym gazem ma powierzchnię od kilkuset do kilku tysięcy metrów kwadratowych. Największymi obszarami zasilania radonem-222 charakteryzują się ujęcia o najwyższej wydajności, najmniejszymi zaś ujęcia o niewielkich wydajnościach, a zwłaszcza ujęcia mieszaniny wód podziemnych, z których tylko jedna składowa dostarcza znacznych ilości radonu-222. Obszary zasilania wód podziemnych, w których rozpuszcza się radon, leżą z reguły w znacznej odległości od ujęć i nie pokrywają się z obszarami zasilania ujęć tych wód w radon-222. Obecnie istotne wydaje się niewielkie rozszerzenie istniejących stref bezpośredniej ochrony ujęć, które to strefy w zupełności zabezpieczyłyby zasoby radonu-222 poprzez ochronę naturalnej porowatości efektywnej skał w obszarze zasilania ujęć tym gazem.