Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Paleoklimatologia : co nam powie skład izotopowy węgla

Popkiewicz Marcin, Kardaś Aleksandra

LAB Laboratoria, Aparatura, Badania

|

2020

|

R. 25, nr 1

37--42

2

Ogólne charakterystyki wybranych wód mineralnych butelkowanych, mineralnych i leczniczych na Białorusi

Ushko N., Chau N. D.

Inżynieria Ekologiczna

|

2017

|

Vol. 18, nr 2

189--198

PL

Praca prezentuje własności fizyczne, skład chemiczny i zawartości naturalnych izotopów promieniotwórczych oraz względnych wartości δ18O, δ2H wybranych wód butelkowanych mineralnych, mineralnych i leczniczych z ujęć zlokalizowanych w różnych uzdrowiskach rehabilitacyjnych na Białorusi. Wody te zostały zebrane w okresie od 2012 do 2015 roku i analizowane w laboratoriach Wydziału Fizyki i Informatyki Stosowanej AGH oraz Wydziału Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska AGH. W większości badanych wód dominują jony Cl-, SO42-, Na+ i Ca2+, a ich mineralizacja zmienia się w szerokim zakresie od kilku set mg/dm3 aż do około 150 g/dm3, pH od 6.6 do 9.1 a Eh od -283 do 259 mV. Stężenia izotopów radu zmieniają się od ≤ 5 mBq/dm3 aż do 17.6 Bq/dm3, a aktywność właściwa 228Ra zwykle jest wyższa od 226Ra. Stężenia izotopów uranu są zawarte w zakresie od poniżej 0.5 mBq/dm3 do 75 mBq/dm3 dla 238U i do ok. 300 mBq/dm3 dla 234U. Zawartości izotopu trytu są poniżej 1.1 UT, wartości d18O są w zakresie od -10.9‰ do -7.8‰ i d2H od -84‰ do -59,4‰. Te wartości wykazują, że w badanych wodach przeważa woda zasilana z okresu holocenu. Niektóre wody mineralne zawierają składniki swoiste (Rn, Br, Fe) które nadają im własności farmakodynamiczne.

EN

This work presents the physical properties, chemical composition, natural radionuclides’ concentrations and the relative values of δ18O, δ2H of selected bottled mineral, mineral and therapeutic waters of some water intakes localized at different therapeutic centers in Belarus. The water samples were collected in the period from January 2012 to June 2015 and analyzed at the Faculty of Geology, Geophysics and Environmental Protection and Faculty of Physics and Applied Computer Science laboratories, AGH University of Science and Technology in Kraków Poland. The results show that the dominating ions in the majority of waters are Cl-, SO42-, Na+ and Ca2+, the total dissolved solids (TDS) of the investigated waters ranges from several hundred mg/L to near 150 g/L, pH from 6.6 to 9.2 and Eh from -283 to 259 mV. The radium isotopes concentration ranges from below the limit of detection to 17 Bq/L, and the specific activity of 228Ra is often higher than those of 226Ra. The uranium concentration range from below 0.5 mBq/L to 75 mBq/L for 238U and to 300 mBq/L for 234U. In some waters the uranium activity ratio (234U/238U) is very high. The tritium concentrations are below 1.1 UT, d18O range from -10.9‰ to -7.8‰ and d2H from -84‰ to -59.4‰. These values indicate that groundwaters are dominated by components which were recharged during the Holocene. Due to the presence of specific elements such as iron, bromine and radon, as well as hydrogen sulfide, some mineral waters are classified as therapeutic.

3

Organizacja Zakładu Medycyny Nuklearnej Pracownia Klasy II : Aspekty techniczno-prawne

Wiśniewska-Kubka S.

Inżynier i Fizyk Medyczny

|

2016

|

Vol. 5, nr 3

144--148

PL

Organizacja Zakładu Medycyny Nuklearnej, a dokładniej wymogi techniczno-budowlane dotyczące zarówno pracowni izotopowych, jak i pracowni rentgenowskich, opisano w ustawie Prawo atomowe i rozporządzeniach towarzyszących. Przed przystąpieniem do prac nad realizacją Zakładu Medycyny Nuklearnej należy dokładnie przemyśle, jakie badania mają by w nim realizowane, a zatem jakie radioizotopy i ich aktywności będą do tego potrzebne. Po ustaleniu zakresu działalności należy dokona wyboru klasy pracowni – wymagania techniczne, budowlane i wyposażenie ściśle się z tym wiążą. W publikacji opisano wymagania dla pracowni izotopowej klasy II.

EN

Organization of the Department of Nuclear Medicine, more precisely – the requirements technical construction on the isotope laboratory and X-ray laboratories are described by the Act on Atomic Law and accompanying regulations. Before taking an action aimed at creating the Department of Nuclear Medicine it is necessary to assess what types of tests we are going to do, and thus what radioisotopes and their activities will be needed. Then, it is needed to determine the class of the studio – the technical requirements, and construction equipment are closely associated with it. The requirements for isotope laboratory class II, are described in the publication.

4

Występowanie izotopów uranu i radu w karpackich wodach chlorkowych

Czop M., Nguyen D. C., Rajchel L., Rajchel J., Motyka J.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2013

|

nr 456 Hydrogeologia z. 14/1

89--95

PL

Wody chlorkowe Karpat polskich o mineralizacji do około 170 g/dm3 występują lokalnie w strefach utrudnionego przepływu wód podziemnych i są ujmowane z głębokości około 1000 m. Badania zawartości izotopów promieniotwórczych w tych wodach wykazują zdecydowanie większe zawartości izotopów radu (226Ra i 228Ra) – w granicach od kilku do ponad 1000 mBq/dm3, w stosunku do stężeń izotopów uranu (238U i 234U) notowanych w ilościach rzędu kilku-, kilkudziesięciu mBq/dm3.

EN

Chloride water of Polish Carpathians with total dissolved solids up to about 170 g/dm3 are occurred in local zones of water flow hindrance and was taken from the depths up to 1000 m. Radioactive isotopes research in the chloride water indicated the distinctly higher concentration of radium isotopes (226Ra and 228Ra), range from a few to above 1000 mBq/dm3, in comparison to concentration of uranium isotopes (238U and 234U) between a few to tens of mBq/dm3.

5

Wykorzystanie analizy harmonicznej w procesie prognozowania poziomu zagrożenia promieniowaniem jonizującym na terenach górniczych

Korban Z.

Górnictwo i Geologia

|

2011

|

T. 6, z. 1

121-129

PL

Skutki prowadzenia eksploatacji pokładów węgla w warunkach występowania zagrożenia radiacyjnego rejestrowane są częstokroć także i na powierzchni. O ile w podziemnych wyrobiskach główne źródło zagrożenia promieniowaniem jonizującym stanowią krótkożyciowe produkty rozpadu radonu, o tyle w odniesieniu do terenów powierzchniowych, zlokalizowanych wokół kopalń, zagrożenie to stanowią głównie wody dołowe o podwyższonej zawartości radu i w mniejszym zakresie - stałe odpady kopalniane. Stężenie radu w wodach na powierzchni podlega wahaniom, na co w dużej mierze mają wpływ także warunki klimatyczne związane z naturalnym poziomem wód (okresy letnie i wiosenno-jesienno-zimowe). Zjawisko periodyczności zmian wartości c i _ w posłużyło jako materiał wyjściowy do przedstawienia możliwości wykorzystania jednego z modeli szeregów czasowych (analizy harmonicznej) do badania zjawisk powtarzających się w czasie.

EN

The effects of a coal extraction in conditions of radiation hazard are often observed on the ground. In underground excavations the main source of ionizing radiation risk are short-lived decay products of radon, while on the surface of the earth in the areas located around coal mines - mine waters with high radium content (to a lesser extent, also solid mine wastes). The concentration of radium in water on the surface of the ground fluctuates because of climatic conditions connected with natural level of waters (periods of summer and spring-autumn-winter). The phenomenon of periodic changes of the value CR3W serve as start to present the possible use of time series model (harmonic analysis) to study the phenomena repeated over time.

6

Gromadzenie danych w ramach systemu ochrony radiologicznej w kopalniach węgla kamiennego

Mielnikow A., Wysocka M.

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2011

|

nr 7

18-23

PL

Zagrożenie radiacyjne osób zatrudnionych w podziemnych zakładach górniczych bezpośrednio wynika z występowania tam naturalnych izotopów promieniotwórczych. Zagrożenie to zgodnie z Prawem geologicznym i górniczym podlega systematycznej kontroli. Znaczna część badań dotyczących kontroli zagrożeń wykonywana jest przez Główny Instytut Górnictwa. Artykuł opisuje bazy archiwalne, w których gromadzone są wyniki pomiarów zagrożenia radiacyjnego wynikające: - ze stężeń energii potencjalnej alfa krótkożyciowych produktów rozpadu radonu; - z pomiarów izotopów radu (Ra-226 i Ra-228) w wodach; - z wyników analizy spektrometrycznej próbek stałych osadów.

EN

Radiation threat for persons employed in the underground mining plants results directly from the occurrence of natural radioactive isotopes there. Pursuant to the Geological and Mining Law this threat is subject to regular control. A significant part of research regarding threat control is conducted by the Chief Mining Institute. The article describes archives where the results of measur-ing the radiation threat resulting from potential alpha energy concentrations of radon decay short-lived products measurements of radium isotopes (Ra-226 and Ra-228) in Walters spectrometric analysis of solid deposits samples, are collected.

7

Badanie skażeń radiologicznych w rejonach likwidowanych osadników wód dołowych

Wysocka M.

WUG : bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska w górnictwie

|

2006

|

nr 2

3-7

PL

Wyniki pomiarów prowadzonych w obrębie likwidowanych osadników wód dołowych pokazują, że działania towarzyszące zamykaniu kopalń mogą powodować negatywne oddziaływanie na środowisko naturalne, m.in. wzmożone promieniowanie gamma czy ekshalacje radonu z osadów o podwyższonej promieniotwórczości. Wykonano pomiary tych wielkości w rejonie kilku osadników kopalnianych. Przedstawione wyniki badań prowadzonych w obrębie różnych osadników wód kopalnianych pokazują, że w każdym przypadku istnieje odmienny schemat przenikania radonu do atmosfery. Zdolność radonu do opuszczania przestrzeni międzyziarnowych gleb i gruntów zależy bowiem od bardzo wielu czynników, składających się na ich fizyczną charakterystykę. Z tego powodu ekshalacja radonu może osiągać bardzo wysokie wartości nawet w przypadku relatywnie niskich koncentracji izotopu macierzystego w badanych osadach. W osadach, powstałych na skutek adsorpcji radu, jego izotopy są stosunkowo słabo związane z ziarnami osadu i dlatego mogą być wtórnie wymywane przez wody gruntowe. W takim przypadku istnieje możliwość powiększania się zasięgu skażeń wokół osadnika, nawet po zaprzestaniu jego eksploatacji. Dlatego też odpowiednie planowanie technik rekultywacji terenów zanieczyszczonych naturalnymi izotopami promieniotwórczymi jest takie ważne.

EN

One of the problems, which may appear during ground reclamation of surface settling ponds of underground mines, is radiation hazard connected with bottom sediments. Methods of measurements of radon exhalation together with measurements of gamma dose rate and measurements of radium concentration in bottom sediments and plants have been applied for investigations of surface settling pond of two Polish coal mines. In one of the mentioned ponds a thick layer of sediments with enhanced concentration of radium isotopes covers the pond's bottom. These sediments have been formed in a process of radium adsorption on bottom sediments. Values of exhalation coefficient up to 200 mbG/M2s have been found. In case of second settling pond, sediments with enhanced radium content have been transferred into empty sand quarry in late 80's. After that, sediments have been buried under very thick layer of waste rocks (several meters). Nowadays, no spots with enhanced gamma radiation can be found there and no enhanced radon exhalation has been measured. As a summary following conclusion can be drawn. The application of proper methods of ground reclamation in contaminated areas is strongly dependent not only on the radium content in waste material but also on the speciation of radium isotopes. Mentioned above sources of radiation hazard must be taken into account for planning and designing of reclamation operations for surface settling ponds of underground mines.

8

A modified method for the determination of radioactive isotopes in building raw and construction materials with multichannel gamma spectrometry

Charewicz W., Żebrowski A., Walkowiak W., Borek B.

Nukleonika

|

2000

|

Vol. 45, nr 4

243-247

EN

A modified method is presented for the determination of natural and artificial isotopes in building raws and materials using multichannel gamma-ray spectrometry. A procedure is given for the preparation of standards as well as for the determination of radioisotopes content in typical building raws and/or materials. Results of these determinations were compared with those from standard, tri-channel gamma spectrometry described in Instruction No. 234/95 [2] issued by the Institute of Building Technology in Warsaw, Poland.

9

Radionuclides in the ground-level air in Poland

Mysłek-Laurikainen B., Biernacka M., Bysiek M., Droste E., Matul M.

Nukleonika

|

1998

|

Vol. 43, nr 4

439-448

EN

The results of monitoring of the ground-level radioactive air pollution in Poland are presented. The weekly changes of concentration of natural and antropogenic radionuclides in ground-level air in 1997 in selected places are summarized. The contributions to the total effective inhalation dose are estimated.

PL

W niniejszej pracy przedstawiono wyniki monitoringu skażeń promieniotwórczych w przyziemnej warstwie powietrza w Polsce. Zestawiono tygodniowe zmiany stężenia naturalnych i sztucznych radionuklidów w przyziemnej warstwie powietrza w wybranych miejscach w Polsce w 1997 r. Oszacowano wkład do całkowitego efektywnego równoważnika dawki promieniowania jonizującego od dawki inhalacyjnej otrzymywanej przez mieszkańca Polski.

10

Interlaboratory comparison of the determination of (sup 226)Ra and (sup 228)Ra in samples simulating coal mine water

Narbutt J., Fuks L.

Nukleonika

|

1998

|

Vol. 43, nr 4

469-480

EN

The aim of the experiment organized by the National Atomic Energy Agency of Poland, was to carry out an interlaboratory comparison on the determination of long-lived radium isotopes in waste waters from Polish coal mines. It was expected that the experiment would allow to evaluate the proficiency of the national participants, and to eliminate possible errors in their work. 9 participating laboratories have determined the concentrations of (sup 226)Ra and (sup 228)Ra (or only (sup 226)Ra) in 6 synthetic samples containing from 0 to 300 Bq dm(sup -3) of each isotope. The results have been evaluated according to recent recommendations of IUPAC, ISO and AOAC. It is concluded that a significant majority of the results meet the proficiency criterium at the selected target accuracy. In some cases small systematic errors appear. Only a few laboratories meet more rigorous proficiency criterium. Analytical methods used for radium determination have also been evaluated.

PL

Celem eksperymentu, wykonanego na zlecenie Państwowej Agencji Atomistyki, było porównanie wyników oznaczeń stężeń długożyciowych izotopów radu w zasolonych wodach odpadowych z polskich kopalni węgla przez krajowe laboratoria radiometryczne. Oczekiwano, że eksperyment umożliwi ocenę jakości pracy poszczególnych zespołów i przyczyni się do wyeliminowania ewentualnych błędów. W międzylaboratoryjnym eksperymencie porównawczym wzięło udział 9 laboratoriów, które oznaczyły stężenia (sup 226)Ra i (sup 228)Ra (niektóre tylko (sup 226)Ra) w 6 modelowych próbkach zawierających od O do 300 Bą dm(sup -3) każdego izotopu. W pracy dokonano oceny wyników eksperymentu zgodnie z nowymi zaleceniami lUPAC, ISO i AOAC. Stwierdzono, że znaczna większość nadesłanych wyników spełnia kryterium założonego poziomu wymagań. W kilku przypadkach stwierdzono wystąpienie niewielkich błędów systematycznych. Tylko niektóre laboratoria spełniają dwukrotnie ostrzejsze kryterium. Dokonano również oceny porównawczej stosowanych metod analitycznych.

11

Determination of radium isotopes concentrations in mineral waters by liquid scintillation method

Hetman A., Dorda J., Zipper W.

Nukleonika

|

1998

|

Vol. 43, nr 4

481-488

EN

The method of the determination of radium isotopes (sup 226)Ra and (sup 228)Ra in the saline and mineral waters based on the LSC with the separation of α and β rays is presented. Concentrations of radium isotopes were calculated using Bateman equations for α and β components of (sup 226)Ra, (sup 228)Ra, without waiting for the radioactive equilibrium. The concentrations of these isotopes are very low in most mineral waters found in the market with the exception of two waters where the concentration of long life isotope (sup 226)Ra is high. Therefore, it is necessary to investigate the radium isotopes concentration in drinking mineral waters.

PL

Przedstawiono metodę oznaczania izotopów radu w zasolonych i mineralnych wodach, bazując na możliwości separacji widma alfa/beta na detektorze ciekłoscyntylacyjnym. Stężenia oznaczanych izotopów wyznaczano analitycznie, nie wyczekując osiągnięcia odpowiednich stanów równowagi promieniotwórczej. Analizę oparto na równaniach Batemana dla składowych alfa i beta (sup 226)Ra i (sup 228)Ra oraz odpowiednich procedurach obliczeniowych. Wykorzystując tę metodę przebadano wybrane, powszechnie dostępne wody mineralne, butelkowe. W większości wód stężenia tych izotopów są zdecydowanie niskie. Natomiast na szczególną uwagę zasługują wody z okolic Polanicy Zdroju, w których stężenie długożyciowego izotopu radu (sup 226)Ra jest wysokie (przy nieobecności izotopu (sup 228)Ra). Z punktu widzenia ochrony radiologicznej konieczne staje się badanie wód mineralnych na obecność izotopów radu.

12

Bed-load movement processes in marine near-shore zone

Owczarczyk A., Pruszak Z., Wierzchnicki R.

Nukleonika

|

1998

|

Vol. 43, nr 2

195-202

EN

Interest and practical engineering activity is most often focused on the region of the coastal zone from the shoreline to a depth of the order of several meters. Sediment transport in this region was the object of intensive and complex field studies by the use of radioisotope tracers. The survey was carried out in a multi-bar (4-5 bars) coastal zone 700 m long and about 1000 m wide. A (sup 192)Ir was used as a tracer, being component of specially prepared glass grains of the diameter of 0.020-0.025 cm and density of 2668 kg/m3. Some basic sediment movement characteristics were studied, such as follows: - critical velocites of single grains motion and mass transport beginning, - local velocities of sediment, - bed-load layer thickness, - local bed-load sediment transport. The basic meteorological and hydraulic parameters were recorded during the experiment run. The wave (amplitude and period) wind and current (direction and velocity) were continuously measured. The total sediment transport rate in longshore direction in the area under test was estimate to 3-7 · 10(sup -3)m3/s. This range is typical for the intensive wave coming to the shore from direction of 10-30°.

PL

Zainteresowanie inżynierii morskiej skupia się najczęściej w obszarze strefy brzegowej rozciągającej się od linii brzegowej do głębokości rzędu kilku metrów. Transport osadów dennych w tym rejonie był przedmiotem intensywnych badań terenowych z zastosowaniem znacznika promieniotwórczego. Badania były prowadzone w wielorewowej (4-5 rew), typowej dla polskich warunków, strefie brzegowej morza o długości 700 m i ok. 1000 m szerokości. Gamma promieniotwórczy (sup 192)Ir zastosowano jako znacznik osadu. Izotop ten w postaci tlenku był składnikiem specjalnie spreparowanych ziaren szklanych o średnicy 0.20-0.25 mm i gęstości 2668 kg/m3. Zbadano wiele podstawowych charakterystyk ruchu osadu: - prędkości krytyczne wody początkujące ruch pojedynczych ziaren oraz transport masowy osadu, - lokalne prędkości ruchu osadu, - miąższość warstwy wleczenia, - lokalny transport osadów wleczonych. Podstawowe parametry meteorologiczne i hydrologiczne były rejestrowane w trakcie przeprowadzanych eksperymentów, wśród nich: falowanie (amplituda i okres), wiatr i prądy strefy brzegowej (kierunek i prędkość). Całkowity transport osadu w kierunku wzdłużbrzegowym w rejonie badań oszacowano na 3-7 · 10(sup -3)m3/s. Zakres ten jest typowy dla intensywnego falowania z kierunku 10-30°.