Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zanieczyszczenie powietrza w opiniach młodzieży na podstawie badań z użyciem metod i narzędzi statystyki matematyczne

Kosman Jolanta, Mroczyńska Karolina

Rynek Energii

|

2023

|

Nr 6

71--80

PL

Polska należy do państw o najbardziej zanieczyszczonym powietrzu w Europie. Jest w ścisłej czołówce krajów europejskich ze względu na osiągane poziomy stężeń pyłów zawieszonych PM10 i PM2,5 oraz notuje najwyższe w Unii Europejskiej stężenia średnioroczne kancerogennego i mutagennego benzo(a)pirenu. Główną przyczyną złej jakości powietrza jest spalanie węgla i drewna w małych instalacjach grzewczych (domowych piecach, kotłach, kominkach itp.). Do rozwiązania tego problemu konieczne jest powszechne stosowanie niskoemisyjnych i zeroemisyjnych, w tym odnawialnych źródeł energii. Bardzo ważny jest także wysoki poziom wiedzy i świadomości ekologicznej oraz akceptacja społeczna dla działań naprawczych, także wśród młodzieży. W związku z tym w marcu 2023 r. w Bydgoszczy, która również zmaga się z problemem złej jakości powietrza (w mieście znajduje się około 20 tys. źródeł ciepła na paliwa stałe, dane z dnia 23.02.2023), przeprowadzono badanie ankietowe, którego celem było sprawdzenie poziomu wiedzy i świadomości ekologicznej młodzieży w zakresie zanieczyszczenia powietrza, w tym także prawnych narzędzi walki ze smogiem – lokalnych uchwał antysmogowych. Bezpośrednim impulsem do przeprowadzenia tych badań był nadchodzący termin wprowadzenia kluczowych zapisów uchwały antysmogowej w województwie kujawsko-pomorskim, tj. zakazu używania instalacji grzewczych poniżej trzeciej klasy, w których spalane są paliwa stałe z dniem 01.01.2024. Do analizy wyników i we wnioskowaniu zastosowano metody i narzędzia statystyki matematycznej (test niezależności chi kwadrat oraz współczynniki: V Cramera, C Pearsona i φ Yule’a).

EN

Poland is one of the countries with the most polluted air in Europe. It is among the leading European countries due to the levels of PM10 and PM2.5 particulate matters concentrations achieved, and it records the highest average annual concentrations of the carcinogenic and mutagem'c benzo(a)pyrene in the European Union. The main cause of poor air quality is the burning of coal and wood in small heating installations. To solve this problem, it is necessary to widely use low- and zero-emission energy sources, including renewable energy sources. A high level of knowledge and ecological awareness as well as social acceptance for remedial actions, also among young people, are also very important. Therefore, in March 2023, a survey was conducted in Bydgoszcz, which is also struggling with the problem of poor air quality (the city has about 20,000 solid fuel heat sources, data from 23.02.2023). Its aim was to check the level of knowledge and ecological awareness of young people in the ﬁeld of air pollution, including legal tools to ﬁght smog - local anti-smog resolutions. The direct impulse to conduct this research was the upcoming date of introduction of the key provisions of the anti-smog resolution in the Kuyavian-Pomeranian Voivodeship, i.e. the ban on the use of heating installations below the third class in which solid fuels are burned as of 01.01.2024. Methods and tools of mathematical statistics were used to analyze the results and draw conclusions (the chi-square test of independence and the following coefﬁcients: Cramer's V, Pearson's C and Yule's (p).

2

Zmienność stężeń pyłu zawieszonego PM10 w powietrzu na terenie Krościenka nad Dunajcem w latach 2018-2022

Wierzbińska Monika, Kozak Janusz, Zając Ewelina

Polish Journal of Materials and Environmental Engineering

|

2023

|

Vol. 5 (25)

14--22

EN

Frequent exceedances of permissible PM10 concentrations occur mainly during the so-called heating season and are readily noticed not only by environmental protection specialists but also by residents; they are also wildly discussed in the mass media. If the state of elevated concentrations persists for at least several hours, it is generally referred to as smog. The du-ration of smog can range from several hours to several days, causing an increase in morbidity and in the number of deaths. The paper presents the air-sanitary situation in Krościenko nad Dunajcem using the air quality indicator as the concentration of particulate matter PM10. Krościenko is a Carpathian town located in the valley of the Dunajec river. Such a topo-climatic location is conducive to the occurrence of frequent temperature inversions, stagnant cold air and poor ventilation, which results in the concentration of local emissions mainly from domestic boilers. The research period covered the years 2018-2022 of continuous daily D24 PM10 measure-ments. Preliminary comparisons of annual concentrations with selected cities located in moun-tainous and foothill areas of southern Poland indicated the aerosanitary problem of Krościenko. In all analyzed years, the daily norms were exceeded from 46 days in 2022 to 91 days in 2018. This situation occurs as a result of the low-stack emission during the heating period and the poor topoclimatic conditions in Krościenko. However, there is a visible downward trend in con-centrations over the analyzed period, which may have resulted from the gradual reduction of the use of fossil fuels.

3

Analiza stężenia pyłów zawieszonych PM10 i PM2,5 w domu jednorodzinnym

Załuska Monika, Gładyszewska-Fiedoruk Katarzyna

Rynek Instalacyjny

|

2019

|

Nr 11

52--55

PL

W artykule przedstawiono wyniki pomiarów stężenia pyłu zawieszonego PM10 i PM2,5 w powietrzu wewnętrznym w domu jednorodzinnym. Dokonano analizy tych wyników oraz porównania z wymaganiami norm, a także rozważono przyczyny podwyższonego stężenia pyłów i metody polepszenia jakości powietrza.

EN

This article presents results of measurements of the suspended dust PM10 and PM2,5 concentration in indoor air in a single-family house. Then, an analysis and comparison with the standards were made, and the reasons for the increased dust concentration were considered.

4

Human Health Risk Assessment of Heavy Metals Bound on Particulate Matter

Zmijkova D., Koliba M., Raclavsky K.

Inżynieria Mineralna

|

2018

|

R. 19, nr 1

93--98

EN

The samples of particulate matter (PM10) were collected at five sampling sites of various character situated in the Moravian-Silesian Region (Czech Republic). Concentrations of heavy metals bound to particulate matter were determined by the method of ICP – optical emission spectroscopy. The contamination of heavy metals was expressed as the pollution load index – PLI. Human health risk assessment was performed by U.S. EPA method – using the hazard quotient – HQ, hazard index – HI, and excess lifetime cancer risk – ELCR. The pollution and resulting carcinogenic risks increase during the winter season. The potential non-carcinogenic risks are not significant.

PL

Próbki pyłu zawieszonego (PM10) zebrano w pięciu miejscach o różnym charakterze w regionie Morawskośląskim (Republika Czeska). Stężenie metali ciężkich związanych z cząstkami stałymi oznaczano metodą ICP - optycznej spektroskopii emisyjnej. Zanieczyszczenie metalami ciężkimi zostało wyrażone jako wskaźnik obciążenia zanieczyszczeniem - PLI. Ocenę ryzyka dla zdrowia ludzkiego przeprowadzono metodą US EPA - z wykorzystaniem ilorazu zagrożenia - HQ, wskaźnika zagrożenia - HI i zwiększenia ryzyka wystąpienia raka w całym okresie życia - ELCR. Zanieczyszczenie i związane z tym ryzyko rako-twórczości zwiększa się w sezonie zimowym. Potencjalne zagrożenie nierakotwórcze nie jest znaczące.

5

Zjawisko smogu na tle jakości powietrza we Wrocławiu w latach 2012–2016

Kamińska J. A.

Inżynieria Ekologiczna

|

2017

|

Vol. 18, nr 5

66-76

PL

Jakość powietrza atmosferycznego w ostatnich latach uległa ogólnej poprawie, jednak wciąż zdarzają się sytuacje, w których warunki emisji zanieczyszczeń do atmosfery w połączeniu ze specyficznymi warunkami meteorologicznymi sprawiają, że krótkoterminowe wskaźniki jakości powietrza przekraczają dopuszczalne normy. W miesiącach styczeń-marzec 2017 r. bardzo nagłośnione przez media było zjawisko smogu szczególnie w dużych aglomeracjach miejskich. W pracy dokonano analizy statystycznej stężenia pyłu zawieszonego PM10 – frakcje o średnicy cząstek mniejszej niż 10 μm (utożsamianego ze smogiem) w latach 2012–2017 we Wrocławiu. Celem pracy było porównanie rzeczywistych stężeń PM10 w okresie X–IV 2016/2017 z poprzednimi i weryfikacja informacji o wyjątkowo złym stanie powietrza w ostatnim czasie. Wskazano statystyczne podobieństwa i różnice w zmienności wartości tego wskaźnika w okresie X–IV 2016/2017 na tle poprzednich pięciu lat we Wrocławiu. Wykazano brak istotnych różnic w jakości powietrza w ostatnim okresie w porównaniu do poprzednich.

EN

The quality of atmospheric air has improved in recent years, but there are still situations in which the atmospheric emissions combined with specific meteorological conditions make short-term air quality indicators in excess of the acceptable standards. In the months of January-March 2017, the smog phenomenon, present especially in large urban agglomerations received significant media coverage. The statistical analysis of the concentration of suspended particulate pollution PM10 – fractions with a particle diameter less than 10 μm (identified with smog) in Wrocław in the years 2012–2017 was performed. Similarities and differences in the volatility of this indicator were noted in the period X–IV 2016/2017 when compared to the previous five years in Wroclaw. There were no statistically significant differences in air quality in the recent period compared to the previous ones.

6

Redukcja emisji pyłów zawieszonych w wyniku poprawy izolacyjności cieplnej przegród i zmiany nośnika energii

Lis A., Ujma A.

Budownictwo o Zoptymalizowanym Potencjale Energetycznym

|

2016

|

nr 1(17)

47--54

PL

W artykule przedstawiono problem emisji pyłów zawieszonych do atmosfery oraz ich wpływ na stan środowiska naturalnego i zdrowie człowieka. Na przykładzie wybranego budynku poddanego termomodernizacji, w którym dokonano poprawy izolacyjności cieplnej przegród oraz wymiany kotła węglowego na kocioł gazowy, zaprezentowano możliwość obniżenia emisji pyłu zawieszonego PM 2,5 i PM 10. Przedstawiono parametry charakterystyki energetycznej budynku przed i po termomodernizacji, a także oceniono wpływ działań mających na celu oszczędność energii na stan środowiska zewnętrznego.

EN

The article presents the problem of particulate matter emissions into the atmosphere and their impact on the environment and human health. For the example of thermal modernized building, in which the improvement of thermal insulation of partitions and the exchange of coal boiler to a gas boiler was done, the opportunity to reduce emissions of particulate matter PM 2.5 and PM 10 is presented. The parameters of the energy performance of the building before and after thermal modernization are showed and also the impact of energy saving activities on the state of the environment is assessed.

7

Rozkład stężeń pyłu zawieszonego PM10 w Poznaniu

Urbaniak W., Narożny M., Górecki T., Eitner K., Gawęda T., Lipiecka-Sęk S.

Przegląd Komunalny

|

2015

|

nr 5

73--74

PL

Analiza statystyczna propagacji oraz czasowego występowania emisji materii zawieszonej, powszechnie określanej mianem pyłów, nabrała w ostatnich latach szczególnego znaczenia. Również na terenie Poznania pomiary stężenia pyłu zawieszonego były przedmiotem badań przeprowadzonych przez Wielkopolski Inspektorat Ochrony Środowiska.

EN

Statistical analysis of the occurrence of dust emissions recently gained particular importance. On the one hand, there are studies that correlate the impact of suspended matter on human health, on the other hand is a gradual increase in this type of pollution associated with both human activities and natural emission. The paper presents the results of the measurements of PM10 Wielkopolski Environmental Protection Inspectorate of two spaced apart monitoring stations in the city of Poznan for the years 2005-2010. The factors that are correlated with the concentrations of particulate matter have been identified.

8

Europa w chmurach pyłu

Makowska K.

Przegląd Komunalny

|

2015

|

nr 5

64--66

PL

Z najnowszego raportu Europejskiej Agencji Środowiska (EEA) z 2014 r. wynika, że większość mieszkańców europejskich miast jest narażona na zanieczyszczenie powietrza przekraczające dopuszczalną normę. Spośród wielu rodzajów zanieczyszczeń tego elementu przyrody bardzo duży problem stanowi pył zawieszony PM10.

EN

According to the newest EEA Report Europe is still far from achieving levels of air quality that do not pose unacceptable risks to humans and the environment. Paniculate matters are the top environmental risk factor of premature death in this continent. This dust increases the incidence of a wide range of diseases and has several environmental impacts, damaging vegetation and ecosystems. Poland has been occupying an infamous leading place in the European Union in terms of the most polluted air.

9

Carcinogenic Risk of Air Particles in the Moravian-Silesian Region (Czech Republic)

Zmijkova D., Raclavsky K.

Inżynieria Mineralna

|

2015

|

R. 16, nr 2

219--224

EN

The complex and systematic description of morphological, mineralogical, physicochemical and toxicological features of urban and rural particulate matter PM10 is essential because of their harmful impacts on human health condition. The exposure to ambient particulate matter PM10 is known to be able to trigger inflammatory process, allergic reaction of different type, modification of DNA and carcinogenic transformation of many various cell types of the human body. The effects mentioned above have been confirmed with lots of in vitro and in vivo studies. Although the ambient particulate matter is the subject of large spectrum of epidemiological studies and scientific explorations, there is still lack of data concerning the assessment of human health risks in association with exposure to ambient air particles including particulate matter PM10. These pieces of information are necessary especially for primary prevention of many human diseases - such as a chronic obstructive disease, bronchial asthma, Crohn disease, ulcerous colitis, several degenerative diseases of central nervous system. The data discussing the negative influences of particulate matter PM10 on human health are also essential for researching new – more efficient – drugs and choice of the best available treatment in relation to an initiating factor or factors. Moreover, the amount of environmental pollutants is still rising therefore it is unavoidable to find out all their potential negative impacts on human health condition. To take the facts described above into account, this article is devoted to the topic of PM10 participation in pathogenesis of the most dangerous and often incurable human disease – the cancer. At the present time, it is namely supposed that a contact of organism with particulate matter PM10 has a significant role in developing of several types of malignant human tumours. Among these kinds of cancers, there are two types of carcinoma with rising number in human population – that is small-cell lung carcinoma and a carcinoma of colon and rectum. Besides these ones, the exposure of organism to particulate matter PM10 is considered to be an important etiopathogenic factor of some types of skin cancer and malignant tumours of scrotum. Because of the facts mentioned above it is necessary to devote to studying of negative effects of particulate matter PM10 sufficient rate of vigilance.

PL

Opis cech morfologicznych, mineralogicznych, fizykochemicznych i toksykologicznych pyłu zawieszonego PM10 w rejonach miejskich i wiejskich jest istotny z powodu jego szkodliwego wpływu na stan zdrowia ludzkiego. Wiadomym jest, że narażenie na działanie pyłu zawieszonego PM10 może powodować działanie zapalne, reakcje alergiczne różnego typu, zmiany w strukturze DNA i zmiany rakowe w wielu różnych typach komórek w ludzkim ciele. Wymienione efekty działania PM10 zostały potwierdzone wieloma badaniami in vitro oraz in vivo. Chociaż pył zawieszony obecny w powietrzu jest tematem szeroko zakrojonych badań epidemiologicznych i dociekań naukowych, wciąż ilość informacji dotyczących oceny ryzyka dla ludzkiego zdrowia związanego z wystawieniem na działanie cząstek zawieszonych w powietrzu, w tym pyłu zawieszonego PM10 jest niewystarczająca. Informacje te są kluczowe, przede wszystkim aby zapobiec wielu chorobom ludzi – takim jak przewlekłe obturacyjne zapalenie płuc, astma oskrzelowa, choroba Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego oraz degeneracyjna choroba ośrodkowego układu nerwowego. Dane dotyczące negatywnego wpływu pyłu zawieszonego PM10 na ludzkie zdrowie są również ważne ze względu na możliwość odkrywania nowych – bardziej efektywnych – leków i doboru najlepszej dostępnej terapii związanej z czynnikiem lub czynnikami inicjującymi. Ponadto, ilość zanieczyszczeń środowiskowych stale rośnie, zatem nieuniknionym jest poszukiwanie sposobów redukcji ich potencjalnych negatywnych oddziaływań na stan ludzkiego zdrowia. Biorąc wymienione fakty pod uwagę, artykuł poświęcony jest roli jaką odgrywa PM10 w patogenezie najgroźniejszej i często nieuleczalnej chorobie ludzkiej – raka. Na chwilę obecną istnieje mocne hipoteza, że kontakt ludzkiego organizmu z pyłem zawieszonym PM10 odgrywa znaczącą role w rozwoju kilku typów guza złośliwego u ludzi. Wśród nich są dwa typy raka, które co raz częściej występują u ludzi – drobnokomórkowy rak płuc oraz rak okrężnicy i odbytnicy. Ponadto, narażenie organizmu na działanie pyłu zawieszonego PM10 jest uważane za istotny czynnik etiopatogenetyczny różnego typu raka skóry i guzów złośliwych moszny. Z wszystkich wymienionych powodów, ważne jest prowadzenie badań nad negatywnym wpływem pyłu zawieszonego PM10 z zachowaniem odpowiedniej czujności.

10

Analiza liczebności drobnoustrojów zaadsorbowanych na pyle zawieszonym PM10

Frąk M., Majewski G., Zawistowska K.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2014

|

Vol. 23, No. 2

140--149

PL

Pył zawieszony, ze względu na łatwy dostęp do dróg oddechowych, stanowi poważne zagrożenie zdrowotne. Szkody może powodować skład chemiczny pyłu, ale także zaadsorbowane na jego powierzchni substancje. Wśród nich są także drobnoustroje potencjalnie wpływające na zdrowie człowieka. Badania przeprowadzono na Stacji Meteorologicznej Ursynów-SGGW. Wynika z nich, że dominantami przemieszczającymi się w powietrzu atmosferycznym wraz z PM10 są grzyby pleśniowe. Ich liczebność jest zmienna sezonowo. Najwięcej grzybów i bakterii zarejestrowano w sierpniu. W okresie zimowym liczebność drobnoustrojów znacząco spadła. Zauważono negatywny wpływ podsuszania filtrów z próbami PM10 na liczebność aktywnych cząstek biologicznych. Zbieranie prób pyłu do badań drobnoustrojów zaleca się z wykorzystaniem filtrów nitrocelulozowych.

EN

Particulate matter is thought to be serious health threat on account of its easy access to respiratory tracts. Harmful health effects can be caused by particulate matter chemical composition, but also by other components, which are absorbed on its surface. Among them, there are microorganisms that potentially influence human health. The research on that influence was performed using dataset collected at Ursynów SGGW meteorological station. It was concluded, that the dominants carried by the air along with PM10 are fungi. Their quantity was subject to seasonal variation. The highest quantity of fungi and bacteria was recorded in August. In the winter period, the quantity of microorganisms signifi cantly decreased. Negative influence of drying up of filters, containing sampled PM, on the number of active biological particles was found. This leads to the conclusion, that PM sampling for microbiological research should be done with the use of nitrocellulose filters.

11

Wpływ typów cyrkulacji na stężenie pyłu zawieszonego (PM10) w zimie na wyżynie śląskiej

Radomski J.

Problemy Ekologii

|

2008

|

R. 12, nr 4

207-210

PL

Wyżyna Śląska jest najlepszym w Polsce przykładem obszaru poddanego całkowitej antropopresji. Rabunkowa gospodarka lat siedemdziesiątych szczególnie mocno znalazła swoje odbicie w poziomie emisji zanieczyszczeń, kiedy następował dynamiczny rozwój przemysłu i urbanizacji. Obecnie, kiedy mamy do czynienia ze znacznie ograniczoną emisją, niezmiernie ważne jest zbadanie wpływu cyrkulacji atmosferycznej na stan sanitarny powietrza. Realizowane zagadnienie jest przykładem tzw. meteorologii i klimatologii synoptycznej, w której dokonuje się oceny relacji pomiędzy elementami środowiska a warunkami cyrkulacyjnymi.

EN

The Silesian Upland is the best example of an area under total anthropopressure in Poland. Wasteful exploitation of the 7O-ties was especially strongly reflected in the pollution emission levels accompanied by a dynamie development of urbanisation and industry. Presently, when the emission is much lower, investigation of the atmospheric circulation impact on the sanitary condition of the air is extremely important. The conducted studies are an example of the so called synoptic meteorology and climatology, in which a relationship between the elements of the environment and the circulation conditions are evaluated.

12

Próba zastosowania metody krigingu do wykonania map izolinii stężenia pyłu zawieszonego PM10 dla rejonu aglomeracji warszawskiej

Brandyk A., Majewski G., Porretta L.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2007

|

Vol. 16, No. 2

93--100

EN

In this paper an attempt was made to apply kriging method for the creation of isoline maps of particulate matter PM10 concentration for Warsaw agglomeration for the following days: 20.02.2005, 21.02.2006, 22.02.2006, either distinguished by the presence of different meteorological conditions. Obtained empirical variograms of PM10 concentration values were of irregular course on account of a low number of measurement points availability (15 monitoring stations of particulate matter concentration). Those irregular courses of empirical variograms caused the arbitrary selection of theoretical functions for their approximation. Applying the arbitrarily selected functions for particulate matter concentration interpolation done by kriging method resulted in creating approximate PM10 concentration isoline maps. It was stressed that obtaining reliable isoline maps of related concentrations would require the availability of a wide range of measurement points.

13

Analiza poziomu zanieczyszczeń nieorganicznych i wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w powietrzu miasta Lublina

Pomorska K., Duda A.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2006

|

Vol. 13, nr S4

575-586

PL

Celem badań była analiza wyników pomiarów stężeń głównych zanieczyszczeń powietrza oraz wyższych węglowodorów aromatycznych w powietrzu miasta Lublin w ciągu roku 2004. Analizą objęto następujące zanieczyszczenia: ditlenek siarki (SO2), ditlenek azotu (NO2), tlenek węgla (CO), pyl zawieszony PM10, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (PAHs). Analiza dotyczyła wyników pomiarów wykonanych w laboratorium Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska oraz pomiarów własnych. Nie stwierdzono przekroczeń dopuszczalnych poziomów badanych substancji w powietrzu. Zauważa się natomiast sezonową zmienność stężeń dla SO2 i pyłu zawieszonego PM10. Poziomy stężeń ditlenku siarki w sezonie zimnym są kilkakrotnie większe od stężeli występujących w sezonie ciepłym, stężenia pyłu zawieszonego PM10 są maksymalnie dwukrotnie wyższe w sezonie zimnym w stosunku do sezonu ciepłego. Nie zauważa się zmienności sezonowej dla stężeń NO2 oraz CO. Pomiarami objęte było 16 najważniejszych (PAHs) umieszczonych na liście Amerykańskiej Agencji Ochrony Środowiska EPA. Maksymalne stężenia odnotowano w sezonie zimnym dla benzo[b]fluorantenu - 44 ng/m3, zaś dla ben-zo[a]pirenu - 19,9 ng/m3 i nie przekraczały dopuszczalnej wartości.

EN

The aim of work as the assessment of the amount of emission pollutants in the air in Lublin. The list of pollutants considered in the assessment is: sulfur dioxide (S02), nitrogen dioxide (N02), carbon oxide (CO), suspended dust PM10, as well as polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs). For the measurements of concentrations no exceeding of the MAC limits - of the atmospheric air pollution was observed. The domination period of emission of sulfur dioxide into the air is the heating season. At this time, that is from October to April highest average 24 hr concentration levels occur. Suspended dust particles PM10 in the air within the year show a seasonal changeability, during the heating season the readings are several limes higher than in the warm season. The emission of nitrogen oxide from transport, has maintained it is level all year long, thus influencing the fact that no noticeable seasonal change has been noted. The measurements were also carried the 16 polycyclic aromatic hydrocarbons, in regards to the criteria of the protection of the health of people. Maximum concentration was exceeded in winter season for benzo[b]fluoranthene - 44 ng/m3, and for benzo[a]pyren - 19.9 ng/m3.