Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

The State of the Air Quality in Poland

Gabryelewicz Izabela, Stryjski Roman, Wędrychowicz Maciej, Dąbrowski Tomasz

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2020

|

Tom 22, cz. 2

998--1013

EN

This article analysed the state of air quality in Poland on the basis of data from the main Inspectorate of Environmental Protection. The emission limit values for PM10 and PM2.5 particulate matter were analysed along with the number of days in which their emission was exceeded. In addition to particulate emissions, target levels for benzo(a)pyrene, which is highly carcinogenic, have been assessed.

PL

W artykule przeanalizowano stan jakości powietrza w Polsce na podstawie danych pochodzących z Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Przeanalizowano poziomy dopuszczalne emisji pyłów PM10 i PM2,5 wraz z ilością dni w których jest przekroczona wielkość ich emisji. Oprócz emisji pyłów oceniono poziomy docelowe dla benzo(a)pirenu, który ma silne działanie rakotwórcze.

2

Testowanie bezzałogowych statków powietrznych do monitorowania zanieczyszczeń w środowisku

Adamski M., Urbaniak W., Dąbrowska A., Dąbrowski A.

Przegląd Elektrotechniczny

|

2018

|

R. 94, nr 9

14--17

PL

W ramach badań prowadzonych przez nas w latach 2016-2017 monitorowano stężenie pyłu zawieszonego (PM10) na stanowisku pomiarowym zbudowanym na kampusie uniwersyteckim Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza położonym na północnych obrzeżach Poznania. Wyniki porównywano z danymi uzyskiwanymi ze stacji pomiarowych umieszczonych w centrum Poznania. Zaobserwowano wyraźny wzrost stężenia pyłu w okresie jesienno-zimowym. Główną przyczyną tego zjawiska jest występowanie sezonu grzewczego i pojawianie się tak zwanej niskiej emisji. Alternatywą do stacjonarnych punktów pomiarowych mogą być bezzałogowe statki powietrzne (BSP), zaopatrzone w specjalistyczną aparaturę pomiarową i urządzenia do pobierania prób z miejsc trudno dostępnych.

EN

As a part of the research conducted by us in 2016-2017, the concentration of particulate matter (PM10) was monitored on the campus of the Adam Mickiewicz University located in the northern part of Poznań. The results were compared with the data obtained from the measurement stations located in the Poznań city center. A significant increase in the PM10 concentration during the autumn and winter time has been observed. The main reason for this phenomenon is occurrence of the heating season and the appearance of the so-called low emission. Unmanned aerial vehicles (UAV) equipped with specialized measuring systems, can be an alternative to monitoring in the stationary points.

3

Zastosowanie laserowego miernika cząstek do pomiaru rozkładu wielkości uziarnienia pyłów, zatrzymanych na filtrach powietrza generatorów prądu

Derbiszewski B., Herbik M., Prałat K.

Ciepłownictwo, Ogrzewnictwo, Wentylacja

|

2017

|

T. 48, nr 9

380--385

PL

Przedstawiono badania wielkości uziarnienia pyłów, zatrzymanych na filtrach powietrza umieszczonych w generatorach prądu. W pomiarach zastosowano nowoczesny pomiar średnicy cząstek metodą dyfrakcji laserowej. Podczas eksperymentu, wykonano po dziesięć serii pomiarowych średnicy cząstek zebranych pyłów, odpowiednio w miesiącach październiku oraz styczniu. Zauważono zmiany średnicy niebezpiecznych pyłów PM10 oraz PM2,5 w wentylowanym pomieszczeniu w zależności od pory roku. Zaobserwowano wzrost szkodliwych pyłów w miesiącu zimowym w porównaniu z miesiącem jesiennym, odpowiednio o 7% dla frakcji PM2,5 oraz o 13% dla frakcji PM10. W artykule poruszono również kwestię wpływu poszczególnych wielkości frakcji na zdrowie człowieka, zwracając uwagę na potrzebę wentylacji pomieszczeń oraz stosowaniu odpowiedniej klasy filtrów.

EN

The research on the size of dust graining, kept in air filters in power generators is presented in this article. Modern measurement of diameter of particles using method of laser diffraction was used in the measurements. During the experiment, ten series of measurement of diameter of particles of dusts collected in October and January were conducted. Diameter of dangerous dusts PM10 and PM2,5 in aired room changed depending on season. The amount of harmful dusts in winter month in comparison with autumn month increased by 7% for fraction PM2,5 and by 13% for fraction PM10. The impact of particular sizes of fractions on human health was described in this article, putting emphasis on airing of rooms and applying appropriate filters.

4

Hazardous Compounds in Urban Pm in the Central Part of Upper Silesia (Poland) in Winter

Rogula-Kozłowska W., Kozielska B., Klejnowski K.

Archives of Environmental Protection

|

2013

|

Vol. 39, no. 1

53-65

EN

Thirteen fractions of ambient dust were investigated in Zabrze, a typical urban area in the central part of Upper Silesia (Poland), during a heating season. Fifteen PAH and Cr, Mn, Co, Ni, As, Se, Cd, Pb contents of each fraction were determined. The dust was sampled with use of a cascade impactor and chemically analyzed with an energy dispersive X-ray fl uorescence spectrometer (PANalytical Epsilon 5) and a gas chromatograph with a fl ame ionisation detector (Perkin Elmer Clarus 500). The concentrations of PM1 and the PM1-related PAH and elements were much higher than the ones of the coarse dust (PM2.5-10) and the substances contained in it. The concentrations of total PAH and carcinogenic PAH were very high (the concentrations of PM1-, PM2.5-, and PM10-related BaP were 16.08, 19.19, 19.32 ng m-3, respectively). The municipal emission, resulted mainly from hard coal combustion processes, appeared to be the main factor affecting the air quality in Zabrze in winter.

PL

Próbki trzynastu frakcji pyłu zawieszonego były pobierane w Zabrzu w okresie grzewczym (centralna część Górnego Śląska, Polska). Punkt poboru jest charakterystyczny dla obszaru miejskiego. Zbadano zawartość 15 WWA oraz Cr, Mn, Co, Ni, As, Se, Cd, Pb w każdej frakcji pyłu. Do poboru pyłu zastosowano impaktor kaskadowy, a do analizy chemicznej – spektrometr fl uorescencji rentgenowskiej z dyspersją energii (PANalytical Epsilon 5) oraz chromatograf gazowy z detektorem płomieniowo-jonizacyjnym (Perkin Elmer Clarus 500). Zarówno stężenia pyłu PM1 jak i stężenia związanych z nim WWA i pierwiastków były znacznie wyższe niż stężenia pyłu grubego (PM2.5-10) i związanych z nim substancji. Stężenia sumy WWA, a w szczególności kancerogennych związków tej grupy były bardzo wysokie (np. stężenia dla BaP związanego z PM1- i PM2.5- oraz PM10- wynosiły odpowiednio: 16.08, 19.19, 19.32 ng m-3). Na podstawie uzyskanych wyników badań dla ww. zanieczyszczeń stwierdzono, że za stan jakości powietrza w Zabrzu, w zimie, odpowiedzialna jest emisja komunalna – stacjonarne źródła spalania, głównie spalanie węgla.

5

Concentration level and surface chemical composition of urban airborne particles near crossroads in Zabrze, Poland

Rogula W., Pastuszka J.S., Talik E.

Archiwum Ochrony Środowiska

|

2007

|

Vol. 33, no. 2

23-34

EN

The paper presents results of investigations carried out in 2005 at six crossroads in Zabrze. The investigations comprised determinations of vehicular traffic intensity, observations of meteorological conditions and, as a main subject, determinations of concentrations of PM2.5 and PM10 at all observed sites. Structure of ambient aerosol in the vicinity of crossroads was compared with the structure of aerosol at a reference measuring point, located beyond effects of vehicular traffic, by determining a share of PM2.5 in PM10 for each site. At a selected crossroad the measurements lasted 11 days and the sampled dust was analyzed for chemical composition of surface of its particles with the use of the X-ray photoelectron spectroscopy (XPS). Both the most abundant and trace elements in the surface layer of dust sampled at the crossroads were identified.

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań prowadzonych w 2005 r. przy sześciu skrzyżowaniach w Zabrzu. Pomiary dotyczyły określenia natężenia ruchu na skrzyżowaniach, obserwacji parametrów meteorologicznych i przede wszystkim wyznaczenia stężeń pyłu PM2,5 i PM10 we wszystkich badanych punktach. Porównano strukturę aerozolu w okolicy skrzyżowań ze strukturą aerozolu w punkcie odniesienia oddalonym od wpływu komunikacji poprzez wyliczenie udziału PM2,5 w PM10 w każdym punkcie. W jednym z punktów pomiarowych pomiary prowadzono kilkanaście dni, a pobrane próby PM 10 poddano analizie składu chemicznego powierzchniowej warstwy pyłu metodą XPS. Zidentyfikowane zostały główne oraz występujące w śladowych ilościach pierwiastki na powierzchni pyłu pobranego przy skrzyżowaniu.

6

Ambient PM2.5 related PAHs in urban areas

Ćwiklak K., Rogula W., Pyta H.

Archiwum Ochrony Środowiska

|

2007

|

Vol. 33, no. 3

3-14

EN

Ambient concentrations of 16 polyeyclie aromatic hydrocarbons (PAHs), adsorbed on particles of PM2.5, were measured at 4 points located in Silesia and Małopolska Regions during 2004 through 2005 period. The fine dust was collected on filters at locations representing conditions of urban background, communication artery and industrial area. Distinctive differences between heating and summer season PAH concentrations were observed. The highest PM2.5 related PAH concentrations were observed in Krakow, within the effect of industrial and traffic sources, equally in summer and heating seasons. For selected cities, relations between the particular PM2.5 related PAHs were determined. The results show that contamination of the investigated PM2.5 with PAHs is considerable and comparable with that in other areas of similar degree of urbanization and industrialization.

PL

Pomiary stężeń 16 wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w powietrzu związanych z pyłami o frakcjach poniżej 2,5 um prowadzono w 4 punktach pomiarowych województwa małopolskiego i śląskiego, w latach 2004-2006. Zebrany na podkładach filtracyjnych pył respirabilny pochodził z terenu reprezentatywnego dla tła miejskiego, tras komunikacyjnych oraz emisji przemysłowej. Zaobserwowano wyraźne różnice w stężeniach WWA w sezonie letnim i grzewczym. Jak wynika z pomiarów najwyższe stężenia WWA w powietrzu związanych z pyłem PM2,5 zaobserwowano w Krakowie, w rejonie oddziaływania źródeł przemysłowo-komunikacyjnych, ma to miejsce zarówno w okresie letnim jak i w sezonie grzewczym. W ramach badań, w oparciu o uzyskane wyniki wyznaczono wzajemne stosunki poszczególnych WWA związanych z PM2.5 w powietrzu w wybranych miastach. Uzyskane wyniki badań wskazują, że poziom zanieczyszczenia badanych pyłów PM2.5 jest znaczny i zbliżony do danych uzyskiwanych z obszarów o podobnym stopniu urbanizacji i industrializacji.

7

Variability of airborne fine dust concentrations and content of PAHs in PM2.5 - measurements in Częstochowa, Poland

Pyta H., Krasa A., Rogula W.

Archiwum Ochrony Środowiska

|

2006

|

Vol. 32, no. 4

3-14

EN

The paper presents measurement results of two airborne dust fractions concentrations: the fine (PM2.5, the particles with the aerodynamic diameter up to 2.5 \xm) and coarse dust (PM2.5-10, particles of diameter between 2.5 and 10 |im) at a measuring site in Częstochowa. Both fractions of dust were sampled in 24 h cycles during whole 2005 year, from January to December. The dust was collected with the use of a sequential, two channel air sampler (Dichotomous Partisol-Plus Model 2025, Ruprecht and Patashnik Co.) with the PMI0 head and PM2.5 separator (sharp cut cyclone). The following polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) were determined in the samples of PM2.5: fluoranthene, benzo(a)anthracene, chrysene, benzo(b)fluoranthene, benzo(k)IHioranthene, benzo(a)pyrene, indeno( 1,2,3-c,d)pyrene, dibenzo(a,h)anthracene and benzo(g,h,i)perylene. The experiment proved an elevated annual concentration of PM2.5 (32.3 |ig/m') and annual concentration of PMI0 exceeding the standard (46 |ig/m'). High concentrations of PAHs in PM2.5 were noted; in winter they were 3-5 times higher than in summer. The annual benzo(a)pyrene concentration was 3.9 (ig/m', i.e. almost 4 times the future target value for EU countries

PL

W artykule przedstawiono wyniki pomiarów stężenia pytu PM2.5 (o średnicy aerodynamicznej cząstek do 2,5 (im) oraz frakcji PM2,5-10 (o średnicy cząstek z przedziału od 2,5 do 10 |im) na stanowisku w Częstochowie. Pomiary prowadzono od stycznia do grudnia 2005 r, w cyklach 24 h. Wykorzystano sekwencyjny, dwukanalowy pobornik pyłów z głowicą PM10 i separatorem frakcji PM2,5 (sharp cut cyclone). Próbki pytu PM2,5 poddano analizie na zawartość następujących WWA: fluorantenti, benzo(a)antracenu, chryzenu, bcnzo(b)fluorantenu. bcnzo(k)fluorantenu, benzo(a)pirenu, indeno(l,2,3-c,d)pirenu, dibenzo(a,h)antracenu i benzo(g,h,i)perylenu. Wyniki pomiarów wykazały podwyższone średnioroczne stężenie pyłu PM2,5 - 32.3 (ig/m' oraz ponadnormatywne średnioroczne stężenie pyłu PM10 - 46 ng/m'. Odnotowano wysokie stężenie WWA w pyle PM2,5, które w sezonie zimowym było od 3 do 5 razy wyższe niż w sezonie letnim. Średnioroczne stężenie benzo(a)pirenu wynosiło 3,9 ng/m3 i 4-krotnie przekraczało planowaną wartość docelową dla krajów UE.