Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Innovation – emergence – philosophy of history: are there any areas of increased processes of emergence and innovation in the geographical space?

Mikołajec J.

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2014

|

z. 75

107--116

EN

The processes of emergence of human qualities and innovation are closely linked to the spatial order. Historically, the emergence of anthropological features precedes innovation processes. Naturally or intentionally created polycentric spatial order is conducive to the emergence and innovation processes.

PL

Procesy powstania ludzkich cech i innowacji są ściśle związane z ładem przestrzennym. Historycznie, pojawienie się cech antropologicznych poprzedza powstanie procesów innowacyjnych. Naturalnie lub celowo stworzony policentryczny ład przestrzenny sprzyja procesom powstawania i innowacji.

2

Dwa typy dyfuzji innowacji i ich ontologiczne założenia

Mikołajec J.

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2014

|

z. 72

125--134

PL

Istnieją dwie koncepcje dyfuzji innowacji o odrębnych założeniach ontologicznych i konsekwencjach historiozoficznych. Tradycyjny dyfuzjonizm w antropologii na przełomie XIX i XX wieku był związany z wielokulturowością. Nowoczesna teoria dyfuzji innowacji zakłada istnienie pojedynczej kultury.

EN

There are two conceptions of innovations diffusion having separate ontological foundations and historiosophical consequences. Traditional diffusionism in anthropology at the turn of the 19th and 20th centuries was related to multiculturalism. The modern theory of the innovations diffusion assumes the existence of a single culture.

3

Assessment of geographic space arrangement based on the amount of information contained in the map image

Eckes K.

Geoinformatica Polonica

|

2014

|

T. 13

1--7

EN

In this paper an attempt was made to determine whether the amount of information, necessary to record a unit area of the geographic space, mapped on the large-scale map, may define the state of the arrangement of this space. The aim of this study was to make a comprehensive assessment of the geographical space in terms of its reasonable development. Intuition suggests that for two areas with similar functions - a picture of orderly and reasonably developed land and a disordered and chaotically developed land - one can record more concisely the image of the first than the latter. The work is an attempt to formulate an indicator that could characterize a state of the general arrangement of the geographical space and could serve as an objective assessment of such arrangement. The proposed statement was put to practical verification. At the introduction the numerical amount of information was specified, necessary to record unit area of large-scale cadastral maps, containing only the boundaries of the ownership. In the task the concept of the amount of information proposed by C. E. Shannon was used. For a typical map at scale 1:1000, to record the area of one square decimetre (i. e. one hectare in the terrain) 531 bits of information are necessary. For the area of fragmented fields of southeast Poland this number increased to 4980 bits. Basing on previous work of the author, quoted for comparison, the amount of information, necessary to record the identical unit of a typical city in the same coding method, is 23360 bits of information. In this case extensive infrastructure of the city recorded on the source layers has to be included. Later in the article, the amount of information necessary to record the same unit area of geographical space for the state of extreme disorder (chaos) and the state of the theoretical ideal arrangement was determined. The real determined values were much closer to the ideal in the ordered state than to the chaos. Subsequently, the amount of information was considered necessary for recording sites with different ways of building. Basing on this experience a clear relationship between the amount of information that is necessary to record unit area of geographical space and the degree of rationality of its development could not be established. Thus, the amount of information, required to record of the unit area of large-scale map image, cannot be unequivocal indicator of geographical arrangement and consequently also the image map, because the large-scale map accurately reflects the shape of the geographical space. The growth of the indicator can show the advanced infrastructure of the selected area - on the basis of comparable data. The indicator of the amount of information can have other wide application - for planning of memory means required to store the geographic space and to determine the transmission time of the recorded data by telecommunication links. The search for a universal indicator of geographical space arrangement, characterizing its organization and rational development - must remain the subject of further research.

PL

W pracy została podjęta próba ustalenia, czy ilość informacji jaka jest konieczna do zapisu jakiegoś jednostkowego wycinka przestrzeni geograficznej, odwzorowanej na mapie wielkoskalowej, może określić stan uporządkowania tej przestrzeni. Celem pracy było dokonanie kompleksowej oceny przestrzeni geograficznej pod kątem jej racjonalnego zagospodarowania. Intuicja wskazuje, że dla dwóch terenów o podobnych funkcjach obraz terenu zagospodarowanego w sposób standardowy i racjonalny można zapisać w sposób bardziej oszczędny niż obraz terenu zagospodarowanego w sposób nieuporządkowany i chaotyczny. Praca jest próbą sformułowania wskaźnika, który mógłby charakteryzować pewien stan generalnego uporządkowania przestrzeni geograficznej, mógłby pełnić rolę obiektywnej oceny takiego uporządkowania. Tak przedstawiona teza została poddana weryfikacji praktycznej. Na wstępie wyznaczono liczbowe ilości informacji niezbędne do zapisu jednostkowych fragmentów map wielkoskalowych, ewidencyjnych, a więc zawierających tylko granice własności. Do realizacji zadania zastosowano koncepcję ilości informacji zaproponowaną przez CE. Shannona. Dla typowej mapy w skali 1:1000 do zapisu obszaru jednego decymetra kwadratowego (a więc jednego hektara w terenie) niezbędne jest 531 bitów informacji. Dla obszaru rozdrobnionych działek Polski południowo-wschodniej ta liczba wzrasta do 4980 bitów. Na podstawie wcześniejszych prac autora przytoczono dla porównania, że ilość informacji niezbędna do zapisu identycznego pola jednostkowego typowego miasta, w takim samym sposobie kodowania wynosi 23 360 bitów informacji. W tym przypadku została uwzględniona rozbudowana infrastruktura miasta rozpisana na warstwach źródłowych. W dalszej części pracy wyznaczono ilości informacji niezbędne do zapisu takiego samego pola jednostkowego przestrzeni geograficznej dla stanu skrajnego nieuporządkowania (chaosu) i stanu teoretycznego uporządkowania idealnego. Realne, wyznaczone wartości okazały się o wiele bliższe stanowi uporządkowania idealnego niż stanowi chaosu. W dalszej kolejności rozpatrywano ilości informacji niezbędne do zapisu terenów o różnych sposobach zabudowy. Na podstawie tych doświadczeń nie udało się ustalić jednoznacznej zależności pomiędzy ilością informacji, niezbędną do zapisu jednostkowego obszaru przestrzeni geograficznej, a stopniem racjonalności zagospodarowania tej przestrzeni. Zatem ilość informacji niezbędna do zapisu jednostkowego obrazu mapy wielkoskalowej nie może być jednoznacznym wskaźnikiem uporządkowania przestrzeni geograficznej i w konsekwencji także obrazu mapy, ponieważ mapa wielkoskalowa oddaje wiernie kształt przestrzeni geograficznej. Wzrost wskaźnika może świadczyć o zaawansowanej infrastrukturze wybranego obszaru - na podstawie porównywalnych danych. Wskaźnik ilości informacji może mieć inne szerokie zastosowanie - do planowania środków pamięci niezbędnych do zapisu przestrzeni geograficznej oraz do wyznaczania czasu przesyłania tego zapisu przez łącza telekomunikacyjne. Poszukiwanie uniwersalnego wskaźnika uporządkowania przestrzeni geograficznej, wskaźnika charakteryzującego jej organizację i racjonalność zagospodarowania - musi pozostać przedmiotem dalszych badań.

4

Grid generalisation based on cellular automata theory

Olszewski R.

Geodezja i Kartografia

|

2003

|

T. 52, z. 2

57-69

EN

Several theoretical methodological and problem orientations exist in contemporary cartography; the most important role is played by communication and cognitive concepts. Communication orientation is focused on information function of a map, whereas cognitive orientation considers cartography as a science, which deals with projection and investigation of phenomena, which occur in the geographic space, with respect to their location, properties, relations and changes. Development of the theory of cartographic modelling is the achievement of cognitive orientation. In this concept, map editing has been equalised with a process of modelling of real conditions, of the level of generalisation corresponding to the map objectives and destination. Due to limited information content of a map at a given scale, it is necessary to generalise spatial information in the process of cartographic presentation. The most essential feature of the generalisation process is maintenance of the basic structure and nature of geographic data. The complexity and multi-aspect nature of the cartographic generalisation process result in difficulties related to definition of this problem by means of a normalised set of algorithmic rules. Due to the complexity of the problem, the majority of performed investigations mainly concern automation of selected components of the generalisation process, such as development of operators of simplification of linear objects. Therefore, one of the most important demands of contemporary cartography is determination of objective rules and the attempt to develop the complex model of the generalisation process, based on those rules. Investigations which have been performed by the author justify utilisation of methods of the, so-called, artificial calculation intelligence, as utilisation of cellular automata as a complex method of cartographic modeling of source data. The essence of cellular automata is discretisation of the geographic space and iterative processing of source data with maintenance of rules of the local nature. Cellular automata are characterised by the ability to develop global; formulae and spatial behaviour of high complexity, based on simple rules of changes of local range and on the knowledge concerning single cells. Therefore, basing on the cellular automata theory, a model of the cartographic generalisation process may be developed, which would combine features of quantitative generalisation of the map content and form with qualitative generalisation. Results achieved by the author also proved, that, in the process of generalisation of surface objects, cellular automata may play a role of operators of selection and aggregation, as well as simplification and smoothing of borders of areas.

PL

We współczesnej kartografii istnieje kilka teoretycznych orientacji metodologicznych i problemowych, spośród których najważniejszą rolę odgrywają koncepcje komunikacyjna i poznawcza. Orientacja komunikacyjna kładzie nacisk na informacyjną funkcję mapy. Orientacja poznawcza natomiast traktuje kartografię jako naukę zajmującą się odwzorowywaniem i badaniem zjawisk występujących w przestrzeni geograficznej z punktu widzenia ich rozmieszczenia, właściwości, współzależności i zachodzących zmian. Osiągnięciem orientacji poznawczej jest opracowanie teorii modelowania kartograficznego. W koncepcji tej redakcja mapy została utożsamiona z procesem modelowania konkretnego stanu rzeczywistości o stopniu uogólnienia adekwatnym do celu i przeznaczenia mapy. Ze względu na ograniczoną pojemność informacyjną mapy w danej skali, w procesie przekazu kartograficznego istnieje konieczność uogólnienia informacji przestrzennej poprzez generalizację. Najistotniejszą cechą procesu generalizacji jest zachowanie podstawowej struktury i charakteru danych geograficznych. Złożoność i wieloaspektowość procesu generalizacji kartograficznej sprawia, że zagadnienie to niezwykle trudno zdefiniować w postaci zestawu reguł algorytmicznych. Ze względu na złożoność problemu, większość prowadzonych badań dotyczy wyłącznie automatyzacji wybranych elementów składowych procesu generalizacji np. opracowania operatorów upraszczania obiektów liniowych. Jedną z najważniejszych potrzeb dzisiejszej kartografii jest zatem określenie obiektywnych reguł oraz próba skonstruowania w oparciu o nie całościowego modelu procesu generalizacji. Prowadzone przez autora badania wskazują na celowość zastosowania metod tzw. sztucznej inteligencji obliczeniowej, np wykorzystania teorii automatów komórkowych jako całościowej metody modelowania kartograficznego danych źródłowych. Istotą automatów komórkowych jest dyskretyzacja przestrzeni geograficznej i iteracyjne przetwarzanie danych źródłowych z zastosowaniem reguł o charakterze lokalnym. Automaty komórkowe cechuje zdolność do tworzenia bardzo złożonych globalnych wzorów i zachowań przestrzennych na podstawie prostych reguł zmian o zasięgu lokalnym oraz wiedzy o pojedynczych komórkach. W oparciu o teorię automatów komórkowych można zatem zbudować model procesu generalizacji kartograficznej łączący w sobie cechy generalizacji ilościowej treści i formy oraz generalizacji jakościowej. Uzyskane przez autora wyniki wskazują ponadto, iż automaty komórkowe mogą spełnić rolę operatorów selekcji i agregacji oraz upraszczania i wygładzania granic obszarów podczas generalizacji obiektów powierzchniowych.