Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Badania zmian przepuszczalności skały zbiornikowej pod wpływem działania preparatów antybakteryjnych na przykładzie PMG Swarzów

Turkiewicz A., Falkowicz S.

Prace Instytutu Nafty i Gazu

|

2008

|

nr 150 wydanie konferencyjne

197--201

PL

Celem badań było określenie, czy i w jakim stopniu mogą wystąpić zmiany przepuszczalności skały zbiornikowej w wyniku oddziaływania środków chemicznych przeznaczonych do eliminacji procesów biogennych oraz neutralizacji siarkowodoru wytworzonego w złożu na przykładzie PMG Swarzów. Do badań laboratoryjnych wytypowano preparaty chemiczne stosowane w warunkach podziemnego magazynowania gazu z uwzględnieniem działania synergicznego w złożu. Wnioski z pracy badawczej przyczynią się do optymalizacji procesu stosowania biocydów i tym samym do poprawy jakości gazu ziemnego przechowywanego w sczerpanych złożach.

EN

Paper reports impact of selected biocides on initial permeability of formation rocks. Biocides and H2S Scavengers are used for control of hydrogen sulfide (H2S) production by SRB very often. Selected antibacterial substances are candidates for control of H2S in Swarzow UGS. Results of formation damage tests allowed us to choose the best biocides. Based on these results new product for H2S control will be proposed. Application of efficient biocides improved the quality of stored gas.

2

The effect of saline muds and brines on the permeability of gas bearing sandstones : a laboratory report

Dubiel S., Falkowicz S.

Archives of Mining Sciences

|

2001

|

Vol. 46, nr 3

357-373

EN

The authors measured the permeability of gas bearing sandstones which were exposed to saline muds and brines. The tests were carried out using a special test stand. The permeability/ time curves and the digital images of cores arc shown in figures accompanying the paper.

PL

W publikacji zamieszczono wyniki badań laboratoryjnych dotyczących wpływu filtratu płuczek zasolonych oraz solanek na przepuszczalność piaskowców gazonośnych. Badania prowadzone były w Instytucie Górnictwa Naftowego i Gazownictwa w Krakowie, na przygotowanym do tego celu, stanowisku badawczym (rys. 1). Wyniki badań przedstawiono w formie zależności zmian przepuszczalności próbek piaskowców w funkcji czasu oraz zdjęć cyfrowych o wysokiej rozdzielczości. Pomiary laboratoryjne utraty przepuszczalności rdzeni prowadzono przy tych samych strumieniach objętości przepływu gazu (azotu) przez rdzeń. W pierwszym cyklu badań przez rdzenie piaskowcowe prowadzono filtrację płuczki polimerowej zasolonej KC1. Użyte w doświadczeniach piaskowce mioceńskie miały przed nasączaniem przepuszczalność początkową wynoszącą od 150 do 800 mD, natomiast piaskowce czerwonego spągowca od 10 do 100 mD. Stan ustalony procesu odzysku przepuszczalności rdzeni wyznaczano metodą przewidywania (predykcji) na podstawie analizy wielkości i tempa zmian przepuszczalności w pierwszym etapie trwania procesu (Such, Falkowiczl998). Obliczenia realizowane były przez programy komputerowe (PRZEPUSZALNOŚĆ i PREDYKCJA), które dane wejściowe poprzez system pomiarowy i program sterujący GENIE, otrzymują w formie analogowej bezpośrednio ze stanowiska pomiarowego w systemie "on-line". Analizując pierwsze fragmenty krzywych otrzymanych w pierwszym cyklu badań zauważono, że w niektórych przypadkach proces ten składa się z kilku faz różniących się dynamiką przebiegu. Pierwszym najbardziej widocznym wskaźnikiem tego faktu byty intensywne zmiany w przebiegu krzywej predykcji. W wielu przypadkach wartość predykcji osiągała zbyt różniące się wielkości (rys. 2). Na rysunkach 3 i 4 przedstawiono przykładowe krzywe odzysku przepuszczalności rdzeni piaskowcowych, na które oddziaływano płuczkami wiertniczymi. Widać, że krzywe te nic osiągają stanu ustalonego jednoctapowo. Na podstawie wyników pierwszego cyklu badań sformułowano tezę, że zaburzenia w przebiegu krzywych odzysku przepuszczalności rdzeni można przede wszystkim tłumaczyć wytrącaniem się kryształków soli z solanki nasycającej rdzeń oraz wysuszeniem rdzenia przez przepływający gaz. W celu udowodnienia postawionej tezy i ograniczenia liczby czynników wpływających na przebieg eksperymentów odzysku przepuszczalności rdzeni, następny etap doświadczeń przeprowadzono na rdzeniach nasyconych czystymi solankami. Do tego celu stosowano 5, 15 i 20% wodne roztwory KCL oraz nawilżacz gazu W niektórych eksperymentach pierwszego cyklu, gdzie stosowano solanki o wysokim stopniu zasolenia, rckrystalizowała się tak duża ilość soli, że powodowało to czasami całkowitą blokadę przepływu gazu (rys. 5 a-d). Zastosowanie nawilżacza likwidowało zjawisko całkowitej blokady umożliwiając pomiary. cząsteczek minerałów ilastych (tzw. prędkość krytyczna), zjawiska inercji przepływającego płynu (Forchheimcrowskie), pomiary należy prowadzić z minimalnymi mierzalnymi prędkościami przepływu (Core Lab. 1997). Przepływający gaz ulega ochłodzeniu (Duliński i in. l962;Sicmek 1969; Kaleta i in. 1970).Spadek temperatury zależy od różnicy ciśnień w rdzeniu i poza nim oraz wielkości współczynnika Joulc'a--Thompsona, który jest między innymi funkcją ciśnienia. Im ciśnienie jest wyższe, tym jego wpływ na zmiany temperatury jest mniejszy. Oba te postulaty: minimalizowania prędkości przepływu i zwiększania ciśnienia gazu w trakcie pomiaru zrealizowano prowadząc pomiar w warunkach dławienia wypływającego gazu. W takich warunkach przeprowadzono doświadczenia II grupy o numerach: 20, 24, 26, 29, 33, 38, 39. W przypadku rdzeni nasyconych solanką o stężeniu 5% KC1, w większości przypadków krzywe odzysku przepuszczalności przyjmowały typowe kształty zmierzając mniej lub bardziej szybko do stanu ustalonego (rys. 6). Wspomniane krzywe, ze względu na efekt skali, zamieszczono na czterech odrębnych wykresach (a-d) w celu zachowania ich kształtu. Pomiary prowadzono bowiem w szerokim przedziale wartości początkowej przepuszczalności rdzeni wynoszącej od 8 do 400 mD. Na rysunkach 7 i 8 zamieszczono zdjęcia rdzeni z doświadczeń 24, 25, 28 i 29 oraz odpowiednie krzywe odzysku przepuszczalności. Rdzenie oznaczone symbolem "W" to rdzenie wzorcowe. Zamieszczono je w celu porównania wyglądu rdzenia przed i po pomiarze. Rysunki 7 i 8 reprezentują wyniki eksperymentów, w których rdzenie nasączano 15% roztworem KC1. Występują na ich czołowej powierzchni kryształki soli. Szczególnie duże ilości soli zauważono na rdzeniach I grupy o numerach: 20,24,26,29,33,38,39. Iloraz końcowej i początkowej wartości przepuszczalności jest wskaźnikiem ilościowym określającym stopień zmniejszenia przepuszczalności badanych piaskowców. Wielkość zmniejszenia przepuszczalności w opisywanych eksperymentach była znaczna i zawierała się w przedziale od 52 do 98%. (tabl. 1). Odmiennie przebiegał proces odzysku przepuszczalności w przypadku II grupy rdzeni o numerach: 21, 25, 27, 28, 32, 34, 35. Przepuszczalność w pierwszym etapie procesu zdecydowanie rosła, by po pewnym czasie ustabilizować się (rys. 7). Stwierdzono, że ilość i wielkość kryształów wykrystalizowanej soli zależy od właściwości petrofizycznych rdzeni (rys. 9). Wykrystalizowane na czole rdzenia nr 33 kryształki soli są o wiele mniejsze niż na czole rdzenia oznaczonego numerem 29. Początkowa przepuszczalność rdzenia nr 33 była około 10 razy mniejsza niż rdzenia nr 29. Zjawisko wytrącania się soli szczególnie intensywnie zachodzi w niewielkiej końcowej części rdzenia. Nasączony 15% roztworem K.C1 rdzeń o przepuszczalności początkowej Ao = 555 mD uzyskał przepuszczalność końcową równą 21 mD. Zmniejszenie przepuszczalności wynosiło zatem 96%. Po usunięciu 2 mm warstwy końcowej rdzenia przepuszczalność wzrosła do 128 mD, czyli zmniejszenie przepuszczalności wyniosło 77% (rys. 10). Na rdzeniu nr 29 widać szeroki na 2-3 mm wyraźnie różniący się od reszty rdzenia pasek wykrystalizowanej soli (rys. 11). Za zjawisko to odpowiada istniejąca w tym miejscu przekładka, która powoduje lokalne zmiany prędkości i ciśnienia przepływającego gazu.

3

Wyjaśnienie zmian przewodności hydraulicznej skał czerwonego spągowca w płd.-zach. części Monokliny Przedsudeckiej

Herman Z.

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

2000

|

R. 3, Nr 4 (24)

3-9

4

Badania laboratoryjne właściwości inhibitujących hydrację skał ilastych przez płuczkę krzemianową oraz jej wpływ na zmianę przepuszczalności skał zbiornikowych

Bielewicz D.

Nafta-Gaz

|

2000

|

R. 56, nr 3

141-147

PL

W artykule przytoczono opis mechanizmu stabilizacji ścian otworu przez płuczki krzemianowe, przedstawiono receptury i właściwości opracowanych płuczek krzemianowych. Załączono wyniki badań laboratoryjnych: wpływu płuczki na próbkę QSE Bentonit Pellets, dezintegracji łupka eoceńskiego oraz wpływu pluczki na zmianę przepuszczalności piaskowca szydłowieckiego. Wyniki badań wskazują, że płuczki krzemianowe charakteryzują się dobrymi parametrami reologicznymi i filtracją, bardzo dobrym wskaźnikiem dezintegracji skały ilastej oraz powodują zaledwie niewielką zmianę przepuszczalności badanego piaskowca.

EN

The paper discusses mechanism of wellbore stabilization effect of silicate muds, as well as composition and properties of these muds. The laboratory experiments were carried out to evaluate the following: mud impact on QSE Bentonite pellets, desintegration of Eocene shales, mud impact on a permeability of Szydłowiec sandstone. Laboratory experiments proved that silicate muds have good water loss and good rheological properties. The mud-induced desintegration of rock structure and mud impact on rock permeability were proved to be quite small.

5

Badania zmian przepuszczalności skał zbiornikowych pod wpływem mikroorganizmów beztlenowych

Turkiewicz A., Falkowicz S., Kapusta P.

Nafta-Gaz

|

1999

|

R. 55, nr 10

615-622

PL

W artykule przedstawiono wpływ mikroorganizmów beztlenowych z rodzajów Desulfovibrio i Desulfotomaculum na zmiany przepuszczalności skał zbiornikowych. Zaprezentowano prace, które zmierzały do wyizolowania aktywnej mikroflory pochodzącej ze środowiska złożowego, a następnie wykorzystania jej do badań nad biologiczną kolmatacją porowatego ośrodka skalnego. Badania prowadzono na rdzeniach piaskowcowych. Zmiany przepuszczalności skał rejestrowano przy użyciu aparatury firmy TEMCO.

EN

The paper considers an impact of anaerobial mieroorganisms activity, like Desulfovibrio Deselfotomaculum on permeability alterations in reservoir rocks.Active microflora has been isolated from reservoir environment and utilized to study biological contamination of porous rocks environment. The investigations have been carried out on some sandstone Changes in rock permeabilities have been registered using TEMCO equipment.