Przemysł naftowy przechodzi w ostatnich latach głęboką transformację zmieniając się pod względem technologicznym, głównie w zakresie cyfryzacji, gromadzenia i analizy coraz większej ilości danych. Era aplikacji w centrum zainteresowania powoli mija, ustępując miejsca nowemu podejściu umieszczającemu dane w centrum uwagi. Przykładem odpowiedzi na wyzwania, które stawia rynek jest realizowany w PGNiG Grupa Orlen projekt Smart Field, u którego podstaw leży integracja danych z wielu dziedzin. W niniejszym artykule, zaprezentowane zostało podejście do wdrożenia centralnej bazy danych w ramach projektu Smart Field, który umożliwia wykorzystanie innowacyjnych rozwiązań technologicznych w zakresie poszukiwań i wydobycia węglowodorów.
EN
Nowadays, oil and gas industry undergoes a profound transformation. The main change is connected with technology, particularly in terms of digitalization, collection and analysis of significant data volumes. The era of apps in the spotlight is slowly passing away, giving way to a new approach that puts data at the center of attention. The answer to the challenges posed by the market is the Smart Field project implemented at PGNiG Grupa Orlen, based on the integration of data from many fields. This article presents an approach to the implementation of a central database as part of the Smart Field project, which enables the use of innovative technological solutions in the field of hydrocarbon exploration and production.
16
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Artykuł omawia kilka aspektów dotyczących badań związanych z przemysłem naftowym, w tym metodę zwiększenia wydobycia ropy naftowej przy udziale bakterii. Przedstawiono także problematykę występowania procesów mikrobiologicznych w kawernach solnych oraz badania mediów złożowych z Podziemnego Magazynu Gazu “Wierzchowice”, pod kątem generowania H2S.
EN
The paper refers to several aspects of research studies supporting the oil industry. The focus was placed on questions connected with Microbial Enhanced Oil Recovery. The article discusses also microbial processes in the salt caverns as extreme environment for bacteria. What is more, the paper refers to the phenomena of H2S formation at Underground Gas Storage “Wierzchowice”.
17
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Jedną z najbardziej istotnych kwestii jaka wymaga rozwiązania w procesie projektowania otworu wiertniczego jest optymalne zaprojektowanie konstrukcji otworu, w tym odpowiedni dobór poszczególnych kolumn rur okładzinowych oraz ich posadowienie dla zakładanych warunków geologiczno-złożowych oraz warunków cementowania. Dobór poszczególnych kolumn rur okładzinowych do konkretnych warunków geologiczno-technicznych ma szereg nie tylko uwarunkowań, ale również ograniczeń. Głównym naturalnym ograniczeniem jest przyjęta przez API wiele dekad temu swoista unifikacja wymiarowa rur, tzn. typoszereg ze względu na średnicę zewnętrzną rur. Inne elementy tej unifikacji, jak np. typoszereg gatunków stali czy klasycznych połączeń gwintowych i typu PREMIUM były wdrażane stopniowo w miarę rozwoju technologii wiercenia. Niezależnie od tych uwarunkowań w procesie projektowania rur okładzinowych i doboru rur wydobywczych jedna kwestia zawsze pozostaje niezmienna, czyli zachowanie równowagi pomiędzy występującymi obciążeniami działającymi na rury w trakcie procesu wiercenia i eksploatacji otworu, a graniczną minimalną wytrzymałością mechaniczną rur. W części drugiej artykułu dokonano przeglądu metod i wytycznych w zakresie projektowania rur okładzinowych, publikowanych przez API oraz programów komputerowych, w tym programu Stress Check, który aktualnie należy do powszechnie stosowanych narzędzi w zakresie projektowania rur. Poruszane w artykule zagadnienia wytrzymałościowe odnoszą się głównie do calizny rury, z pominięciem skomplikowanego zagadnienia wytrzymałości samego połączenia gwintowego w szczególności połączeń typu PREMIUM, którego kwalifikacja nie podlega unifikacji norm API, lecz wytycznym zawartych w normie ISO 13679. Artykuł oparty jest na bogatej i cytowanej literaturze fachowej, a ponadto na stosownych doświadczeniach autorów artykułu, tak w zakresie projektowania zaczynów i nadzoru wykonania zabiegów cementowania, jak również projektowania otworów, w tym doboru poszczególnych kolumn rur okładzinowych i wydobywczych oraz nadzoru prac związanych z realizacją wiercenia otworów, w tym zapuszczania i cementowania rur.
EN
One of the most important issues that needs to be solved in the borehole design process is the optimal design of the borehole structure, including the appropriate selection of individual columns of casing and their setting at and for the assumed geological and cementing -technical conditions. There are a number of conditions, but also limitations to specific geological and technical conditions. The main natural limitation is adopted by API many decades ago a kind of dimensional unification of pipes, i.e. a series of types due to the outer diameter of pipes. Other elements of this unification, such as a series of steel grades or classic thread connections and PREMIUM type were implemented gradually as the drilling technology developed. Regardless of these conditions in the process of designing casing and selecting production tubing, one issue always remains the same, i.e. maintaining the balance between the existing loads acting on the pipes during the drilling process and operation of the hole and the minimum mechanical strength of the pipes. Part 2 of the article reviews the methods and guidelines for casing pipe design published by API and computer programs, including Stress Check, which is currently one of the commonly used pipe design tools. The strength issues discussed in the article refer mainly to the body of pipe, without the complicated issue of strength of the thread connection itself, especially PREMIUM type connections, whose qualification is not subject to API standards, but to the guidelines contained in ISO 13679. Article is based on rich and quoted professional literature, as well as on the relevant experience of the authors of the article, both in the field of slurry design and supervision of cement operations, as well as design the wells including selection both casing and tubing and supervision of works related to drilling of the different types of the holes, including cement job and running casing.
18
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Przemysł naftowy przechodzi w ostatnich latach głęboką transformację zmieniając się pod względem technologicznym, głównie w zakresie cyfryzacji, gromadzenia i analizy coraz większej ilości danych. Przykładem odpowiedzi na wyzwania, które stawia rynek jest realizowany w oddziale PKN ORLEN – PGNiG OGiE projekt Smart Field oparty na rozwiązaniach sztucznej inteligencji i technologii chmury obliczeniowej. Wykonane w ramach projektu prace pokazały ogromne możliwości zaproponowanych rozwiązań związane przede wszystkim ze zwiększaniem potencjału zasobowego koncernu. Ponadto, rezultaty wdrożenia projektu wykazały znaczny spadek kosztów jednostkowych produkcji przy jednoczesnym wydłużeniu eksploatacji złóż oraz minimalizacji ingerencji w środowisko. W niniejszym artykule, zaprezentowane zostały szczegóły i wnioski z realizowanych projektów Cyfrowe Złoże i Smart Field, promujące wykorzystanie innowacyjnych rozwiązań technologicznych w zakresie poszukiwań i wydobycia węglowodorów.
EN
Nowadays, oil and gas industry undergoes a profound transformation. The main change is connected with technology, particularly in terms of digitalization, collection and analysis of significant data volumes. The implementation of Smart Field project based on artificial intelligence solutions and cloud computing technology is the PKN ORLEN - PGNiG OGiE response to the challenges that market currently faces. The actual project advancement shows the enormous possibilities of the proposed solutions, primarily related to the increasing of the Company’s proved hydrocarbon reserves. In addition, the preliminary results of the project deployment indicate a significant decrease in unit production costs with a simultaneous extension of field lifetime and minimization of environmental impact. In this article, details and conclusions of the recent Digital Field and Smart Field projects are presented, promoting the use of innovative technological solutions in exploration and production sector.
19
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule omówiono szereg aspektów technicznych z zakresu projektowania otworów poszukiwawczych za ropą i gazem, w tym głównie doboru poszczególnych kolumn rur okładzinowych i wydobywczych. Ponadto rozważono szereg kwestii ekonomicznych związanych z zakupem rur z połączeniami typu PREMIUM, co wynika z ilości asortymentu jaki pojawił się na rynku w ostatnich latach. Zagadnienia poruszane w artykule dotyczą w większości kwestii technicznych, ale również pewien akcent położono na interesy zamawiającego, czyli Operatora, na którym ciąży duża odpowiedzialność polegająca na transparentnym przeprowadzeniu procesu zakupowego, ale głównie odpowiedzialność polegająca na dokonaniu zakupu rur o odpowiedniej jakości za optymalną cenę. Istotą zagadnień poruszanych w artykule nie jest szczegółowe przestawienie kwestii technicznych z zakresu projektowania otworu i jego konstrukcji, czyli odpowiedniego doboru poszczególnych kolumn rur (na ten temat jest szereg publikacji i wdrożonych metod projektowania m.in. Program Stress Check), ale pokazanie jaki wpływ na proces projektowania i ekonomikę ma odpowiedni dobór rur z połączeniami typu PREMIUM, a w konsekwencji ograniczenie liczby stosowanych połączeń gwintowych, czyli wdrożenie racjonalnej UNIFIKACJI w tym zakresie - o czym jest mowa w podsumowaniu artykułu. Kwestie techniczne związane z optymalnym doborem rur okładzinowych i wydobywczych, w tym połączeń gwintowych tych rur dla danego projektu wiercenia, będą przedmiotem oddzielnego artykułu jaki jest planowany do publikacji. Wydaje się, że dyskusja przeprowadzona na łamach niniejszego artykułu ma szczególne znaczenie dzisiaj, kiedy proces przetargowy wyłaniania dostawców rur (producentów i dostawców) wywołuje tyle emocji i nieuzasadnionych skarg odwoławczych do KIO, nie biorąc pod uwagę głównego interesu jakim jest interes Operatora, czyli Zamawiającego, a więc w polskich warunkach interesu publicznego. Autor artykułu zdaje sobie sprawę, że niektóre z postawionych kwestii mogą wywołać dyskusje a może nawet niezadowolenie wśród pewnych producentów lub dostawców nie mniej jednak należy wyraźnie podkreślić, że w światowym obrocie rurami okładzinowymi i wydobywczymi istnieje jedna podstawowa zasada - ZERO AWARII W OTWORZE, awarii związanymi z utratą szczelności i wytrzymałością rur, tak w caliźnie jak i na połączeniu gwintowym, a więc BEZPIECZEŃSTWO - jako bezwzględny priorytet. Trzeba pamiętać, że każda awaria to są potencjalne koszty jej usunięcia, a niejednokrotnie nawet utrata otworu. Czynnik ten brany jest pod uwagę w procesie projektowania otworu i jego konstrukcji jako czynnik NUMER 1.Przestawiony w artykule materiał oparty jest m.in. na szeregu ogólnie dostępnych publikacjach z zakresu projektowanie i konstrukcji otworów, w tym wielu publikacji tak katalogowych jak i naukowych poszczególnych producentów rur oraz tzw. Manual Books. Oprócz powyższych źródeł, na przestrzeni ostatnich lat odbyło się w Polsce szereg seminariów, na których czołowi światowi producenci rur okładzinowych prezentowali szeroko zagadnienia związane z technologicznymi, technicznymi oraz jakościowymi kwestiami produkcji, testowania i odbiorami rur okładzinowych w tym głównie rur z połączeniami typu PREMIUM. Jednocześnie autor artykułu pragnie wskazać na swoje długoletnie doświadczenie w zakresie realizacji wielu projektów wiercenia otworów nie tylko w Polsce, ale i za granicą, w tym wskazać na wiele opracowań wykonanych na zlecenie głównych Operatorów tak krajowych jak zagranicznych oraz innych instytucji, w tym szeregu publikacji zamieszczonych m. in. w WNiG oraz na stronie internetowej https://www.fk-wes.pl Wykaz stosownej literatury wykorzystanej w napisaniu niniejszej pracy zamieszono na końcu artykułu Poz. 1 -24.
EN
The article has discussed a number of technical aspects from the scope of designing oil and gas exploration wells, mainly selecting particular columns of casing and tubings. In addition, a number of economic issues of purchase of pipes with PREMIUM connections has been also discussed, which results from the quantity of assortment that has appeared on the market in recent years. The issues discussed in the article mostly relate to technical issues, but also a certain emphasis has been placed on the interests of the Ordering Party, i. e. the Operator, that bears a great responsibility consisting in the transparent conduct of the purchasing process, but mainly the responsibility consisting in purchasing pipes of appropriate quality at an optimal price. The essence of the issues discussed in the article is not a detailed presentation of technical issues in the scope of well design and its construction, i. e. the appropriate selection of individual pipe columns (on this topic there is a number of publications and implemented design methods, including the Stress Check Program) but to show how the design process and economics is influenced by appropriate selection of pipes with PREMIUM connections and, as a consequence, limitation of the number of threaded connections used, that is implementation of a rational UNIFICATION in this regard - which is mentioned in the summary of the article. It seems that the discussion conducted in this article is of particular importance today when the tendering process for selecting suppliers of pipes (producers and suppliers) causes so many emotions and unjustified appeal complaints to the National Appeal Chamber without taking into account the main interest of the Operator, i. e. the Ordering Party, i. e. the public interest in Polish conditions. The author of the article is aware that some of the issues raised may cause discussions and maybe even a dissatisfaction among certain producers or suppliers, nevertheless, it should be clearly emphasized that in the global trade in casing and tubing, there is one basic principle of ZERO FAILURES IN THE HOLE, failures related to loss of tightness and strength of the pipes both in the body and in threaded connections, so SAFETY - as an absolute priority. It must be remembered that each failure is the potential cost of its removal and often even the loss of a well. This factor is taken into account in the process of well design and its construction as factor NUMBER 1. The material presented in the article is based on a number of publicly available publications in the scope of design and construction of holes, including many catalog publications as well as scientific publications of individual pipe manufacturers and the so-called Manual Books. In addition to the above sources, a number of seminars have been held in Poland in recent years, at which the world’s leading manufacturers of casing and tubing pipes have widely presented issues related to technological, technical and quality issues of production, testing and acceptance of casing and tubing pipes, including mainly pipes with PREMIUM connections. At the same time, the author of the article wish to point to his long-term and fruitful experience in the implementation of many drilling projects not only in Poland but also abroad, including many studies performed at the order of the main Operators, both domestic and foreign operators and other institutions, including a number of publications included among others in WNiG / Oil and Gas Journal/. The content of this article is largely based on these experiences. The list of relevant literature used in writing this work is provided at the end of the article Positions 1-24.
W czerwcu bieżącego roku minęła 77. rocznica wydania pierwszego numeru czasopisma „Nafta”, ściśle związanego z Instytutem Nafty i Gazu – Państwowym Instytutem Badawczym i jego prawnymi poprzednikami. Czasopismo to miało początkowo podstawowy cel w postaci współuczestnictwa, poprzez popularyzację wiedzy specjalistycznej, w odbudowie zniszczonego przez wojnę przemysłu naftowego. Sam Instytut podlegał wielokrotnej restrukturyzacji, zmieniały się urzędy nadzorujące pracę jednostki, priorytety wydawnictwa, redaktorzy, a miesięcznik „Nafta” nieprzerwanie trwał wiernie, zawsze prezentując zagadnienia istotne dla branży naftowej i gazowniczej, promując transfer wiedzy, wspierając innowacyjne rozwiązania w praktyce przemysłowej. Analiza zmian dotyczących czasopisma na przestrzeni lat była możliwa dzięki zrealizowanemu przez Instytut w latach 2010–2013 projektowi w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka. Zdigitalizowano wówczas najstarsze wydawnictwa przemysłu naftowego znajdujące się w zbiorach Biblioteki Instytutu, a także między innymi egzemplarze czasopisma „Nafta” od nr 1/1945 do nr 12/2008. Wszystkie pozostałe numery były już udostępnione zarówno w wersji analogowej, jak i cyfrowej. Dzisiaj z pewnością należy podkreślić, że duża część zbioru obejmującego czasopismo „Nafta” ma wartość historyczną, archiwalną i naukową. W artykule przedstawiono analizę kształtu merytorycznego „Nafty” w pierwszym okresie jej wydawania. Czasopismo, oprócz krótkich fachowych artykułów pogrupowanych w szeregu działów tematycznych, zawierało wtedy dużo wiadomości z życia branży naftowej, a także z działalności Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Przemysłu Naftowego oraz Instytutu. Wiele tych materiałów miało charakter szkoleniowy dla kadry przemysłowej. Część informacji była okresowo wydawana w postaci stałych dodatków do czasopisma, trwale z nim połączonych. Dużą wartość historyczną ma dodatek „Statystyka naftowa Polski”, wydawany od nr 1/1945 do 7–8/1948, zawierający szereg bardzo szczegółowych informacji o prowadzonych bezpośrednio po wojnie wierceniach otworów poszukiwawczych czy eksploatacyjnych, ich lokalizacji czy wielkości wydobycia węglowodorów na terenie Polski. Innym dodatkiem był „Biuletyn Instytutu…”, wydawany w okresie od 1958 r. do 1980 r., dokumentujący postęp prac naukowych w poszczególnych zakładach badawczych czy prac normalizacyjnych na potrzeby branży. Na uwagę zasługuje też „Przegląd Dokumentacyjny Nafty”, który zawierał streszczenia artykułów z najnowszych czasopism zagranicznych czy książek. W sytuacji braku powszechnego dostępu do tej literatury – albo jego znacznego ograniczenia – dodatek ten w okresie swojego wydawania (1953–1975) spełnił swoją rolę. W części Dane statystyczne dotyczące czasopisma omówiono ciągłość jego druku w poszczególnych latach, zwrócono uwagę, że nazwa periodyku zmieniła się tylko jeden raz, poprzez rozszerzenie tytułu do „Nafta-Gaz” (od nr 1/1992), przedstawiono nazwiska redaktorów naczelnych oraz scharakteryzowano zmiany w składzie podmiotów stanowiących organ wydawniczy czasopisma „Nafta”. Na podstawie materiałów opublikowanych w „Nafcie” w okresie od nr 1/1945 do nr 12/1951 uszczegółowiono zmiany restrukturyzacyjne samego Instytutu, w tym dotyczące nazwy i podległości organizacyjnej w początkowym okresie jego działalności.
EN
The 77th anniversary of the first edition of “Nafta” journal, closely related to the Oil and Gas Institute – National Research Institute, and its legal predecessors, was in June this year. Initially, when first published, this journal had a basic goal – participation, via the popularisation of specialised knowledge, in the reconstruction of the oil industry that had been destroyed by the Second World War. The Institute has been restructed many times; the authorities supervising the unit’s operations were changing, as well as the priorities of the publication and its editors, but “Nafta” journal incessantly remained faithful to always presenting issues significant for the oil and gas sector, promoting knowledge transfer, and supporting innovative solutions within the industrial practice. Analysis of changes related to the journal over the years of its publication was possible due to the project carried out by the Institute in the years 2010–2013, under the Operational Programme “Innovative Economy”. At that time the oldest publications of the oil industry existing in the collection of the Institute Library were digitised, including copies of “Nafta” journal from No 1/1945 to No 12/2008. All the other issues were already made available both in an analogue and digital version. It should be emphasise that today a large part of the collection comprising “Nafta” journal has a historical, archival, and scientific value. The paper presents an analysis of the subject-matter profile of “Nafta” in the first period of its publication, which, apart from short professional papers grouped in a number of thematic sections, contained a lot of news from the oil sector life, and also from activities of the Association of Oil Industry Engineers and Technicians, and of the Institute. Many of these materials had a nature of training for the industrial staff. Part of the information was periodically published in the form of permanent supplements connected with the journal. The “Statystyka naftowa Polski” (“Oil statistics of Poland”) supplement, issued from No 1/1945 to 7–8/1948, which contained a large amount of very detailed information about the drilling of exploratory or production wells carried out immediately after the war, their location, or the volume of hydrocarbons production in Poland, has a high historical value. “Biuletyn Instytutu...” (“Bulletin of the Institute...”) was another supplement, published from 1958 to 1980, which documented the progress of scientific work in individual research departments or the standardisation work for the sector’s needs. Another supplement worth mentioning was the “Przegląd Dokumentacyjny Nafty” ("Oil Documentation Review") which contained abstracts of papers from the most recent foreign journals or books. In the situation where there was no easy access to this literature, or it was significantly limited, this supplement fulfilled its role in the period of its publication (1953–1975). The part Statistical Data on the Journal discusses the continuity of its publication in individual years, draws attention to the fact that the journal name has changed only once, by the title expansion to “Nafta-Gaz” (from No 1/1992), presents the names of editors-inchief, and characterises changes in the composition of entities, being the editorial bodies of “Nafta” journal. Based on materials published in “Nafta” in the period from No 1/1945 to No 12/1951, the restructuring changes of the Institute were specified, including names and organisational dependence in the initial period of its activities.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.