Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Kształtowanie się krajobrazu kulturowego Wyspy Chrząszczewskiej

Kupiec M., Pieńkowski P.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2017

|

nr 38

97--111

PL

Izolacja przestrzenna wysp powoduje, że tworzący się w ich obrębie krajobraz kulturowy jest odmienny w porównaniu do obszarów sąsiadujących. Jednak odmienność Wyspy Chrząszczewskiej wynika głównie z jej budowy geologicznej, która wpłynęła na szereg oddziaływań antropogenicznych, związanych z wydobyciem surowców mineralnych. W analizowanym ponad dwustuletnim okresie rozwoju przestrzennego nie stwierdzono wyraźnych zmian w sposobie jej użytkowania, jedynie prace melioracyjne prowadzone od II połowy XIX w. spowodowały zanik mokradeł oraz cennych przyrodniczo obszarów solniskowych. Charakterystyczną cechą obserwowaną współcześnie są procesy samorzutnego zadrzewienia, które mają miejsce na: odłogach, osuszonych mokradłach, wyrobiskach i stromych wybrzeżach.

EN

Spatial isolation of the islands cause differences in processes of culture landscape development, compared to the neighboring areas. However, in the Chrząszczewska Islands located in the narrow Dziwna strait, such trend is not observed due to slight isolation. Distinct character of the island landscape is mainly caused by socio – economical drivers and geomorphological composition, which contributed to a number of anthropogenic impacts associated with the extraction of mineral resources. In last two centuries of landscape history there were no significant changes in the manner of land use. Those identified were connected with land reclamation works carried out since the second half of the nineteenth century, resulted finally in the disappearance of wetlands and valuable salt meadows. As a characteristic feature of modern processes, spontaneous forest succession was observed, which took place on fallow land, drained wetlands, excavations and steep coasts areas.

2

The landscape in times of populism and post-truth

Böhm A.

Architektura Krajobrazu

|

2017

|

nr 4

4--15

EN

The fascination with the landscape - which has led to the emergence of the art of the creation and protection of beauty in human surroundings - as a profession - has always been the domain of the elite. When a society follows the ideas of the elite, the level of culture rises, whilst when it is the other way around, when the elite follows the voice of the people – culture undergoes a regression. That which has been happening in Poland for the past 20 years can, without a doubt, be called a pauperisation of planning. The awareness of the essence of planning - of the fact tha a good plan should offer something more than the satisfying of the expectations of its future users, is disappearing in a populist atmosphere. This is the innovative value of plans and the essence of the progress of civilisation. This has been happenning for a very long time in those countries to whose standard of living we aspire to. The Landscape Architecture Forum has been an occasion to exchange thoughts for 20 years.Today we should return o the topic from which we started - to didactics! In order so that we can, through its earnestness, increase the level of social capial without surrendering to the deviation of the “threat of the forest within the forest” - no matter if this or that minister would compliment us for it. The duty of a university - one that has remained unchanged since the time of Plato’s Academy - is preparing young people to become a part of the elite - capable of searching for truth and of the creation and spreading of higher values based on truth. The functioning of the elite - and as such, a minority within the majority - is difficult in a democracy. However, this does not justify helplessness and idleness. In the field of didactics we have it easier - we can do what we want without paying attention to public opinion polls. Thus: Let us do our thing! Let us educate the elite!

PL

Fascynacja krajobrazem, która doprowadziła z końcem XIX w. do wyodrębnienia sztuki tworzenia i ochrony piękna w otoczeniu człowieka jako zawodu, zawsze była udziałem elit. Gdy społeczeństwo podąża za upodobaniami elit, poziom kultury podnosi się, natomiast gdy jest odwrotnie i elity kierują się głosem ludu - w kulturze pojawia się regres. To co dzieje się w Polsce od 20 lat bez wątpienia można nazwać pauperyzacją planowania. W populistycznej atmosferze znika świadomość istoty planowania, tego mianowicie że dobry plan powinien oferować coś więcej niż oczekują jego przyszli użytkownicy. W tym tkwi innowacyjny walor planu i sedno postępu cywilizacyjnego. Tak od dawna działo się i nadal dzieje się w krajach, którym zazdrościmy standardu życia. Forum Architektury Krajobrazu od 20 lat jest okazją do wymiany myśli. Dziś należy wrócić do tematu, od którego zaczynaliśmy - do dydaktyki! Aby poprzez jej rzetelność podnosić poziom kapitału społecznego, nie ulegając dewiacji o „szkodliwości puszczy w puszczy”, choćby ten czy inny minister nas za to głaskał. Obowiązkiem wyższej uczelni - niezmiennym od czasów Akademii Platońskiej - jest przygotowanie młodych ludzi do tego, aby stali się elitą zdolną do poszukiwania prawdy oraz do tworzenia i krzewienia wysokich wartości na podstawie prawdy. Funkcjonowanie elit, a więc mniejszości wśród większości, jest w demokracji trudne. Ale to nie usprawiedliwia bezradności i bezczynności. Na polu dydaktyki mamy łatwiej, możemy robić swoje, nie zwracając uwagi na sondażowe słupki. Zatem: Róbmy swoje! Kształćmy elity!

3

Tradycja i współczesność w architekturze obszarów wiejskich Norwegii i Rosji Północnej

Sołtysik A.

Przestrzeń i Forma

|

2013

|

nr 19

329--340

PL

Północna Rosja i Norwegia są dobrymi przykładami do rozważań i porównań, na temat koegzystencji krajobrazu naturalnego i czynnika kulturowego i ich przeobrażeń. W Norwegii nastąpiły duże zmiany w sposobie użytkowania terenów wiejskich. Nowe czasy, a z nimi nowe technologie uprawy roślin i hodowli zwierząt wymagały także nowych rozwiązań przestrzennych. W Rosji obszary wiejskie również podlegały przemianom – zwłaszcza w XIX i na początku XX wieku. W obu krajach, jednak z różnych przyczyn, przetrwało wiele cennych i godnych ochrony reliktów architektoniczno-krajobrazowych.

EN

Cultural landscape and its development in Northern Russia and Norway are good examples to make the comparison. In Norway changes in agriculture, idustrial development and modern life caused changes in traditional households. Since the middle of the 19th century, the rural areas in Russia have changed considerably. Both countries due to different reasons, cultural landscape and traditional, wooden architecture are well preserved.

4

Przemiany krajobrazu wsi górskich w Sudetach Wschodnich

Bryś K., Ojrzyńska H.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2010

|

nr 14

157--173

PL

Przedstawiono przemiany krajobrazu wsi Bielice, Nowy Gierałtów i Goszów (Sudety Wschodnie). Uwarunkowania fizjograficzne, funkcje wsi oraz odległość od miasta wpłynęły na kierunek ewolucji krajobrazu w obliczu zmian polityczno-narodowościowych i ustrojowych po II wojnie światowej. Przemiany dotyczyły głównie odejścia od rolniczego użytkowania ziem, a w efekcie nasilenia wtórnej sukcesji leśnej. Powojenny regres w rozwoju przestrzennym wsi ustąpił wraz z silnym rozwojem funkcji turystycznej. Wprowadzenie obcej stylistycznie zabudowy letniskowej, willowej i obiektów turystycznych doprowadziło do zaburzenia historycznych układów wsi, a w miejscowościach podmiejskich do stopniowego zaniku ich krajobrazowej odrębności. W oparciu o idee umiarkowanego i zrównoważonego rozwoju przestrzennego zaproponowano sposoby przeciwdziałania niekorzystnym trendom zmian krajobrazowych.

EN

There are shown landscape’s changes in the villages of Bielice, Nowy Gierałtów and Goszów (Eastern Sudetes). In the face of political-national and constitutional changes after II World War the physiographical determinants, function of villages and distance from the town have had an influence on landscape’s evolution direction. Landscape’s changes have mainly concerned retiring from the agriculture land use and as a result intensify of repeated forest succession. Postwar regress in village’s spatial development have last years subsided together with intense growth of tourist function. Introduction of stylistic foreign summer-resort building, detached houses and tourist objects have caused disturbance of historical villages configuration and in suburban villages - their landscape autonomy loss. On the basis of moderate and sustainable spatial development ideas there were proposed how to counteract detrimental landscape’s changes trends.

5

Ewolucja przestrzeni turystycznej gminy Wilkowice a przemiany krajobrazu

Tkocz M.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2010

|

nr 14

296--305

PL

Gmina Wilkowice malowniczo położona na obszarze Bramy Wilkowickiej oraz stokach Beskidu Śląskiego i Małego, spełnia funkcje turystyczne od XVI wieku, w którym miasto Bielsko nabyło wieś Bystra, wchodzącą obecnie w skład gminy, na potrzeby rekreacyjne swoich mieszkańców. Intensywny rozwój turystyki nastąpił w końcu XIX wieku, kiedy w Wilkowicach wybudowano stację kolejową przy trasie Bielsko-Żywiec. Rozwój turystyki spowodował przemiany krajobrazu wyrażające się rozwojem budownictwa na potrzeby turystów, wkraczaniem zabudowy na zbocza doliny Białki, zwłaszcza lewe bardziej nasłonecznione, powstaniem obiektów wczasowych, sanatoryjnych, gastronomiczno-rozrywkowych, wytyczeniem ścieżek i szlaków turystycznych. Gmina Wilkowice może być dobrym przykładem ilustrującym zmiany w krajobrazie zachodzące pod wpływem turystyki. Zaobserwowane zmiany w krajobrazie mogą posłużyć również do identyfikacji typów przestrzeni turystycznej w analizowanej gminie.

EN

Wilkowice district is picturesquely located in the area of Wilkowice Gate and slopes of the Beskid Śląski and Beskid Mały Mountains. It has played touristic functions since the 16th century, when the town Bielsko purchased the village Bystra (which is now the part of the district) for recreation needs of its inhabitants. Intensive development of tourist function took place at the end of the 19th century, when a railway station was built at the route Bielsko-Żywiec. Development of tourist industry resulted in landscape changes such as building development for tourist needs, entering the building-up areas to slopes of the Białka valley (especially left slopes of intensive insolation), development of hotels, spa hotels, restaurants, entertainment facilities, tourist paths and routes. Wilkowice district is a good example showing landscape changes influenced by tourist industry development. The observed changes in the landscape may also be used to identify types of tourist space in the district studied.