Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zmiany użytkowania zlewni Ciemnej (Trzemnej) (południowa Wielkopolska)

Paluch J., Ptak M.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Lądowa i Wodna w Kształtowaniu Środowiska

|

2015

|

Nr 12

73--80

PL

W pracy dokonano analizy zmian użytkowania zlewni Ciemnej (Trzemnej), w okresie około stu lat. Dominującą formą użytkowania terenu w obu przekrojach czasowych (koniec XIX i koniec XX wieku) były użytki rolnicze. Sytuacja ta jest typowa dla większości małych rzek położonych na obszarze Wielkopolski i Kujaw, a jest konsekwencja wielowiekowych wylesień na tych terenach. Poszczególne formy użytkowania terenu sukcesywnie zmieniały swój udział w ogólnej powierzchni zlewni co było konsekwencją rozwoju cywilizacyjnego. Odmienny charakter miały zmiany elementów hydrograficznych, gdzie na przełomie lat ’60 i ’70 XX wieku w krótkim czasie powstał sztuczny zbiornik retencyjny zmieniający całkowicie dotychczasowe warunki hydrologiczne.

EN

This work presents an analysis of the changes in the use of the Ciemna (Trzemna) river basin during a period of about a hundred years. The primary use of the area in both time periods ( the end of the 19th century and the end of the 20th century) was the agricultural one. This is typical of the majority of small rivers in the region of Wielkopolska and Kujawy, and it resulted from centuries- long deforestation in these areas. Specific uses of the area gradually changed its share in the general area of the basin, which was an effect of civilisation development. The changes of hydrographic elements were of a different nature : at the turn of 1960s and 1970s a retention reservoir was built, which completety changed the foregoing hydrological conditions.

2

Zmiany Wyżyny : wpływ eksploatacji kopalin na kształtowanie krajobrazu Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej

Pietrzyk-Sokulska E.

Surowce i Maszyny Budowlane

|

2013

|

nr 1

24-31

PL

W latach 70. górnictwo, hutnictwo, cementownie zdominowały tutejszy krajobraz Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, przekształcając środowisko. Jednak dzięki restrukturyzacji przemysłu, rekultywacjom, działaniom modernizacyjnym i prośrodowiskowym, zmierzającym do racjonalnego wykorzystania zasobów, Wyżyna Krakowsko-Częstochowska staje się dziś regionem turystyczno-rekreacyjno-leczniczym. W artykule opisano działalność wydobywczą i jej wpływ na zmiany krajobrazu Wyżyny, przedstawiono wyrobisko Liban, Rezerwat Bonarka, Kamieniołom Skałki Twardowskiego i Zakrzówek.

3

Wpływ podziemnej eksploatacji górniczej na powierzchnię terenu

Kaszowska O.

Problemy Ekologii

|

2007

|

R. 11, nr 1

52-57

PL

Artykuł zawiera opis mechanizmu oddziaływania podziemnej eksploatacji górniczej na powierzchnię terenu. Scharakteryzowano w nim wszystkie formy przekształceń środowiska występujące na obszarach objętych takimi wpływami: deformacje powierzchni, zmiany stosunków wodnych i wstrząsy górnicze. Wymieniono czynniki warunkujące możliwości powstania szkód i decydujące o ich rozmiarach. Przedstawiono też skutki oddziaływania działalności górniczej na elementy zagospodarowania powierzchni, w szczególności na budynki. Ponadto scharakteryzowano możliwości minimalizowania szkodliwego wpływu eksploatacji górniczej poprzez stosowanie profilaktyki górniczej i profilaktyki budowlanej.

EN

The paper comprises a description of mechanism of underground mining influence on surface of terrain. All forms of environmental changes occurring on areas with such influences were characterised: surface deformation, changes in water relations and mining tremors. Factors were enumerated conditioning possibilities of damages occurrence and determining their range. Effects of influence of mining activities were also presented for elements of surface development, and in particular for buildings. The possibilities of minimisation of adverse influence of mining through applying mining prevention and building prevention were also characterised.

4

Formalny zapis wiedzy dotyczącej stanu i przekształceń gleb do budowy systemu ekspertowego

Eckes T.

Inżynieria Środowiska / Akademia Górniczo-Hutnicza im. S. Staszica w Krakowie

|

2004

|

T. 9, z. 2

159-168

PL

W obecnych czasach często zachodzi potrzeba przekształcania funkcji terenu w krótkim okresie. Wiąże się to z ustalaniem parametrów gleb. Toteż słuszne wydaje się podjęcie badań nad budową systemu ekspertowego w dziedzinie opisu stanu gleby i jej przekształceń. W niniejszej pracy podjęto próbę przedstawienia zapisu formalnego wiedzy, która jest podstawowym składnikiem systemu ekspertowego. Spośród siedmiu sposobów zapisu wiedzy, przytaczanych w literaturze, zastosowano trzy metody: 1) obiektową reprezentację wiedzy, 2) regułową reprezentację wiedzy, 3) bazę wiedzy w postaci sieci semantycznej. Dla każdej z tych metod sporządzono przykładowy zapis w postaci języka graficznego lub formalnego zapisu alfanumerycznego.

EN

At present time there is often a need for transformation of land function in the short period of time. These activities are concerned with determination soil parameters. For this purpose appears a need for building the expert system concerning the soil state notation and soil transformation. This article contains an attempt of determining the formal notation of knowledge, which is the basic part of expert system. From among known seven methods of knowledge notation (basing on literature) are adopted following methods: object representation of knowledge, rule representation of knowledge and knowledge basis in the form of semantic network. For each method an exemplary notation of knowledge is prepared using a formal graphic or alphanumerical language.

5

Zwały po górnictwie rud żelaza w rejonie Częstochowy - charakterystyka utworów i szaty roślinnej

Krzaklewski W., Milk M.

WUG : bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska w górnictwie

|

2003

|

nr 6

11-14

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań gleboznawczych i fitosocjologicznych na zwałach górnictwa rud żelaza w okolicach Częstochowy. Badania przeprowadzono na trzech obiektach o zblizonej wielkości, zbudowanych z podobnego materiału, ale różniących się wiekiem. Wykazano, że głównymi czynnikami utrudniającymi wzrost roślinności był niekorzystny skład mechaniczny oraz nadmierne zasolenie materiałów zalegających. Duże zróżnicowanie niektórych właściwości chemicznych w obrębie jednego obiektu i między obiektami wskazuje na konieczność poprzedzenia rekultywacji odpowiednimi badaniami gleboznawczymi.

EN

In the work presented are the results of soil and phytosociological investigations carried out in the post-mining iron ore spoil heaps in the vicinity of Czestochowa. The investigations have been conducted in three objects of similar size, built from similar material but differing in age. It has been proved that the main factors which make the growth of vegetation more difficult have been a disadvantageous mechanical composition and an excessive salinity of the deposited material. An extensive differentiation of some chemical properties both within a single object and among the three objects indicates the necessity of undertaking respective prior to landreclamation.

6

Systematyka wpływów działalności górniczej na środowisko

Ostrowski J.

WUG : bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska w górnictwie

|

2001

|

nr 5

13-21

PL

W publikacji podjęto próbę jednolitego usystematyzowania zagadnienia oddziaływania górnictwa na środowisko. Wyróżniono podstawowe typy przekształceń środowiska, które występują na skutek różnorodnych czynności górniczych, szczególnie eksploatacji złoża i przeróbki wydobytej kopaliny. Wyeksponowany został związek pomiędzy poszczególnymi przekształceniami składników środowiska a wywołującymi je działaniami górniczymi. Treść werbalna uzupełniona została syntetycznymi schematami przyczynowo-skutkowymi, które przedstawiają wzajemne relacje pomiędzy różnego rodzaju skutkami działalnośći górniczej. Zaproponowana systematyka może ułatwić badania wpływów górnictwa na środowisko, zwłaszcza w zakresie projektowania i realizacji działań profilaktycznych i naprawczych.

EN

In this publication an attempt has been made to a unified systematization of the problems of impact the mining operation has on the natural environment. Distinguished have been the essential types on environmental transformations that occur because of various mining activities, especially the extraction of a deposit and processing of the mineral mined. Exposed have been the relationships between the individual forms of transformation of environment components and the mining activities that cause them. The verbal contents have been supplemented with synthetic cause-effect patterns which represent interrelationships between mining activity effects of different types. The proposed systematics may facilitate the study of mining impact on the environment, especially as regards the planning and implementing preventive and remedial measures.

7

Odkrywkowe górnictwo zwięzłych surowców skalnych okolic Krakowa - uwarunkowania sozologiczne

Pietrzyk-Sokulska E.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2001

|

T. 17, z. 3

35-52

PL

Odkrywkowe górnictwo zwięzłych surowców skalnych rozwijało się od dawna w okolicach Krakowa. Jest to obszar obejmujący wiele mezoregionów fizyczno-geograficznych (rys. 1), o skomplikowanej budowie geologicznej (rys. 2), urozmaiconej rzeźbie i walorach przyrodniczo-krajobrazowych. Jednocześnie obszar ten charakteryzuje się dużym skupieniem złóż i miejsc eksploatacji zwięzłych surowców skalnych reprezentowanych przez wapienie oraz skały pochodzenia wulkanicznego. Ich wydobycie ma wielowiekową tradycję, o czym świadczy duża liczba różnej wielkości kamieniołomów (tab. 1). Wydobywano w nich kopaliny, będące surowcem na potrzeby budownictwa, drogownictwa, przemysłu cementowo-wapienniczego oraz hutniczego, a także dla rolnictwa. Okolice Krakowa to także obszary o unikatowych walorach przyrodniczo-krajobrazowych objęte w 1981 r. różnymi formami prawnej ochrony (rys. 3). Wpływ działalności górniczej na środowisko uwidacznia się tutaj z większą niż gdzie indziej intensywnością i dlatego wymaga większej ostrożności przy jej prowadzeniu. Zakres i skala oddziaływania górnictwa zależą od czynników przyrodniczych, górniczych, społeczno-ekonomicznych, a także czasu trwania eksploatacji oraz kierunju rekultywacji i zagospodarowania wyrobisk po jej zakończeniu. W artykule przedstawiono wpływ eksploatacji zwięzłych surowców skalnych na poszczególne komponenty środowiska przyrodniczego na tle uwarunkowań sozologicznych. Podano także możliwości zagospodarowania wyrobisk poeksploatacyjnych, które minimalizują przekształcenia środowiska. Powstają jednocześnie w ich wyniku nowe formy antropogeniczne, mogące być dodatkowym walorem badanego obszaru.

EN

Open mining of hard-rocks has been performed in the vicinity of Cracow for a long period of time. Discussed teritory consist of several physico-geographical mesoregions (Fig. 1) that display complicated geological structure (Fig. 2), diversified relief as well as natural - landscape values. The Cracow region is also characterized by considerable concentration of hard- rock deposits as well as limestone and magmatic rock mining sites. The mining of these rocks has got a few century long tradition which has performed in a lot quarries of different dimensions (Tab. 1). The hard-rock deposits excavated in these quarries have been used in many branches of industry as well as in agriculture. In the vicinity of Cracow there are also the areas of unique natural landscape values which have been under different forms of legal protection since 1981 (Fig. 3). The open mining activity has influenced the environment in described region with larger intensity than elsewhere. Thus, the greater precautions should be undertaken during the course of mining. The range and scale of the exploitation effect depend on the environmental, mining and social-economic factors as well as on the course of reclamation and management of the workings after the closing up of the mining activity. Presented paper deals with the influence of the hard-rock mining on the particular components of the natural environment against the sozological conditions. Prospects of management of the post-exploited workings that minimaze environmental transformations are also discussed. New, antropogenic forms resulting from this management may also become an additional atraction of the region.

8

Sozologiczne uwarunkowania eksploatacji i wykorzystania kamieniołomów zwięzłych surowców skalnych (zachodnie Karpaty fliszowe)

Pietrzyk-Sokulska E.

Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2000

|

T. 26, z. 1

109-131

PL

Eksploatacja zwięzłych surowców skalnych wywołuje przekształcenia środowiska przyrodniczego, najwyraźniej zaznaczające się w krajobrazie i wywołujące ujemne wrażenia szczególnie w początkowej fazie eksploatacji. Zachodnie Karpaty fliszowe należą do obszarów o szczególnych walorach przyrodniczo-krajobrazowo-kulturowych. Jednocześnie od wieków prowadzona jest w nich odkrywkowa eksploatacja zwięzłych surowców skalnych. Po zakończeniu eksploatacji pozostają wyrobiska, zajmujące często duże powierzchnie i stanowiące nieużytki poprzemysłowe, które mogłyby zostać zagospodarowane i stanowić atrakcję antropogeniczną regionu. Wybór sposobu i kierunku zagospodarowania wyrobisk poeksploatacyjnych jest więc zagadnieniem niezwykle istotnym już od momentu dokumentowania złóż. Obowiązek rekultywacji i zagospodarowania należy do użytkownika złoża, a wybór sposobu i kierunku zagospodarowania powinien zostać uzgodniony z samorządem lokalnym

EN

Opencast excavation of hard-rock deposits causes deterioration of the landscape. These negative transformations are most apparent in areas of natural beauty and during the early stages of quarrying. The Western Flysch Carpathians are the region of very valuable nature and landscape features. Nevertheless, most of the Polish hard rock quarries are located in this region. This is due to the geological structures of the area. Raw rock materials are widely used in many industries. Excavating activity creates many environmental problems. Many of these can be overcomed or eliminated by proper planning prior to mining and by proper reclamation during excavation and management in the post-exploitation phase. Reclamation methods and management criteria for a variety of abandoned hard rock quarries are discussed in the present paper