Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Park krajobrazowy - możliwości ochrony przestrzeni

Raszka B., Kasprzak K.

Polish Journal for Sustainable Development

|

2017

|

T. 21, cz. 1

57--68

PL

Podstawowe znaczenie dla istnienia i ochrony parków krajobrazowych ma specyfika ich przestrzeni. Wynika ona nie tylko z fizjonomii krajobrazu i zasobów przyrody ożywionej i nieożywionej, ale także z wartości zasobów kulturowych, istniejącego stanu zagospodarowania oraz świadomości społeczeństwa lokalnego. To całość tworząca nasze dziedzictwo przyrodnicze i kulturowe. W celu prowadzenia działań ochronnych dla parków krajobrazowych sporządzane są plany ochrony z uwzględnieniem: charakterystyki i oceny stanu przyrody, identyfikacji i oceny istniejących oraz potencjalnych zagrożeń wewnętrznych i zewnętrznych, charakterystyki i oceny uwarunkowań społecznych i gospodarczych, analizy skuteczności dotychczasowych sposobów ochrony, charakterystyki i oceny stanu zagospodarowania przestrzennego, wyników audytu krajobrazowego. Do najważniejszych wskazań zawartych planach ochrony należą: przyjęcie podziału funkcjonalno-przestrzennego, wyodrębnienie stref funkcjonalnoprzestrzennych będących obszarami realizacji działań ochronnych oraz określenie sposobu ochrony, zagospodarowania i użytkowania w ramach każdej strefy funkcjonalno-przestrzennej. Podstawą wyodrębniania stref funkcjonalno-przestrzennych, dla których określa się zakres prac związanych z ochroną przyrody, jest ich spójność przestrzenno-przyrodnicza. Parki krajobrazowe, ze względu na zajmowaną powierzchnię (8,08% powierzchni kraju) oraz pełnioną rolę i funkcje, powinny stanowić ważny element systemu ochrony przyrody w Polsce. Są one wyodrębnioną organizacyjnie strukturą wykonującą zadania w zakresie ochrony przyrody i krajobrazu w warunkach prowadzenia działalności gospodarczej na ich terenie. W ocenie Najwyższej Izby Kontroli regulacje prawne dotyczące funkcjonowania parków krajobrazowych są niespójne i nieprecyzyjne. Nie dają one podstaw do właściwej organizacji działalności parków krajobrazowych, utrudniają lub całkowicie uniemożliwiają realizację podstawowego celu ich utworzenia, jakim jest zachowanie występujących na ich terenie wartości, zarówno przyrodniczych, jak i historycznych, kulturowych oraz krajobrazowych.

EN

The basic meaning for existing and protection of landscaped parks has the specific of their area. This is due not only to the physiognomy of the landscape and natural resources of animate and inanimate nature but also to the value of cultural resources, the existing state of development and the awareness of the local population. This all creates our natural and cultural heritage. To carry out protective measures for landscaped parks, protection plans are drawn up taking into account the characteristics and evaluation of the state of nature, identification and assessment of existing and potential internal and external threats, characteristics and evaluation of social and economic impact, analysis of the effectiveness of existing methods of protection, characterization and evaluation of the spatial development, the results of the landscape audit. The most important indications contained in the plans of protection include: the adoption of functional-spatial division, separation of functional-spatial zones which are areas of conservation implementation and determination of the way of protection within each functionalspatial zone. The basis for extracting functional and spatial zones, for which a range of work related to nature conservation is determined, is their spatial-nature consistency. Landscape parks, because of the space it occupies (8.09% of the country) and their official role and functions should be an important element of the system of nature protection in Poland. They are the only one organizational structure performing tasks in the field of nature and landscape protection in the conditions of doing business in their area. Fulfilling the role of centers of education in the broad sense should contribute to the preservation of the regions identity and distinctiveness. In the opinion of the Supreme Audit Office law regulations for the operation of parks are inconsistent and imprecise. They do not give any grounds for proper organization of landscaped parks activities, impede or completely prevent the realization of the basic purpose of their creation, which is to preserve existing in their area natural, historical, cultural and landscape values.

2

Ocena zagrożeń i aktualizacja rejestru pomników przyrody ożywionych Zielonej Góry w jej nowych granicach

Tokarska-Osyczka A., Pilichowski S.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski

|

2016

|

nr 162 (42)

102--128

PL

W artykule zostały przedstawione wyniki ogólnej inwentaryzacji przyrodniczej i opisane zagrożenia antropogeniczne i przyrodnicze dla 53 istniejących pomników przyrody ożywionej na terenie Zielonej Góry. Stwierdzono nieliczne występowanie zagrożeń przyrodniczych, a największym zagrożeniem antopogenicznym wobec wybranych drzew jest spływ soli technicznej zimą i wiosną. Ogólną kondycję badanych pomników przyrody oceniono jako dobrą lub bardzo dobrą. Stare drzewa, w tym egzemplarze pomnikowe – oprócz swojej ogromnej wartości przyrodniczej – pozytywnie wpływają na odbiór danego miejsca, dlatego nasze badania pozwolą na aktualizację danych zawartych w rejestrach oraz na badania porównawcze w przyszłości.

EN

The article presents current measurements of girth and assesment of natural and anthropogenic threats towards 53 natural monuments in Zielona Gora. The authors indicated few natural threats. The impact of road salt on several monuments during winter and spring was considered the most serious anthropogenic threat. To sum up, the condition of studied natural monuments is good or excellent. Old trees, including monuments, have a positive influence on the perception of the place where they grow. Therefore, the article allows the data to be updated and makes further comparative studies possible.

3

Turystyka w planie ochrony Wielkopolskiego Parku Narodowego - studium przypadku

Raszka B., Kasprzak K.

Polish Journal for Sustainable Development

|

2016

|

T. 20

161--168

PL

Działalność ochronna w Wielkopolskim Parku Narodowym następuje poprzez realizację ustaleń planu ochrony. Dokument ten przedstawia m.in. sposób udostępnienia terenów parku narodowego dla turystyki, rekreacji i sportu a jego projekt przedstawia dyrektor Parku. Plan ochrony sporządza się na 20 lat z uwzględnieniem charakterystyki i oceny stanu przyrody, identyfikacji i oceny istniejących oraz potencjalnych zagrożeń wewnętrznych i zewnętrznych, charakterystyki i oceny uwarunkowań społecznych i gospodarczych, analizy skuteczności dotychczasowych sposobów ochrony, charakterystyki i oceny stanu zagospodarowania. Prace przy sporządzaniu planu ochrony, polegają m. in. na: ocenie stanu zasobów, tworów i składników przyrody, walorów krajobrazowych, wartości kulturowych oraz istniejących i potencjalnych zagrożeń wewnętrznych i zewnętrznych, opracowaniu koncepcji ochrony zasobów, tworów i składników przyrody oraz wartości kulturowych, a także eliminacji lub ograniczeniu istniejących i potencjalnych zagrożeń wewnętrznych i zewnętrznych. Dokument ten zawiera m.in.: wskazanie obszarów i miejsc udostępnianych dla celów edukacyjnych, turystycznych, rekreacyjnych, sportowych, amatorskiego połowu ryb oraz określenie sposobów ich udostępniania. Dla parku narodowego do czasu ustanowienia planu ochrony, sprawujący nadzór (tj. minister właściwy do spraw środowiska) sporządza projekt zadań ochronnych. Uprawianie turystyki w każdym parku narodowym wymaga minimum kultury, niezależnie od obowiązujących przepisów prawnych i dokumentów planistycznych związanych z jego ochroną. Ochrona parku to także problem kwestii etyczno-estetycznych, związanych z poznawaniem przejawów życia w całym jego bogactwie oraz z chęcią poznania i lepszego zrozumienia świata.

EN

Protective activities in Wielkopolska National Park take place through the implementation of the protection plan. This document presents the way of making national park areas available for tourism, recreation and sport. According to the Nature Conservation Act for the national park a plan of protection and implementation shall be drawn up and presented by the Park director. The security plan is drawn up for 20 years with regard to: the characterization and assessment of the nature state, the identification and evaluation of existing and potential internal and external threats, characterization and evaluation of social and economic conditions, analysis of the effectiveness of existing methods of protection, characterization and assessment of development. Work on drawing up a security plan consists of: assessment of resources, objects and elements of nature, landscape values, cultural values, existing and potential internal and external threats, developing the concept of conservation, formations and elements of nature and cultural values, as well as the elimination or reduction of existing and potential internal and external threats. The security plan for the national park contains issued like: identification of areas and places available for education, tourism, recreation, sports, amateur fishing and a decision on how they become available. Until the protection plan for the national park is established, the supervisor (i.e. the minister responsible for the environment) draws up draft protection tasks. Leisure and tourism in each national park requires obtaining of certain minimum of culture, regardless of existing legislation and planning documents related to its protection. Protecting the park is also the problem of ethical and aesthetic issues associated with exploring aspects of life in all its richness and desire to know and better understand the world.

4

Pipeline Transportation of Goods

Barancik I., Kavka L., Strakos V.

Logistics and Transport

|

2015

|

Vol. 28, No. 4

13--18

EN

The article includes the concept of the "underground transport of materials in Europe". Europe is a very densely populated area and there are more and more such areas where people find jobs and better living conditions meeting their needs. Densely populated area requires a large amount of materials, energy, food, water, etc., which must be transported to these areas on a daily basis. Conversely, all the waste and the products of the activities of these areas must be transferred to other places. This gives rise to high demands for transport, the quantity of the transported material and the transport speed. This also results in creating a large space for storage, transshipment, railway stations, airports, etc. The only way to solve this traffic problem of the future is, according to the authors, the underground transport of materials between the densely populated areas. The solution to this problem is outlined in almost the whole extent of the problem from the choice of transport routes to organizing their operation. The aim of this project is to transport goods and materials; in no case do we discuss transport of people.

5

Problematyka ochrony środowisk antropogenicznych w Polsce

Molenda T.

Journal of Ecology and Health

|

2013

|

R. 17, nr 2

76--80

PL

Artykuł porusza problem ochrony środowisk antropogenicznych w Polsce. W ostatnich latach coraz większą uwagę przywiązuje się do ochrony tego typu środowisk. Jest to najczęściej związane z występowaniem na tych obszarach chronionych gatunków roślin i zwierząt. Stosowane formy ochrony nie zawsze są jednak adekwatne do danego typu środowiska. Sytuację tę należy wiązać z brakiem odpowiednika angielskiej formy ochrony przyrody jaką jest SSSI “Site of the Special Scientifically Interest”. Wprowadzenie odpowiednika tej formy ochrony zdecydowanie ułatwiłoby obejmowanie ochroną środowisk antropogenicznych (sensu stricte).

EN

The paper reviews of the forms of protection of man-made habitats in Poland. It discusses the role of anthropogenic habitats such as colliery spoil heaps, sandpits, artificial wetlands in the maintenance of local biodiversity, i.e., flora and fauna. The authors put stress on the necessity of establishing new forms of protection for these kinds of habitats. An example of such a form of protection which deserves consideration is the conservation designation “Site of Special Scientific Interest” in effect in Great Britain. Due to the major biotopic functions of anthropogenic sites and the purpose of nature conservation, the authors believe that the proposed establishment of an equivalent to the SSSI in Poland is relevant and necessary.

6

Ocena świadomości ekologicznej gminy Choroszcz

Wiater J.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2011

|

Tom 13

653-680

PL

Problematyka ochrony przyrody i szerzej rozumianej ochrony środowiska oraz świadomości ekologicznej, stała się jedną z ważniejszych kwestii poruszanych we wszystkich aspektach życia. Pojawiło się zapotrzebowanie społeczne na wiedzę o stosunku ludzi do środowiska i podstawowych zjawisk przyrodniczych. Powstały nowe i coraz bardziej kompletne definicje, utworzyły się nowe pojęcia takie jak zrównoważony rozwój, ekorozwój oraz rozpoczynają się badania mające na celu wyjaśnić zależności pomiędzy człowiekiem, a środowiskiem i ich wzajemne powiązania. W czasach, gdy świat jest niszczony bezmyślną działalnością człowieka, bardzo ważną rolę odgrywa edukacja ekologiczna. Zaczyna ona obejmować coraz szersze kręgi społeczne, staje się jednym z ważniejszych założeń edukacji dzieci oraz rozpoczyna się edukacja dorosłych. Ludzie dochodzą do przekonania, że świadomość ekologiczna oraz jej poziom wiąże się ściśle przede wszystkim z wykształcenie jak również z poziomem życia, miejscem zamieszkania oraz wiekiem. Człowiek jest istotą żyjącą w środowisku i nie jest w stanie funkcjonować w sposób, który nie zagrażałby otoczeniu. Ważnym zagadnieniem w pojęciu świadomości ekologicznej jest więc sposób myślenia o przyrodzie.

EN

The purpose of the research was to assess the level of awareness of the selected groups of inhabitants of Choroszcz municipality Research carried out aimed at validating inhabitants of suburban areas during the operation of the principles of sustainable development and their relationship to the protection of the environment and how they recognize the changes that have occurred in recent years. Assessment of the environmental awareness of the population living in areas of Choroszcz was carried out on the basis of the survey in the period of October 2008 to January 2009. The survey was conducted on 160 people living in the municipality of Choroszcz. They were residents of suburban villages: Barszczowa, Gardener and Gajownik. These villages are about 2 km to east from Choroszcz and approximately 5÷7 km to the south of Białystok. Respondents were given a form consisting of 28 questions. General questions related to the nature of the gender, age, education and employment. Detailed questions concerned views on the current state of the environment, development of nature conservation as well as the ecological policy issues related to the waste and wastewater management. The research shows that the worst consequences of the civilization development was alcoholism and migration of population in the country. However, contamination of the environment was more spotted in the scale of the country than in municipality. The state of the municipality environment is still improving and inhabitants are increasingly less concerned about its condition and its improvement. According to the respondents, ecological education is necessary and should be addressed to all people according to age and the needs of municipalities. According to most respondents, public funds should be issued for protection of the environment to contribute the economic development and enhance the attractiveness of tourist municipalities. Local authorities and the inhabitants should mainly take direct actions for the environmental protection. During last years, most respondents have limited the consumption of electricity and in the consequence - water, which is a positive manifestation of acting for the environmental protection. Many rural municipalities are still without sewage systems, which forces inhabitants to use septic tanks, often leaking. Many of the respondents know that it has a negative impact on the state of surface waters and groundwater. Most of the respondents replied that they do not separate wastes (which is caused by the lack of practice and the insufficient number of containers), but passes them to the containers (fortunately not anywhere). The state of inhabitants' awareness of the suburban municipalities of Choroszcz may be regarded as quite high. In practice, what the respondents declare is not always fully carried out by them.

7

Potrzeby i warunki edukacji na rzecz zrównoważonego rozwoju w Polsce

Grodzińska-Jurczak M., Gajuś-Lankamer E., Wójcik A., Pietrzyk A.

Problemy Ekorozwoju

|

2010

|

vol. 5, nr 2

95-106

PL

Niniejsza praca ukazuje wybrane problemy edukacji dla zrównoważonego rozwoju w Polsce w systemie formalnym i nieformalnym. Opierając się o analizę Podstawy Programowej Kształcenia Ogólnego z roku 2009 oceniono jakie są potrzeby i warunki realizowania problematyki zrównoważonego rozwoju w systemie edukacji formalnej w świetle obowiązujących międzynarodowych i krajowych regulacji prawnych. W artykule wykazano związek kształcenia w szkołach wyższych ze skutecznością edukacji dla zrównoważonego rozwoju na wcześniejszych etapach edukacyjnych. Zanalizowano także realne potrzeby, warunki, warsztat metodyczny jak i jego efektywność w podnoszeniu świadomości ekologicznej społeczeństwa polskiego w ramach systemu edukacji nieformalnej.

EN

The paper describes carefully selected issues of education for sustainable development realized within formaland non-formal sectors in Poland. Based on the current national requirements of the formal education we estimated what are real needs and conditions to fulfill the tasks of sustainable development in the Polish schooling in the light of the international and national law. Furthermore, the relation of education for sustainable development at the university level with its' effectiveness at K-12 schooling is presented. In the second part of the paper, the non-formal education is analyzed particularly its' real necessities, state, methodology and efficiency in raising environmental awareness of the Polish society.

8

Możliwości formalno-prawne eksploatacji złóż kopalin w dolnośląskich obszarach Natura 2000

Łapińska K.

Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej. Studia i Materiały

|

2010

|

Vol. 130, nr 37

159-170

PL

Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000 jest siecią obszarów chronionych na terenie Unii Europejskiej, która ma na celu ochronę określonych siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt uważanych za cenne i zagrożone w skali całej Europy. Ochrona tych elementów przyrodniczych realizowana jest poprzez zachowanie ich tzw. właściwego stanu ochrony. Stąd przed wdrożeniem planów lub realizacją przedsięwzięć położonych również poza granicami obszaru Natura 2000, które mogą znacząco oddziaływać na przedmioty ochrony obszaru oraz jego integralność, konieczne jest przeprowadzenie odpowiedniej oceny oddziaływania na obszar Natura 2000.

EN

European Ecological Network Natura 2000 is a network of protected areas of the European Union with the purpose of protecting specific habitats and species of wild flora and fauna considered rare and endangered throughout Europe. Protection of these elements of nature is realised by maintaining their so called "proper level of protection". Therefore before the execution of any plans or projects including those located outside of Natura 2000 areas, which could significantly affect the protected objects and its integrity, it is vital to carry out a proper assessment of their impact on Natura 2000 area.

9

Ochrona unikatowego ekosystemu oraz ograniczenia w zagospodarowaniu Podziemi Tarnogórsko-Bytomskich

Chmura J., Kłys G., Wójcik A. J.

Górnictwo i Geoinżynieria

|

2007

|

R. 31, z. 3

71-77

PL

Podziemia Tarnogórsko-Bytomskie to rozległy i skomplikowany system wyrobisk, będących wynikiem kilkusetletniej (od XII wieku) eksploatacji górniczej rud metali. Łączna długość chodników, komór i wybierek wynosi ponad 300 km -jest to jeden z największych systemów podziemnych na świecie. Jest on połączony z powierzchnią ziemi pięcioma sztolniami odwadniającymi oraz licznymi szybami i odsłonięciami w okolicznych kamieniołomach. W ciągu kilkuset lat w podziemnym systemie wytworzył się unikatowy mikroklimat oraz różnorodna szata naciekowa. Z uwagi na dogodne warunki osiedliły się tutaj nietoperze, wykorzystując ten labirynt jako miejsce zimowej hibernacji oraz schronienie w okresie letnim. Wśród nietoperzy doliczono się ośmiu gatunków. Występuje tu m.in. nocek duży (Myotis myotis) oraz gacek brunatny (Plecotus auritus), dla którego jest to największe zimowisko w Europie.

EN

Tarnowskie Góry - Bytom underground is an extensive and complicated system of mining excavations resulting from hundreds of years of mining and ore exploitation. The total length of all galleries, chambers and pits is over 300 km - it is one of the biggest underground system in the world. This system is connected with the surface of earth by five galleries, many shafts and excavations located in the neighbouring quarries. Over the years, an unique microclimate and a multifarious dripstone cover formed there. Because of favourable conditions, bats settled in it, using this labyrinth as a place of winter hibernation and a shelter during the summer period. Among the bats, eight species have been discovered so far, in particular: Myotis myotis and Plecotus auritus.

10

Polskie złoża kamieni dla produkcji kruszyw łamanych na tle obiektów Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000

Bromowicz J., Magiera J.

Surowce i Maszyny Budowlane

|

2006

|

nr 3

56-61

PL

Natura 2000 to nazwa Europejskiej Sieci Ekologicznej, obejmującej kraje Unii Europejskiej. Obszary te są niezależne od obiektów objętych innymi formami ochrony przyrody, mogą jednak, i często obejmują, część lub całość takich terenów, jak: parki narodowe, rezerwaty przyrody, użytki ekologiczne i zespoły przyrodniczo-krajobrazowe. Jest to więc nowa kategoria chronionych obiektów przyrodniczych, która - jak należy przypuszczać - stanowi nowy element konfliktu pomiędzy koniecznością pozyskiwania kopaliny i koniecznością chronienia przyrody. W artykule przedstawiono zakres tego konfliktu dla złóż dających możliwości produkcji naturalnych kruszyw łamanych. Artykuł informuje o przebiegu granic Europejskiej Sieci Ekologicznej i położeniu złóż, a także opisuje polskie złoża w obrębie Natura 2000.

11

Miejsce Polski w Europie

Kozłowski S.

Problemy Ekorozwoju

|

2006

|

Vol. 1, nr 2

93-98

PL

Strategia zrównoważonego rozwoju Unii Europejskiej w dużej mierze oparta jest na tworzeniu wielkoprzestrzennych struktur przyrodniczych. W Europie Środkowo Wschodniej są to: ekoregion Karpaty, Zielony Pierścień Bałtyku, oraz projekt Zielone Płuca Europy. Konwencja Karpacka zrzeszająca siedem państw ma na celu realizowanie idei Zielonego Serca Europy. Dotyczy to głównie problematyki środowiska przyrodniczego i kulturowego. Zielony Pierścień Bałtyku obejmuje obszar Zielonych Płuc Polski, oraz Pomorze Zachodnie. Struktura Zielonych Płuc Polski dobrze funkcjonuje, gdyż działa w międzywojewódzkim porozumieniu ZPP, Rada Naukowa, Fundacja ZPP, a także wydawany jest biuletyn informacyjny. Idea Zielonych Płuc Europy opracowano już w roku 1992, wymaga ona obecnie nowych założeń programowych. Wymienione programy wskazują na wyjątkowo dużą rolę Polski w realizacji założeń zrównoważonego rozwoju Europy.

EN

Strategy of sustainable development of the European Union is largely based on the creation of large-spatial nature structures. In Central-East Europe these are the Carpathian Ecoregion, Green Ring of the Baltic and Green Lungs of Europe initiatives. The Carpathian Convention of 7 countries has been aimed at the development and implementation of the idea of the Green Heart of Europe. It refers mainly to the problems of the natural and cultural environment. The Green Ring of the Baltic includes the areas of the Green Lungs of Poland and Western Pomerania. The structure of the Green Lungs of Poland is functioning very well, as it operates within the frames of the intervoivodship agreement of the GLP, Scientific Council and GLP Foundation. An information bulletin is also issued periodically. The idea of the Green Lungs of Europe was developed in 1992, and now it requires new guidelines. All of these initiatives indicate the very significant role of Poland in the implementation of the strategy of sustainable development in Europe.