PL
 |
EN
Ograniczanie wyników
Czasopisma help
  1. 5 Prace Naukowe Politechniki Śląskiej. Elektryka
  2. 3 Poznan University of Technology Academic Journals. Electrical Engineering
  3. 3 Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej
  4. 2 Annals of Computer Science and Information Systems
  5. 2 Archives of Transport
Więcej...
Autorzy help
  1. 4 Sokół R.
  2. 2 Filo G.
  3. 2 Kaczmarek J.
  4. 2 Kamiński M.
  5. 2 Kucharski M.
Więcej...
Lata help
  1. 1 2020
  2. 2 2019
  3. 2 2016
  4. 3 2015
  5. 3 2014
Więcej...
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 44

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 3 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  programowanie obiektowe
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 3 next fast forward last
1
Content available remote The Syntax of a Multi-Level Production Process Modeling Language
Vještica Marko, Dimitrieski Vladimir, Kordić Slavica, Ristić Sonja, Luković Ivan, Pisarić Milan
Annals of Computer Science and Information Systems
|
2020
|
Vol. 21
751--760
EN
The fourth industrial revolution introduces changes in traditional manufacturing systems and creates basis for a lot-size-one production. The complexity of production processes is significantly increased, alongside the need to enable efficient process simulation, execution, monitoring, real-time decision making and control. The main goal of our research is to define a methodological approach and a software solution in which the Model-Driven Software Development (MDSD) principles and Domain-Specific Modeling Languages (DSMLs) are used to create a framework for the formal description and automatic execution of production processes. In that way production process models are used as central artefacts to manage the production. In this paper, we propose a DSML which can be used to create production process models that are suitable for automatic generation of executable code. The generated code is used for automatic execution of production processes within a simulation or a shop floor.
2
Content available Weryfikacja zastosowania otwartego środowiska programistycznego na wybranym zadaniu transportowym
Łukasik Zbigniew, Górska Małgorzata
Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
|
2019
|
R. 20, nr 6
202--205
PL
Celem badawczym omówionym w artykule była weryfikacja - jakie środowisko programowania jest bardziej użyteczne w wybranym zadaniu transportowym. I stąd - chcąc ukazać trajektorie przemieszczających pojazdów na zadanych sieciach dróg, wybrano m.in. otwarte środowisko programistyczne, w odróżnieniu do uprzednio stosowanego – w badaniu podobnego zagadnienia – środowiska o odmiennej licencji. Realizacja postawionego zadania nastąpiła poprzez konsekwentne stosowanie paradygmatu programowania obiektowego.
EN
The article presents results of a study of possibilities to improve the implementation of a road vehicle tracking system previously developed at WTiE UTH Rad. Consequent application of the object-oriented programming paradigm is a key requirement of the task. An intermediate aim of the research is the assessment of available programming environments in the context of scientific problems in the field of transport.
3
Content available remote Composition of languages embedded in scala
Haeri Seyed Hossein, Keir Paul
Annals of Computer Science and Information Systems
|
2019
|
Vol. 18
399–-410
EN
Composition is amongst the major challenges faced in language engineering. Erdweg et al. offered a taxonomy for language composition. Mernik catalogued the use of the Language Definitional Framework LISA for composition sorts in that taxonomy. We produce a similar catalogue for embedded language engineering in Scala.
4
Content available A Modularity Bug in Java 8
Kramer S.
Theoretical and Applied Informatics
|
2016
|
Vol. 28, No. 3
1--7
EN
We demonstrate a modularity bug in the interface system of Java 8 on the practical example of a textbook design of a modular interface for vector spaces. Our example originates in our teaching of modular object-oriented design in Java 8 to undergraduate students, simply following standard programming practices and mathematical denitions. The bug shows up as a compilation error and should be xed with a language extension due to the importance of best practices (design delity).
5
Content available Główne tendencje rozwoju programów do geometrycznego projektowania dróg
Zieliński T., Cielecki A.
Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
|
2016
|
R. 17, nr 12
524--527
PL
W artykule omówiono główne tendencje rozwoju programów do geometrycznego projektowania dróg, m.in. zastosowanie programowania obiektowego, tworzenie modelu 3D uwzględniającego standardy BIM oraz szeroką automatyzację typowych prac (np. stosowanie Civil Cells).
EN
The paper presents the main trends in the development of road design software, inter alia, using object-oriented programming, creating 3D models according to BIM standards and automation of typical works (for example using Civil Cells).
6
Content available Object-oriented application for electric car's drive system testing
Nowak M., Baier A.
Selected Engineering Problems
|
2015
|
nr 6
57--62
EN
Research and simulation are important phases of the process of implementing new technologies. Proper test stands and testing procedures may provide significant reduction in time consumption and overall cost of the project. In addition to a configurable physical structure, the test stand has to be controlled by a flexible and modular application providing both ease of modification and safety. In the article, the concept of object oriented programming in LabVIEW is described and the proposed architecture for an application for electric racing car drive system testing is presented.
7
Content available Wykorzystanie systemów informacji geograficznej do wspomagania analizy rozpływu prądów błądzących pochodzenia trakcyjnego
Szymenderski J., Machczyński W.
Poznan University of Technology Academic Journals. Electrical Engineering
|
2015
|
No. 82
93--100
PL
W pracy opisano możliwość wykorzystania systemów informacji geograficznej do wspomagania złożonych algorytmów obliczeniowych. W pierwszej części przedstawiono charakterystykę algorytmów numerycznych pod względem złożoności obliczeniowej oraz środków potrzebnych do ich realizacji i sposobu przedstawienia wyników. Kolejna część niniejszego artykułu poświęcona jest systemom informacji geograficznej. Scharakteryzowano ich podstawowe własności oraz przedstawiono przykładowy system oparty na internetowej bazie danych OpenStreetMap. Kolejną część stanowi omówienie oprogramowania komunikującego się z systemem OpenStreetMap w celu uzyskania danych umożliwiających wykonywanie obliczeń rozpływu prądów błądzących w rzeczywistych układach trakcyjnych. Pracę kończą podsumowanie i wnioski.
EN
The paper discusses the possibility of using geographic information systems to support complex algorithms. The first part presents the characteristics of numerical algorithms in terms of computational complexity and resources required for their implementation and presentation of results. The next part of this article is devoted to geographic information systems. Their properties are discussed and an example of a system based on the online database is presented. Another part is a discussion of the software communicates with OpenStreetMap system in order to obtain data that allow calculations of stray currents propagation in real d.c. traction systems. The article ends with summary and conclusions.
8
Content available remote Asynchronous buffer read method in development of DAQ application for supporting research of hydraulic systems
Filo G.
Czasopismo Techniczne. Mechanika
|
2015
|
Y. 112, iss. 2-M
77--82
EN
The paper presents a method of data acquisition from a DAQ card using a direct memory access (DMA) and an asynchronous read of data buffer with the FIFO queue. The method can be used to acquire measurement data in Windows™ system when the required read frequency is higher than the system's clock frequency. The method was used in practice to measure high-speed pressure and position changes in a two cylinder hydraulic system with two-state fast switching valves.
PL
W artykule przedstawiono metodę odczytu danych z karty pomiarowej z wykorzystaniem bezpośredniego dostępu do pamięci (DMA) oraz asynchronicznego odczytu bufora danych i kolejki FIFO. Metoda ta ma zastosowanie do akwizycji danych pomiarowych w systemie Windows, jeżeli wymagana częstotliwość odczytu jest większa od częstotliwości zegara systemowego. Opracowaną metodę zastosowano do pomiaru szybkich zmian ciśnienia i położenia w układzie z dwoma siłownikami i dwustanowymi szybkimi zaworami przełączającymi.
9
Content available Dynamiczna aplikacja internetowa maszyny indukcyjnej w ujęciu obiektowym dla potrzeb symulacji obwodowej
Wilk A., Matysiak M.
Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej
|
2014
|
Nr 37
85--88
PL
Tematem referatu jest dynamiczna aplikacja internetowa, która umożliwia symulację obwodową silnika indukcyjnego trójfazowego z wykorzystaniem interfejsu przeglądarki WWW. Model matematyczny silnika jest zdefiniowany w tzw. osiach naturalnych i sformułowany na podstawie metody energetycznej Lagrange’a. Do implementacji modelu maszyny w aplikacji internetowej wybrano projekt typu Web Forms, który jest składnikiem środowiska programistycznego Microsoft Visual Studio. Kod programu napisano przy użyciu obiektowego (zarządzanego) języka programowania C# oraz składni HTML z wykorzystaniem zasobów biblioteki .NET Framework. Kod ten jest wykonywany pod nadzorem maszyny wirtualnej CLR (ang. Common Language Runtime). Program umożliwia symulację wybranych stanów dynamicznych i ustalonych pracy silnika indukcyjnego. Aplikacja ta jest jednym z komponentów Wirtualnego Laboratorium Maszyn Elektrycznych opracowywanego w Politechnice Gdańskiej.
EN
This paper presents Internet application for circuit simulation of induction motor using Web browser. Mathematical model of the motor is formulated by means of Lagrange’a energy method. The application was developed using Web Forms type project in Visual Studio software and is supported by the .NET Framework as integrated component of Windows. The application is implemented as component of Virtual Laboratory of Electric Machines
10
Content available Komputerowe przetwarzanie sygnałów radiowych
Szymenderski J.
Poznan University of Technology Academic Journals. Electrical Engineering
|
2014
|
No. 80
121--129
PL
Praca dotyczy cyfrowego przetwarzania sygnałów o częstotliwościach radiowych. Opracowano i zrealizowano program komputerowy pozwalający na pracę z sygnałami radiowymi, tj. filtrację, demodulację oraz wzmocnienie. Zastosowanie komputera znacząco rozszerzyło możliwości systemu oraz zapewniło możliwość podglądu widma sygnału radiowego, na podstawie którego możliwa jest ocena rodzaju i jakości odbieranego sygnału. System posiada również możliwość sterowania zewnętrznym urządzeniem odbiorczym z wykorzystaniem transmisji szeregowej.
EN
This paper concerns digital signal processing for radio frequencies. Developed and implemented a computer program which allows to work with radio signals, such as filtration, demodulation and amplification. The use of the computer significantly expanded capabilities of the system and provided the opportunity to preview radio spectrum, on the basis of which it is possible to evaluate the nature and quality of the received signal. The system also has possible to control the external receiver device using serial transmission.
11
Content available remote Dynamiczna aplikacja internetowa symulacji obwodowej maszyny indukcyjnej - ujęcie obiektowe
Matysiak M., Michna M., Ronkowski M., Wilk A.
Maszyny Elektryczne : zeszyty problemowe
|
2014
|
Nr 4(104)
213--218
PL
Artykuł dotyczy zastosowania dynamicznej aplikacji internetowej do symulacji obwodowej silnika indukcyjnego trójfazowego, wykorzystującej interfejs przeglądarki WWW. Model obwodowy silnika sformułowano w układzie osi naturalnych i ujęciu metody energetycznej Lagrange’a. Implementację modelu maszyny w aplikacji internetowej wykonano w projekcie typu Web Forms, który jest elementem środowiska Microsoft Visual Studio. Kod programu napisano przy użyciu obiektowego (zarządzanego) języka programowania C# oraz składni HTML z wykorzystaniem zasobów biblioteki .NET Framework. Kod ten jest wykonywany pod nadzorem maszyny wirtualnej CLR (ang. Common Language Runtime). Aplikacja umożliwia analizę wybranych stanów pracy silnika indukcyjnego (dynamicznych i ustalonych) w ramach Wirtualnego Laboratorium Maszyn Elektrycznych budowanego w Politechnice Gdańskiej.
EN
This paper presents the dynamic internet application for circuit simulation of induction motor Rusing Web browser. Circuit model of the motor is formulated using Lagrange’a energy method in terms of machine variables. The application was developed using Web Forms type project in Visual Studio software, and Has been supported by the .NET Framework as integrated component of Windows. This application enables a dynamic and steady-state analysis of induction motor, in the frame of the Virtual Laboratory of Electric Machines being developed at the Gdansk University of Technology.
12
Content available remote From relatively isolated system to object approach : the story of system development & modeling tools
Greniewski M. J.
Studia i Materiały / Europejska Uczelnia Informatyczno-Ekonomiczna w Warszawie
|
2013
|
Nr 2(6)
19--28
EN
Business modeling (generally system modeling) approach with object oriented technology plays very imported role in today business engineering, information system design, and so on. The history of it is practically very short. Early models were built with so called boxes and connecting them into a set. There were two categories of boxes: one named a black box and the other white box. The functionality of boxes named as black was not formally described or unknown. The name white box concerns boxes with functionality formally described or known. In 1956 Henryk Greniewski (University of Warsaw)1 presented the very first theoretical approach to the principle of systems and processes modeling introducing the concept of the relatively isolated system. Two years later, Jay W. Forrester of Harvard University (who earlier specialized in flight simulation and modeling) published results concerning of usage box technique to simulate behavior of industrial dynamics2. The second step was performed by the Swedish team (directed by Ivar Jacobson3 – information system design with prototype of object approach, for Ericson company) around 1965, and the third by the Norwegian team (authors of Simula 674 – extension of Algol 60, first simulation language proposing concepts of primitive classes and objects: Ole-Johan Dahl & Kristen Nygaard of Norwegian Computing Center). Next step in development of the object concepts was the first object oriented programming language Smalltalk5; it was the beginning of further object oriented programming languages like Java, C# and others. The languages like UML6 (Unified Modeling Language) providing options for modeling of business processes, being under continued elaboration, seem to be the latest development up to now.
PL
Modelowanie systemów z użyciem podejścia obiektowego odgrywa współcześnie istotną rolę w inżynierii zarządzania, projektowaniu systemów informatycznych itp. Historia modelowania systemów jest bardzo krótka. Wczesne modele były budowane z tak zwanych skrzynek łączonych w kompletny model systemu. Uwzględniano dwie kategorie skrzynek: nazywanych odpowiednio czarnymi albo białymi skrzynkami. Funkcjonalność czarnych skrzynek była formalnie nieokreślona (domyślna). Funkcjonalność białych skrzynek była formalnie opisana i znane było jej działanie. Pierwsze teoretyczne podejście do zasad modelowania systemów względnie odosobnionych (pierwowzór podejścia obiektowego) przedstawił Henryk Greniewski w 1956 roku. Dalszy rozwój tej idei pokazano w podejściu do projektowania systemu informacyjnego dla firmy Ericson (Szwecja) przez zespół Ivara Jacobsona około 1965 roku. Pierwsza implementacja zasad systemu względnie odosobnionego do programowania komputerów została zrealizowana w języku symulacji Simula 67. Język Smalltalk (1976) był przełomowy w sformułowaniu programowania obiektowego. Graficzny język obiektowy – UML – jest komputerowo zorientowanym narzędziem do modelowania systemów i procesów, stanowiącym rozwinięcie pierwotnych idei systemu względnie odosobnionego.
13
Technologia pomiaru RTK czasu rzeczywistego ze zwiększoną częstotliwością pozycjonowania
Przestrzelski P., Bakuła M.
Elektronika : konstrukcje, technologie, zastosowania
|
2013
|
Vol. 54, nr 7
58-61
PL
W artykule zaprezentowano technologię rejestrowania dokładnych pomiarów RTK w czasie rzeczywistym z częstotliwością pozycjonowania większą niż 1 sekunda. Przedstawiono aplikację stworzoną specjalnie do tego celu, podstawowe algorytmy aplikacji oraz szereg rozwiązań, które umożliwiły zastosowanie opracowanej technologii do praktyki geodezyjnej. Poniższe opracowanie zawiera również syntetyczną charakterystykę środowiska programistycznego Delphi, opis urządzeń wykorzystanych w opracowanej technologii RTK oraz ich konfigurację. Na koniec poruszono również problematykę transmisji danych przy pomocy konwerterów RS232 - USB wraz z proponowanym jego rozwiązaniem.
EN
This paper presents the technology of accurate and reliable RTK positioning with more than one second recording interval. It contains description of an application created specifically for this purpose, the basic algorithms and a number of solutions, which enabled the use of the developed technology in geodetic practice. This paper also contains the synthetic characteristics of Delphi programming environment, and description of the equipment used within developed RTK technology and its configuration. At the end, data transmission by means of RS232-USB converters between a notebook and GNSS receivers was characterized together with the solution of the problem.
14
Content available Wizualizacja modelu maszyny magnetoelektrycznej w programowaniu obiektowym
Pietrowski W.
Poznan University of Technology Academic Journals. Electrical Engineering
|
2012
|
No. 72
197--205
PL
W artykule przedstawiono komputerową wizualizację modelu maszyny magnetoelektrycznej z wykorzystaniem techniki programowania obiektowego. Opisano opracowany diagram klas modelu obiektowego maszyny elektrycznej. Wykorzystując opracowany model obiektowy zrealizowano proces dyskretyzacji trójwymiarowego modelu silnika magnetoelektrycznego z uwzględnieniem połączeń czołowych. Pokazano komputerową wizualizację modelu maszyny magnetoelektrycznej
EN
In the paper the computer visualization of model of permanent magnet machine using object-oriented programming is presented. The elaborated diagram class of model of electrical machine is described. The descretization process of three dimensional model of permanent magnet machine with end-tums has been realized using elaborated diagram. The visualization of the model has been presented using computer graphics.
15
Metodyka analizy sygnałów w pomiarach grubości warstw wierzchnich
Ptak P.
Śląskie Wiadomości Elektryczne
|
2011
|
Nr 4 (97)
44--46
PL
W artykule przedstawiono sposoby analizy sygnałów pomiarowych w pakietach programowych opartych na programowaniu obiektowym, które służą do symulacji procesów pomiarowych takie jak Dasylab oraz Multisim firmy National Instruments. Scharakteryzowano możliwości programów w zakresie budowania schematów przepływu danych pomiarowych i analizy tych danych pod kątem ich wykorzystania w pomiarach grubości warstw wierzchnich. W dalszej części przedstawiono przykładowe układy pomiarowe zbudowane w tych programach. Przybliżono programowe możliwości analizy dokładności wbudowane w prezentowane programy symulacyjne.
EN
Article presents methods of analysis of measurement signals in software packages based on object-oriented software, which are used to simulate measuring processes such as DasyLab and Multisim of the firm National Instruments. It was characterized the possibility of building programs in field of measurement data flow diagrams and analysis of these data in terms of their use in measuring thickness of top layers. The next part of the article gives examples of measurement systems built in these programs. It was brought closer the question of software possibilities of accuracy built into presented simulation programs.
16
Content available Programowanie obiektowe w symulacji układów elektromechanicznych i estymacji parametrów
Macek-Kamińska K., Kamiński M., Korbaś G. P.
Pomiary Automatyka Kontrola
|
2011
|
R. 57, nr 3
297-300
PL
W artykule zaprezentowano doświadczenia autorów w modelowaniu układów elektromechanicznych. Do przeprowadzania tych prac zostały opracowane autorskie aplikacje. Dzięki odpowiedniemu projektowi w oparciu o wykorzystanie techniki programowania obiektowego udało się w łatwy sposób przystosowywać ją do różnych wariantów obliczeń. Na jej bazie zbudowano specjalizowane narzędzia do obliczeń symulacyjnych napędów grupowych i do estymacji parametrów modelu matematycznego badanego obiektu. Pokazano też opis dedykowanego systemu do estymacji parametrów wraz z jego sieciowym rozszerzeniem.
EN
The paper presents the authors' experiences in modeling electromechanical systems. To carry out this work the original applications were developed. The project of application, based on object-oriented programming techniques, has allowed in an easy way adapting it to different variants of calculations and building on its basis the extended, specialized tools for numerical simulations of the group of drives and estimation of the object mathematical model parameters. The authors suggest that the choice of simulation software should satisfy the basic criterion - it should comply with standards. Not all tools used currently meet this criterion. With this approach it will be easy to prevent a situation where the new version of the tool will not work with source files developed in the previous versions. The second recommendation is separation of the code responsible for calculating from the code responsible for user's interaction, so that you can modify the application interface (as shown in Fig. 1). The paper presents also description of a dedicated system for parameter estimation and its network extension. The network version of this application can perform calculations in a flexible way by making use of any number of available computers.
17
Oprogramowanie ECTsim do modelowania w elektrycznej tomografii pojemnościowej
Bielecki K., Smolik W., Szabatin R.
Przegląd Telekomunikacyjny + Wiadomości Telekomunikacyjne
|
2010
|
nr 12
1755-1758
PL
Przedstawiono oprogramowanie ECTsim przeznaczone do modelowania w elektrycznej tomografii pojemnościowej. Oprogramowanie zaprojektowano jako pakiet dla środowiska MATLAB. Opisano budowę oprogramowania, jego cechy oraz kolejne etapy modelowania. Zaprezentowano modelowanie na przykładowym obiekcie.
EN
The paper presents ECTsim software dedicated for modeling in electrical capacitance tomography. The software is designed as the tedbox for MATLAB environment. The software architecture, software features and modeling steps are described. The modeling for an example object is shown.
18
Content available The safety assurance method of railway control systems using object oriented languages
Sumiła M., Lewiński A.
Archives of Transport
|
2010
|
Vol. 22, iss. 2
238-257
EN
The paper deals with introduction of safety rules to the software designed for railway control systems. The basic assumption is related to software designed using high level language UML with possibility of modelling, verification, functional testing and simulation in CASE environment. The object methodology the base of UML regards the software implementation with respect to safety and real time control corresponding to UIC recommendations and CENELEC standards.
PL
Praca dotyczy metody wprowadzania reguł bezpieczeństwa do oprogramowania przeznaczonego dla systemów sterowania ruchem kolejowym. Przyjęto, że oprogramowanie jest tworzone w języku wysokiego poziomu UML, który daje możliwość modelowania, weryfikacji, testowania funkcjonalnego oraz symulacji w środowisku CASE. Metodologia obiektowa będąca podstawą języka UML obejmuje implementację oprogramowania uwzględniającą bezpieczeństwo i sterowanie w czasie rzeczywistym zgodnie ze standardami i zaleceniami UIC i CENELEC.
19
Content available Object-oriented programming as a method for developing software in rail-traffic-control computer systems
Sumiła M., Lewiński A.
Archives of Transport
|
2010
|
Vol. 22, iss. 2
219-237
EN
The paper focuses on a new method for specifying safe software for rail traffic control systems. The presented method is particularly convenient to define typical devices and subsystems used in traffic control, defined as software blocks in which control algorithms are directly applicable. The method uses the object-oriented methodology and the UML language. The program in UML language allows for modelling, verification, functional testing, and simulation in an environment that is typical for rail traffic control. The method takes the software implementation requirements into account, having in mind the safety and control in real time in accordance with the UIC and CENELEC standards and recommendations.
PL
Praca dotyczy nowej metody specyfikacji bezpiecznego oprogramowania dla systemów sterowania ruchem kolejowym. Przedstawiona metoda jest szczególnie dogodna do definiowania typowych urządzeń i podsystemów stosowanych w sterowaniu ruchem kolejowym, w postaci określonych bloków oprogramowania, w których stosuje się bezpośrednio algorytmy sterowania. W metodzie wykorzystano metodologię obiektową i język UML. Program w języku UML daje możliwość modelowania, weryfikacji, testowania funkcjonalnego oraz symulacji w typowym środowisku sterowania ruchem kolejowym. Metoda uwzględnia wymogi implementacji oprogramowania uwzględniając bezpieczeństwo i sterowanie w czasie rzeczywistym zgodnie ze standardami i zaleceniami UIC i CENELEC.
20
Content available Squirrel-cage motor drive dynamics modeling including chosen damages - programming tools
Sołbut A.
Archives of Electrical Engineering
|
2010
|
Vol. 59, nr 3-4
113-120
EN
Description of program tools simplifying simulation applications building for physical phenomenons described by differential equations in state equations form modeling is presented in the paper. A method for using prepared libraries for squirrel-cage motors including any motor damages modeling had been described. For that purpose, squirrel-cage motor mathematical model in natural coordinates system had been presented. Presented solutions provide also supply sources (inverters) modeling, including their microprocessor implementation and other phenomenons, that assume state equation structure step changes, depending on variable limitations and time value.
first rewind previous Strona / 3 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.