Wyniki wyszukiwania - BazTech

Ograniczanie wyników

2 Strzałkowski P.

Znaleziono wyników: 2

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: prognozowanie zapadlisk

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Studium przypadku wystąpienia zapadliska na terenie górniczym

Strzałkowski P.

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

2017

nr 7

3--7

W artykule przedstawiono studium przypadku powstania zapadliska nad płytkim wyrobiskiem korytarzowym. Do analiz wykorzystano wybrane metody prognozowania występowania zapadlisk, dokonując obliczeń „ex post”. Wyniki obliczeń pozwoliły stwierdzić, że według wszystkich zastosowanych metod zachodziła pewność powstania zapadliska. Oczywiście w przypadkach płytkiej lokalizacji niezlikwidowanych wyrobisk korytarzowych stopień zagrożenia terenu zapadliskami jest wysoki, niemniej stosując wykorzystane metody obliczeń, można stwierdzić, czy w przypadku utraty stateczności wyrobiska zachodzi pewność wystąpienia deformacji nieciągłej.

Sinkhole formation is a serious danger for buildings, infrastructure, but especially for inhabitants of mining areas, where mining extractions on shallow depths have been provided in Upper Silesia. Therefore subject connected with predicting possibility of sinkhole creation is still actual and important. The case study of the sinkhole formation has been presented in this paper. The sinkhole has been created above old shallow mining excavation on agricultural field. The results of calculations using selected methods of predicting sinkhole creation were presented in the paper. There were used methods of: M. Chudek-W. Olaszowski [see eq. (1) & (2)] and W. Janusz – A. Jarosz [see eq. (3–6)], verified by the author’s own method based on A. Salustowicz’s theory [see eq. (7–9), Fig. 3 & 4]. The calculations were performed using computer programme. In the context of the calculations sinkholes creation was a certain occurrence.

Mathematical model of forecasting the formation of sinkhole using Salustowicz’s theory

Strzałkowski P.

Archives of Mining Sciences

2015

Vol. 60, no. 1

63--71

In area affected by old, shallow extraction in some cases sinkholes are formed, causing security issues in urbanized areas. Problem of working out deterministic forecast of this threat seems to be important and up-to-date. Mathematical model presented in this work let us predict the possibility of sinkhole formation. That prediction is essential for analyzing possibility of investments in such areas. Basing on presented work, it is also possible to determine dimensions of sinkhole. Considerations are based on known from literature Sałustowicz’s theory, which is utilises Huber’s solution of equation describing the stress state around elliptic void made in flat plate.

Początki eksploatacji górniczej na Górnym Śląsku sięgają XVIII stulecia. Dawna eksploatacja prowadzona na głębokościach nie przekraczających 80 m, do dziś generuje zagrożenia bezpieczeństwa powszechnego z uwagi na możliwość wystąpienia zapadlisk. Jak to wynika z pracy (Chudek i in., 2013), obszary pod którymi prowadzono w minionych latach płytką eksploatację zajmują znaczną powierzchnię śląskich miast, które w dalszym ciągu się rozbudowują. Dlatego problem występowania zapadlisk należy w dalszym ciągu uznać za ważny i aktualny. Duża liczba zapadlisk, ze zrozumiałych względów, jest wynikiem utraty stateczności płytkich wyrobisk korytarzowych. Istniejące metody prognozowania zapadlisk pozwalają głównie określać prawdopodobieństwo wystąpienia zapadliska. Jeśli wartość prawdopodobieństwa wystąpienia zapadliska jest większa od 0, wówczas należy się liczyć z zagrożeniem bezpieczeństwa terenu i co istotniejsze ludności. Taki sposób prognozowania wystąpienia zapadlisk nie daje jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, czy teren objęty analizą jest rzeczywiście zagrożony. Dlatego istotnym jest stworzenie możliwości deterministycznego prognozowania tego typu deformacji. W tym kierunku zmierza propozycja autora pracy, w której wykorzystano teorię sklepienia ciśnień (Sałustowicz, 1956). Teoria ta znakomicie nadaje się do tego celu, gdyż jako jedyna z wielu w tym zakresie pozwala określić, czy pustka związana z wyrobiskiem znajduje się w stanie stateczności. Znane są bowiem przypadki, gdy płytkie wyrobiska górnicze, bez obudowy przez wiele lat pozostają w stanie nienaruszonym. W ramach pracy dokonano szczegółowych obliczeń pola strefy odprężonej nad wyrobiskiem, bez stosowania uproszczeń przyjętych przez autora metody. Stosując podobne założenia jak w innych, znanych z literatury rozwiązaniach, podano warunki, mówiące o tym kiedy gruzowisko skalne zapełni szczelnie pustkę, bez powstania pustki wtórnej, a kiedy pustka wtórna powstanie. Zależy to od wymiarów i głębokości lokalizacji pustki oraz własności górotworu nad pustką. Warunkiem wystąpienia zapadliska jest aby strefa odprężona, związana z pustką pierwotną lub wtórną osiągnęła wysokość, przy której obejmować będzie nadkład, zbudowany ze skał luźnych. W dalszej kolejności zaproponowano wzory umożliwiające określenie wymiarów zapadlisk. Wyróżniono przy tym dwa przypadki: gdy strop pustki osiąga spąg nadkładu – wzór (15), gdy strefa odprężona obejmuje swym zasięgiem luźne skały nadkładu – wzór (19). Dalszym etapem badań prowadzonych przez autora jest sformułowanie warunków, pozwalających stwierdzić, kiedy eksploatacja górnicza prowadzona pod pustką może wywołać jej samopodsadzenie, a w konsekwencji spowodować powstanie zapadliska na powierzchni. Prowadzone są również prace związane z utworzeniem oprogramowania komputerowego, wykorzystującego podane wzory i z weryfikacją rozwiązania w oparciu o przypadki znane z praktyki górniczej.