Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Obliczanie parametrów anizotropii Thomsena w łupkach gazonośnych basenu bałtyckiego na podstawie pomiarów geofizyki otworowej

Bała M.

Nafta-Gaz

|

2018

|

R. 74, nr 11

796--801

PL

Anizotropia oznacza zróżnicowanie, między innymi, parametrów sprężystych w zależności od kierunku, w jakim są one mierzone. Serie anizotropowe mogą tworzyć się w wyniku procesów depozycji oraz naprężeń tektonicznych ściskających i rozciągających. Przy interpretacji danych geofizyki otworowej, w zależności od skali zjawiska, anizotropię możemy rozpatrywać jako makro- lub mikroanizotropię. Makroanizotropia będzie związana z warstwowaniem formacji skalnych, np. łupki ilaste przeławicone wkładkami piaskowca czy mułowca. Mikroanizotropia jest związana z wewnętrzną strukturą, np. frakcyjne ułożenie ziaren o różnej wielkości lub wydłużone w jednym kierunku przestrzenie porowe itp. Problemem anizotropii własności sprężystych skał i jej wpływem na rejestrowane prędkości w profilowaniach akustycznych w otworach zajmowano się na świecie od wielu lat. Teoretyczne modelowania „odpowiedzi” sond akustycznych w skałach piaskowcowo-ilastych zakładają najczęściej uproszczone ośrodki anizotropowe. Najbardziej znane są opisane przez Thomsena [17], parametry anizotropii ε, γ i δ, charakterystyczne dla modelu z heksagonalną symetrią (ang. transverse isotropy – TIV). Zauważono, na podstawie badań laboratoryjnych, że parametry ε, γ przyjmują najczęściej wartości dodatnie, a parametr δ wartości zarówno dodatnie, jak i ujemne. W pracy przedstawiono próby obliczenia parametrów anizotropii własności sprężystych dla utworów ilasto-mułowcowych syluru i ordowiku w kilku otworach leżących w basenie bałtyckim. Zastosowano metodę przedstawioną w publikacji [11]. Metoda ta stworzyła możliwość określenia parametrów ε i γ w przypadku poziomo warstwowanych łupków i prostopadłych do nich otworów. Pomiary geofizyki otworowej, a w szczególności dane rejestrowane akustycznymi sondami dipolowymi umożliwiły określanie prędkości fal podłużnych P i poprzecznych SFast i SSlow oraz obliczanie parametrów Thomsena ε i γ. Uzyskane rezultaty, porównane z otrzymanymi wynikami dla podobnych utworów łupków gazonośnych publikowanymi w literaturze, potwierdziły poprawność metody i podobieństwo zakresu zmienności parametrów ε, γ [vide 17, 20, 22].

EN

Anisotropy occurs in rocks and strongly affects their elastic properties. It means the differentiation of physical parameters depending on the direction in which these parameters are measured. Anisotropic series can be formed as a result of deposition processes and tectonic compressive and tensile stresses. In the interpretation of well logging data, depending on the scale of the phenomenon, anisotropy can be considered as macro- or micro-anisotropy. The macro-anisotropy will be associated with the thin-layer beds of rock formations, e.g. clay shales laminated with layers of sandstone or siltstone. The micro-anisotropy is related to the internal structure, e.g. fractional distribution of grains of different sizes or pore spaces elongated in one direction, etc. The problem of rock anisotropy and its effect on recorded velocities in acoustic log in boreholes, has been studied for many years globally. Theoretical modeling of the “response” of acoustic tools in sandstone and clay rocks usually assumes simplified anisotropic media. The best-known ones are described by Thomsen [17], anisotropy parameters ε, γ and δ characteristic for the model with hexagonal symmetry (transverse isotropy – TIV). It was noticed, on the basis of laboratory tests, that parameters ε, γ usually take positive values and parameter δ both positive and negative values. The paper presents the attempts to calculate the parameters of elastic anisotropy, for the Silurian and Ordovician clayey silty deposits in several boreholes located in the Baltic basin. The method presented in publication [11] has been applied. This method has created the possibility to determine the parameters ε and γ for horizontally layered shales and perpendicular boreholes to them. The measurements of well logging, and in particular the data recorded with acoustic dipole probes, made it possible to determine the velocity of the longitudinal P and transverse waves of SFast and SSlow and to calculate the Thomsen ε and γ parameters. The obtained results, compared with the results for similar gas-bearing shale, published in the literature, confirmed the correctness of the method and the similarity of the variability range of ε, γ parameters. [vide 17, 20, 22].

2

Analiza pola sprężystego wzbudzonego - w otworze wiertniczym i ośrodku skalnym z warstwą o ograniczonej miąższości, przez nadajniki tradycyjnych sond akustycznych i ich modyfikacji

Gawin A.

Nafta-Gaz

|

2008

|

R. 64, nr 3

164-183

PL

W pracy przedstawia się ogólne - matematyczne rozwiązanie i jego analizę, zagadnienia propagacji fal sprężystych w otworze wiertniczym i ośrodku skalnym. Otwór wiertniczy jest wypełniony płuczką doskonałą lub lepką. Ośrodek skalny z warstwą o ograniczonej miąższości (2h) jest doskonale sprężysty lub lepkosprężysty. Przyjęto, że na sztywnym, nieskończenie długim ekranie o promieniu R, element (piezoelektryczny lub magnetostrykcyjny) o długości 2L jest źródłem pola sprężystego. W porównaniu z tradycyjnymi nadajnikami są też analizowane źródła azymutalno-radialnych profilowań akustycznych i profilowań elektromagnetycznych (sprzężenie elektromagnetosprężyste).

EN

A general - mathematical resolutions and its analysis, of the propagation elastic waves in a borehole and rock medium is presented in the paper. The borehole is filled with an ideal or viscosity mud. The rock medium with the layer finite depth (2h) is ideal elasticity or viscoelasticity. It has been assumed that on a rigid infinitely long screen of radius R the element (piezoelectric or magnetostrictic) of lengh 2L, is the classical source of the elastic field. By comparasion with the traditional transmitters is also analysed the sources of the azimuth-radial acoustic logging and electromagnetic logging (electromagnetoelastic coupling).

3

Ocena przydatności profilowań akustycznych w interpretacji pomiarów geofizycznych w mioceńskich formacjach gazonośnych przedgórza Karpat

Jarzyna J., Stadtmuller M.

Prace Instytutu Nafty i Gazu

|

2004

|

nr 130

737--741

PL

Interpretacja akustycznych obrazów falowych w otworach J4 i ChD3 z wykorzystaniem aplikacji FalaWin w systemie GeoWin(R) dostarczyła prędkości fali P i S oraz dynamiczne parametry sprężyste. Dla danych z tych otworów obliczono współczynniki dobroci Q, będące miarą tłumienia fal sprężystych w ośrodku skalnym. Wartości Q wykorzystano do przeliczenia prędkości z profilowań akustycznych na prędkości charakterystyczne dla fal sejsmicznych. Dla profilowania DTs wykonano dekonwolucję w celu zwiększenia pionowej rozdzielczości i przybliżenia mierzonych wartości czasów interwałowych fali S do rzeczywistych. Poprawione profilowania DTP i DTs w otworze ChD3 wykorzystano do obliczenia czasów sumarycznych TTI i porównano je z wynikami PPS. Poprawione profilowanie DTP włączono do kompleksowej interpretacji profilowań geofizyki wiertniczej w otworze ChD3 w celu zwiększenia dokładności rozwiązania litologiczno-porowatościowego. Skorygowane profilowania prędkości fali P i S w otworach J4 i ChD3 udostępniono dla celów interpretacji sejsmicznej.

EN

The interpretation of acoustic full wavetrains from LSS recordings in J4 and ChD3 wells using the FalaWin application in the GeoWin(R) system delivered the values of transit interval times of P and S waves and dynamic elastic parameters. For these data the Q values as a measure of the attenuation of elastic waves has been calculated and used for the correction of VP and Vs due to the dispersion. The deconvolution has also been done for DTs for enhancing vertical resolution and bringing closer to the real value. The corrected transit interval times, DTP and DTs in ChD3 well have also been used for calculating transit time integrated, TTI, for P and S waves and comparing with times measured in VSP. The corrected DTP has been included into the comprehensive interpretation for enhancing the accuracy. The corrected sloweness logs has also been used in the seismic interpretation.