W pracy pokazano działalność na polu przemysłowym, społecznym i rodzinnym inżyniera elektryka Jana Hertza, urodzonego w 1869 roku zmarłego w 1934 roku oraz jego zainteresowanie elektryczną trakcją tangencjalną, dziś powiedzielibyśmy napędem wykorzystującym siłę styczną działającą wzdłuż szyn na pojazdy kolejowe, przedstawioną w polskiej publikacji w Przeglądzie Technicznym w 1903 roku. Pokazano również inżynierów z Belgii pracujących współpracujących z Janem Hertzem. Jan Hertz reprezentował również elektryków częstochowskich na Ogólnopolskim Zjeździe Elektryków w Warszawie w 1919 roku, na którym powołano Stowarzyszenie Elektrotechników Polskich (SEP). Jednak Koła (Oddziału) Stowarzyszenia Elektrotechników Polskich w Częstochowie, ze względu na postawione warunki statutowe, z powodu liczby wykształconych elektryków w mieście i okolicy nie dało się utworzyć. Pokazano również działalność zawodową Jana Hertza, prowadzącego w Częstochowie do 1914 roku największe Biuro Techniczne w Guberni Piotrkowskiej a po 1918 roku będącego właścicielem jednego z większych Biur Technicznych na ziemi częstochowskiej.
EN
The work shows the activity in the industrial, social and family field of the electrical engineer Jan Hertz, born in 1869, died in 1934, and his interest in electric tangential traction, today we would call a drive that uses tangential force acting along rails on railway vehicles, shown in the Polish publication in Przegląd Techniczny in 1903. Also shown were engineers from Belgium working with Jan Hertz. Jan Hertz also represented Czestochowa electricians at the National Congress of Electricians in Warsaw in 1919, at which the Association of Polish Electrical Engineers (SEP) was established. However, it was not possible to establish a circle (branch) of the Polish Electrical Engineers Association in Czestochowa, due to the statutory conditions, due to the number of educated electricians in the city and its vicinity. The professional activity of Jan Hertz, who ran the largest Technical Office in the Piotrkow Governorate until 1914 in Czestochowa, and after 1918 ran one of the largest Technical Offices in the Czestochowa region, was also shown.
The study analyses changes taking place in the rural population’s economic activity during the functioning of Poland within the EU structures. The subject of research work was the processes of transformation in employment and unemployment of the total rural population and by: associations with farms, sectors, type of employment. Analysis has been based on general statistical data, results of the IAFE-NRI field studies and the literature. Due to a need to reduce the number of the employed in the agricultural sector from the perspective of reducing economic distance between the countryside and cities, as well as between Polish and EU agriculture, much room in the paper has been dedicated to the diversification of the rural population’s professional activity. The CAP in creating jobs in rural areas and in deagrarianising employment. It has been demonstrated that during the analysed period a relatively constant level of the rural population’ professional activity was accompanied by the increased employment level and decreased unemployment level. This process was going hand in hand with the diversification of employment. Consequently, employment in agriculture was less than 10% of the total population employed and 22% of the rural population. The creation of jobs is not a treaty objective of the CAP, it is activities in this regard which constituted an integral part of the rural development programmes financed under the CAP. From analysing of the ways and effects of their impact it results that those initiatives contributed to the growth of non-agricultural employment.
PL
Opracowanie zawiera analizę zmian zachodzących w aktywności ekonomicznej mieszkańców wsi w okresie funkcjonowania Polski w strukturach Unii Europejskiej (UE). W odniesieniu do sytuacji na rynku pracy przedmiot dociekań stanowiły procesy przeobrażeń w zatrudnieniu i bezrobociu ogółu ludności wiejskiej oraz według: związku z gospodarstwem rolnym, sektorów (rolnictwo – działy nierolnicze) charakteru zatrudnienia (najemnie – na własny rachunek). Tendencje w aktywności ekonomicznej mieszkańców polskiej wsi zostały skonfrontowane ze zmianami zachodzącymi w tej płaszczyźnie wśród ludności miejskiej oraz w innych krajach UE. Podstawę analizy stanowiły dane statystyki powszechnej (GUS i Eurostat) i wyniki badań terenowych IERiGŻ-PIB oraz literatura przedmiotu. Ze względu na konieczność spadku liczby pracujących w sektorze rolniczym z perspektywy zmniejszania dystansu ekonomicznego między wsią i miastem oraz polskim i unijnym rolnictwem, w pracy dużo miejsca poświęcono problematyce dywersyfikacji aktywności zawodowej ludności rolniczej. Podjęto również próbę określenie roli Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) w kreowaniu miejsc pracy na obszarach wiejskich i dezagraryzacji zatrudnienia. Wykazano, że w okresie objętym analizą względnie stałemu poziomowi aktywności zawodowej ludności wiejskiej towarzyszył wzrost zatrudnienia i spadek bezrobocia. Z tym procesem szła w parze dywersyfikacja zatrudnienia. W konsekwencji zatrudnienie w rolnictwie miało niespełna 10% ogółu pracujących w polskiej gospodarce i 22% mieszkańców wsi. Pozostali pracowali głównie w usługach w miastach. Kreowanie miejsc pracy nie jest traktatowym celem WPR, to działania w tym zakresie stanowiły integralną część programów na rzecz rozwoju obszarów wiejskich finansowanych w ramach WPR. Z analizy sposobów i efektów ich oddziaływania wynika, że inicjatywy te przyczyniały się do wzrostu nierolniczego zatrudnienia.
W treści artykułu przedstawiono zarys doświadczeń zawodowych na przestrzeni dwudziestu ostatnich lat, przedstawiając punkt widzenia osoby zajmującej się m.in. pozyskaniem kontraktów w branży budowlanej mostowej i innych obiektów inżynierskich. W artykule przedstawiono dorobek oraz przedstawiono zmiany obowiązującego prawa, pokazując jednocześnie zarys wyzwań, z jakimi musiał się zmierzyć ówczesny absolwent studiów Wydziału Budownictwa w Bydgoszczy. Wskazano również zmiany, z którymi musi się borykać obecnie.
EN
The article outlines professional experiences within the space of the last twenty years, presenting the viewpoint of a person involved in, among other things, acquisition of contracts in the field of bridge construction and other engineering facilities. The article presents achievements as well as changes in binding legal regulations, at the same time outlining challenges which had to be faced by graduates of the studies at the construction faculty in Bydgoszcz of that time. The article also discusses changes which need to be addressed nowadays.
W artykule przedstawiono pokrótce pracę na stanowiskach inżynieria budowy, kierownika budowy i prezesa zarządu firmy budowlanej. Przedstawiono też pewien przypadek oceny stanu technicznego budynku będącego w końcowej fazie budowy.
EN
The article briefly presents the work on the positions of construction engineering, construction manager and president of the management board of a construction company. It also discusses a certain case of assessment of technical condition of a building at the final phase of construction.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The increase in interest in the topic of aging is associated - to some extent - with the currently unavoidable demographic changes. On the one hand, life expectancy increases, on the other hand, fertility rates fall. As a consequence the proportion of younger generations is reduced, and the share of older generations. A disturbing fact has been the low level of economic activity of the elderly, among others in Europe for many years. The reasons for this are complex. However, looking for ways and means that would allow greater involvement of older people in the labour market should be considered. One such method, which in developed countries is gaining more and more interest is the management of age. The purpose of this article is to indicate the extent to which age management can be useful in improving the professional activity of generations of people 50 +. The background to the issue is the statistics on the labor force participation of older people in Europe.
PL
Wzrost zainteresowania tematem starzenia się społeczeństw związany jest z zachodzącymi obecnie nieuniknionymi w pewnym zakresie przemianami demograficznymi. Z jednej strony wydłuża się średnia długość życia, z drugiej strony spadają wskaźniki dzietności. W konsekwencji zmniejsza się udział pokoleń młodszych, a rośnie udział pokoleń starszych. Niepokojącym w tym kontekście faktem jest niski poziom aktywności zawodowej osób starszych, między innymi w Europie. Przyczyny tego zjawiska są złożone. Skłaniają jednak do poszukiwań metod i sposobów, które umożliwiłyby zwiększenie zaangażowania osób starszych na rynku pracy. Jednym z takich sposobów, który w krajach wysokorozwiniętych zyskuje coraz większe zainteresowanie jest zarządzanie wiekiem. Celem niniejszego artykułu jest wskazanie w jakim zakresie zarządzenie wiekiem może być użyteczne w podnoszeniu aktywności zawodowej osób z pokolenia 50 +. Tłem dla przedstawianego problemu jest statystyka dotycząca aktywności zawodowej osób starszych w Europie.
8
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The demographic forecasts that have been published for many years point to the growing dynamics of the ageing process of the European societies. One of its consequences is the shrinking population of young people and the growing average age of workers. In the light of the forecast deficiency and growing of the resources of workforce the concept of age management in the company is becoming more popular. This paper familiarizes the reader with the essence of age management, presenting its main premises, scopes of activity and benefits resulting from its use.
PL
Publikowane od wielu lat prognozy demograficzne zwracają uwagę na rosnącą dynamikę procesu starzenia się społeczeństw europejskich. Jedną z jego konsekwencji jest kurczenie się populacji ludzi młodych oraz rosnąca średnia wieku pracowników. W obliczu prognozowanego deficytu oraz starzenia się zasobów siły roboczej rośnie zainteresowanie koncepcją zarządzania wiekiem w przedsiębiorstwie. Niniejszy artykuł przybliża istotę zarządzania wiekiem prezentując główne jego przesłanki, obszary działań oraz korzyści płynące z jego zastosowania.
Na podstawie piśmiennictwa oraz badań własnych stwierdza się, że jakość życia osób niepełnosprawnych ruchowo zależy od takich czynników jak wiek, płeć czy też aktywność zawodowa. W artykule przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych na grupie 426 osób (wiek 18-65), które wskazują, że osoby niepełnosprawne ruchowo aktywne zawodowo mają wyższe poczucie jakości życia od osób nieaktywnych zawodowo. Kobiety lepiej niż mężczyźni oceniają swoje funkcjonowanie fizyczne. Najwyżej swoją jakość życia ocenia najmłodsza grupa wiekowa. Biorąc pod uwagę wnioski płynące z badań, podkreślić trzeba potrzebę działań na rzecz osób niepełnosprawnych ruchowo w zakresie podnoszenia jakości ich życia. Do działań takich zaliczyć należy działania szkoleniowe oraz doradcze.
EN
Literature and research shows that the quality of life of people with physical disability depends on factors like gender, age and occupational activity. Results of a study conducted on 426 people with physical disability (age 18-65) indicate that people with physical disability who work have a much higher quality of life than those who do not. Women have a better view of their physical functioning than men. The youngest group has the highest opinion on their quality of life. Considering the results, it is necessary to take action, e.g., training courses or counselling, for people with physical disability to raise their quality of life.
10
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Artykuł jest próbą scharakteryzowania współczesnej rodziny górniczej oraz zmian, które w niej zaistniały. Głównymi jego postaciami są aktywne zawodowo żony górników, ponieważ fakt podjęcia przez kobietę pracy zawodowej najsilniej wpływa na zmiany w sferze funkcjonowania rodziny.
EN
This article is an attempt to characterize miners' families and the changes that have been observed in this field. Its main objects are professionally active miners' wives, as the fact of taking jobs by them is the main factor that has influenced the changes in the field of functioning of a family.
Funkcjonowanie człowieka w rolach zawodowych pracownika, współpracownika, przełożonego, pracodawcy zdeterminowane jest bardzo wieloma różnorodnymi czynnikami. Wśród nich doniosłe miejsce zajmują doświadczenia społeczne jednostki w toku jej rozwoju. Artykuł stanowi próbę analizy relacji zachodzących między rozwojem społecznym człowieka a jego aktywnością zawodową. Uwzględniono tu takie zagadnienia, jak: znaczenie środowiska społecznego, zwłaszcza rodzinnego, istotę i uwarunkowania procesu socjalizacji, adaptację społeczną, znaczenie samowychowania i tożsamości społecznej, stres psychospołeczny, rolę społecznego podtrzymywania i grupy wsparcia.
EN
Human’s function in professional roles of an employee, a co-worker, a superior, an employer is determined by a great variety of factors. Among them social experience of an individual in a development process takes a momentous place. This article is trying to analyze relationships between human’s social development and his professional activity. The signifi cance of social life, especially family life, essence and socializing process condition, social adaptation, the signifi cance of upbringing and social identity, phycosocial stress, the role of social support and support groups are taken into consideration.
12
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The purpose of the research presented in this paper was to describe the clothes buying patterns of older consumers in Slovenia. We collected the results of 271 older clothing consumers through multiplicity samples. The respondents were divided into four groups in the field of clothes purchases on the basis of their professional and social activity. Several aspects of their consumer behaviour was examined: where our respondents buy clothes and how often in each retail outlet, whether they like shopping, how often they buy clothes, how much they spend, who/what influences them to buy, who or what influences their clothing style and how, and other statements about consumer behaviour related to clothing. The results are useful for product, place, price, and promotion management, and by extension for planning differential marketing mixes for separate segments of the older consumer market.
PL
Celem przeprowadzonych badań był opis wzorców i zwyczajów zakupu odzieży przez starszych konsumentów w Słowenii. Opracowano wyniki 271 ankiet starszych ludzi wybranych spośród znacznie większej liczby respondentów. Wszyscy zostali podzieleni na cztery grupy, w zależności od zawodu i społecznej aktywności. Badano szereg aspektów zachowań konsumentów, takich jak, gdzie respondenci kupują ubrania, jak często i w jakiego rodzaju sklepach, czy lubią robić zakupy, jak często kupują odzież, ile wydają, kto i w jaki sposób skłania ich do zakupów, kto lub, co wpływa na ich styl ubierania, a także zadawano inne pytania związane z zachowaniem się konsumentów kupujących odzież. Uzyskane rezultaty mogą być przydatne dla sterowania produkcją, miejscem sprzedaży, ceną i promocją. W szerszym ujęciu tego zagadnienia, wyniki mogą być cennym przyczynkiem dla sterownia rynkiem odzieży starzejących się współcześnie społeczeństw.
13
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Opis spotkań autora z jubilatem przynosi wiele ciekawych epizodów z życiorysów obu panów. Łączy ich wiele. Nauka w tej samej szkole średniej - technikum drogowym w Radomiu, wspólne zainteresowania zawodowe - technika i technologia drogowa, znajomość języka niemieckiego, praca społeczna i wyjątkowa aktywność.
EN
Description of meetings of the author and jubilee brings many interesting episodes from curriculum vitae of both gentlemen. They have a lot of common. Education in the same high school - technical road school in Radom, common professional interest - road technology, German language, social works and exceptional activity.
Starzenie się społeczeństwa postrzegane jest głównie jako proces demograficzny, wpływający na politykę ludnościową i generujący określone problemy organizacyjne oraz koszty ekonomiczne państwa czy jednostki związane z zapewnieniem skutecznego systemu opieki nad osobami starszymi. Wraz z podejmowaniem działań promujących wydłużenie czasu aktywności zawodowej pracowników, istotne jest poznanie czynników środowiska pracy i cech pracy, które mogą przedwcześnie obniżać zdolność do pracy, a także kreowanie takich warunków środowiska i organizacji pracy, które będą sprzyjały pozostawaniu w zatrudnieniu również po przekroczeniu ustawowego wieku emerytalnego.
EN
Ageging is mainly perceived as a demographic process wich has an impact on the population policy and wich generates particular organizational problems and economic costs for the State or for a unit dealing with ensuring effective care system for older persons. Alongside the measures aiming to promote the extension of working life, it is of vital importance to identify work environment factors and work features which may lead to premature decline of work ability as well as to create such work conditions and work organization which will be conductive to remaining in employment after having reached the statutory retirement age.
Według danych demograficznych w ostatnich latach obserwujemy w Polsce cechy starzenia się społeczeństwa, czyli wzrost liczby osób starszych w stosunku do osób młodszych. Równocześnie notujemy jeden z najniższych wskaźników zatrudnienia i najniższą średnią wieku przechodzenia na emeryturę wśród państw europejskich. Z tych powodów problemy aktywności ludzi starszych coraz częściej uwzględniane są w polityce państwa, a także w programach Unii Europejskiej, których celem jest tworzenie systemowych rozwiązań sprzyjających wzrostowi aktywności zawodowej ludzi starszych.Artykuł ten zapoczątkowuje serię artykułów poświęconych omówieniu najbardziej istotnych problemów związanych z wykonywaniem pracy w wieku starszym, na tle wyników badań przeprowadzonych w ramach projektu celowego zamawianego pn. Aktywność zawodowa pracowników w aspekcie starzejącego się społeczeństwa, koordynowanego przez Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy (CIOP-PIB).
EN
According to the demographic data, in recent years in Poland the society has aged i. e., there has been an increase in the number of the elderly in relation to the number of younger people. At the same time, the employment index has been one of the lowest and the retirement age has been the lowest among European countries. That is why the problems of occupational activity of the elderly have been increasingly taken into account in the state policy and in European Union programmes aimed at creating system solutions to foster an increase in occupational activity of the elderly. This article is the first in a series of articles on the most important problems connected with the work of the elderly. They are based on the results of research done within the commissioned targeted programme Occupational activity of employees in the aspect of the ageing society, coordinated by the Central Institute Labour Protection – National Research Institutte (CIOP-BIP).
W pracy omówiono relacje jakie występują w świecie materialnym, w działalności zawodowej inżyniera budownictwa i w procesie nauczania między mechaniką konstrukcji a samą konstrukcją. Zwrócono uwagę na niedostatki w kształceniu inżyniera budownictwa lądowego, podając jednocześnie pewne wskazania w celu podniesienia poziomu nauczania mechaniki i konstrukcji budowlanych.
EN
In the paper the relations between structural mechanics and a variety of constructions in the material world are described. Also these relations are discused in the activity of a civil engeener and in the process of educations are presented for enhancing the effectiveness of mechanics and structures education.
18
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW