Wyniki wyszukiwania - BazTech

Ograniczanie wyników

Znaleziono wyników: 2

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: profane

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Sakralizacja i desakralizacja przestrzeni miejskich na przykładzie Krakowa i Lwowa

Bylina Leszek, Cherkes Bohdan, Uruszczak Michał

Środowisko Mieszkaniowe

2022

nr 40

29--44

Celem artykułu jest ukazanie problematyki związanej z sakralizacją i desakralizacją przestrzeni w miastach, na przykładzie Krakowa i Lwowa. Przez setki lat były to miasta położone w obrębie Polski, doświadczone rozbiorami, a rozdzielone – w zakresie przynależności państwowej – po II wojnie światowej. Lwów włączono do ZSRR, zaś Kraków pozostał w Polsce. Po roku 1990 Lwów stał się jednym z ważniejszych miast niepodległego państwa ukraińskiego. Kilkadziesiąt lat socjalizmu w wydaniu radzieckim (Lwów) i w wydaniu PRL (Kraków) wpłynęło mocno na oblicze "uświęconych" przestrzeni, w tym powstawania nowych i dewastacji już istniejących. Analiza historii przestrzeni miejskich Krakowa i Lwowa wykazała, że zachodzi ciągły proces sakralizacji, desakralizacji i resakralizacji niektórych obszarów, w zależności od aktualnie obowiązującej ideologii bądź doktryny społeczno-politycznej czy religijnej. Jednocześnie, na przykład w Krakowie, istnieją na niejako miejsca "święte", których nie naruszyły burzliwe zawieruchy dziejowe. Aby pokazać czym jest sacrum przestrzeni miejskich, autorzy podjęli próbę wypracowania naukowej metodyki wskazywania takich miejsc.

The paper's objective is to shed light on the issue of sacralisation and desacralisation of space in cities with Kraków and Lviv as examples. The cities had been part of Poland for hundreds of years. They jointly suffered from the Partitions of Poland and were separated politically after the Second World War. Lviv joined the USSR and Kraków remained a Polish city. After 1990, Lviv became a major city of independent Ukraine. Several decades of Soviet (Lviv) socialism and Polish communist (Kraków) socialism have left a profound impression on their "sacred" spaces, including the creation of new and the devastation of existing ones. The historical analysis of Kraków's and Lviv's urban spaces exhibited a continuous process of sacralisation, desacralisation, and sacralisation of some areas according to the current prevailing ideology or sociopolitical or religious doctrine. At the same time, a city, Kraków for example, can have certain "holy" places that have remained unaffected by times of turmoil. To demonstrate what an urban sacred space is, the authors attempted to propose a scientific methodology for identifying such places.

Man and Nature. A New Project on New Spirituality

Pasek Z., Dyczewska A.

Problemy Ekorozwoju

2012

Vol. 7, nr 2

67-76

This article is a prelude to a planned project aimed at researching new ways of understanding and redefining the concept of nature in the so-called New Spirituality movements. The authors begin from a theoretical context associated with the meaning, for religious studies, of the sacred – profane and culture – nature dichotomies, and show the changes religiousness undergoes. Today we see an increasing number of people turning away from traditional forms of religious cult with a simultaneously declared wish to develop their own spirituality. New spirituality is provisionally defined here as the worldly transgression of the human condition committed in the name of different values strongly associated with the physical (bodily) dimension of life and a holistic vision of the world. On the basis of examples, drawn mainly from publications based on the Deep Ecology trend, the au-thors discuss three aspects: (1) a new understanding of one’s own nature, (2) a new understanding of the nature of the world; and (3) new forms of activity for changes in awareness. In the dimensions under discussion, the process of recently locating the element of the sacred in the profane sphere and the resacralisation of nature clearly emerges. In the conclusions we also consider to what extent the formative new spirituality on the ecolog-ical trait can help to popularise the sustainable development idea within the framework of changing the reli-giousness of man at the start of the twenty-first century.

Artykuł ten jest zapowiedzią planowanego projektu mającego na celu zbadanie nowych sposobów rozumienia i redefiniowania pojęcia natury w ruchach z kręgu tzw. nowej duchowości. Autorzy wychodzą od kontekstu teore-tycznego związanego ze znaczeniem dla nauk religioznawczych takich podziałów jak sacrum – profanum i kul-tura – natura, ukazując zmiany jakim podlega religijność. Współcześnie obserwuje się odwrót coraz większej liczby osób od tradycyjnych form kultu religijnego z równoczesnym deklarowaniem chęci rozwijania własnej duchowości. Nową duchowość roboczo definiujemy tu jako transgresje doczesnej kondycji człowieka dokony-wane w imię różnych wartości, silnie powiązanych z fizycznym (cielesnym) wymiarem życia oraz holistyczną wizją świata. Autorzy na podstawie przykładów, zaczerpniętych głównie z publikacji z nurtu ekologii pogłębio-nej omawiają trzy aspekty: (1) nowe rozumienie swojej własnej natury, (2) nowe rozumienie natury świata i (3) nowe formy aktywności na rzecz przemiany świadomości. W omawianych wymiarach wyraźnie zarysowuje się proces umiejscawiania współcześnie pierwiastka sacrum w sferze profanum i resakralizacja natury. We wnio-skach zastanawiamy się również, na ile kształtująca się nowa duchowość o rysie ekologicznym może sprzyjać upowszechnianiu idei rozwoju zrównoważonego w ramach przemian religijności przemian religijności człowie-ka początku XXI wieku.