Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wybór systemu ogrzewania i chłodzenia dla nowo projektowanego budynku hotelowego

Szczepankiewicz Grzegorz, Komerska Anna

Rynek Instalacyjny

|

2023

|

Nr 7-8

72--78

PL

W artykule dokonano oceny efektywności energetycznej wybranych rozwiązań systemów HVAC w projektowanym budynku hotelowym. Analizie poddano wybrane warianty instalacji centralnego ogrzewania, klimatyzacji oraz wentylacji w aspekcie spełniania wymagań WT 2021, w tym pod względem wykorzystania odnawialnych źródeł energii i ich wpływu na wartość wskaźnika energii pierwotnej EP. Dla wariantów spełniających wymagania WT 2021 przeprowadzono analizę ekonomiczną obejmującą koszty inwestycyjne oraz eksploatacyjne.

EN

The article evaluates the energy efficiency of selected design solutions for HVAC systems in the designed hotel building. Selected variants of central heating, air conditioning and ventilation installations were analyzed in terms of meeting the requirements of Polish building codes WT 2021, including the use of renewable energy sources and their impact on the value of the primary energy index EP. For variants meeting the requirements of WT 2021, an economic analysis was carried out, including investment and operating costs.

2

Nowa metoda wyboru rozwiązań instalacyjnych i założeń architektonicznych spełniających wymagania WT 2021 dotyczące EPmax w budynkach wielorodzinnych

Bandurski Karol, Amanowicz Łukasz, Pawlak Filip

Rynek Instalacyjny

|

2023

|

Nr 4

68--75

PL

Zgodnie z obowiązującymi przepisami budowlanymi [i] konieczne jest stosowanie przegród budowlanych o wysokiej izolacyjności cieplnej (spełnienie wymagania Umax ) oraz jednoczesne zapewnienie niskich wartości wskaźnika zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną (spełnienie wymagania EPmax ). Osiągnięcie odpowiednio niskiego wskaźnika EP zależy od wielu zmiennych, związanych zarówno z rozwiązaniami architektoniczno-budowlanymi, jak i systemami technicznego wyposażenia budynku, w szczególności ogrzewania, chłodzenia, wentylacji i przygotowania cieplej wody użytkowej. Możliwe są różne kombinacje ich wzajemnej konfiguracji. W artykule zaprezentowano metodę ustalania zestawu rozwiązań architektoniczno-instalacyjnych pozwalających spełnić kryterium EPmax dla budynków mieszkalnych wielorodzinnych z wentylacją naturalną lub hybrydową. Pozwala ona w prosty sposób określić, jakie systemy technicznego wyposażenia budynku należy zastosować, by dla danego rozwiązania architektonicznego uzyskać wymaganą wartość wskaźnika EP, lub jak zmodyfikować rozwiązanie architektoniczne przy zastosowaniu danego systemu HVAC i c.w.u. Metoda ta jest uniwersalna - można ją zastosować do przeprowadzenia podobnej analizy przy wykorzystaniu innej metodologii obliczeń charakterystyki energetycznej budynku.

EN

According to the current building regulations [1] it is necessary to use building envelope with good thermal insulation (meeting the Umax requirement) and at the same time ensuring low values of non-renewable primary energy consumption (meeting the PEmax requirement). Achieving a sufficiently low PE indicator depends on many variables, related to both architectural solutions and building technical systems, in particular heating, cooling, ventilation and domestic hot water. Various configurations of architectural and HVAC design parameters are possible. The article presents a method for determining a set of solutions which meet the PEmax criterion for multifamily buildings with natural ventilation or hybrid ventilation. Presented approach allows to easily determine which systems should be used to achieve the required value of the PE index for a given architectural solution, or how to modify the architectural solution with the use of a given HVAC and DHW system. This method is universal - it can be used to carry out a similar analysis using a different methodology for calculating the energy performance of the building.

3

Analiza zużycia energii pierwotnej na świecie w kontekście przemian energetycznych

Ranosz Robert, Jakóbczyk Joanna, Palmowska Klaudia

Inżynieria Mineralna

|

2023

|

no. 1

235--240

PL

Celem niniejszego artykułu jest zbadanie konsumpcji energii w podziale na konsumpcję bazującą na źródłach nieodnawialnych, takich jak: węgiel, ropa naftowa, gaz ziemny i energia nuklearna, oraz konsumpcję bazującą na odnawialnych źródłach energii, takich jak: energia słoneczna, wiatrowa, wodna, geotermalna i z biomasy. Przeprowadzone badania wykazały, że zużycie energii pierwotnej stale rośnie, podczas gdy rozwój energetyki odnawialnej wciąż nie nadąża za tempem tego wzrostu (mimo, iż z roku na rok jej udział w całkowitym mikście energetycznym rośnie). Przyczyną tej sytuacji jest w głównej mierze fakt, iż w wielu krajach gospodarka nadal oparta jest na konwencjonalnych źródłach energii, a w niektórych z nich konsumpcja energii pierwotnej ulega wręcz znacznemu wzrostowi (jak ma to miejsce np. w Chinach). Z tego też powodu, sensownym wydaje się być podejmowanie różnego rodzaju przedsięwzięć zmierzających w kierunku obniżenia przez poszczególne kraje zużycia energii pierwotnej, co jak wykazał rok 2019, jest jak najbardziej możliwe.

EN

The purpose of this article is to examine energy consumption broken down into consumption based on non-renewable sources, such as: coal, oil, natural gas and nuclear energy, and consumption based on renewable energy sources, such as: solar, wind, hydro, geothermal and biomass. The conducted research has shown that the consumption of primary energy is constantly growing, while the development of renewable energy still lags behind the pace of this growth (although its share in the total energy mix is growing year by year). The reason for this situation is mainly the fact that in many countries the economy is still based on conventional energy sources, and in some of them the consumption of primary energy is even significantly increasing (as is the case, for example, in China). For this reason, it seems reasonable to undertake various types of projects aimed at reducing the consumption of primary energy by individual countries, which, as 2019 showed, is absolutely possible.

4

A decomposition analysis of primary energy consumption and economic transition: the case of Poland

Kaszyński Przemysław

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2023

|

T. 39, z. 4

67--84

EN

Primary energy consumption depends on the size of the economy and its structure, including both industrial and service sectors, characterized by different energy demands. Some of the basic energy and economic indicators that can be used to analyze primary energy consumption include energy intensity, energy productivity and indicators measuring the activity of the economy (gross domestic product or gross value added). In the years 1995-2021, the Polish economy developed at a relatively constant pace, and the value of gross domestic product increased in real terms by almost 290% over the entire analyzed period. However, despite this increase, total primary energy consumption remained at the relatively constant level of around 3,800-4,600 PJ/year. This was caused by, among other factors, an increase in energy productivity on the one hand and a reduction in energy intensity on the other. It should be emphasized that a descriptive analysis of changes in primary energy consumption in Poland in the analyzed period, including changes in selected energy and economic indicators, does not allow the identification and quantification of the impact of all key factors on the total change of the examined value over time. In this context, the main aim of the research presented in this paper is to propose a decomposition model of primary energy consumption in Poland and adapt it to conduct analyses covering the period of economic and energy transition to quantitatively determine the impact of the identified factors on the total change in primary energy consumption in the 1995-2021 period. To perform the described research, decomposition analysis was applied, including a multiplicative and additive approach. A decomposition model was developed based on the formulated decomposition identity. Mathematical formulas of two methods were used to perform the calculations: a generalized Fisher index and the logarithmic mean Divisia index (LMDI). The obtained results indicate that the effects of demand and energy intensity factors had the most significant impact on the primary energy consumption change.

PL

Zużycie energii pierwotnej w danym kraju jest związane z wielkością gospodarki oraz jej strukturą, obejmującą zarówno sektory przemysłowe, jak i usługowe, które charakteryzują się inną intensywnością użytkowania energii. Jednymi z podstawowych wskaźników, które mogą być wykorzystane do analizy zużycia energii pierwotnej, są m.in. wskaźnik energochłonności, produktywności oraz produkt krajowy brutto. W latach 1995-2021 gospodarka Polski rozwijała się w stosunkowo stałym tempie, a wartość produktu krajowego brutto wzrosła realnie o prawie 290% w całym okresie. Jednak pomimo tego wzrostu całkowite zużycie energii pierwotnej pozostawało na względnie stałym poziomie około 3800-4600 PJ/rok. Należy jednak podkreślić, że opisowa analiza zmian zużycia energii pierwotnej w Polsce, uwzględniająca zmiany wybranych wskaźników nie pozwala na identyfikację i ilościowe oszacowanie wpływu wszystkich kluczowych czynników na zmianę badanej wielkości w czasie. W związku z tym głównym celem badań jest zaproponowanie modelu dekompozycji zużycia energii pierwotnej w Polsce i zastosowanie go do przeprowadzenia analiz obejmujących okres transformacji gospodarczej i energetycznej, w celu ilościowego określenia wpływu zidentyfikowanych czynników na zmianę zużycia energii pierwotnej w latach 1995-2021. W celu realizacji opisanych badań wykorzystano analizę dekompozycyjną. Opracowano model dekompozycyjny, bazujący na sformułowanej tożsamości dekompozycyjnej. W celu wykonania obliczeń zastosowano formuły matematyczne dwóch metod: uogólnionej metody indeksu Fishera oraz logarytmicznej średniej indeksu Divisia. Uzyskane wyniki wskazują, że największy wpływ na zmianę zużycia energii pierwotnej w badanym okresie miały dwa efekty, tj. popytowy oraz energochłonności.

5

Wpływ wybranych instalacji HVAC na wartość wskaźników zapotrzebowania na energię w świadectwie charakterystyki energetycznej

Rucińska Joanna, Amanowicz Łukasz

Ciepłownictwo, Ogrzewnictwo, Wentylacja

|

2023

|

T. 54, nr 10

22--30

PL

W artykule omówiono wpływ wybranych instalacji HVAC na wartość wskaźników zapotrzebowania na energię użytkowa, końcową i pierwotną w świadectwie charakterystyki energetycznej. W sposób jakościowy przedstawiono procedurę obliczania charakterystyki energetycznej a następnie przedyskutowano parametry, na które wpływają wybrane systemy wentylacji, ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użytkowej oraz źródła energii. Wskazano korzyści i wpływ zastosowania danego rozwiązania instalacyjnego na zapotrzebowanie na energię. Przedstawiono również przykład obliczeniowy budynku biurowego, w którym zmieniano ilość powietrza wentylacyjnego, szczelność powietrzną, sprawność instalacji oraz rodzaj źródła, prezentując wartości wszystkich parametrów, obliczanych w ramach procedury wyznaczania charakterystyki energetycznej budynku. W podsumowaniu podkreślono kluczowe znaczenie źródeł energii na wartość wskaźnika zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną EP, który jest limitowany prawnie przez Rozporządzenie w sprawie Warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (WT).

EN

The article discusses the impact of selected HVAC installations on the value of indicators of demand for useful, final and primary energy in the energy performance certificate. The procedure for calculating energy characteristics was presented qualitatively, and then the parameters influenced by selected ventilation, heating, hot water preparation systems and energy sources were discussed. The benefits and energy costs of using a given installation solution were indicated. A calculation example was also presented for an office building in which the amount of ventilation air, air tightness, installation efficiency and type of source were changed, presenting the values of all parameters calculated as part of the procedure for determining the energy performance of the building. The summary highlights the key importance of energy sources for the value of the demand index for nonrenewable primary energy EP, which is legally limited by the Regulation on the technical conditions to be met by buildings and their location (WT).

6

Przyczynek do przeminięcia z wiatrem

Majcher Jerzy

Wiadomości Elektrotechniczne

|

2022

|

R. 90, nr 12

4--8

PL

Autor felietonu nie kieruje motta osobowo, ale zwraca uwagę na przewagę narracji tzw. „głównego nurtu”, której dominantą jest kolor zielony. Nie należy antagonizować też różnych technologii wytwarzania energii elektrycznej, głównie tych które w nieprawidłowy sposób nazywane są „odnawialnymi”, ponieważ energia co do fizycznej zasady odnawialna nie jest z racji chociażby podstawowego prawa sprawności energetycznej. Co najwyżej można mówić o wykorzystaniu do wytwarzania niektórych jej naturalnych źródeł energii, takich jak m.in.: Słońce, ruch powietrza i powstającego wiatru oraz ruch wody, zaliczanych administracyjne do źródeł bezemisyjnych, bo z pewnością nie odnawialnych.

7

Analiza wpływu zastosowania odnawialnych źródeł energii na charakterystykę energetyczną budynku jednorodzinnego

Szczotka Krzysztof, Szymiczek Jakub, Michalak Piotr

Rynek Energii

|

2022

|

Nr 5

21--30

PL

Przedstawiono analizę wpływu zastosowania odnawialnych źródeł energii na charakterystykę energetyczną budynku mieszkalnego jednorodzinnego oraz wskazania rozwiązania optymalnego pod względem efektywności energetycznej oraz zapotrzebowania obiektu na nieodnawialną energię pierwotną, energię końcową oraz użytkową spełniając obowiązujące warunki techniczne z 2021 r. Ponadto przedstawiono szereg wariantów modernizacyjnych związanych z urządzeniami wykorzystującymi odnawialne źródła energii tj. kotły na biomasę, kolektory słoneczne, sprężarkowe pompy ciepła i instalację fotowoltaiczną. Każdy z wariantów podlegał ocenie wpływu ich zastosowania na wskaźniki charakterystyki energetycznej budynku (EP, EK, EU). Konkludując wszystkie wyniki obliczeń pozwoliły na określenie optymalnego pod względem efektywności energetycznej, ekonomicznej i ekologicznej wariantu, pozwalającego na osiągnięcie zeroenergetyczności budynku.

EN

The publication presents an analysis of the impact of the use of renewable energy sources on the energy performance of a single-family residential building and an indication of the optimal solution in terms of energy efficiency and the facility's demand for non-renewable primary energy, final energy and utility energy, meeting the applicable technical conditions of 2021. The study presents a number of modernization options related to devices that use renewable energy sources, such as biomass boilers, solar collectors, compressor heat pumps and a photovoltaic installation. Each of the variants was subject to an assessment of the impact of their application on the building's energy performance indicators (EP, EK, EU). Concluding all the results of the calculations, the optimal variant in terms of energy, economic and ecological efficiency was determined, which would allow the building to achieve zero-energy efficiency.

8

Ocena wpływu rodzaju instalacji cieplnych, konstrukcji oraz lokalizacji budynku jednorodzinnego na spełnienie wymagań WT 2021 w odniesieniu do wskaźnika EP. Cz. 1. Obliczenia podstawowe

Deleska Bartosz, Kowalczyk Anna

Ciepłownictwo, Ogrzewnictwo, Wentylacja

|

2022

|

T. 53, nr 11

21--28

PL

Tematem artykułu jest analiza możliwości spełnienia wymagań WT2021 w zakresie wartości wskaźnika EP w zależności od lokalizacji i konstrukcji budynku jednorodzinnego oraz rozwiązań instalacji ogrzewania, wentylacji oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej. W analizie wielkościami zmiennymi były: lokalizacja budynku, wysokość pomieszczeń i poziom przeszklenia w stosunku do powierzchni podłogi, rodzaj wentylacji oraz efektywność urządzeń do ewentualnego odzyskiwania ciepła, rodzaj źródeł ciepła oraz nośników energii wykorzystywanych do ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użytkowej oraz sposób wytwarzania energii elektrycznej zasilającej urządzenia pomocnicze. W wyniku analizy określono jak kombinacje wyżej wymienionych parametrów wpływają na wartości wskaźnika EP. W drugiej części artykułu przedstawiono wyniki szeregu dodatkowych obliczeń sprawdzających możliwości obniżenia wskaźnika EP, dzięki zastosowaniu określonych rozwiązań instalacji w poszczególnych konstrukcjach budynku.

EN

The subject of the article is the analysis of the possibility of meeting the requirements of WT2021 in terms of the EP index value depending on the location and structure of a single-family building and solutions for heating, ventilation and domestic hot water. In the analysis, the variable values were: the location of the building, the height of the rooms and the level of glazing in relation to the floor area, the type of ventilation and the efficiency of devices for possible heat recovery, the type of heat sources and energy carriers used for heating and domestic hot water preparation, and the method of generating electricity supplying auxiliary devices. As a result of the analysis, it was determined how the combinations of the above-mentioned parameters affect the values of the EP index. In the second part of the article, apart from the main results of the EP index calculations, the results of a series of additional calculations checking the possibility of reducing the EP index, thanks to the use of specific installation solutions in individual building structures, are presented.

9

Ocena wpływu rodzaju instalacji cieplnych, konstrukcji oraz lokalizacji budynku jednorodzinnego na spełnienie wymagań WT 2021 w odniesieniu do wskaźnika EP - Cz. 2 - obliczenia uzupełniające

Deleska Bartosz, Kowalczyk Anna

Ciepłownictwo, Ogrzewnictwo, Wentylacja

|

2022

|

T. 53, nr 12

3--7

PL

Tematem artykułu jest analiza możliwości spełnienia wymagań WT2021 w zakresie wartości wskaźnika EP w zależności od lokalizacji i konstrukcji budynku jednorodzinnego oraz rozwiązań instalacji ogrzewania, wentylacji oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej. W analizie wielkościami zmiennymi były: lokalizacja budynku, wysokość pomieszczeń i poziom przeszklenia w stosunku do powierzchni podłogi, rodzaj wentylacji oraz efektywność urządzeń do ewentualnego odzyskiwania ciepła, rodzaj źródeł ciepła oraz nośników energii wykorzystywanych do ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użytkowej oraz sposób wytwarzania energii elektrycznej zasilającej urządzenia pomocnicze. W wyniku analizy określono jak kombinacje wyżej wymienionych parametrów wpływają na wartości wskaźnika EP. W drugiej części artykułu przedstawiono wyniki szeregu dodatkowych obliczeń sprawdzających możliwości obniżenia wskaźnika EP, dzięki zastosowaniu określonych rozwiązań instalacji w poszczególnych konstrukcjach budynku.

EN

The subject of the article is the analysis of the possibility of meeting the requirements of WT2021 in terms of the EP index value depending on the location and structure of a single-family building and solutions for heating, ventilation and domestic hot water. In the analysis, the variable values were: the location of the building, the height of the rooms and the level of glazing in relation to the floor area, the type of ventilation and the efficiency of devices for possible heat recovery, the type of heat sources and energy carriers used for heating and domestic hot water preparation, and the method of generating electricity supplying auxiliary devices. As a result of the analysis, it was determined how the combinations of the above-mentioned parameters affect the values of the EP index. In the second part of the article, apart from the main results of the EP index calculations, the results of a series of additional calculations checking the possibility of reducing the EP index, thanks to the use of specific installation solutions in individual building structures, are presented.

10

Analysis of the conversion of primary energy into heat focused on a heat pump with a working substance (refrigerant) CO2

Hrnková Bronislava, Hečko Dávid, Kapjor Andrej, Mičko Pavol, Vantúch Martin

Structure and Environment

|

2021

|

Vol. 13, no. 2

59--64

EN

The need for research in the field of energy efficiency and the ecological aspects of primary energy use is currently receiving considerable attention in the framework of European Union policy as well as in the Slovak Republic. It is necessary to deal with this issue not only for the needs of normal operations, but especially in the current situation, when due to the threat of the COVID-19 virus, the requirements for thermal energy are increased. A suitable way to achieve this is the use of renewable resources, in Slovakia mainly biomass, solar, wind, water and geothermal energy. Ambient air, ground heat, heat contained in groundwater and various other waste heat from technological processes represent a huge potential for the use of low-potential energy. The article is focused on solving the problem of conversion of primary energy into heat using thermodynamic cycles and compressor circulation with working substance (refrigerant) CO2.

PL

Potrzeba badań w obszarze efektywności energetycznej i ekologicznych aspektów wykorzystania energii pierwotnej skupia obecnie dużo uwagi w ramach polityki Unii Europejskiej, jak również w Republice Słowackiej. Konieczne jest zajęcie się tym problemem nie tylko dla zapewnienia normalnego funkcjonowania, ale szczególnie w obecnej sytuacji, gdy w związku z zagrożeniem wirusem COVID-19 wzrastają wymagania i zapotrzebowanie na energię cieplną. Odpowiednim sposobem na osiągnięcie tego jest wykorzystanie zasobów odnawialnych, na Słowacji głównie biomasy, energii słonecznej, wiatrowej, wodnej i geotermalnej. Powietrze atmosferyczne, ciepło ziemi, ciepło zawarte w wodach gruntowych i różne inne rodzaje ciepła odpadowego z procesów technologicznych stanowią ogromny potencjał wykorzystania energii niskotemperaturowej. W artykule skupiono się na rozwiązaniu problemu konwersji energii pierwotnej na ciepło za pomocą obiegów termodynamicznych sprężarkowych z czynnikiem roboczym (chłodniczym) CO2.

11

Wpływ systemu zasilania w energię wielorodzinnego budynku mieszkalnego na wartość wskaźnika EP

Kwiatkowski Jerzy

Rynek Instalacyjny

|

2021

|

Nr 3

84--88

PL

Zaostrzone od 31 grudnia 2020 r. przepisy Prawa budowlanego stawiają przed architektami i projektantami nowe wyzwania. W artykule przedstawiono, jaki wpływ na spełnienie wymagań w zakresie wskaźnika zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną EP będzie miał wybór źródła ciepła w budynku. Analizę przeprowadzono dla budynku mieszkalnego wielorodzinnego przy założeniu pięciu indywidualnych źródeł ciepła oraz przyłącza do sieci ciepłowniczej o dziewięciu różnych współczynnikach nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej. Dodatkowo w wariantach tych uwzględniono odnawialne źródła energii w postaci instalacji fotowoltaicznej oraz cieczowych kolektorów słonecznych. Pokazano, że współczynnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej wi w znacznym stopniu determinuje wartość wskaźnika EP i nawet zastosowanie dodatkowego odnawialnego źródła energii nie zawsze pozwala na osiągnięcie jego odpowiedniej wartości.

EN

The construction law provisions, tightened as of December 31, 2020, pose new challenges for architects and designers. This article presents the impact of the choice of heat source on meeting the EP index requirements. The analysis was performed for a multi-family residential building, assuming five individual heat sources and a connection to the heating network with nine different coefficients of non-renewable primary energy factor (PEF). Additionally, the variants include additional renewable energy sources: a photovoltaic installation and liquid solar collectors. It has been shown that the PEF coefficient largely determines the value of the EP index and even the use of an additional renewable energy source does not always allow to achieve its appropriate value.

12

The role of coal in the Polish economy

Grudziński Zbigniew, Olkuski Tadeusz

Inżynieria Mineralna

|

2020

|

no. 2, vol. 2

59--64

EN

The paper shows the structure of primary energy production and consumption in Poland over the last ten years, i.e. between 2010 and 2019. !e authors focused in particular on energy raw materials, especially on steam coal being the basic raw material used to produce electricity and heat. !e diagrams show energy production and consumption in the analysed period in Petajoule (PJ), then the consumption per capita is shown providing some indication of the living standard of the population. !e structure of fuel production in Poland in the years 2010, 2015 and 2019 displays the dominant role of solid fuels, especially steam coal with its nearly 40% share in 2010. In the following years, its share decreased, but still amounts to almost 30%. !e remaining solid fuels such as coking coal and lignite are less relevant in this structure, although they are very important for Polish economy. In various years, the share of coking coal ranged from 8.6 to 10.0%, and that of lignite from 9.3 to 13.0%. Liquid and gaseous fuels are produced in Poland in small quantities, and the varying percentage level depends on the volume of solid fuels produced in particular years.

PL

W artykule przedstawiono strukturę pozyskania oraz zużycia energii pierwotnej w Polsce na przestrzeni ostatnich dziesięciu lat, czyli w okresie 2010–2019. Skupiono się zwłaszcza na surowcach energetycznych, a szczególnie na węglu energetycznym będącym podstawowym surowcem wykorzystywanym w produkcji energii elektrycznej i ciepła. Na wykresach pokazano pozyskanie energii w analizowanym okresie w PJ jak również jej zużycie, także w PJ. Pokazano również zużycie w przeliczeniu na mieszkańca, co daje pewien pogląd na poziom życia społeczeństwa. Przedstawiono również strukturę pozyskania paliw w Polsce w latach 2010, 2015 i 2019. Widać z niej dominującą rolę paliw stałych w tej strukturze, a zwłaszcza węgla kamiennego energetycznego, którego udział w 2010 roku wyniósł prawie 40%. W następnych latach jego udział spadał, ale nadal wynosi prawie 30%. Pozostałe paliwa stałe, czyli węgiel koksowy i węgiel brunatny, mają w tej strukturze mniejsze znaczenie, choć są bardzo ważne dla gospodarki kraju. Węgiel koksowy w różnych latach stanowił od 8,6–10,0% udziału, a węgiel brunatny 9,3–13,0%. Paliwa ciekłe i paliwa gazowe pozyskujemy w Polsce w niewielkich ilościach, a zróżnicowany poziom procentowy zależy od wielkości pozyskiwania paliw stałych w poszczególnych latach.

13

Kwas kapronowy jako alternatywny produkt biotransformacji

Brodowski Filip, Oleśkowicz-Popiel Piotr

Przemysł Chemiczny

|

2019

|

T. 98, nr 10

1629--1634

PL

Dokonano przeglądu najważniejszych zagadnień związanych z procesem biotechnologicznej produkcji kwasu kapronowego. Wykonano analizę techniczno-ekonomiczną potwierdzającą potencjał ekonomiczny jego produkcji.

EN

A review, with 55 refs., of methods for biotechnol. prodn. of caproic acid. A techno-economic anal. was performed to confirm the economic potential of the prodn.

14

Forecasts of Production, Consumption, and the Trade Balance of Primary Energy and Fuels in the USA

Olkuski Tadeusz, Sikora Andrzej, Sikora Mateusz Piotr, Szurlej Adam

Inżynieria Mineralna

|

2019

|

R. 21, nr 1/2

327--334

EN

The article analyzes various forecasts of production, consumption, and the trade balance of primary energy and secondary fuels first of all in the United States and partly in Canada. The combined analysis of the US in Canadian economies is well-founded as these economies are closely related. However, the main emphasis was on US economy. The analysis covers different scenarios of fuel and energy demand, including the currently implemented baseline scenario, the new policies scenario, assuming that countries comply with the emission limits set at the COP21 in Paris, and the environmental scenario, the strictest from the point of view of environmental protection, aimed at restricting global warming to less than 2°C above pre-industrial temperatures. The analyzed values are different for different scenarios, as shown in the figures. Most attention was paid to fossil fuels, that is, oil, natural gas, bituminous coal, and lignite. The forecasts of production, consumption, and import of individual carriers are presented. It was shown that the United States policy places greatest emphasis on the energy security and self-sufficiency. As of today, the United States is one of the most hydrocarbon-rich countries, while low electricity prices are the reason why American products are competitive compared to products from the European Union and China. Reducing the use of coal in the U.S. economy in favor of renewable energy sources will result in an oversupply of this raw material in the international markets, which, in turn, will lead to a decrease in prices. The increasing production of oil and gas will have a similar effect.

PL

W artykule przeprowadzono analizę różnych prognoz wydobycia, konsumpcji i salda wymiany energii pierwotnej oraz paliw wtórnych w Stanach Zjednoczonych oraz częściowo w Kanadzie. Analiza łączna gospodarek Stanów Zjednoczonych i Kanady jest jak najbardziej uzasadniona, gdyż gospodarki te są ze sobą ściśle powiązane. Analiza obejmuje różne scenariusze zapotrzebowania na paliwa i energię, od scenariusza bazowego realizowanego do tej pory, poprzez scenariusz nowych polityk zakładający, że kraje stosują się do ustalonych na szczeblu krajowym pułapów emisji, zadeklarowanych po COP21 w Paryżu, aż do scenariusza ekologicznego, najbardziej restrykcyjnego pod względem ochrony środowiska i zakładającego nie przekraczanie temperatury na Ziemi o więcej 2°C w stosunku do ery przedindustrialnej. Oczywiście w każdym ze scenariuszy analizowane wielkości są różne co przedstawiono na rysunkach. Najwięcej uwagi poświęcono surowcom kopalnym, czyli ropie naftowej, gazowi ziemnemu i węglowi zarówno kamiennemu jak i brunatnemu. Przedstawiono prognozy wydobycia, zużycia, a także importu poszczególnych nośników. Pokazano, że amerykańska polityka ogromny nacisk kładzie na bezpieczeństwo energetyczne i samowystarczalność energetyczną. Stany Zjednoczone to dzisiaj jeden z najbardziej zasobnych w węglowodory krajów, a niskie ceny energii sprawiają, że amerykańskie produkty są konkurencyjne w stosunku do produktów z Unii Europejskiej a nawet Chin. Ograniczanie wykorzystywania węgla w gospodarce amerykańskiej na rzecz odnawialnych źródeł energii spowoduje pojawienie się większych ilości tego surowca na rynkach międzynarodowych, co doprowadzi do spadku cen. Również wzrastająca produkcja ropy naftowej i gazu będzie miała podobny skutek.

15

Energy audit of the residential building

Sikora M., Siwek K.

Journal of Mechanical and Energy Engineering

|

2018

|

Vol. 2, No 4

317--328

EN

One of the ways to reduce the energy consumption from conventional sources is the introduction of an energy audit, which aims to inform the owner / user of a building about its energy consumption and possible ways of its reduction. For this purpose, the coefficients EK (annual demand for final energy) and EP (the amount of non-renewable primary energy to satisfy the energy needs of the building) were introduced. Their maximum values are determined in accordance with the regulations of the Minister of Infrastructure for each type of building covered by the energy audit obligation. Audit is an expertise designed to gain knowledge about energy consumption in a given building, a set of buildings, a system or an installation. It is to provide information on how to save an energy and their results. The following article presents the purpose and methodology of performing the energy audit for residential buildings.

16

Audyt energetyczny budynku w aspekcie redukcji współczynników EK i EP

Sikora M., Siwek K.

Chłodnictwo : organ Naczelnej Organizacji Technicznej

|

2018

|

R. 53, nr 4

15--19

PL

Wraz z upływem czasu konwencjonalnych surowców energetycznych jest coraz mniej. Jednym ze sposobów redukcji zapotrzebowania na energię cieplną jest audyt energetyczny, który stanowi szczegółowy raport na temat zużycia energii w danym budynku. Odpowiednia modernizacja budynku spowoduje spadek zużycia energii końcowej przy zachowaniu komfortu temperaturowego na tym samym poziomie. Redukcja zapotrzebowania na energię i modernizacja układów grzewczych przyczynia się bezpośrednio do obniżenia współczynnika zapotrzebowania na energię końcową EK. Zamiana paliwa konwencjonalnego na odnawialne źródło energii powoduje natomiast znaczną minimalizację współczynnika zużycia energii pierwotnej ze źródeł nieodnawialnych EP. Artykuł – oprócz opisu metod redukcji wskaźników EP i EK – zawiera również opis metodyki wykonywania audytu energetycznego oraz zestawienie najczęściej występujących strat oraz zysków energii cieplnej.

EN

With the passage of time the amount of conventional energy resources is less and less. One of the ways to reduce the heat energy demand is energy audit, which is a detailed report described the energy consumption in a given building. Proper modernization of the building will result in a decrease in final energy consumption while maintaining a temperature comfort at the same level. Reduction of energy demand and modernization of heating systems contributes directly to the demand reduction of the final energy coefficient EK. The exchange of conventional fuel for a renewable energy source, on the other hand, significantly reduces the primary energy consumption coefficient from non-renewable sources EP. The article except the description of the methods for reducing EP and EK coefficient, also includes the methodology of making an energy audit and a list of the most common losses and gains of the thermal energy.

17

Termomodernizacja budynku szkoły publicznej w celu obniżenia zapotrzebowania na energię pierwotną obiektu

Rzeszowska N.

Budownictwo o Zoptymalizowanym Potencjale Energetycznym

|

2018

|

Vol. 7 Nr 1

95--102

PL

W wyniku nowelizacji przepisów prawa związanych z efektywnością energetyczną obiektów budowlanych zdecydowana większość budynków musi zostać zmodernizowana w celu zmniejszenia zapotrzebowania na energię pierwotną. Szczególne zadanie stoi przed zarządcami i właścicielami budynków użyteczności publicznej, gdyż współczynniki EP dla tej grupy obiektów ustalono jako najniższe. Celem badań było określenie efektywnego sposobu na obniżenie zapotrzebowania na energię pierwotną obiektu, a następnie prezentacja termomodernizacji, której efektem jest obiekt spełniający aktualne wytyczne określone w Warunkach Technicznych dla budynków nowo wznoszonych po 2017 roku. Wartości EU, EP, EK zostały oszacowane na podstawie dokumentacji technicznej poszczególnych urządzeń oraz dostępnej literatury.

EN

As a result of the amendment to the legislation related to energy efficiency of buildings, the vast majority of buildings must be retrofitted to reduce energy demand. Special task stands before the managers and owners of public buildings, since the EP indicator for this group of objects is determined as the lowest. The aim of the research was to determine the effective way to reduce the primary energy demand of the facility and then to present the thermal renovation.The result of this project is an object that meets the current guidelines set out in the Technical Conditions for New Buildings after 2017. The UE, FE, PE values are estimated on the basis of the technical documentation of each device and available literature.

18

Certyfikacja energetyczna budynków

Kaliszuk-Wietecka A., Węglarz A.

Budownictwo i Prawo

|

2018

|

R. 21, nr 2

28--31

PL

W artykule przedstawiono istotne informacje dotyczące certyfikacji energetycznej budynków w Polsce. Wskazano główne różnice między metodą obliczeniową a zużyciową wykonywania świadectw charakterystyki energetycznej. Przedstawiono wymagania, jakie muszą spełnić osoby, które chcą się znaleźć w rejestrze osób uprawnionych do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej budynków prowadzonym przez Ministerstwo właściwe do spraw budownictwa. Przedstawiono również aspekty środowiskowe zawarte w aktualnie obowiązującej w Polsce metodologii sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej budynków.

EN

The article presents important information about the energy certification of buildings in Poland, according to the authors. The main differences between the calculation method and the wear and tear of energy performance certificates are indicated. It presents the requirements that must be met by people who want to be included in the register of persons authorized to draw up energy performance certificates for buildings maintained by the Ministry competent for construction. The environmental aspects included in the current methodology for drawing up energy performance certificates for buildings are also presented.

19

Czynniki kształtujące wartość zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną EP dla budynków o niskim zużyciu energii

Pawłowski K., Nakielska M., Buchaniec D.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski

|

2017

|

nr 166 (46)

104--111

PL

W celu osiągnięcia standardu "budynku o niskim zużyciu energii" należy opracować charakterystykę energetyczną budynku dążąc do minimalnej wartości wskaźnika zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną EP. Analiza budynku w zakresie oszczędności energii dotyczy parametrów cieplnych przegród zewnętrznych, sprawności instalacji centralnego ogrzewania, instalacji wentylacji i przygotowania c.w.u. oraz zastosowania odnawialnych źródeł energii. W pracy przedstawiono analizę wybranych czynników kształtujących wskaźnik EP budynków istniejących i nowoprojektowanych oraz sformułowano wnioski praktyczne.

EN

In order to achieve the standard of a low energy building it is needed to define the energy characteristics of the building with t-aiming at the minimal value of primary energy demand factor EP. The analysis of a building for energy saving concerns thermal parameters of external heat partitions, central heating installation efficiency, ventilation and hot water installation as well as using renewable energy sources. In this work there is an analysis of selected factors affecting PE factor in existing and new-designed buildings and there are valuable practical conclusions formulated.

20

Prognozy wydobycia, konsumpcji i salda wymiany surowców energetycznych w Polsce

Olkuski T., Sikora A., Sikora M. P., Szurlej A.

Polityka Energetyczna

|

2017

|

T. 20, z. 2

41--58

PL

W artykule podjęto próbę opracowania prognozy dotyczącej wydobycia, konsumpcji i salda wymiany z zagranicą surowców energetycznych będących źródłem energii pierwotnej w Polsce. Ze względu na brak nowej polityki energetycznej Polski, autorzy oparli się na dostępnych dokumentach zarówno krajowych, jak i zagranicznych, z których najważniejsze to nadal obowiązująca Polityka energetyczna Polski do 2030 roku, przyjęta w 2009 r. oraz Prognoza zapotrzebowania na paliwa i energię do 2050 roku opracowana przez Krajową Agencję Poszanowania Energii S.A. Uwzględniono również Projekt Polityki energetycznej Polski do 2050 roku wraz z najważniejszymi analizami prognostycznymi wykorzystywanymi podczas jego przygotowywania. W artykule odniesiono się do prognozy Krajowej Agencji Poszanowania Energii wykazując jej liczne błędy, jak na przykład nieuwzględnianie: spadków cen nośników energii na światowych rynkach, możliwych wzrostów cen uprawnień do emisji CO2 w Unii Europejskiej, czy też zakładanie zbyt niskich celów wykorzystywania OZE w polskiej gospodarce. Autorzy artykułu wyrazili pogląd co do możliwości uruchomienia pierwszej w Polsce elektrowni jądrowej w połowie trzeciej dekady obecnego stulecia. W dalszej części artykułu przedstawiono prognozy dotyczące wydobycia, zużycia i salda wymiany węgla kamiennego i brunatnego, ropy naftowej i gazu ziemnego w Polsce w perspektywie do 2040 roku. Zwrócono uwagę na prognozowany spadek poziomu wydobycia węgla w Polsce, zwłaszcza węgla kamiennego, co zwiększy import tego surowca do Polski. W przypadku gazu ziemnego planowany jest wzrost wydobycia do poziomu 8,5 mld m3 w 2040 roku, ale w najbliższych latach nadal głównym dostawcą gazu ziemnego do Polski będzie rosyjski Gazprom, a zapotrzebowanie będzie uzupełniane przez terminal LNG w Świnoujściu. Jeszcze poważniejsza, z punktu widzenia bezpieczeństwa energetycznego, jest sytuacja związana z dostawami ropy naftowej do Polski. Jeszcze w 2015 r. aż 88% krajowego zapotrzebowania na ropę naftową było pokrywane dostawami z Rosji (ropa REBCO) (POPiHN 2017). W 2016 r. udział ten znacząco się obniżył do 81%, mimo obowiązujących kontraktów z firmami rosyjskimi i już 1/4 surowca, który trafia do Grupy LOTOS pochodzi z krajów Zatoki Perskiej, a w przypadku PKN ORLEN udział dostawców alternatywnych wobec dostaw z kierunku wschodniego wynosi 12% (POPiHN 2017).

EN

This paper is an attempt to forecast the production, consumption, and net exports of energy resources used as primary energy sources in Poland. Due to the fact that a new energy policy of Poland is under development, the authors relied on the available domestic and foreign documents, the most important of which include the Energy Policy of Poland until 2030, adopted in 2009, and the Forecast of fuel and energy demand until 2050 developed by the Polish National Energy Conservation Agency (KAPE). A draft of the Polish Energy Policy until 2050, together with the most important prognostic analyses used during its development, was also taken into account. The article criticized the forecast of the Polish National Energy Conservation Agency for numerous errors, including not taking into account decreasing energy prices in world markets, ignoring the possible increases in prices of CO2 emission allowances in the European Union, or setting too low renewable energy target for Poland. The authors of the paper are also sceptical about the possibility of launching the first nuclear power plant in Poland in the middle of the third decade of the current century. The forecasts for production, consumption and net exports of bituminous coal and lignite, crude oil, and natural gas in Poland in the perspective of 2040 are presented in the following sections of the article. Special attention has been paid to the projected decrease in the level of coal mining in Poland, especially in the case of bituminous coal, which will increase the import of this raw material to Poland. In the case of natural gas, it is planned to increase the output to 8.5 billion cubic meters in 2040. However, in the coming years Gazprom will continue to be the main supplier of natural gas to Poland, while the demand will be supplemented by the LNG terminal in Świnoujście. From the point of view of energy security, the situation is even more complicated when it comes to the supply of crude oil to Poland. Until 2015, as much as 88% of domestic demand for oil was covered by supplies from Russia (REBCO oil) (the Polish Oil Industry and Trade Organisation; POPIHN 2017). In 2016, this share decreased significantly to 81% despite the contracts with Russian companies; currently, a quarter of the raw material delivered to Grupa LOTOS S.A. is shipped from the Gulf countries. In the case of PKN ORLEN, the share of alternative suppliers against supplies from the east is 12% (POPIHN 2017).