Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Pomiary ciśnienia metanu w pokładach węgla kamiennego w GZW mierzone metodą bezpośrednią

Wierzbicki M., Skoczylas N., Kudasik M.

Przegląd Górniczy

|

2015

|

T. 71, nr 7

21--25

PL

Ciśnienie złożowe metanu w porach i szczelinach pokładów węgla kamiennego jest podstawowym czynnikiem determinującym stan zagrożeń zjawiskami gazodynamicznymi. Ze względu na problemy metrologiczne, jego pomiary wykonywane są stosunkowo rzadko. Autorzy opracowania skonstruowali sondy ciśnieniowe oraz wykonali liczną serię pomiarów ciśnienia złożowego w kopalniach GZW. Zmierzone ciśnienia złożowe mieściły się w przedziale 1,2÷12,3 bar. Także na krótkich otworach badawczych o długości 2 metry zarejestrowano ciśnienia zbliżone do 10 bar. Wyniki pomiarów ciśnienia złożowego potwierdziły, że pomiędzy poszczególnymi kopalniami występują istotne różnice średnich wartości mierzonych ciśnień.

EN

The coal seam methane pressure in pores and cracks of coal beds is a basic factor determining the level of risk of gaso-geodynamic phenomena. Due to some metrological problems, this parameter is not measured frequently. The authors of the paper constructed their own pressure probes and performed a series of multiple measurements of the coal seam methane pressure in the mines of the Upper Silesian Coal Basin. The measured values fell within the range of 1.2-12.3 bar. The values of ca. 10 bar were also registered in the shortest (2 m) test boreholes. At this point, it needs to be stated that there are considerable differences between mean pressure values measured in particular mining facilities.

2

Deformation characteristics of a technological pillar in the chamber-pillar mining system

Grzebyk W., Stolecki L.

Archives of Mining Sciences

|

2014

|

Vol. 59, no. 2

323--335

EN

The article presents the suitability of the new measurement techniques for monitoring deformations of the technological pillars and fragments of the face in underground mining. The conducted observations concerned the mined pillar located in the lead of mining field G-3/4 of Rudna mine (mine belongs to KGHM Polska Miedź S.A.) in a situation of constant progress of mining works in its direction. The observations conducted underground provided results demonstrating the suitability of the applied observation techniques in this area. The obtained measurement data directly describe the volumetric changes which form the basis for assessing the stress of the rock formation. This issue is well recognised based on the tests on rock samples. Further studies should concern the transfer of these experiences to the results of in situ observations.

PL

W komorowo-filarowych systemach eksploatacji jednym z podstawowych zagadnień do rozpoznania jest właściwy dobór wymiarów filarów technologicznych i ich kształt. W danych warunkach geologiczno- górniczych filary te powinny zapewniać oczekiwaną efektywność procesu eksploatacyjnego przy zachowaniu maksimum bezpieczeństwa tego procesu i pracujących załóg górniczych. Wynikająca z wymiarów filarów i parametrów wytrzymałościowych ośrodka skalnego ich sztywność w istotny sposób wpływa na stan zagrożenia tąpaniami i zawałami. Do ograniczenia tego zagrożenia dąży się między innymi poprzez zachowanie wymaganej podporności filarów przy doprowadzaniu ich do stanu wytrzymałości pozniszczeniowej (resztkowej). Podstawą doboru wymiarów filarów technologicznych są głównie wyniki badań laboratoryjnych na próbkach skalnych (Lis & Kijewski, 1987, 2007; Lis et al., 1997; Kijewski et al., 2007) oraz rezultaty modelowania numerycznego (Pytel, 2002; Flisiak et al., 2003). W praktyce, w dużej mierze, na podstawie dołowych obserwacji procesu deformacji filarów dokonuje się korekty ich wymiarów. Różnice pomiędzy wynikami badań na próbkach skalnych a rzeczywistym przebiegiem deformacji filarów wynikają z ograniczonych warunków eksperymentu laboratoryjnego oraz tzw. efektu skali. Z tego też względu bardzo cenne są wszelkiego rodzaju próby określenia procesu deformacji filarów technologicznych w warunkach in situ. W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczących rozpoznania reakcji filara technologicznego podanego wpływom ciśnienia eksploatacyjnego. Do wyznaczenia charakterystyki deformacyjnej filara wykorzystano dwie nowe metody pomiarowe zapewniające dużą czułość i dokładność pomiaru oraz quasi ciągły charakter rejestracji. Pierwsza z technik polega na pomiarze zmian ciśnienia oleju w specjalnych sondach pomiarowych umieszczonych w poziomych otworach wiertniczych wykonanych w części dolomitowej i piaskowcowej filara. Druga metoda pomiarowa realizowała pomiar zmian nachylenia specjalnego repera zastabilizowanego w filarze (Rys. 3). Obserwacjom podlegał filar usytuowany na wyprzedzeniu frontu eksploatacyjnego w sytuacji ciągłego postępu robót wybierkowych w jego kierunku. W takiej lokalizacji filara, postępujący wzrost obciążenia na filar znajdował swoje odzwierciedlenie w mierzonych zmianach ciśnienia oleju w sondzie i zmianach nachylenia wspomnianego repera. Obserwację filara technologicznego rozpoczęto w drugiej połowie listopada 2011 r., w sytuacji kiedy front robót wybierkowych był oddalony od niego o ok. 250 m, natomiast linia likwidacji - o ok. 390 m (Rys. 1). Na koniec okresu sprawozdawczego, odległości te wynosiły odpowiednio: dla frontu - 60 m, dla likwidacji - 265 m. Przeprowadzony eksperyment pozwolił wydzielić w zachodzących zmianach ciśnienia oleju poszczególne fazy jego wzrostu i spadku, które bardzo dobrze mogą być objaśnione przez zmiany objętościowe ośrodka skalnego, obserwowane w badaniach na próbkach skalnych. Występujący, gwałtowny spadek ciśnienia oleju, który wystąpił z chwilą zbliżenia się frontu eksploatacyjnego na odległość 65 m od stanowiska pomiarowego, można uznać za przejście filara w stan pozniszczeniowy (Rys. 10). Stwierdzono także, iż zachodzące zmiany ciśnienia oleju są dobrze skorelowane z rejestrowanym przebiegiem zmian nachylenia, które świadczy o wyciskaniu filara od spągu w kierunku wyrobiska (Rys. 5). Przeprowadzone w warunkach dołowych obserwacje dostarczyły wyniki świadczące o przydatności zastosowanych technik pomiarowych do śledzenia przebiegu deformacji filarów technologicznych. Uzyskane dane pomiarowe wprost opisują zmiany objętościowe, które są podstawą oceny wytężenia ośrodka skalnego. Zagadnienie to jest dobrze rozpoznane z badań na próbkach skalnych i kwestią dalszych badań jest przeniesienie tych doświadczeń na wyniki obserwacji obiektowych. Z oczywistych względów zapoczątkowane badania wymagają dalszego rozwinięcia poprzez poszerzenie zakresu prowadzonych obserwacji. Powyższe odnosi się do pojedynczego filara jak i danego rejonu obejmującego kilka wybranych filarów czy fragmentów calizny. Uzyskane wyniki dowodzą, że dalsze rozwinięcie i doskonalenie przedmiotowych badań może stanowić właściwą drogę do opracowania metody oceny wytężenia ośrodka skalnego (filarów, fragmentów calizny) w warunkach kopalnianych.

3

Nowoczesne metody wzorcowania pięciootworkowych sond ciśnienia oparte na sztucznych sieciach neuronowych. Analiza wybranych algorytmów uczenia

Ciepielewska-Piotrowska D.

Zeszyty Naukowe. Cieplne Maszyny Przepływowe - Turbomachinery / Politechnika Łódzka

|

2007

|

nr 131

29-38

PL

Poprawa jakości procesu wzorcowania oraz aproksymacji charakterystyk sond ciśnienia, stały się w ostatnim czasie często podejmowanym problemem badawczym. Małe rozmiary sond, a co za tym idzie - wpływ wszelkiego rodzaju nieregularności ich kształtu na przebieg charakterystyk, powodują, że każda sonda musi być wzorcowana indywidualnie. Artykuł przedstawia analizę procesu wzorcowania opartego na sztucznych sieciach neuronowych. Dzięki tej nowej metodzie proces staje się krótszy, bardziej efektywny, jednocześnie lepszy jakościowo.

EN

An improvement of pressure probes calibration methods have been established as one of most interesting research issues. The major problem with using these probes is that the influence of fabrication imperfections on probe characteristics necessitates an extensive and time-intensive calibration of each individual probe. This paper describes an approach to the calibration of multi-hole pressure probes in which advanced methods based on neural networks are used. The calibration process becomes shorter, and thus more effective without sacrifing the quality.

4

Investigations of the structure of a flow through a selected non-rotating element of the pump flow channel

Błaszczyk A.

Zeszyty Naukowe. Cieplne Maszyny Przepływowe - Turbomachinery / Politechnika Łódzka

|

1999

|

nr 115

513--522,

EN

Results of experimental investigations of a centrifugal vaned diffuser of a multistage pump, consisting in determination of local distributions of pressures and velocities of the fluid in selected control planes of the vaned diffuser by means of miniature pressure probes, are presented. The experimental results were compared with the theoretical investigation results obtained with a one-dimensional calculation method (l-D), based on empirical factors and with methods for analysing a 3-D flow developed at the Institute of Turbomachinery, Technical University of Łódź, i.e. a quasi-three-dimensional method (Q-3D) and an elliptic method (3D-E), which are based on flow models described by means of basic differential equations of fluid mechanic s and respective boundary conditions.