Wykonano badania tribologiczne wykorzystując skojarzenie kula-tarcza oraz czterokulowe. Skojarzenie czterokulowe pozwala na osiągnięcie znacznie większych wymuszeń niż kula-tarcza. Zbadano handlowy pakiet zawierający dialkiloditiofosforan cynku (ZDDP), który został zmieszany z mineralnym olejem bazowym. Zaobserwowano różne mechanizmy przemian ZDDP, zależne od wymuszeń panujących w węźle. W skojarzeniu kula-tarcza ZDDP ulega częściowym przemianom tribochemicznym. Ich wynikiem jest tworzenie się związków organicznych na powierzchni oraz dyfuzja atomów cynku w jej głąb. W czasie badań czterokulowych ma miejsce zaawansowany strukturalny rozkład ZDDP, siarka i fosfor biorą udział w reakcjach tribochemicznych, prowadzących do utworzenia związków nieorganicznych, przy czym nie zaobserwowano warstwy organicznej zaadsorbowanej na powierzchni. Tworzenie się związków nieorganicznych jest wynikiem reakcji chemicznych produktów rozkładu ZDDP z powierzchnią stali, a także dyfuzji (np. siarki) w głąb warstwy wierzchniej. Dobre właściwości przeciwzatarciowe tak zmodyfikowanej powierzchni poprawiają charakterystyki tribologiczne w warunkach bardzo wysokich wymuszeń.
EN
The authors performed ball-on-disk and four-ball tests. The former gave much less severe conditions than the latter. A ZDDP-containing package, blended with a mineral base oil, was tested. Completely different mechanisms of ZDDP conversions were observed. During ball-on-disk tests, ZDDP undergoes partial tribochemical decomposition. It results in a modification of the surface of test specimens - organic compounds are produced and zinc atoms diffuse into the surface. During four-ball tests, advanced structural decomposition of ZDDP takes place - S and P take part in tribochemical reactions. Probably inorganic compounds are produced, whereas there is a lack of a layer of organic ones adsorbed on the surface. The inorganic compounds generation results from chemical reactions of decomposed ZDDP with the surface of steel specimens as well as diffusion of some elements (e.g. S) into the surface. Good antiseizure properties of such inorganic structures help to improve tribological characteristics under severe test conditions.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.