Przepływ nieustalony o właściwościach uderzenia hydraulicznego występuje stosunkowo rzadko w układach ciśnieniowych, tym niemniej jego skutki mogą wywoływać poważne problemy eksploatacyjne systemów wodociągowych. Zjawisko to jest złożone, a na jego przebieg wpływa wiele czynników. Jednym z nich jest oddziaływanie fali ciśnienia za zaworem wywołującym zjawisko uderzenia hydraulicznego. Wiąże się to z jednoczesnym wzbudzeniem fal ciśnienia o przeciwnych znakach w przewodzie przed i za zaworem. Przeprowadzone badania eksperymentalne potwierdziły znaczące oddziaływanie długości rurociągu poniżej zaworu kulowego na parametry uderzenia hydraulicznego. Dotyczy to szczególnie pierwszej fazy zjawiska. Stwierdzono wpływ długości tego rurociągu na opóźnienie wywołania zjawiska, rozumiane jako czas między rozpoczęciem zamykania zaworu a początkiem przyrostu ciśnienia. Długość przewodu wpływała także na czas przyrostu ciśnienia oraz wartości jego przyrostów. W przypadku tej samej długości przewodu przed i za zaworem, opóźnienia przyrostu ciśnienia były najmniejsze. Najdłuższe czasy opóźnienia zaobserwowano w skrajnych położeniach zaworu – blisko początku lub końca przewodu. Podczas uderzenia prostego wartości przyrostów różniły się nieznacznie od obliczonych ze wzoru Żukowskiego. W przypadku uderzeń nieprostych (złożonych), różnice między uzyskanymi przyrostami ciśnienia przy różnych długościach przewodu dochodziły do 40%.
EN
Transient flow with water hammer characteristics is not a common occurrence in pressure systems. However, its effects can lead to serious problems in the management of pressure networks. This complex phenomenon is influenced by several factors. One of them is the impact of the pressure wave downstream of the valve that enforces the phenomenon. This involves concurrent excitation of pressure waves with opposite signs in the upstream and downstream conduit. The research confirmed significant influence of the downstream pipeline length on the hydraulic impact parameters. In particular, this applies to the primary phase of the phenomenon. The effect of the pipeline length on delay of the phenomenon was demonstrated, namely on the time between the start of the valve closure and start of the pressure increase. Furthermore, the pipe length influenced the time of pressure increase and the value of pressure increments. For equal lengths of the pipe upstream and downstream of the valve, delays in the pressure increase were the smallest. The biggest delay time values were observed in the extreme valve positions – near the beginning or the end of the pipe. For a simple water hammer, the measured values differed slightly from those calculated from the Joukovsky formula. For non-simple (complex) impacts, the variations between the pressure increases obtained for different pipe lengths reached up to 40%.
The knowledge of transient flow in pressure pipelines is very important for the designing and describing of pressure networks. The water hammer is the most common example of transient flow in pressure pipelines. During this phenomenon, the transformation of kinetic energy into pressure energy causes significant changes in pressure, which can lead to serious problems in the management of pressure networks. The phenomenon is very complex, and a large number of different factors influence its course. In the case of a water hammer caused by valve closing, the characteristic of gate closure is one of the most important factors. However, this factor is rarely investigated. In this paper, the results of physical experiments with water hammer in steel and PE pipelines are described and analyzed. For each water hammer, characteristics of pressure change and valve closing were recorded. The measurements were compared with the results of calculations perfomed by common methods used by engineers – Michaud’s equation and Wood and Jones’s method. The comparison revealed very significant differences between the results of calculations and the results of experiments. In addition, it was shown that, the characteristic of butterfly valve closure has a significant influence on water hammer, which should be taken into account in analyzing this phenomenon. Comparison of the results of experiments with the results of calculations? may lead to new, improved calculation methods and to new methods to describe transient flow.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.