Prezentowane w artykule badania stanowią fragment prac, których celem było opracowanie wzorcowej metodyki oceny wpływu uszkodzeń na trwałość i wytrzymałość konstrukcji wykonanych z nowoczesnych materiałow kompozytowych. Prace te realizowano w Instytucie Lotnictwa w ramach projektu POIG TEBUK „Opracowanie technologii badań odporności na uszkodzenia lotniczych i kosmicznych kompozytowych struktur nośnych". W artykule zamieszczono porównanie wytrzymałości resztkowej prostokątnych próbek o wymiarach 150x100x3,96 mm po uderzeniu z energią 9 J i 18 J oraz czterech próbek z centralnie nawierconymi otworami o średnich 6,3 mm; 10 mm; 20 mm i 30 mm. Próbki wykonano z kompozytu węglowo-epoksydowego o konfiguracji zbrojenia tożsamej z układem warstw poszycia demonstratora TEBUK. Próbki po badaniach udarowych poddano badaniom ultradźwiękowym w celu określenia obrysu powstałej delaminacji. Zaprezentowano próby wyznaczenia średnicy otworu, który powoduje obniżenie wytrzymałości resztkowej do poziomu wytrzymałości, jaką ma próbka po uderzeniu z powyższymi energiami. Zebrane wyniki nie wystarczyły do jednoznacznego określenia średnicy ekwiwalentnego otworu, co spowodowane bylo brakiem wyraźnego związku między średnicą delaminacji/otworu a wytrzymałością resztkową badanych próbek.
EN
Studies presented in this article are part of work conducted in order to develop a reference methodology for assessing the impact of damage to the durability and strength of structures made of advanced composite materials. This work was carried out under the project TEBUK "Development of the technology for testing the resistance to damage of aviation and space composite load bearing structures, which is carried out in the Institute of Aviation. The paper presents comparisons of residual strength of carbon-epoxy rectangular plate 150x100x3.96 mm with damage after impact (9 J and 18 J) and holes of different diameters (6.3 mm; 10 mm; 20 mm and 30 mm). Tested samples were made of carbon-epoxy composite with reinforcement configuration identical to the layer system of TEBUK demonstrator. Samples after the impact test were subjected to ultrasonic inspection in order to determine the outline of delamination. The aim of the present study was to determine the hole diameter, which reduces the residual strength to the strength level of impacted plate. The collected results were insufficient to uniquely identify an equivalent diameter of the hole, which was caused by the lack of a clear relationship between the diameter of the delami nation/hole and residual strength of the tested samples.
A computer program for instrumented impact tests data processing is presented. The program allows an user to determine the history of dynamic stress intensity factor (DSIF) growth with time and to evaluate the critical DSIF value if the moment of crack initiation is known. The most important feature of the program is its ability to calculate DSIF using several different methods. The program is available freely from its home page http://www.tu.kielce.pl/~rokach/dsifcalc.htm.
PL
Przedstawiony jest program komputerowy dla obróbki wyników prób udarowych. Program pozwala użytkownikowi na wyznaczenie historii wzrostu dynamicznego współczynnika intensywności naprężeń (DWIN) oraz oszacowania krytycznej wartości DWIN, jeżeli moment inicjacji szczeliny jest znany Najważniejszą cechą programu jest możliwość wyznaczenia DWIN kilkoma różnymi metodami. Program jest dostępny dla wszystkich z jego strony domowej http://www.tu.kielce.pl/~rokach/dsifcalc.htm.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.