Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Stabilizacja osuwisk – optymalizacja rozwiązań czy maksymalizacja kosztów – studium przypadku

Bardel T.

Science, Technology and Innovation

|

2018

|

Vol. 3, no. 2

1--8

PL

Stabilizacja osuwiska jest zazwyczaj bardzo kosztowa, dlatego optymalne projektowanie zabezpieczeń zboczy powinno opierać się na dokładnym rozpoznaniu geologicznym. Opisany przykład niewielkiego osunięcia drogi w Karpatach przedstawia proces dokumentowania, modelowania stateczności i rozwiązania projektowe stabilizacji osuwiska. Zasadnicze znaczenie przy projektowaniu zabezpieczeń stanowiły informacje dotyczące wgłębnego zasięgu osuwiska. Uwzględniając dodatkowe dane, uzyskane już na etapie zabezpieczania osuwiska, osunięte zbocze poddano ponownej analizie stateczności. Wyniki modelowania wskazują na odmienny zasięg i głębokość powierzchni poślizgu niż przyjęte do projektowania, co miało zasadniczy wpływ na koszty stabilizacji osuwiska.

EN

The stabilization of landslide is usually very costly, which is why optimal slope reinforcement should be based on exact geological investigations. The described case of a small landslide on the road in the Carpathians presents the process of documenting, stability analysis and design solutions for slope reinforcement. Depth of slip surface was the most important information for slope reinforcement firstdesign. Collapsed slope was subjected to re-analysis of stability, taking into account additional data already obtained during slope reinforcement. Stability modeling results indicate a different range and depth of the slip surface than those use for design, which had a major impact on the costs of stabilization.

2

Badania geofizyczne i klasyfikacje geotechniczne w ocenie stateczności karpackich zboczy fliszowych

Bestyński Z., Pacanowski G., Sieinski E.

Przegląd Geologiczny

|

2017

|

Vol. 65, nr 10/2

717--724

EN

The paper presents the possibility of using complex geophysical investigations and geotechnical classification to identify geological structure and assess the stability of Carpathian landslides. The possibility of using seismic surveys to determine the landslide slope geometry necessary to analyze the computational stability has been indicated. In the paper authors present the possibility of geotechnical classification of the flysch KFG basis on the geophysical parameters in connection with the SMR classification proposed by M. Romana, for a rapid quantitative assessment of flysch slope stability. Examples of geophysical investigation of landslides and their stability are described on the basis of the KFG and SMR classification. The proper slope stability assessment has been pointed out as a major factor contributing to safe foundation and operation of engineering structures, especially hydrotechnical structure.

3

Rozwój fałdów futerałowych przy powierzchniach poślizgu ułożonych zgodnie z warstwowaniem

Adamuszek M, Burliga S., Dąbrowski M.

Przegląd Solny

|

2016

|

T. 12

42--50

PL

Fałdy w złożach soli często wykazują kształt niecylindryczny. Lokalnie strukturom fałdowym towarzyszą powierzchnie odkłuć, które w niektórych przypadkach mogą być uważane za czynnik inicjujący rozwój fałdów. W artykule przedstawiono badania ewolucji kształtu fałdów futerałowych rozwijających się w warunkach ścinania prostego w sąsiedztwie powierzchni odkłucia ułożonej zgodnie z warstwowaniem. Do badań wykorzystano model analityczny opisujący deformację w otoczeniu powierzchni poślizgu w jednorodnym ośrodku lepkim. Wyniki modelowania wykazują, iż fałdy tworzące się podczas deformacji są wyraźnie niecylindryczne. Struktury ujawniające się na przekrojach prostopadłych do kierunku ścinania o charakterystycznej geometrii oczkowej wymagają odkształcenia ścięciowego γ>5, natomiast fałdy futerałowe będące szczególnym typem fałdów niecylindrycznych o wygięciu linii przegubowej przekraczającym 90º obserwowane są dla γ>10. Fałdy charakteryzują się relatywnie małą wysokością. Kształt oczek jest zwykle silnie wydłużony, a ich stosunek osi wielkiej do małej nierzadko przekracza 10. Fałdy o największej wysokości i wydłużeniu powstają w warstwach, oddalonych od powierzchni poślizgu o ok. 0,2 długości promienia tej powierzchni. Fałdy oczkowe widoczne tuż nad powierzchnią poślizgu mogą mieć U-kształtny kontur, jednakże fałdy o zarysie oczek przeważnie wykształcają się w pewnej odległości od powierzchni poślizgu, co w konsekwencji sprawia, że w naturze może być trudne zaobserwowanie związku fałdów futerałowych z powierzchniami odkłuć.

EN

Folds in evaporites typically have non-cylindrical shapes. Various fold structures are associated with slip surfaces, which, in some cases, can be interpreted as the folding trigger. In the article, we present the analysis of fold shape evolution, studying folds that develop in the vicinity of the layer-parallel slip surface during simple shear deformation. We employ an analytical model that describes the deformation around the slip surface in an isotropic, viscous material. Folds that develop during deformation are clearly non-cylindrical. Folds with an eye pattern in the sections perpendicular to the shearing directions are observed after shear strain γ>5, whereas sheath folds that are specific types of non-cylindrical folds with opening angle exceeding 90º, require γ>10. The folds are characterised by small height. The eye-shape is highly elongated, and their axial ratio commonly exceeds 10. Folds with largest height and elongation are formed in the layers located at the distance of ca. 0.2 of the slip surface radius from the slip surface. Eye structures that develop in the layers closest to the slip surface can have geometry of a concave crescent-shaped roll. Folds with the eye pattern are unlikely to develop next to the slip surfaces in the model, thus, also in the nature these two structures can hardly be noticeable in a single outcrop.

4

Wpływ drgań drogowych na propagację deformacji wzdłuż czynnej powierzchni poślizgu i stateczność nasypów na terenach osuwiskowych

Pilecka E., Szwarkowski D., Manterys T.

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2016

|

R. 17, nr 6

394--402

PL

W artykule omówiony został wpływ drgań drogowych na propagację wzdłuż czynnej powierzchni poślizgu i stateczność nasypów na terenach osuwiskowych. Układ warstw geologicznych wraz z ich zawodnieniem oraz gęsta sieć zabudowy, z liczną infrastruktury drogową przecinającą zbocza i naruszającą naturalny odpływ wód opadowych zwiększa ryzyko powstania ruchów masowych. Wystąpienie czynnego osuwiska wzdłuż konstrukcji nasypu drogowego wiąże się z awarią nawierzchni. Powoduje to konieczność wprowadzenia ograniczenia w prędkościach poruszających się pojazdów i znaczne utrudnienia w transporcie samochodowym. Zmiana częstotliwości wystąpienia obciążenia w może wpływać na propagację deformacji wzdłuż czynnej powierzchni poślizgu. Wskaźnik stateczności od obciążeń zmiennych, wyznaczono w oparciu o metodę względnego naprężenia stycznego. Obliczenia wykonano w programie MIDAS GTS NX®. Rezultaty obliczeń posłużyły do sformułowania wstępnego wniosku, o wpływie częstotliwości obciążenia na zmianę dynamicznego wskaźnika stateczności.

EN

Paper discussed the influence of road vibrations on propagation deformations along the active slip surface and embankment stability in landslide areas. The layout of the geotechnical layers with their saturation and a dense network buildings with a large count of infrastructure of road crossing slopes and detrimental to the natural drainage of rain water increases the risk of mass movements. The occurrence of active landslides along the road embankment construction is associated with the failure of the road surface. This makes it necessary introduction of restrictions on speed moving vehicles, and causes significant difficulties in road transport. Changing the frequency of the load can affect the propagation of active deformation along the slip surface. Index of stability coming from variables loads were determined based on the method of relative shear stress. The calculations were made in the program MIDAS GTS NX®. The results of the calculations used to the provisional conclusion on the impact of the frequency of load change on the dynamic indicator of stability.

5

Wstępne wyniki badania budowy i właściwości osuwiska metodą interferometrii sejsmicznej z wykorzystaniem wysokoczęstotliwościowego szumu sejsmicznego

Pilecki Z., Harba P.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2015

|

nr 89

63--75

PL

Interferometria sejsmiczna jest metodą pozwalającą na wykorzystanie szumu sejsmicznego w interpretacji obrazu sejsmicznego ośrodka geologicznego. Autorzy podjęli się zadania przetestowania możliwości zastosowania tej metody do analizy budowy i właściwości osuwiska, które typowo od strony badań sejsmicznych jest realizowane za pomocą sejsmicznego profilowania refrakcyjnego i wielokanałowej analizy fal powierzchniowych MASW. Osuwisko Just-Tęgoborze jest aktywnym osuwiskiem, które bezpośrednio zagraża zarówno budynkom mieszkalno-gospodarczym, jak i infrastrukturze drogowej. Droga przebiegająca przez teren osuwiska jest drogą krajową nr 75 o dużym natężeniu ruchu kołowego. W wyniku działania ruchów osuwiskowych ulega ona ciągłemu niszczeniu i istnieje zagrożenie ograniczenia jej przejezdności w przypadku osunięcia się dużej objętości mas skalno-gruntowych. Przez fragment osuwiska, przez który przebiega droga krajowa, przeprowadzono badania sejsmiczne innowacyjną metodą interferometrii sejsmicznej w celu rozpoznania ośrodka geologicznego. Pomiary metodą interferometrii sejsmicznej zostały przeprowadzone w wersji pasywnej, w której rejestrowano szum sejsmiczny pochodzący od przejeżdżających pojazdów za pomocą sejsmometrów Güralp CMG-6TD. Zapisy amplitudy pionowej składowej prędkości drgań sejsmicznych zostały poddane procedurom przetwarzania i interpretacji, w wyniku których otrzymano przekrój sejsmiczny pola prędkości fali poprzecznej. Głębokość rozpoznania ośrodka geologicznego wyniosła około 25 metrów. W wyniku analizy otrzymanego przekroju sejsmicznego i odniesienia wyników do przekroju geologiczno-inżynierskiego badanego rejonu, wydzielono trzy warstwy sejsmiczne o różnych zakresach prędkości fali poprzecznej. Warstwy leżące najbliżej powierzchni terenu o najmniejszych wartościach prędkości fali poprzecznej, można korelować z czwartorzędowymi utworami koluwialnymi gliniastymi i skalno-zwietrzelinowymi. W środkowej części profilu, w warstwie najbliżej powierzchni, zaobserwowano strefę o obniżonych wartościach prędkości fali poprzecznej, co najprawdopodobniej jest związane z wysokim zawodnieniem gruntu obserwowanym na powierzchni terenu w tej części profilu badawczego. Granica sejsmiczna z warstwą o największych prędkościach fali poprzecznej znajduje się na głębokości 10-15 metrów. Warstwa ta została skorelowana z mniej zwietrzałymi utworami fliszowymi podłoża osuwiska. Strop tej warstwy może być jedną z powierzchni poślizgu osuwiska. Planowana jest kontynuacja badań w celu śledzenia zmian w ośrodku geologicznym i czasoprzestrzennej oceny ruchu osuwiskowego.

EN

Seismic interferometry is a method in which seismic noise can be used for interpretations of seismic images of geological media. The authors made an attempt to test the possible application of the method in the investigation of structure and properties of a landslide, within seismic studies standardly examined with refraction seismic profiling and a multichannel analysis of surface wave (MASW). The active landslide of Just-Tęgoborze directly threatens both residential and farm buildings and transport infrastructure. The landslide area covers the intensive traffic state road No. 75, constantly damaged by landslide movements and threatened with overload in the event of sliding of rock and soil masses in great volumes. The part of the landslide overlapping the state road was subjected to seismic studies aiming to examine the geological medium with the innovative method of seismic interferometry. In the taken passive measurements, seismic noise produced by the passing vehicles was recorded by the Güralp CMG-6TD seismometers. The obtained amplitudes of the vertical component of seismic vibrations velocity were processed and interpreted. As a result, a seismic cross-section of the shear wave velocity field was developed. A geological medium was explored to the depth of ca. 25 m. The seismic cross-section was analyzed and compared with the geological-engineering cross-section of the investigated area and three seismic layers of different shear wave velocity ranges, were distinguished. The layers closest to the ground surface, showing the lowest shear wave velocities, can be correlated with colluvial loamy and rock-weathering Quaternary deposits. The topmost layer of the middle part of profile includes a zone of small values of shear wave velocities, most likely resulting from high water accumulation on the ground surface of this part of the studied cross-section. The seismic boundary with the layer of highest values of shear wave velocities runs at the depth of 10-15 m. This layer was correlated with the less weathered flysch deposits of the landslide basement. The top of the layer is likely to form one of the slide surfaces in the landslide. In order to monitor changes in the geological medium and provide further temporal and spatial assessment of landslide movements, the studies are planned to be continued.

6

Modelowanie procesu przewodzenia ciepła w obecności powierzchni poślizgu w ramach nanoskalowego modelu plastyczności

Kukliński M.

Logistyka

|

2015

|

nr 4

1935--1942, CD2

PL

Celem artykułu jest prezentacja wyników symulacji oraz opis trudności w modelowaniu zjawisk cieplnych zachodzących podczas odkształcenia plastycznego w nanoskali, które zachodzi poprzez poślizg na oddzielnych powierzchniach. Przedstawiono wyniki symulacji jednowymiarowego procesu przewodzenia ciepła w obecności pojedynczych źródeł ciepła, reprezentujących powierzchnie poślizgu. Przetestowano trzy modele przewodzenia ciepła: z nieskończoną prędkością, ze skończoną prędkością i falowaniem oraz model nieliniowy przewodzenia ciepła ze skończona prędkością. Otrzymane rozwiązania wskazują na znaczny wpływ wartości stałych występujących w równaniach metody elementów skończonych. Ich zmiany mogą spowodować jakościową zmianę rozwiązania. Do dalszych symulacji przyjęto model przewodzenia ciepła ze skończoną prędkością, jako najbardziej adekwatny do rozważanej skali.

EN

This article describes difficulties related to modelling of heat generation and conduction during slip on separate surfaces that occurs during plastic deformation in nanoscale. It also presents results of theoretical considerations and numerical simulations of one-dimensional heat conduction in presence of slip surface. Three models of heat conductions have been tested: with infinite speed, with finite speed and waving, and nonlinear model of heat conduction with finite speed. The last one was simplified in order to maintain the reasonable level of complexity. Results prove considerable impact of constant values of finite element method equations on results. Changes in value of these constants may influence qualitatively the results. The model of heat conduction with finite speed was assumed for further simulations as the most adequate to considered scale.

7

Stateczność skarpy przy drodze powiatowej w Winnicy, w gminie Połaniec

Rabarijoely S., Kukawska K.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2014

|

Vol. 23, No. 3

304--313

PL

W artykule przedstawiono analizę stateczności skarpy na długości 400 metrów przy drodze powiatowej w Winnicy, w gminie Połaniec. W pracy określono rodzaj gruntów zalegających na zboczu według normy PN-81/B-03020 oraz Eurokodu 7. Scharakteryzowano metody obliczeniowe: Morgensterna i Price’a, Bishopa, GLE, Janbu, Spencera, szwedzką i EC7, aby wyznaczyć wartości współczynnika stateczności F. Obliczono również współczynnik pewności, korzystając z wytycznych znajdujących się w Eurokodzie 7. W końcowym etapie pracy zestawiono otrzymane wyniki.

EN

The paper presents an analysis of slope stability for a length of 400 meters at the district road in Winnicy, in the municipality of Połaniec. The paper defines the soil type on a slope according to the Polish Standard and Eurocode 7. The computational methods were characterized: Morgenstern-Price, Bishop, GLE, Janbu, Spencer, Ordinary and EC7, to determine the stability factor F. Authors also calculated the coefficient of certainty using the guidelines contained in Erocode 7. In the final stage of the operation results obtained are summarized.

8

Modelowanie rozwoju odkształcenia zachodzącego przez poślizg na oddzielnych powierzchniach w ciele dwuwymiarowym z zastosowaniem metody elementów skończonych

Kukliński M.

Logistyka

|

2014

|

nr 6

6329-6336

PL

Podczas opisu procesu odkształcenia w skali rzędu odległości międzyatomowych nie można założyć jednorodności struktury metalu, gdyż materiały tego typu odkształcają się plastycznie przez poślizg na oddzielnych powierzchniach, które są miejscami nieciągłości funkcji odkształceń. Pojawia się więc konieczność zrozumienia procesu aktywacji powierzchni poślizgu i powstawania pasm poślizgu w celu wypracowania numerycznych metod modelowania tych zjawisk. Próby symulacji procesu aktywowania powierzchni poślizgu w modelu jednowymiarowym zostały już przeprowadzone wcześniej. Przeanalizowano kinematykę i termodynamikę procesu aktywacji powierzchni poślizgu. W niniejszej pracy przedstawiono metodę modelowania odkształcenia ciała dwuwymiarowego ulegającego poślizgom na oddzielnych powierzchniach. Rozszerzenie zagadnienia wyłoniło nowe jakościowe problemy. W modelu dwuwymiarowym powierzchnia poślizgu pojawia się początkowo w punkcie, a następnie ewoluuje aż do całkowitego przecięcia przyjętego modelu. Ta sytuacja została opisana i numerycznie zasymulowana. Następnym zagadnieniem, które pojawiło się podczas modelowania dwuwymiarowego jest transfer wielkości pomiędzy poruszającymi się na powierzchni węzłami. Przyjęto liniową aproksymację wartości zmiennych pomiędzy węzłami. To przybliżenie może być polepszone w następnej pracy.

EN

Describing the evolution of deformation in scale comparable with interatomic distances one is not allowed to assume homogenous structure of metals, since these types of material undergo slips on separated surfaces, which constitute discontinuities of deformation function. Surges necessity of profound understanding of processes of slip activation and formation of slip bands in order to work out numerical methods of modelling this type of phenomena. Attempts to model the processes of slip activation in one-dimensional body had been carried out earlier. Kinematics and thermodynamics of this process had also been analysed. This paper presents the modelling method of deformation of two-dimensional body undergoing slips on separate surfaces. As a result of such an extension a new qualitative problems appeared and have been discussed. In two-dimensional model a slip surface initially surges in a point, and then evolve until total section of modelled body. The next issue is the transfer of quantities between nods moving on a slip surface. Also equations of finite element method for two-dimensional body have been derived, balance of energy for the case with slip surface has been carried out and numerical simulations have been realized. A linear approximation of variables between nods was assumed and this approach can be improved.

9

Method for determination of the range of failure zone around macrocracks surface in rock medium

Wadas M.

Archives of Mining Sciences

|

2013

|

Vol. 58, no. 1

269--282

EN

In this work a method, developed by the author, of microscopic investigations of deformation structures occurring in rock medium is presented. This method is based on adoption of multi-stage complex procedure encompassing numerous diverse examinations and measurements. As a result of following this method, information about geometrical features of microfractures and microfissures distribution (coordinates, length, occurrence frequency and directions of propagation) is obtained, which in turn allow to determine the range and intensity of destruction zones around macroscopic fissures in investigated samples. Testing was performed on selected three samples of the Tumlin Sandstone (three microscopic sections), representing the following states of stress-strain: sample no. 1 (σ3 = 200 MPa confining pressure and ε1 = 5% longitudinal strain) sample no. 2 (σ3 = 300 MPa confining pressure and ε1 = 10% longitudinal strain) sample no. 3 (σ3 = 300 MPa confining pressure and ε1 = 15% longitudinal strain) On the basis of conducted research it has been stated that increasing confining pressure σ3 = σ2 results in the increase of number and range of microfissures occurrence. At confining pressure σ3 = σ2 200 MPa and longitudinal strain ε1 = 5% a zone of intensive fracturing is noticeable, reaching about 6mm from the surface of macroscopic fracture. However, at higher confining pressure and higher longitudinal strains (σ3 = σ2 300 MPa and ε1 = 10% as well as σ3 = σ2 300 MPa and ε1 = 15%) microcracks and microfissures cover almost whole volume of the sample.

PL

W artykule przedstawiono opracowaną przez autora metodę badań mikroskopowych struktur deformacji występujących w ośrodku skalnym. Metoda ta polega na zastosowaniu wieloetapowej złożonej procedury obejmującej wiele różnorodnych badań i pomiarów. W wyniku jej przeprowadzenia uzyskuje się informacje o geometrycznych cechach rozkładu mikrospękań i mikroszczelin (współrzędne, długość, częstość występowania i kierunki rozprzestrzenienia), które z kolei pozwalają na określenie zasięgu i intensywności strefy zniszczenia wokół pęknięć makroskopowych w badanych próbkach. Do badań zastosowano grubo ławicowy dolno triasowy piaskowiec pochodzący z północnej części obrzeżenia Gór Świętokrzyskich z okolic Tumlina. Piaskowiec charakteryzuje się zmienną barwą, od czerwono-brunatnej do jasnobrązowej, drobnym i średnim uziarnieniem oraz spoiwem krzemionkowo-żelazisto-ilastym. Głównym składnikiem skały są dobrze obtoczone miejscami ostrokrawędziste ziarna kwarcu o średnicy od 0,1 do 1,0 mm (średnio 0,5 mm). Badania właściwości mechanicznych piaskowca tumlińskiego wykonano w Pracowni Odkształceń Skał Instytutu Mechaniki Górotworu PAN w Krakowie. Badania piaskowca przeprowadzono na próbkach cylindrycznych o średnicy 22,5 mm i dwukrotnie większej wysokości w trójosiowym stanie naprężeń, pod zmiennym ciśnieniem okólnym w zakresie od 0 do 400 MPa. Próbki piaskowca początkowo poddano działaniu wszechstronnego hydrostatycznego naprężenia σ1 = σ2 = σ3, które odpowiadało zadanemu ciśnieniu okólnemu, a następnie przy stałej wartości tego ciśnienia, próbki obciążano siłą osiową do zadanej z góry wartości odkształcenia podłużnego. Badania wykonano w kilkunastu cyklach. Jeden cykl obejmował przeprowadzenie badań dla czterech próbek piaskowca pod stałym ciśnieniem okólnym i zadanym z góry zmiennym odkształceniem podłużnym dla każdej próbki innym wynoszącym 5%, 10%, 15% i 20%. Po uzyskaniu przez próbkę wymaganego odkształcenia podłużnego, odciążano ją do wartości zerowej naprężenia różnicowego następnie wyciągano ją z komory ciśnieniowej aparatu, szczegółowo oglądano i fotografowano. Z uzyskanych podczas badań przebiegu krzywych w układzie naprężenie różnicowe względem odkształcenia podłużnego i poprzecznego (rys. 2.) wynika, iż przy zwiększającym się ciśnieniu okólnym wzrasta wytrzymałość próbki oraz odpowiadające jej odkształcenia podłużne i poprzeczne. Poniżej wartości 200 MPa ciśnienia okólnego próbki pękały krucho, a pęknięcie poprzedzone było odkształceniami sprężystymi i niewielkimi odkształceniami trwałymi. Pęknięcie to było raptowne i towarzyszyły mu efekty akustyczne. Dla ciśnień okólnych - powyżej 200 MPa - próbki charakteryzowały się ciągliwym charakterem niszczenia, lecz zanim zaczęły pękać, osiągały znaczne odkształcenia. Próbki piaskowca po wykonanych badaniach w trójosiowym stanie naprężeń spojono w żywicy epoksydowej w celu utrwalenia powstałych deformacji (pęknięć i szczelin). Żywica epoksydowa zabarwiona kolorem niebieskim, migrując przez strukturę próbek skalnych, wypełniła pustki - pory i szczeliny powstałe podczas badań trójosiowych. Spojony piaskowiec pocięto na fragmenty - plastry (grubości kilku milimetrów), równolegle do osi pionowej próbek z których przygotowano szlify mikroskopowe. Badania mikroskopowe szerokiej gamy szlifów, autor przeprowadził przy pomocy mikroskopu optycznego firmy „Olympus” zintegrowanym z cyfrowym aparatem fotograficznym. Dla charakterystycznych obszarów w obrębie szlifów mikroskopowych wykonano serie kolorowych zdjęć fotograficznych w 25 i 100 krotnym powiększeniu. Na podstawie przeprowadzonej analizy rozwoju mikroskopowych struktur deformacji w próbkach piaskowca wyróżniono dwa typy niszczenia materiału skalnego. W pierwszym typie zniszczenia, części materiału nie objęte pęknięciem są wolne od zniszczeń, jedynie w bezpośrednim sąsiedztwie strefy pęknięcia (powierzchni ścinania) występują mikropęknięcia i mikroszczeliny. Próbka jest ścinana skośnie do podstawy, a kąt nachylenia powierzchni pęknięcia względem podstawy próbki wykazuje tendencję malejącą ze wzrostem ciśnienia okólnego. W drugim typie zniszczenia, powstały intensywnie spękane strefy. Skupienia mikropęknięć i mikroszczelin wyraźnie rozprzestrzeniają się w znacznej objętości próbki. Różnica między dwoma typami zniszczenia uwidoczniła się także w liczebności i zasięgu mikropęknięć i mikroszczelin występujących w sąsiedztwie powierzchni pęknięć oraz intensywnie spękanych stref (pasm). Do badań mikroskopowych struktur deformacji metodą komputerowej analizy obrazu fotograficznego, wytypowano trzy próbki piaskowca (trzy szlify mikroskopowe piaskowca) odpowiadające następującym stanom naprężeniowo-odkształceniowym: próbka nr 1 (σ3 = 200 MPa ciśnienia okólnego i ε1 = 5% odkształcenia podłużnego) próbka nr 2 (σ3 = 300 MPa ciśnienia okólnego i ε1 = 10% odkształcenia podłużnego) próbka nr 3 (σ3 = 300 MPa ciśnienia okólnego i ε1 = 15% odkształcenia podłużnego) Na podstawie przeprowadzonych obserwacji mikroskopowych wydzielono dla w/w szlifów obszary z charakterystycznymi strefami rozwoju spękań i wykonano dla nich serię kolorowych zdjęć fotograficznych, tworzących profile pomiarowe. W profilach pomiarowych zarejestrowano wszystkie mikroszczeliny. Zdjęcia wykonano w powiększeniu 100-krotnym, prostopadle do osi pionowej próbki, tak aby stykając się ze sobą obejmowały ciągłe przejście z obszarów pozbawionych pęknięć lub obszarów nieznacznie zniszczonych, w strefy ze spękaniami obejmującymi powierzchnie poślizgu. Profile pomiarowe obejmowały swym zasięgiem fragment powierzchni szlifu mikroskopowego o długości około 11 mm i wysokości 1,0 mm. Przygotowanie danych wejściowych do analizy komputerowej wykonano w dwóch etapach. W etapie pierwszym zeskanowano zdjęcia z profili pomiarowych, a następnie za pomocą programu Photo Shop wydzielono struktury deformacji. W etapie drugim zastosowano program Scion Image, za pomocą którego dla ogółu wydzielonych mikroszczelin określono następujące parametry: • numer porządkowy mikroszczeliny, • współrzędne x, y środka mikroszczeliny, • długość mikroszczeliny, • wartość kąta zawartego pomiędzy kierunkiem rozprzestrzenienia się mikroszczeliny a powierzchnią poślizgu W efekcie przetwarzania danych, program Scion Image nadaje każdej wydzielonej mikroszczelinie numer porządkowy. Program skanuje powierzchnie przetworzonego obrazu, następnie zlicza wydzielone mikroszczeliny przyporządkowując im kolejny numer. Program oblicza współrzędne środka x, y, długość i kąt nachylenia każdej wydzielonej mikroszczeliny. Następnie za pomocą arkusza kalkulacyjnego, oznaczono odległość każdej wydzielonej mikroszczeliny od makroskopowej powierzchni pęknięcia, stanowiącej początek profilu pomiarowego. Określono również kąt nachylenia dla każdej wydzielonej mikroszczeliny względem powierzchni pęknięcia makroskopowego. Na podstawie uzyskanych danych wykonano zbiorcze wykresy liczebności, długości i kierunków rozprzestrzenienia mikroszczelin w funkcji długości profilów pomiarowych. W oparciu o analizę wyników badań stwierdzono co następuje: 1. Zwiększające się ciśnienie okólne σ3 = σ2 i odkształcenie podłużne próbki ε1 powoduje wzrost liczby mikroszczelin. 2. W próbce nr 1 (σ3 = σ2 = 200 MPa i ε1 = 5%) zarejestrowana liczba mikroszczelin w początkowej części profilu pomiarowego (bezpośrednie sąsiedztwo powierzchni poślizgu) jest znacznie większa niż w dalszej jego części. 3. W próbce nr 2 i nr 3 (σ3 = σ2 = 300 MPa i ε1 = 10% oraz σ3 = σ2 = 300 MPa i ε1 = 15%) mikropęknięcia i mikroszczeliny rozprzestrzeniają się i obejmują znaczną objętość próbki, toteż ich liczebność w funkcji długości profilu pomiarowego nie wykazuje większego zróżnicowania. 4. Zwiększenie ciśnienia okólnego i skrócenia osiowego próbek wpływa na wzrost sumarycznej długości pomierzonych mikroszczelin. 5. Kierunki rozprzestrzenienia mikroszczelin względem powierzchni poślizgu w trzech seriach pomiarowych są do siebie zbliżone.

10

Wybrane zagadnienia numerycznej analizy stateczności osuwiska w Swoszowicach

Stanisz J., Pilecki Z., Woźniak H.

Technika Poszukiwań Geologicznych

|

2012

|

R. 51, nr 2

77--89

PL

W pracy przedstawiono wybrane zagadnienia numerycznej analizy stateczności osuwiska w Swoszowicach związane z ocena położenia i rozwoju powierzchni poślizgu. Rozważano dwa modele: podstawowy, trójwarstwowy oraz zmodyfikowany, dwuwarstwowy opracowane na podstawie podłużnego przekroju geologiczno-inżynierskiego wzdłuż osi osuwiska. W wyniku obliczeń otrzymano izoliniowe przekroje prędkości odkształcenia stycznego, pole wektorów prędkości przemieszczenia cząstek gruntu oraz wartości globalnych współczynników bezpieczeństwa. W modelu podstawowym w stanie suchym współczynnik bezpieczeństwa wynosił 1,32, a w stanie w pełni zawodnionym zmniejszył się do 1,1. W modelu zmodyfikowanym dwuwarstwowym współczynnik ten wynosił 2,42. Podobnie najmniej korzystne wartości prędkości odkształcenia stycznego uzyskano dla podstawowego modelu zawodnionego. Wyniki te pokazały, że ruch osuwiskowy dokonał się wzdłuż płytszej powierzchni poślizgu. Powierzchnia ta rozwinęła się w koronie drogi oraz między warstwami zwięzłej gliny pylastej a iłami pylastymi na głębokości od 3,8 do 6,8 m. W pracy podkreślono możliwość uaktywnienia się osuwiska wzdłuż głębszej powierzchni poślizgu w przypadku osłabienia właściwości wytrzymałościowych ośrodka. Niewątpliwie negatywny wpływ na stateczność osuwiska w Swoszowicach ma zawodnienie ośrodka gruntowego.

EN

The article presents selected aspects of numerical analysis of landslide stability in Swoszowice, related to the evaluation of development and location of the failure surface. Two models have been considered the basic, three-layer, and the modified two-layer developed of the longitudinal geological engineering cross-section along the landslide axis. In the calculation of the cross sections obtained isolines shear strain rate, field of velocity vectors of displacement of soil particles and the value of global safety factors. In the basic, dry model safety factor was 1.32, and in a state of fully hydrated decreased to 1.1. In the modified two-layer model, this ratio was 2.42. Similarly, the least favorable shear strain rate values obtained for the basic, hydrated model. These results have showed that the landslide moved along shallow failure surface. This area developed into the crown of the road and between the geotechnical layers of clay and silty clay at a depth of 3.8 to 6.8 m. The study highlighted the potential activation of deeper failure surface in the case of weakening the strength properties of the medium. Undoubtedly a hydrating of the medium has a negative impact on the global stability of the landslide.

11

Metody geofizyczne w geologii inżynierskiej

Bestyński Z.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2011

|

nr 446 (1)

175--182

PL

W artykule scharakteryzowano podstawowe metody geofizyczne stosowane w geologii inżynierskiej, tzn. metody geoelektryczne i sejsmiczne. Podano ich podstawy fizyczne oraz zalety i ograniczenia w rozwiązywaniu zadań geologii inżynierskiej. Przedstawiono przykłady badań geofizycznych do oceny warunków geotechnicznych budowy tuneli, stanu technicznego budowli i stateczności zboczy osuwiskowych, jak również warunków hydrogeologicznych podłoża tras komunikacyjnych.

EN

This article presents geophysical methods used for geological engineering investigations, theirs physical basis, and advantages and limitations in geological engineering study. Some examples of geophysical investigations for solving different geological engineering problems are also presented.

12

Badania geofizyczne w budownictwie hydrotechnicznym

Bestyński Z.

Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2009

|

T. 35, z. 2/1

393-403

EN

Geophysical investigations are used at every stage of designing, building and exploitation of hydraulic objects. There are presented three examples of such investigations in this project: 1- investigation for recognition of geotechnical conditions of excavation and support hydraulic tunnels of Świnna Poręba dam, 2- investigation for estimation of efficiency of works for Wapienica concrete dam sealing and strengthening, 3- investigation for estimation of landslides slope stability at the costal area of man-made water reservoirs of Czorsztyn, Niedzica and Świnna Poręba.

13

Wieloetapowe osuwisko 22s, powstałe na zboczu stałym południowym wyrobiska kopalni węgla brunatnego "Bełchatów"

Czarnecki L. W., Organiściak B.

Prace Naukowe Instytutu Geotechniki i Hydrotechniki Politechniki Wrocławskiej. Konferencje

|

2007

|

Vol. 76, nr 42

143-150

PL

Osuwisko 22S powstało 15 marca 2005 roku na zboczu stałym południowym wyrobiska górniczego, w części wschodniej prognozowanego rejonu zagrożeń geotechnicznych określanego nazwą XII/S. W grudniu 2005 roku nastąpił rozwój osuwiska. Rozwój procesu osuwiskowego był poprzedzony prowadzonym bardzo szczegółowo rozpoznaniem geologicznym rejonu. Od września 2003 roku rejon zagrożeń był monitorowany przy pomocy sieci punktów powierzchniowych do pomiarów przemieszczeń poziomych i pionowych oraz inklinometrów do pomiarów odkształceń wgłębi górotworu. Pierwsze deformacje zaobserwowano we wrześniu 2004 roku. Osuwisko 22S - to wieloetapowy proces odprężeniową - strukturalny.

EN

The "22S" slide arose on 15-Mar-2005 in the southern sidewall of the mining pit, in the eastern area of the geostatic hazard area, referred to as XII/S. The slide developed in Dec-2005. The intense development of the slide was preceded by very detailed geological analysis of the subject area. Since Sep-2003 this particular geostatic hazard area was held under strict monitoring carried out with the network of surface fixed points, used for the survey measurements of the horizontal & vertical terrain displacements, as well as the incline-meters (inklinometry) monitored for providing deep rock-mass deformations. Initial indications of those deformations were affirmed in Sep-2004. The "22S" slide is a multi-staged process of both structural and rock-mass détente nature.

14

The influence of soil parameters on slope stability factor and slip surface shape

Opyrchał L., Popielski P., Tomaszewicz A., Jankowski W.

Archives of Civil Engineering

|

2007

|

Vol. 53, nr 3

519-525

EN

The finite element method (FEM) is now the prevailing method for calculating earthen slope stability. However, the natural variability of soil parameters c and fi in material zones adopted for calculations is not usually taken into account. If slightly different values of these parameters are assigned to each element then the stability factor F decreases. Also, the slip curve loses its circular shape assumed in mostly used layer methods.

PL

Metoda elementów skończonych (MES) jest w chwili obecnej najczęściej stosowana metodą do oceny stateczności skarpy zimnej. Jednakże do obliczeń przyjmowane są strefy materiałowe bez uwzględnienia naturalnej zmienności parametrów gruntu c i fi. Jeżeli każdemu elementowi zostaną przypisane nieco inne ich wartości, to wartość współczynnika stanu równowagi F maleje. Także krzywa poślizgu traci swój zbliżony do kołowego kształt założony w najczęściej stosowanych metodach paskowych.

15

Opis powierzchni poślizgu skarpy i zbocza

Kokocińska-Pakiet E.

Zeszyty Naukowe. Budownictwo / Politechnika Śląska

|

2005

|

z. 104

171-178

PL

Artykuł ma na celu zebranie podstawowych wiadomości, dotyczących powstawania powierzchni poślizgu w zboczach naturalnych i skarpach powstających w wyniku działalności człowieka w zależności od użytej metody obliczeniowej. Podaje zarówno podstawowe definicje poszczególnych elementów, jak również krótko opisuje sposoby badań terenowych i określania położenia powierzchni poślizgu za ich pomocą.

EN

The aim of this paper was to collect the basic information about forming slip surfaces of natural slopes and of slopes, which were formed by a human activity by applying different calculating methods. In the article various fundamental definition of particular elements were given as well as short descriptions of outdoor researches on the basis of which the slip surfaces determined.

16

Porównanie propozycji sprawdzania stateczności zboczy wzdłuż walcowych powierzchni poślizgu z zastosowaniem nomogramów

Konkol J.

Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej. Budownictwo i Inżynieria Środowiska

|

2000

|

z. 32[180], cz.1

263-270

EN

In the work the comparison of some nomograms making possible to check stability of ground slopes, having given geometrical and geotechnical parameters, has been made assuming cylinder surface of the slip and homogeneous foundation bed. The application of presented in the work nomogram has been proposed for Fellenius method.