Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Social capital of Kłodzko County – implications for the security of the region and its inhabitants

Książek Sylwia

Scientific Journal of the Military University of Land Forces

|

2023

|

Vol. 55, No. 1(207)

57--68

EN

For more than two decades, the social capital theory has attracted interest in the fields of sociology, political science and economics. Its various theoretical and empirical approaches invariably explain new and often hidden phenomena arising at the interface between institutional society and the economy. Its essence is trust built on relationships between people and between people and institutions that are the pillars for shaping security, in the broadest sense of the term, as well as the feeling of security among citizens. Social capital is also a scientific category requiring constant reconstruction and permanent attention in relation to changing social, cultural, political and economic realities. The primary (cognitive) aim of this article is to identify the characteristics of the social capital of Kłodzko County, its peculiarities and implications for the security of the region and its citizens (not only in the social dimension).

PL

Teoria kapitału społecznego od ponad dwóch dekad budzi zainteresowanie zarówno w obszarze socjologii, politologii, jak i ekonomii. Jego różne ujęcia teoretyczne i empiryczne niezmiennie wyjaśniają nowe, często ukryte zjawiska powstające na styku społeczeństwa instytucji i gospodarki. Jego istotą jest zaufanie budowane na relacjach ludzi z ludźmi oraz ludzi z instytucjami stanowiącymi filary kształtowania szeroko pojmowanego bezpieczeństwa i jego poczucia wśród obywateli. Kapitał społeczny to również kategoria naukowa wymagająca nieustannej rekonstrukcji i permanentnej uwagi w związku ze zmieniającą się rzeczywistością społeczną, kulturową, polityczną i gospodarczą. Głównym (poznawczym) celem artykułu jest identyfikacja cech kapitału społecznego powiatu kłodzkiego, jego specyfiki oraz implikacji z bezpieczeństwem (nie tylko społecznym) regionu i jego obywateli.

2

The role of useful plants in mountain meadow-pasture communities from molinio-arhenatheretea class

Paszkiewicz-Jasińska A., Kopacz M., Kurnicki R.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2018

|

Vol. 63, nr 3

50--55

EN

The aim of this study was to analyze the species composition of seven communities of mountain grasslands selected in the Kłodzko County, with regard to the presence of useful plants, whose share largely determines the possibilities of their use, mainly as a fodder for ruminants, as a natural place for obtaining pollen and nectar for Apidae, as well as the base of medicinal, edible or of potential culinary importance plants. The analysis was based on 221 phytosociological relevés completed with Braun-Blanquet’s method in the years 2009-2013. Results of the research show that the majority of distinguished communities was characterized by a good utility value number of the sward (UVN=6.1-7.2), with the exception of Angelico-Cirsietum oleracei association (UVN=3.8), significant share of plant species valuable for fodder, plants with medicinal properties, edible for humans and melliferous plants (providing pollen and nectar).

PL

Celem pracy była analiza składu gatunkowego siedmiu zbiorowisk górskich użytów zielonych wyróżnionych w powiecie kłodzkim, pod kątem obecności roślin użykowych, których udział w znacznym stopniu decyduje o możliwościach ich wykorzystania, głównie jako źródła paszy dla zwierząt przeżuwających, jako naturalnego miejsca pozyskiwania pyłków pszczelich i nektaru dla owadów z rodziny pszczołowatych, a także bazy roślin leczniczych oraz jadalnych lub o potencjalnym znaczeniu kulinarnym. Bazę do przeprowadzonej analizy stanowiło 221 zdjęć fitosocjologicznych wykonanych metodą Braun-Blanqueta w latach 2009-2013. Z przeprowadzonych badań wynika, że większość wyróżnionych zbiorowisk charakteryzowała się dobrą wartością użytkową runi (Lwu=6,1-7,2), z wyjątkiem zespołu Angelico-Cirsietum oleracei (Lwu=3,8), znacznym udziałem gatunków roślin wartościowych paszowo, roślin o właściwościach leczniczych, jadalnych dla ludzi oraz roślin pożytkowych (pyłkodajnych i nektarodajnych).

3

Natural and landscape values of distinguished meadow-pasture communities in Kłodzko County

Paszkiewicz A., Steinhoff-Wrześniewska A.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2017

|

Vol. 62, nr 4

75--80

EN

Grasslands were seen in the past primarily as a source of feed. The important function of grassland, beside the role of feed, consists in their natural value and role in the landscape. The aim of this study was to assess natural and landscape values of the distinguished meadow-pasture communities in Kłodzko. It is located in the south-western part of Poland, within the Sudety chain and is surrounded by mountains that form its natural boundary. The whole area of the county is very diverse in terms of physiogeography and climate what affects its natural and landscape values. The natural value of the seven distinguished plant units: 4 assosciations - Angelico-Cirsietum oleracei, Arrhenatheretum elatioris, Lolio-Cynosuretum, FestucoCynosuretum, 3 communities with dominant species - Poa pratensis-Festuca rubra, community with Agrostis capillarisFestuca rubra, community with Trisetum flavescens, on subject area was determined on the basis of the species richness represented by the total number of species, the Shannon-Wiener species diversity index H' and the presence of endangered and rare species. These phytocenoses are characterized by a large species richness from 34 to 150 species. The values of the H' index are at an average level and ranged from 2.32 to 2.64. Community with Trisetum flavescens is characterized by the highest diversity index value. The biggest species richness is in the Lolio-Cynosuretum. Among species legally protected are noted in Poland: Carlina acaulis and Colchicum autumnale and near threatened (NT) Geranium sylvaticum. Plant species richness, the high proportion of the color of flowering herbs and weeds and Fabaceae plants flowering in different time of the growing season, affect the aesthetic qualities and the landscape values of the meadow-pasture communities analyzed. Their location in the landscape varied with hills and terrain, enhancing the landscapes of the studied Kłodzko county.

PL

Użytki zielone postrzegane były w przeszłości przede wszystkim jako źródło paszy. Obecnie, zwłaszcza w sytuacji zaniechania lub ograniczania chowu zwierząt, ważną funkcją użytków zielonych, obok roli paszowej, jest ich wartość przyrodnicza i rola w krajobrazie. Celem pracy było określenie wartości przyrodniczej oraz krajobrazowej wyróżnionych zbiorowisk łąkowo-pastwiskowych w powiecie kłodzkim, który znajduje się w południowo-zachodniej części Polski, w obrębie łańcucha Sudetów. Otoczony jest górami stanowiącymi jego naturalną granicę. Cały obszar powiatu jest silnie zróżnicowany pod względem fizjogeograficznym i klimatycznym, co wpływa na jego walory przyrodnicze i krajobrazowe. Walory przyrodnicze wyróżnionych na badanym terenie siedmiu zbiorowisk roślinnych (4 zespołów - Angelico-Cirsietum oleracei, Arrhenatheretum elatioris, Lolio-Cynosuretum, Festuco-Cynosuretum oraz 3 zbiorowisk z gatunkiem dominującym: Poa pratensisFestuca rubra, zbiorowisko z Agrostis capillaris-Festuca rubra, zbiorowisko z Trisetum flavescens) określono na podstawie bogactwa gatunkowego wyrażonego liczbą gatunków ogółem, współczynnika różnorodności gatunkowej ShannonaWienera, wyrażonego wskaźnikiem H' oraz obecności gatunków chronionych i rzadkich. Fitocenozy te charakteryzują się dużym bogactwem gatunkowym od 34 do 150 gatunków. Wartości wskaźnika H’ kształtują się na średnim poziomie i wynoszą od 2,32 do 2,64. Najwyższą wartością współczynnika różnorodności charakteryzuje się zbiorowisko z Trisetum flavescens, a największym bogactwem gatunkowym Lolio-Cynosuretum. Spośród gatunków prawnie chronionych w Polsce odnotowano obecność: Carlina acaulis i Colchicum autumnale, a bliskich zagrożenia (NT) - gatunek Geranium sylvaticum. Bogactwo gatunkowe roślin, wysoki udział barwnie kwitnących w różnych porach sezonu wegetacyjnego ziół i chwastów oraz roślin z rodziny bobowatych wpływają na walory estetyczne i krajobrazowe analizowanych zbiorowisk łąkowo-pastwiskowych. Ich lokalizacja w krajobrazie urozmaiconym wzniesieniami, zagłębieniami terenu, podnoszą atrakcyjność badanych rejonów powiatu kłodzkiego.

4

Floristic diversity of meadow and pasture communities located in the Kłodzko County compared with the environmental factors

Paszkiewicz-Jasińska A., Helis M.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2016

|

Vol. 61, nr 4

101--109

EN

The paper presents the phytosociological structure of selected meadows and pastures used agriculturally, located in Kłodzko County, versus environmental factors. The communities of researched grasslands were classified into MolinioArrhenatheret class and two orders: Molinietalia i Arrhenatheretalia. Four groups were distinguished: Angelico-Cirsietum oleracei, Arrhenatheretum elatioris, Lolio-Cynosuretum and Festuco-Cynosuretum, as well as three communities with dominant species: Poa pratensis-Festuca rubra community, community with Agrostis capillaris-Festuca rubra and community with Trisetum flavescens. Those communities exhibit a rich species diversity, expressed in an average number of species in a phytosociological study (21-25). The greatest number of species was found for community with Agrostis capillarisFestuca rubra and Festuco-Cynosuretum. The analysed pasture and meadow communities were created mainly on mountainsides with a considerable slope (above 6°) and diverse sunlight exposure, on brown and spodic soils, occurring mainly in the Sudety Mountains. The average sunlight exposure indicates to a thermophilism of distinguished communities.

PL

W pracy przedstawiono strukturę fitosocjologiczną wybranych łąk i pastwisk, wykorzystywanych rolniczo, usytuowanych w powiecie kłodzkim, na tle czynników przyrodniczych. Zbiorowiska badanych użytków zielonych zaklasyfikowano do klasy Molinio-Arrhenatheretea i dwóch rzędów: Molinietalia i Arrhenatheretalia. Wyróżniono cztery zespoły: zespół AngelicoCirsietum oleracei, zespół Arrhenatheretum elatioris, zespół Lolio-Cynosuretum i zespół Festuco-Cynosuretum oraz trzy zbiorowiska z gatunkiem dominującym: zbiorowisko Poa pratensis-Festuca rubra, zbiorowisko z Agrostis capillaris-Festuca rubra oraz zbiorowisko z Trisetum flavescens. Zbiorowiska te charakteryzowały się zróżnicowanym bogactwem gatunkowym, wyrażonym średnią liczbą gatunków w zdjęciu fitosocjologicznym (od 21 do 25). Największą liczbę gatunków, stwierdzono dla zbiorowiska z Agrostis capillaris-Festuca rubra i zespołu Festuco-Cynosuretum. Wyróżnione zbiorowiska łąkowo-pastwiskowe wykształciły się najczęściej na stokach o znacznym nachyleniu (powyżej 6°) i o zróżnicowanej ekspozycji, na glebach brunatnych i bielicowych, najczęściej spotykanych w Sudetach. Średnia wartość promieniowania całkowitego wskazuje na ciepłolubność wyróżnionych zbiorowisk.

5

Wielokryterialna ocena dostępności niezagospodarowanych złóż surowców skalnych metodami AHP i WLC na przykładzie powiatu kłodzkiego

Blachowski J., Masłowska K.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2015

|

R. 56, nr 1

61--70

PL

W artykule przedstawiono metodę oceny dostępności złóż surowców skalnych opartą na wielokryterialnej hierarchicznej analizie procesu (Analytic Hierarchy Process, AHP) oraz ważonej kombinacji liniowej (Weighted Linear Combination, WLC). Proponowana metodyka posłużyła do wstępnej oceny dostępności niezagospodarowanych złóż kamieni łamanych i blocznych w powiecie kłodzkim. W tym celu zidentyfikowano podstawowe kryteria dostępności, opracowano hierarchiczną strukturę decyzyjną w celu określenia wag poszczególnych kryteriów oraz przeprowadzono analizę przestrzenną dostępności złóż z wykorzystaniem metody WLC w GIS. W wyniku pilotażowej analizy otrzymano ranking 17 niezagospodarowanych złóż kamieni łamanych i blocznych w powiecie kłodzkim w relacji do czynników ochrony przyrody i zagospodarowania przestrzennego.

EN

Methodology for assessing rock minerals deposits accessibility based on multicriteria analytical hierarchy process (AHP) and weighted linear combination methodologies is the subject of this paper. The proposed methodology has been used for preliminary assessment of accessibility of dimension and crushed stones in the Klodzki Poviat (Poland). With this aim, the primary accessibility criteria have been identified, hierarchical decision structure has been developed to determine weights of the criteria and a spatial accessibility analysis has been performed with the use of WLC method in GIS. In the result the 17 undeveloped deposits in the poviat of dimension and crushed stones have been ranked in terms of their accessibility taking into account environmental and spatial development factors.

6

Metodyka środowiskowej i planistycznej oceny dostępności złóż surowców skalnych z użyciem narzędzi FOSSGIS

Blachowski J., Książkiewicz W.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2013

|

R. 54, nr 5-6

45--51

PL

Racjonalna gospodarka zasobami kopalin w regionie obejmuje m.in. ranking złóż ze względu na ich dostępność do zagospodarowania. Ranking opracowywany jest w wyniku waloryzacji obejmującej kryteria takie jak: warunki geologiczno-górnicze, wymagania ochrony środowiska, uwarunkowania zagospodarowania terenu czy dostępność komunikacyjną. Ze względu na przestrzenny charakter, tj. odniesienie do przestrzeni geograficznej, tych kryteriów w procesie waloryzacji istotną rolę odgrywają analizy przestrzenne. Zastosowanie modelowania kartograficznego w systemach informacji geograficznej (GIS) pozwala na przyspieszenie, częściowe zautomatyzowanie i graficzną prezentację procesu oraz wyników waloryzacji złóż. W artykule przedstawiono metodykę budowy graficznej i opisowej bazy danych w oparciu o ogólnodostępne źródła danych oraz metodykę uproszczonej waloryzacji ze względu na kryteria: środowiskowe, planistyczne i komunikacyjne z zastosowaniem wolnego i otwartego oprogramowania GIS. Rezultatem prac jest geograficzna baza danych i klasyfikacja dostępności 23 niezagospodarowanych złóż kopalin skalnych dla powiatu kłodzkiego w województwie dolnośląskim.

EN

Rational management of mineral resources in a region includes among other things ranking of the deposits with respect to their availability for future development. The ranking is constructed on the basis of valorisation that includes the following criteria: geological and mining conditions, nature protection requirements, land use constrains availability transport connections. Because of the spatial context, i.e. geographical reference, of these criteria spatial analysis plays an important role in the valorisation process. Application of cartographic modelling in geographic information systems (GIS) allows to streamline, partly automate and graphical representation of the process and results of valorisation. In the paper a methodology of graphical and descriptive database development based on public data sources and the methodology of simplified valorisation with regard to environmental, planning and transport criteria with the use of free and open source GIS software have been presented. The results include geographic database and ranking of the 23 undeveloped rock mineral deposits in the klodzki poviat in the dolnoslaskie voivodeship.

7

Metoda określania dostępności użytków rolnych w terenach górskich na przykładzie powiatu kłodzkiego

Fatyga J., Górecki A., Żyszkowski E.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2007

|

T. 7, z. 1

17-32

PL

Pomimo zmian w kierunkach zagospodarowania terenów górskich, użytki rolne w dalszym ciągu odgrywają ważną rolę w planach zagospodarowania przestrzennego. Jednym z warunków funkcjonowania rolnictwa w tych terenach jest dobry dostęp do użytków rolnych. W celu oceny dostępności użytków rolnych zastosowano programy GIS oraz analizę metodą "cost distance". Na podstawie cyfrowej bazy danych o czynnikach przyrodniczych i organizacyjnych, której jedną z warstw stanowiła sieć dróg, obliczono wartości cząstkowych wskaźników dostępności do użytków rolnych oraz wskaźnik syntetyczny dla poszczególnych wsi. Skwantyfikowanie wartości wskaźnika syntetycznego umożliwiło wydzielenie 3 klas dostępności: słabej, średniej i dobrej. Z przeprowadzonej analizy wynika, że w powiecie kłodzkim dostępność do użytków rolnych jest dobra w 148 obrębach, średnia - w 49, a słaba - tylko w 7. Stwierdzono, że zarówno sieć dróg, jak i rozmieszczenie użytków rolnych w powiecie kłodzkim w przeważającej liczbie obrębów są prawidłowe, a zastosowana metoda w tym przypadku spełniła swoje zadanie.

EN

Despite changes in the management of mountain areas, croplands are still an important element in the plans of spatial management. Easy access to croplands is one of prerequisites for agricultural functioning in these areas. GIS programmes and the analysis with the "cost distance" method were used to evaluate the access to croplands. Partial indices of the accessibility and a synthetic index for particular villages was calculated based on digital database of natural and organizational factors whose one layer consisted of the road network. Quantified values of the synthetic index enabled to distinguish 3 classes of accessibility: poor, medium and good. Performed analysis in Kłodzko County showed good access to crop-lands in 148 regions, medium access in 49 and poor access - in only 7. Both the road network and the distribution of croplands in Kłodzko County were found appropriate in most regions and the method used accomplished its goal.