Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

On bankfull methods determination again – why we care?

Radecki-Pawlik A., Skalski T., Plesiński K., Czech W.

Journal of Water and Land Development

|

2015

|

no. 27

21--27

EN

One more time we would like to pay attention of especially of the hydraulic engineer audience to bankfull stage and discharge. Along the paper we show commonly accepted definitions of it and ways of calculations. It is difficult to determine the size of the bankfull flow level, that is why the authors are presenting many selected methods. Some of the methods allow the determination of biotic bankfull flow through the occurrence of zones of vegetation characteristic and based on the observation of the occurrence of ground beetles (e.g. the Woodyer and the Radecki-Pawlik and Skalski methods). Some of the methods – most popular- are using morphometric parameters (e.g. the Williams, the Hey and Thorne, the Gauckler-Manning and finally the Lambor methods). We believe that the value of bankfull discharge would be accepted as a supporting tool for designers, hydraulics engineers and managers, especially those who care about river channel environment and cooperate with fluvial geomorphologists- and biologists as well as environmental agencies.

PL

W artykule zwraca się uwagę, szczególnie inżynierów hydrotechników oraz meliorantów, na znaczenie znajomości wielkości przepływu brzegowego. Przedstawiono kilka najbardziej znanych metod obliczania tego przepływu i opisano, w jaki sposób zgromadzić dane do jego obliczenia. Cała trudność w obliczeniu przepływu brzegowego nie polega na skomplikowanych metodach obliczeń, lecz na określeniu miejsca, gdzie znajduje się istotnie brzeg rzeki lub potoku. Niektóre z metod umożliwiają określenie przepływu brzegowego na podstawie obserwacji biologicznych, przykładowo poprzez znalezienie stref charakterystycznej roślinności. Inne metody przyrodnicze bazują na obserwacji występowania biegaczowatych (metody: Woodyera i Radeckiego-Pawlik oraz Skalskiego). W większości metod korzysta się z określenia parametrów morfometrycznych (metody: Williamsa, Heya i Thorne’a, Gauckler-Manninga i Lambora). Autorzy uważają, że metodyka obliczenia przepływu brzegowego jest ważna w interpretacji danych hydrologicznych, szczególnie przez inżynierów hydrotechników, do wyznaczaniu przepływów miarodajnych, gdzie byłaby narzędziem pomocniczym.

2

Wpływ ścieków odprowadzanych ze schronisk turystycznych na stężenia związków biogennych w potokach - odbiornikach tych ścieków na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego (lata 2008-2009)

Siwek J. P., Biernacki W.

Gospodarka Wodna

|

2015

|

Nr 7

203--209

PL

Celem badań prowadzonych w latach 2008-2009 było rozpoznanie wpływu ścieków wytwarzanych w czterech schroni-skach turystycznych na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego na stężenia związków biogennych w potokach, do których ścieki te były odprowadzane. Próbki ścieków oraz wód rzecznych powyżej i poniżej zrzutu ścieków były pobierane na ogół raz w miesiącu. W laboratorium oznaczano stężenia NH4+, NO2, NO3- i P043-. W potokach, do których ścieki były odprowadzane bezpośrednio z mechaniczno-biologicznych oczyszczalni (Sucha Woda, Chochołowski Potok), wyraźnie wzrastały stężenia NH4+ i PO43-. W wypadku potoku Roztoka, do którego docierały nieoczyszczone ścieki po kilkusetmetrowej wędrówce jednym ze żlebów, wzrastały stężenia NO3-. Najmniejszy wpływ zrzutu ścieków stwierdzono w schronisku nad Morskim Okiem, co należy jednak wiązać z cyklicznym charakterem pracy oczyszczalni. Największe ładunki związków biogennych docierały do potoków w czasie sezonu turystycznego (od maja do września). Pomimo dobrych warunków rozcieńczania stężenia niektórych form związków biogennych w potokach były nawet kilkaset razy wyższe kilkadziesiąt metrów za zrzutem ścieków niż przed nim. W latach 2010-2011, z inicjatywy spółki prowadzącej schroniska tatrzańskie - Schroniska i Hotele PTTK „KARPATY" Sp. z o.o., dokonano gruntownej modernizacji oczyszczalni ścieków działających przy schroniskach Murowaniec i na Polanie Chochołowskiej, a dla schroniska w Dolinie Pięciu Stawów Polskich wybudowano nową, mechaniczno-biologiczną oczyszczalnię ścieków z chemicznym strącaniem fosforu.

EN

The goal of the research carried out in the years 2008-2009 was to identify the impact of sewage generated in four tourist shelters located within the boundaries of the Tatra National Park on concentrations of bio-genous compounds in streams to which this sewage was discharged. The samples of sewage and river water upstream and downstream of the sewage discharge points were taken on average once a month. The concentrations of NH4+, NO2, NO3- i P043-were determined in the laboratory. In streams to which the sewage was discharged directly from the mechanical biological treatment plants (Sucha Woda, Chochołowski Potok), the concentrations of NH4 and P043- grew significantly. In the event of the Roztoka stream, to which the untreated sewage was discharged having first flown through a several hundred meters long chute, the concentrations of NO3 increased. The smallest impact of the sewage discharge was identified in the Morskie Oko shelter, what should however be related to the cyclical character of the treatment plant work. The largest loads of biogenous compounds were flowing into the streams during the tourist sea-son (between May and September). Despite good conditions for dilution, the concentrations of some forms of biogenous compounds in streams were even hundreds of times higher several dozen meters downstream of the sewage discharge point than upstream of it. In the years 2010-2011, at the initiative of the company managing the Tatra shelters - Schroniska i Hotele PTTK „KARPATY" Sp. z o.o., a throughout modernization of the sewage treatment plants of the Murowaniec and Chochołowska Valley shelters was carried out, and in the Five Lakes Valley shelter a new mechanical biological treatment plant with Chemical precipitation of phosphor was built.

3

Usage of geodetic materials in multistage landscape revitalization project process of Strzelce Wielkie village

Augustynek E., Baster P., Doroż A., Klich M., Piszcz C.

Geomatics, Landmanagement and Landscape

|

2015

|

no. 4

7--16

EN

Country revitalization is a long-term multistage process which needs consideration of historic and contemporary determinants. In the process of landscape revitalization in Strzelce Wielkie village (Szczurowa commune) performed within the frames of a programme based on international cooperation, Polish and German experiences in such investments realization as well as owned output in the range of theoretical elaborations were used.1 Revitalization of Młynówka stream flowing previously through the whole place was accepted as the most important project challenge and at the same time future investment purpose emphasizing among others diversity of surrounding landscape in its upper, middle and lower flow. The first research already revealed great variety of forms in the elaborated area and existence of numerous historical elements both vegetal and architectural ones. Usage of geodetic materials contributed to localize and include in documentation particular landscape forms, enabled to perform multi-range in situ researches of country landscape and even recreating of 19th century spatial solutions2 . Such elaboration made with use of maps and geodetic plans allowed to preserve elements that are important from the cultural heritage point of view and also to use them in prepared project conception of the place’s spatial development.

4

Rury polietylenowe WehoPipe Holowanie rurociągów zrzutowych do Zatoki Gdańskiej w wylocie morskim w Sopocie

Tarnawska M.

Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne

|

2013

|

Nr 1

60-61

PL

Wyprowadzenie wód potoków sopockich w głąb Zatoki Gdańskiej to inwestycja dofinansowana ze środków unijnych, której celem jest poprawa czystości wód kąpielisk i ochrona domów w dolnej części Sopotu przed zalaniem. Podobnie jak przy innych projektach proekologicznych, ogromne znaczenie miała przede wszystkim wysoka jakość i trwałość zastosowanych materiałów oraz szybki postęp prac. Zastosowanie rur polietylenowych WehoPipe pozwoliło na spełnienie tych warunków.

5

Ocena zmienności odpływu w małych zlewniach górskich

Madzia M, Suchanek E, Więzik B

Inżynieria Ekologiczna

|

2013

|

Nr 32

122--130

PL

W artykule przedstawiono strukturę matematycznego modelu odpływu ze zlewni o parametrach skupionych, który zastosowano do obliczenia hydrogramu odpływu z małych zlewni w dorzeczu Krzyżówki. Dla każdej zlewni cząstkowej na etapie identyfikacji modelu określono opad efektywny uzależniony od rodzaju gleb i zagospodarowania przestrzennego oraz adekwatny do rzeczywistości liniowy model odpływu powierzchniowego. Parametry modelu estymowano w oparciu o parametry fizjograficzne i geomorfologiczne zlewni cząstkowych. Model matematyczny zastosowano do określenia wpływu różnych form użytkowania powierzchni zlewni na kulminację hydrogramu odpływu.

EN

This paper presents a mathematical model of the structure outflow from the basin the concentrated parameters which is used to calculate outflow hydrograph from small catchments in the basin Krzyżówka. For each catchment fractional model identification stage set precipitation effective depends on the type of soil, land and adequate to reality linear model of surface runoff. Model parameters were estimated based on physiographic and geomorphological characteristics subcatchments. A mathematical model was used to determine the effect of various use the catchment area forms the culmination of the outflow hydrograph.

6

Spatial pattern of potamozooplankton community of the slowly flowing fishless stream in relation to abiotic and biotic factors

Czerniawski R.

Polish Journal of Ecology

|

2012

|

Vol. 60, nr 2

323-338

EN

While the knowledge about spatial structure of zooplankton communities in large rivers has been relatively well studied, little is known on the longitudinal spatial variation of zooplankton in small, slowly flowing fishless streams. In these streams, changes in zooplankton communities along entire length of the stream can be quite different than in those where young planktivorous stages of fish reduce the abundance of zooplankton. The aim of this study was to answer the following questions. What is the spatial pattern of the taxonomic groups of zooplankton in the slow-flowing stream? Do the small tributaries have an impact on the zooplankton community in the main stream? What biotic variables (content of chlorophyll a, vegetation coverage, macroinvertebrates abundance) and abiotic variables (temperature, dissolved oxygen, pH, conductivity, N-NO3, N-NO2, N-NH3, TN, P-PO4, TP, width, depth, current velocity, discharge) most affect the zooplankton community in a small stream? This study was performed at six sites along a small (1 km long, mean width 1.7 m; mean depth 0.3 m; mean current velocity 5.9 cm s[^-1]; mean discharge 2.6 cm3 s[^-1], mean vegetation coverage 52%) fishless agricultural-meadow stream and at one site in its two tributaries. The stream was searched with the use of electric fish gear to make sure there were no fish. Zooplankton samples were collected each month throughout the years 2008 and 2009. The main factors which affected the zooplankton communities were hydrological conditions, especially current velocity. Water current in the stream impeded the movement of rotifers and juvenile copepods. Adult copepods were able to manage in the current, over the entire length of the stream. Cladocerans probably were only able to persist in the last section of the watercourse flow, where the velocity was the lowest (3.3 cm s[^-1) and where the content of chlorophyll a was the highest (56.2 [mu]g L[^-1]). The two tributaries had only a small effect on shaping of the zooplankton communities in the main stream. On the basis of Pearson correlations it can be concluded that macroinvertebrate had a low ability to reduce the density of zooplankton, all significant correlations between the abundance of potamozooplankton and that of macroinvertebrates were positive.

7

Zastosowanie metody River Habitat Survey w ocenie i klasyfikacji stanu hydromorfologicznego rzek i potoków południowej Polski, zgodnej z wymaganiami Ramowej Dyrektywy Wodnej

Bielak S. R., Baran K., Kulig N., Ścieńska E.

Czasopismo Techniczne. Środowisko

|

2012

|

R. 109, z. 2-Ś

3--16

PL

Zgodnie z zapisami Ramowej Dyrektywy Wodnej kraje członkowskie UE zobowiązane są do 2015 r. osiągnąć co najmniej dobry stan ekologiczny wód płynących. Jednym z trzech podstawowych składników oceny takiego stanu jest określenie warunków hydromorfologicznych panujących w korytach i dolinach rzecznych. W niniejszym artykule podjęto próbę wykazania stopnia przydatności do tego typu ocen brytyjskiej metody badawczej River Habitat Survey (RHS), która jest coraz częściej stosowana w Polsce do klasyfikacji stanu ekologicznego wód powierzchniowych z punktu widzenia ich aktualnego stanu hydromorfologicznego. Badania terenowe przeprowadzono na czterech wyżynnych oraz nizinnych rzekach lub potokach południowej Polski, przy czym każdy badany ciek należał do innego typu abiotycznego. Badania wykazały zarówno zalety, jak i wady metody RHS, natomiast wyniki oceny wskazały na potrzebę rozwoju tej metody przez jej rozbudowę o nie uwzględnianą dotychczas charakterystykę reżimu hydrologicznego.

EN

In accordance with legacy of the Water Framework Directive membership countries of the EU are obliged to reach at least good ecological state of running waters until 2015. One of the three basic components of assessing ecological state is the determination of hydromorphological conditions occurring in river channels and valleys. In this paper an effort has been taken to check usefulness for such evaluations River Habitat Survey (RHS) – British research method, which is used in Poland for classification of ecological quality of surface waters from the view-point of their actual hydromorphological state. Research was conducted in four upland and lowland rivers and streams of south Poland while each watercourse belonged to another abiotic type. The research released both advantages and disadvantages of the RHS method whereas results of this evaluation pointed at need of developing this method by adding to it, not regarded as yet, the characteristic of hydrological regime.

8

Małe rzeki i potoki jako wartość zagrożona i zagrożenie w przestrzeni miejskiej. Na przykładzie potoku Sudół Dominikański w Krakowie

Nowacka-Rejzner U.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2011

|

R. 108, z. 6-A

71--78

PL

Przestrzeń, jaką tworzą rzeki i potoki z ich zielonym otoczeniem, stanowi istotną, ale w różny sposób zagrożoną wartość w obszarze miasta. Równocześnie sama płynąca woda jako żywioł jest dla swojego bezpośredniego otoczenia zagrożeniem. W artykule na wybranym przykładzie zwrócono uwagę na walory i wartości tej przestrzeni oraz przemiany funkcjonalne i przestrzenne, jakim ona ulegała i współcześnie ulega, a także wynikające z tego różnorodne zagrożenia. Podjęto również próbę przeanalizowania, w jaki sposób i w jakim zakresie zapisy zawarte w dokumentach planistycznych mogą ograniczyć skutki tych zagrożeń.

EN

The green area formed by the rivers and streamlets together with their surroundings is an important but in many ways endangered value in the city. O n the other hand, flowing water as an uncontrolled force can be a threat to the neighboring areas. In the present paper, on a give example, we point out values and advantages of the green area formed by the rivers. We also indicate the changes of function of that area in the past and nowadays, as well as the resulting threats. F inally we try to analyze how and to what extent, the acts of law present in urban planning documents can reduce the aftermath of these threats.

9

Ograniczenia czasowo-przestrzenne ruchu w sieci

Grabowski F.

Studia Informatica

|

2003

|

Vol. 24, nr 2A

241-251

PL

Artykuł dotyczy ograniczeń czasowo-przestrzennych ruchu w sieci. Eksperyment w Bellcore wskazał na zależności długoterminowe ruchu. Stwierdzono, że autokorelacja może prowadzić do dużej dyspersji stałych czasowych procesów i mieć dominujący wpływ na zarządzanie siecią. Ostatnie badania pokazują, że nie wszystkie węzły sieci posiadają taką samą liczbę krawędzi, co oznacza, że stopień rozkładu w przestrzeni odbiega od rozkładu Poissona i prowadzi do perkolacji. Poniżej progu perkolacji pc, który jest funkcją rozmiaru sieci, sieć składa się z odizolowanych ścieżek. Powyżej pc klaster obejmuje całą sieć i prowadzi do samoorganizacji i zapaści systemu.

EN

The paper deal with temporary-spatial limitations of network traffic. Experiment in Bellcore's showed long-range dependence of traffic. It was found that such autocorellations can span many time scales, could have a dominant effect on traffic management of network. Last investigations show that not all nodes in a network have the same number of edges, thus the spatial degree distribution deviates from the Poisson distribution and leads to percolation process. Below threshold pc, which is size network function, the network is composed of isolated paths. Above pc a cluster spans the entire network and leads to self-organization and system collapse.

10

Działanie biotechnicznej zabudowy potoku Porębianka

Urbanowicz A.

Inżynieria Rolnicza

|

2003

|

R. 7, nr 3, t. 2

221--231

PL

Opisano właściwie wykonaną i dobrze funkcjonującą biotechniczną zabudowę górnej części potoku Porębianka oraz zbadano jego materiał denny. Skład granulometryczny rumowiska określono na podstawie badań składu mechanicznego rozkładu prób według wielkości ziarn. Stwierdzono, że zabudowę techniczną należy uzupełnić zabudową biologiczną, która wymaga jednak bieżącej konserwacji, zarówno w części technicznej, jak i biologicznej. Główny cel regulacji, którym jest ochrona terenów przyległych, a w szczególności biegnącej wzdłuż potoku drogi został osiągnięty. Prawidłowe funkcjonowanie zabudowanego konta potoku zależy od umiejętnego i właściwego połączenia zabudowy technicznej z biologiczną. Biotechniczna zabudowa skutecznie zatrzymuje procesy erozyjne.

EN

The work describes a correct and well functioning biotechnical consolidation of the Porębianka stream. The current state of biotechnical stream consolidation was described and bottom material was examined. Granulometric composition of the debris was determined on the basic of examination of mechanical sample distribution according to the grain size. It was found that the technical consolidation should be supplemented by the biological consolidation, which however requires permanent conservation of both the technical and biological part. The main aim of regulation, i.e. protection of the adjoining areas, especially the road along the stream, was achieved. Correct functioning of the consolidated streambed depends on skilful and proper linking of technical consolidation with the biological. Bio-technical consolidation efficiently inhibits processes of erosion.

11

Skład chemiczny wody potoku Wołosaty i jego dopływów

Granops M., Kukuła K., Płużański A.

Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej. Budownictwo i Inżynieria Środowiska

|

2000

|

z. 32[180], cz.2

87-92

EN

The paper presents water chemistry of the Wołosaty river and the tributaries in 1983-85 and 1995-1997 in the National Park of Bieszczady.

12

Renaturyzacja potoków

Trząski L.

Przegląd Komunalny

|

2000

|

nr 11

67-67

PL

Przyzwyczailiśmy się do tego, że niewielkie potoki płynące przez nasze miasta i wsie mają wyprostowane, poszerzone i pogłębione koryta, ich brzegi a nawet dno jest pokryte betonem. Nawet odcinki źródłowe bywają ujęte w betonowe lub kamienne rury. Tymczasem, poczynając od lat 80-tych, w USA a następnie w państwach Europy Zachodniej następuje odwrót od tego typu praktyk.