W obiegu pierwiastków w powierzchniowej warstwie litosfery, w tym szczególnie w środowisku glebowym, istotną rolę odgrywają zjawiska koagulacji i peptyzacji koloidów glebowych. Zwłaszcza w warunkach klimatu umiarkowanie wilgotnego przy niewłaściwym nawożeniu gleb i ich użytkowaniu następuje wzrost stabilności glebowych układów dyspersyjnych, a tym samym rozpad ich struktury i w konsekwencji przemieszczenie koloidów z górnych do dolnych części profilu glebowego lub dalej do wód gruntowych. Zdyspergowane koloidy glebowe, ulegając przemieszczeniu przenoszą zasorbowane makro i mikroelementy, w tym szczególnie niebezpieczny dla środowiska fosfor. Sam fosfor może również wpływać na zwiększenie stopnia dyspersji koloidów glebowych. W związku z tym w niniejszej pracy zdecydowano się podjąć próbę opracowania systemu pomiaru stanu dyspersji glebowych układów koloidalnych. W tym celu opracowano i wykonano cyfrowy układ do pomiaru potencjału sedymentacyjnego. Koncepcja pomiaru opiera się na zmodyfikowanej metodzie potencjału sedymentacji, wykorzystując zjawisko powstawania różnic potencjałów elektrycznych w zawiesinie glebowej podczas sedymentacji cząstek fazy stałej (Efekt Dorna). Wstępne wyniki pomiarów wskazują na przydatność tego rodzaju urządzenia. Na ich podstawie można w sposób pośredni określić i porównać stabilność glebowych układów dyspersyjnych gleby o zbliżonych właściwościach fizyko-chemicznych.
EN
Soil colloidal coagulation and peptization phenomenon significantly affects elements cycle in the lithosphere surface layer. If soil is not properly fertilized and exploited, especially in temperate humid climate conditions, stability of its dispersal colloidal systems increases, and this results in displacement of colloids from upper to bottom parts of soil profile, or deeper - into ground water. When displacing, dispersed soil collides transport absorbed macro- and microelements including phosphorus, which is especially dangerous for environment. Phosphorus, itself, may also affect enhancement of soil colloids dispersion. Taking into account the above reasons we have decided to develop a control system for assessment of soil colloidal system dispersion. Within our research tasks we have worked out a digital system for sedimentation potential control. Measurement conception was based on the modified method of sedimentation potential control. In this method, electric potential difference in soil suspension during sedimentation process of solid phase particles (Dorn Effect). First measurement results proved practical usability of such model equipment. It enables definition and comparison of soil colloidal dispersion systems of similar physical and chemical parameters.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.