Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Skutki braku wytycznych projektowania i wykonania bramownic oraz wysięgników drogowych

Konecki K.

Drogownictwo

|

2013

|

nr 6

182--188

PL

W artykule opisano skutki braku wytycznych projektowania i wykonania bramownic oraz wysięgników drogowych. Przedstawiono praktyczne wskazówki pomocne dla projektantów, wykonawców oraz podmiotów odpowiedzialnych za nadzór i odbiór robót. W zwięzły sposób zaprezentowano wybrane zagadnienia dotyczące zarówno stalowej konstrukcji nośnej, jak i posadowienia w oparciu o Eurokody.

EN

The results of guidelines lack for design and execution of gantries and cantilevers were described in the article. Practical cues useful for designers, manufacturers and supervisory authorities were shown. Selected topics concerning both steel structures and foundations were presented in a concise way.

2

Możliwości wykorzystania portali i wortali do prognozowania w przedsiębiorstwie

Gierczuk A.

Management

|

2005

|

Vol. 9, no. 2

165-172

PL

Artykuł przedstawia badanie polskich portali i wortali pod kątem możliwości wykorzystania ich w prognozowaniu w przedsiębiorstwie. Jako kryterium oceny portali i wortali przyjęto jakość zamieszczanych na nich danych.

EN

This article presents research about pssibility of usage Polish portals and vortals in enterprise porecasting. The criterion of option about portals and vortals was data quality.

3

Ewolucja portali trzynastowiecznych w kościołach śląskich

Kozaczewska-Golasz H.

Kwartalnik Architektury i Urbanistyki

|

2005

|

T. 50, z. 3-4

174-193

EN

The article constitutes a summary of the author's research into 13th century portals. Silesian city, monastery and village churches were decorated with portals with different composition, architectural and sculpture detail and methods of jamb fragmentation. Five types of portals were separated: two (jamb and offset portals without stanchions) are more moderate whilst the remaining ones are: offset portals with stanchions, with or without profiled jambs, profiled portals without offsets called perspective portals. Changes in shaping jambs, bases and capitals and archivolts, initiated in approximately 1230, created many possibilities for composition. Four directions in shaping portals may be differentiated. The first direction used traditional offset systems with stanchions, from 1230 (Świerzawa, Głuchołazy) introducing half-almond profiles and hollows on the jambs' corners, then also more diversified ones. The capitals were rich with sculptural decorations. The last example of this direction originated from the sixties of the 13th century. The second direction, initiated from approximately 1235 in the St. Maciej church in Wrocław, is characterised by a greater plasticity of jambs thanks to almond profiles and deep hollows. Detached or embedded stanchions had chalice capitals without ornaments. Profiled jambs smoothly transformed into the archivolt. The first portal of the third direction was the portal to the chapel of the Bishop's Manor in Wrocław, which was erected in approximately 1235. It was characteristic for its limitation in architectural fragmentation to elements, without area of capitals. This direction was continued until the end of the century and later. The portals of the fourth direction, without offsets with stanchions, composed from protrusion profiles and hollows not creating offsets, were applied from approximately 1250. Their jambs has bases and capitals of various forms and decorations. Fragmented portals were also applied in the 14th century.

4

XIV-wieczne portale główne w kościołach wrocławskich

Bernaś A.

Architectus

|

2005

|

Nr 1-2(17-18)

35--50

PL

We Wrocławiu, jednym z pierwszych biskupstw w Polsce i dużym mieście, od wieków istniały liczne kościoły, wyróżniające się wielkością i dekoracją. Powstawały one przez wieki, ale najsilniejszy rozwój w początkach państwa polskiego nastąpił w okresie średniowiecza. Celem artykułu jest zaprezentowanie zachowanych do dzisiaj we Wrocławiu portali głównych, prowadzących do największych kościołów wrocławskich z okresu XIV w., jako tych, które znacznie wyróżniają się formą i wielkością. Przedstawiono portale katedry wrocławskiej pw. św. Jana Chrzciciela, kolegiaty pw. Świętego Krzyża i kościołów: Najświętszej Marii Panny na Piasku, św. Elżbiety oraz św. Marii Magdaleny. Są to monumentalne budowle, do dziś reprezentacyjne i podziwiane, choć ich portale pozostają często niezauważane. Portale główne są elementami nie tylko dekorującymi te wspaniałe gmachy, lecz także pełnią ważną funkcję - głównego wejścia do przestrzeni sakralnych. Im też poświęcano wiele uwagi i starań podczas budowy. Niejednokrotnie także po ukończeniu całego obiektu były uzupełniane lub rozbudowywane o kruchty. Podkreślały prestiż świątyni i pozycję duchowieństwa w statusie społecznym. Nie można również zapomnieć, że portal, jako brama, miał duże znaczenie symboliczne, zwłaszcza w średniowieczu, gdy symbolika chrześcijańska przeżywała złoty okres. Portal symbolizował wejście do królestwa niebieskiego, a także samego Chrystusa. Przekroczenie bramy traktuje się jako akt przejścia do nowego życia czy na inny poziom egzystencji. Portal rozgranicza dwie przestrzenie wewnętrzną i zewnętrzną, sakralną i świecką. Przed portalem katedry św. Jana Chrzciciela odbywały się sądy biskupie, ogłaszano wyroki i klątwy. Przed głównym portalem katedry w 1261 r. komisja papieska nałożyła klątwę na księcia Bolesława Rogatkę, a w 12S4 prawdopodobnie z tegoż miejsca biskup Tomasz II rzucił klątwę na Henryka IV Probusa.

EN

Wroclaw, one of the first bishoprics in Poland and a large town, since centuries past has numerous churches distinguished by their size and decoration. They originated through the ages and their greatest development took place in the Middle Ages. The aim of this paper is to present main portals, surviving to the present, leading into the largest Wroclaw churches from the 14,h century as those which are distinguished in form and size. Portals of the following edifices have been presented - the Wroclaw Cathedral of St John the Baptist, the Collegiate Church of the Holy Cross, the Church of the Holy Virgin Mary on Piasek (on the Sand), and the Church of St Mary Magdalen. These are monumental buildings, representative and admired to the present day, although their portals remain unnoticed. The main portals are not only elements decorating these magnificent buildings but they also perform an important function - the main entrance into the sacred space. A great deal of attention and effort was devoted to them during their construction. Often, also after the con-struction of the whole building was finished they were developed or extended by a vestibule. They stressed the prestige of the sanctuary and position of the clergy in the social status. The main Gothic portals in Wroclaw churches constitute a magnificent example of diversity in the art of 14lh century stone-masonry. The artists created unique works of art, although they were based on the same architectonic and decorative elements and a similar geometric form. However, it is characteristic that in the context of the whole edifice at present they do not seem so magnificent and often remain unnoticed by passers-by notwithstanding numerous ornamentation. This may result from the narrowness of streets before the church front or the lack of renovation. Due to their scale many times exceeding the scale of man they must have seemed overwhelming. Created of light sandstone they contrasted with the red colour of bricks of which the whole elevation was constructed - in this way the main entrance was clearly visible. It is probable that the main entrances were painted in colours. Also the portals were distinguished through sculptured decoration while the windows lacked sculptures and other elements. The cathedral portal - in plans at least -had a very rich sculptural and architectonic decoration which in the other examples presented was slightly less conspicuous, however in each example it is possible to perceive a clear regard for composition and detail, even the most modest. Of course their splendour far from being as sumptuous as that of the French and German cathedral portals, but they do not lack plasticity and depth - deep mouldings cleaving into the thick walls, pinnacles, sculptures - also in the jambs, tracery blinds, canopies. All this allows them to become magnificent works of art and they may testify to the splendour of the objects which they decorate.

5

Co tam, panie, w internecie?

Przywara J.

Geodeta : magazyn geoinformacyjny

|

2004

|

nr 7

30--31

6

Perspektywiczne portale XIII-wiecznych kościołów śląskich

Kozaczewska-Golasz H.

Architectus

|

2002

|

Nr 2(12)

9--24

EN

Perspective portals are portals with widely splayed jambs, which could be formed in various ways. In up-to-date estimations of these portals sculptured forms played the most important role, architectonic forms were less important. An analysis of the architectonic shaping of the portals carried out by the author, and especially their horizontal cross-sections, allowed presenting their development throughout the 13lh century. An offset portal with small columns of a large diameter was the initial form at the beginning of the century. New elements appeared around 1230, endowing the portals with early-Gothic features. More and more varied moulding of the jambs, using convex and concave forms, before the end of the 13lh century led to the emergence of perspective portals of two arrangements. One of them was a continuation of the offset portal development, with columns. The other was a new portal arrangement in which the offset form disappeared - the jambs were created by several elements standing along an outspreading line, placed on a common plinth of a diagonal line and joined by a common moulding.

PL

Do XII wieku był stosowany jeden typ portalu uskokowego z kolumienkami [3], [23], [24]. Jego najwspanialszym przykładem jest portal ołbiński we Wrocławiu, pokryty dodatkowo dekoracją rzeźbiarską o motywach geometrycznych, roślinnych, zwierzęcych i postaci ludzkich (ryc. 1). Wiek XIII przyniósł ogromną różnorodność portali. Zrezygnowano w zasadzie z dekoracji rzeźbiarskiej ościeży i archiwolty, pozostawiając ją na głowicach i tympanonach. W nowy sposób zaczęto kształtować ościeża i archiwolty za pomocą elementów architektonicznych - wałków i wklęsków. Dwadzieścia portali, na których podstawie autorka prowadziła analizy pochodzi po połowie z kościołów miejskich i wiejskich. Niektóre obiekty mają późne wzmianki historyczne, bo pochodzące dopiero z początku XIV wieku. Ocena czasu powstania budowli oraz znajdujących się w nich detali architektonicznych jest często subiektywna. Portale kościołów wiejskich, powstałych w 3. lub 4. ćwierci XIII w., mogły powtarzać formy nieistniejących już wcześniejszych portali kościołów miejskich parafialnych i zakonnych. W dotychczasowych opracowaniach szczególną uwagę zwracano na formy rzeźbiarskie, a rozczłonkowanie architektoniczne trakto-wano bardzo ogólnie. Formy rzeźbiarskie nie stanowią dostatecznej podstawy do datowania. Z tego powodu autorka poddała analizie formy architektoniczne i podjęła próbę przedstawienia ich typologicznego rozwoju w ciągu XIII wieku, niezależnie od ich dotychczasowego datowania. Za podstawę przyjęto przekroje ościeży oraz zasady ich kształtowania. Formy baz, dekoracje głowic, tympanonów, a także ościeży i archiwolt stanowią uzupełnienie kompozycji architektonicznej.