Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Methodology of historical underground objects inventory surveys – contribution

Ochałek A., Jabłoński M., Lipecki T., Jaśkowski W.

Geoinformatica Polonica

|

2018

|

T. 17

43--51

EN

Geodetic surveys are used in an inventory of a lot of industries, including documentary of historic objects. One of the hardest historic objects that need to be inventoried are underground ones. Observations of rock mass movements and their consequences are very crucial issues, especially in the aspect of protection of historical objects, therefore it is needed to implement special methods (especially non-invasive) and specialist protection. In Poland there are few underground UNESCO mines and a lot of other objects of historical importance, for example built by Nazi Germans. Authors describe the following measurement methods: tacheometric surveys, terrestrial laser scanning (TLS), leveling and as supporting methods: Airplane Laser Scanning (and its product: LIDAR), Global Positioning System and satellite images or geophysics methods. There were inventory surveys conducted in Project Riese (German form – Giant) in Góry Sowie, Central Sudetes (Poland), is the biggest mining and building project of Second World War Germany. Until today, due to the lack of documentation, the purpose of these construction is uncertain. There are only hypothesis rather than facts. Currently, six underground complexes– Osówka, Włodarz, Soboń, Rzeczka, Jugowice, Gontowa, Książ Castle are discovered in the area of Góry Sowie. There are some speculations that all complexes were supposed to be combined. Some of the researchers of Góry Sowie secrets claim that kilometers of tunnels are still able to be discovered in the future. During the inventory the combination of classical measurements technologies and modern surveys methods were used – terrestrial laser scanner, tacheometry and GNSS measurements. Authors used collected data to analyze geometrical relations between objects Complex underground and ground of Osówka. This allowed to verify location of objects in relations to each other which was not previously presented in research. Many sections and profiles of excavations, sketches and maps were made.

PL

Procesy zachodzące w górotworze wymagają, aby każdy podziemny obiekt podlegał inwentaryzacji i kontroli. Na szczególną uwagę zasługują przede wszystkim historyczne i zabytkowe obiekty wydrążone pod ziemią, które powinny być objęte ochroną i działaniami umożliwiającymi ich rewitalizację, czy udostępnienie dla turystów. Ochrona tego typu abytków wymusza kompleksowe podejście do problemów ich zabezpieczania i stosowanie różnego rodzaju metod inwentaryzacji, przede wszystkim ze względu na ich zazwyczaj i niepowtarzalny charakter. W Polsce znajduje się kilka podziemnych kopalni wpisanych na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO oraz obiektów ważnych pod względem historycznym, np. wybudowanych przez Niemców w czasie drugiej wojny światowej. Proces inwentaryzacyjny takich obiektów opiera się na kilku ważnych aspektach, m.in.: rozpoznaniu warunków geotechnicznych i hydrogeologicznych otaczającego obiekt górotworu, badaniu konwergencji i deformacji, przy dokładnej analizie zależności geometrycznych obiektu. Inwentaryzacja oraz badania deformacji górotworu i powierzchni terenu prowadzone są na podstawie obserwacji wykonanych metodami geodezyjnymi. Podstawowymi pomiarami stosowanymi pod ziemią są: precyzyjna niwelacja geometryczna oraz metody precyzyjnej poligonizacji, zazwyczaj wzmacniane pomiarem giroskopowym. Ważnym aspektem jest wykorzystanie technologii naziemnego skaningu laserowego w inwentaryzacji obiektów podziemnych oraz pomiary wspomagające tę technologie, takie jak: ALS, statyczne pomiary GNSS, klasyczna tachimetria czy badania geofizyczne. Dzięki pomiarom inwentaryzacyjnym wizualizacji podziemnych obiektów kompleksu „Riese” w Górach Sowich, opartych głównie na technologii skaningu laserowego, zebrano potężny materiał do analizy. Pomiary zostały wykonane zarówno w sztolniach ogólnodostępnych lub częściowo dostępnych dla ruchu turystycznego (Osówka, Rzeczka, podziemia Zamku Książ), jak i niedostępnych (Jugowice, Soboń). W ramach prac kameralnych dokonano przede wszystkim rewizji zależności geometrycznych wyrobisk w Podziemnym Mieście Osówka (największym z kompleksów Riese) oraz okolicznych obiektach naziemnych, stworzono liczne plany, rzuty i przekroje każdego z inwentaryzowanych obiektów, które porównano i zweryfikowano z materiałami archiwalnymi. Ponadto stworzono trójwymiarowe modele Kasyna oraz Siłowni (naziemne obiekty Osówki).

2

Modular measurement system for mine shaft inventory

Jaśkowski W.

Archives of Mining Sciences

|

2010

|

Vol. 55, no 1

81-90

EN

The present condition of mining sector in Poland requires taking into consideration financial criteria in activity of all mine specialties. In mine surveying measurements it leads to apply the modern, more efficient and more safe techniques and methods of observations. The idea of modular measurement system for mine shaft inventory, presented in the paper, is based on the application of profilographs, lasers and electromagnetic rangefinders. The system being constructed by the author allows to make out full inventory of a shaft lining at total automation of observations.

PL

Aktualna sytuacja w górnictwie polskim, wymaga uwzględniania kryteriów ekonomicznych w działaniu wszystkich specjalności górniczych. W geodezyjnych pomiarach szybów górniczych prowadzi to do stosowania nowych, bardziej wydajnych, bezpiecznych technik i metod pomiarów. Prezentowany w artykule Modularny System Pomiarowy opiera się na zastosowaniu profilografów, laserów oraz dalmierzy elekromagnetycznych. Efekty ekonomiczne zastosowań tych nowych technik wynikają głównie ze skrócenia czasu wyłączenia szybów górniczych z produkcji na czas pomiarów oraz wykonywania pomiarów etapami, dostosowanych czasowo do możliwości udostępnienia szybów. Zbudowany przez autora system pozwala na wykonanie pełnej inwentaryzacji rury szybowej przy całkowitej automatyzacji pomiarów. Głównymi elementami tego systemu są: - dalmierze elektrooptyczne z możliwością ciągłego pomiaru długości i zapisu uzyskanych danych z wielu urządzeń jednocześnie na rejestratorze (komputerze przenośnym), - laserowo-komputerowy system detekcji wiązki laserowej, - inklinometr szybowy z komputerową rejestracją przemieszczeń, Połączenie tych wszystkich urządzeń w różnych układach konfiguracyjnych pozwala na uzyskanie następujących zestawów pomiarowych. a) Zestaw do pomiaru rozstawu czołowego i bocznego między prowadnikami szybowymi, odległości między dźwigarami, domiarów do obudowy, wartości luzów prowadniczych oraz wartości odstępów ruchowych między naczyniami i uzbrojeniem szybu (Rys. 1). b) Zestaw do określania pionowości i prostoliniowości prowadników szybowych wykorzystujący laserową pionową prostą odniesienia i urządzenie do detekcji wiązki laserowej (Rys. 4 i Rys. 6). c) Inklinometr szybowy do określania prostoliniowości ciągów prowadniczych (Rys. 7). d) Zestaw do pomiaru przekrojów poziomych rury szybowej i uzbrojenia szybu (Rys. 8). Zastosowanie systemu pozwala na wykonanie następujących pomiarów niezbędnych przy inwentaryzacji szybu: - pomiary prostoliniowości i pionowości prowadników szybowych, - pomiary rozstawów czołowych i bocznych między prowadnikami i dźwigarami, - pomiary odległości między prowadnikami a obudową szybu, - pomiary odstępów ruchowych między uzbrojeniem szybu a klatką szybową. W referacie zaprezentowane zostały również wyniki badań praktycznego zastosowania systemu w pomiarach szybowych. Modularny system pomiarowy ze względu na swoją uniwersalność może być stosowany również w innych pracach geodezyjnych tj. pomiary jezdni podsuwnicowych, pomiary inwentaryzacyjne szybów dźwigowych.

3

Applications of laser distancemeters DISTO to control surveys of mine headings

Jaśkowski W.

Geodezja / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2006

|

T. 12, z. 1

13-22

EN

The paper explores the potential applications of laser distancemeters DISTO plus to control surveys of mine shafts and of a laser scanner engineered at the Department of Mine Surveying AGH-UST, used for measuring horizontal and vertical cross-sections of the galleries. Distancemeters measure the distance from the controlled objects and register the measurement data on a disc in a portable computer with the frequency about 0.5 Hz. The developed methodology enables a fully automatic data acquisition, analytical processing and graphic display.

PL

W artykule przedstawiono możliwości zastosowania dalmierzy laserowych DISTO plus w pomiarach inwentaryzacyjnych szybów górniczych oraz zbudowany w Katedrze Geodezji Górniczej AGH skaner laserowy do pomiaru przekrojów poziomych i pionowych wyrobisk. Zastosowane w tych pomiarach dalmierze rejestrują odległości do inwentaryzowanych obiektów na dysku komputera przenośnego z częstotliwością około 0,5 Hz. Opracowana metodyka pomiarów pozwala na automatyzację zarówno uzyskiwania, jak i opracowania analitycznego i graficznego wyników pomiarów.

4

Pomiary inwentaryzacyjne szybów kopalnianych

Pielok J.

WUG : bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska w górnictwie

|

2004

|

nr 9

3-12

PL

Publikacja zawiera omówienie podstawowych przepisów regulujących obowiązki uprawnionego mierniczego górniczego w zakresie pomiarów inwentaryzacji szybów kopalnianych. Wraz z przeprowadzeniem analizy dokładności opisane zostały różne metody pomiarów inwentaryzacyjnych stosowanych w Polsce i za granicą. Porównawcze zestawienie błędów wyznaczenia punktów osnowy oraz położenia szczegółów sytuacyjnych w analizowanych przekrojach szybu mogą stanowić podstawę doboru odpowiedniej metody pomiarowej, gwarantującej spełnienie warunków zawartych w przepisach górniczych.

EN

This publication contains a discussion of the basic regulations that govern the duties of a cerified mine surveyor as regards the inventory surveying for mine shafts. Along with a study of accuracy described have been various methods of inventory surveying applied in Poland and abroad. A comparative tabulation of the errors made in determining the surveying base and the position of location details in the shaft cross-sections under study may provide grounds for the choice of an appropriate surveying method that ensures the meeting of the terms and conditions covered by the relevant mining regulations.

5

Zastosowanie trójwymiarowego skanera laserowego do pomiarów inwentaryzacyjnych różnych obiektów

Mirek G.

Czasopismo Techniczne. Środowisko

|

2002

|

R. 99, z. 2-Ś

121--126

EN

The paper presents structure, operation rules and specifications of 3D laser scanner. Suitable accuracy, fast and simple measurement makes 3D laser scanner very effective tool not only for surveyors but many other engineers. It enable to create accurate and complete 3D models of highly detailed objects. Practical usage in surveying, environment engineering, architecture and industry possibilities were described.