Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Municipal waste management as a polycentric system – the example of Poland

Ciechelska Agnieszka, Kusterka-Jefmańska Marta, Zaremba-Warnke Sabina

Ekonomia i Środowisko

|

2022

|

nr 4

76--90

EN

In developed countries, the main burden of waste management rests on the organised (formalised) and massive municipal waste management system. The functioning of these systems is regulated by legislation at the local, national, and international levels. At the same time, some waste fractions are entirely or partially excluded from this system (e.g. bulky waste, second-hand clothing, food, green waste, or metals). As in developing countries, they are partially managed through informal undertakings, the organisation of which, including the mode of operation, scale, or spatial coverage, are diversified. The formal system is organised hierarchically and strictly regulated by law. On the other hand, informal activities are governed by terms and conditions or sets of everyday rules. Thus, municipal waste management in developed countries forms a complex mosaic of activities, organisations and institutions that contribute to reducing waste and its nuisance. The paper aims to determine whether waste management systems in developed countries have the characteristics facilitating the achievement of the benefits resulting from a polycentric management system. The analysis was conducted using the Polish waste management system as an example. For this purpose, a Theoretical Model for the Commons (Carlisle & Gruby, 2019) was used.

XX

W krajach rozwiniętych główny ciężar gospodarki odpadami spoczywa na zorganizowanym (sformalizowanym) i masowym systemie gospodarki odpadami komunalnymi. Funkcjonowanie tych systemów regulowane jest przepisami prawnymi na poziomie lokalnym, krajowym i międzynarodowym. Jednocześnie niektóre frakcje odpadów są całkowicie lub częściowo wyłączone z tego systemu (np. odpady gabarytowe, odzież używana, żywność, odpady zielone, czy metale). Są one, podobnie jak w krajach rozwijających się, częściowo zagospodarowane w drodze nieformalnych działań. Organizacja, sposób funkcjonowania, skala czy zasięg przestrzenny tych działań jest bardzo różny. Cały system formalny jest zorganizowany w sposób hierarchiczny i ściśle regulowany przepisami prawnymi. Natomiast działania nieformalne podlegają regulaminom lub zestawom reguł. Tym samym gospodarka odpadami komunalnymi w krajach rozwiniętych tworzy skomplikowaną mozaikę działań, organizacji i instytucji przyczyniających się do redukcji odpadów oraz ich uciążliwości. Celem artykułu jest określenie, czy systemy gospodarki odpadami w krajach rozwiniętych posiadają cechy, które pozwalają na osiągnięcie korzyści, jakie niesie policentryczny system zarządzania. Analizę przeprowadzono na przykładzie Polski. W tym celu wykorzystano Theoretical Model for the Commons (Carlisle & Gruby, 2019).

2

Towards the Cracow Metropolis – a dream or a reality? A selected issues

Gyurkovich M., Sotoca A.

Technical Transactions

|

2018

|

Vol. 115, iss. 2

5--25

EN

Cracow, the former capital of Poland and currently the second-largest Polish city, dreams of becoming the most important metropolis – not only of the Lesser Poland region, but also of the entire southern and south-eastern part of Poland. This paper, based on long-term research and field studies, also refers, in part, to the “Model of the Spatial Structure of Cracow” research programme, which was conducted at the Institute of Urban Design of the CUT under the guidance of M. Gyurkovich with collaboration with A. Sotoca, between October 2016 and July 2017. This is the background against which the selected issues of spatial transformations that took place within the city limits and that influence the urban morphology of Cracow, will be presented against. The type of spatial structure that can currently be observed in Cracow, does not bring to mind an association with the urban form of a European Metropolis. Can the contemporary attempts to create a polycentric urban organism- that can compete with other, well-organised ones, internationally, ever be successful? Will the dream of the Cracow Metropolis ever come true?

PL

Kraków, była stolica Polski i obecnie drugie polskie miasto, marzy o staniu się najważniejszą metropolią nie tylko regionu Małopolski, ale także całej południowej i południowo-wschodniej Polski. Niniejszy artykuł, oparty o długotrwałe badania i studia terenowe, również odnosi się częściowo do programu badawczego „Model Struktury Przestrzennej Krakowa”, opracowanego w Instytucie Projektowania Urbanistycznego PK pod kierunkiem M. Gyurkovicha przy współpracy z A. Sotocą między październikiem 2016 a lipcem 2017 roku. Stanowi on tło, na którym będą prezentowane wybrane zagadnienia przekształceń przestrzennych, które miały miejsce w obrębie miasta, i które wywierają wpływ na morfologię urbanistyczną Krakowa. Rodzaj struktury przestrzennej, który można obecnie zaobserwować w Krakowie, nie wywołuje konotacji z formą urbanistyczną Europejskiej Metropolii. Czy współczesne próby stworzenia policentrycznego miejskiego organizmu, który mógłby konkurować z innymi, dobrze zorganizowanymi miastami na płaszczyźnie międzynarodowej mogą zakończyć się powodzeniem? Czy marzenie o Krakowskiej Metropolii kiedykolwiek się spełni?

3

Is the polycentrism a desirable feature in the construction of sustainable residential environments? : revisiting its conceptualization from the travel-to-work perspective: an analysis for the biggest metropolitan areas in Spain

Marmolejo Duarte C., Ruiz Estupiñán N., Tornés Fernández M.

Środowisko Mieszkaniowe

|

2013

|

nr 11

99--108

EN

The urban form is an important issue on explaining quality of life or housing environments, since it has implications in terms of social, environmental and economic aspects. In this paper, taking as case study the seven biggest metropolitan areas in Spain, we explore whether urban form, understood as polynucleation (morphological) is related to polycentricity (functional) understood as the level of interconnections depicted by journey-to-work mobility. We found a high correlation between the morphological and functional sides of polycentrism, nonetheless, polycentricity succeed in understanding the kind of relations among subcenters, namely it permits to foreseen the kind of transportation systems needed in each of the studied cities. In terms of social, economic and environmental sustainability, it is exposed the discussion on whether a high level of polynucleation and interlinking would be more desirable in the construction of the house of tomorrow.

4

Przestrzeń miasta przyszłości. Programy i utopie

Wantuch-Matla D.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2012

|

R. 109, z. 1-A/2

287--293

PL

Artykuł jest próbą krótkiej refleksji nad przyszłością przestrzeni miejskiej w ujęciu złożonych procesów cywilizacyjnych i nowych tendencji w ewolucji współczesnych metropolii. Specyfika czasów, w których żyjemy, wirtualizacja rzeczywistości, polaryzacja społeczna każą oglądać postępujące przeobrażenia struktur miejskich w szerszym świetle. W XX wieku ludzkość weszła w stadium nazwane przez Zygmunta Baumana stanem płynnej nowoczesności. W tych chwiejnych realiach próbujemy doszukać się prawidłowości, pozwalających zapanować nad dynamicznie rozwijającymi się miastami. Czy wobec zjawiska postępującej urbanizacji powinniśmy dojrzeć w tym procesie potencjał nowych układów urbanistycznych? Czy takie podejście oznacza kapitulację czy też otwartość wnoszącą nowe wartości wraz z nowymi metodami planowania przestrzennego? Jeśli przyszłością miast jest ich policentryczność, jakie przeobrażenia czekają ich przes

EN

The article is an attempt to reflect on the future of urban space from the perspective of complex civilisation processes and new trends in the evolution of modern metropolis. The uniqueness of our times, virtualisation of reality and social polarization make us observe the ongoing transformation of urban structures in broader light. In the 20th century the humankind entered a stage called by Zygmunt Bauman a state of liquid modernity. In these fragile realities we endeavour to find regularities that would enable us to control the dynamically developing cities. Should we then – while facing the phenomenon of developing urbanisation – see in that process the potential for new urban layouts? Does this approach mean surrender or being receptive to new values along with new methods of spatial planning? If the future of cities is their polycentrism, what sort of transformation awaits their public space? To what extent do the modern development strategies border on utopia?

5

Czy policentryzm wywiera wpływ na zjawisko niekontrolowanego rozrostu miast w hiszpańskisystemie metropolitalnym?

Marmolejo C., Masip J., Chica E.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2012

|

R. 109, z. 1-A/1

493--506

PL

Propagowanie policentryzmu stało się kamieniem milowym w polityce planowania miast i regionów, dlatego też badania w tym zakresie stanowią istotny element współczesnych programów naukowych. W niniejszym artykule staramy się dociec, w jakim stopniu policentryzm wzmógł się w głównych metropolitalnych obszarach H iszpanii na przestrzeni ostatnich piętnastu lat. Wykorzystujemy w nim modele parametryczne, które pomogą nam analizować zarówno wpływ subcentrów na rozmieszczenie ludności w określonym czasie, jak i zmiany odsetka liczby ludności w subcentrach. Wyniki badań wskazują na to, iż terytoria o charakterze nie-centralnym/subcentralnym znacząco zwiększają swój udział w koncentracji liczby ludności. Subcentra oraz ich pierwszy pas również zwiększają swój udział, jednak w umiarkowanym stopniu. Ogólnie rzecz ujmując, niekontrolowany rozrost miast wygrywa bitwę z policentryzmem. Niemniej jednak wśród metropolii panują dość rozbieżne wzorce, jako że większość metropolii monocentrycznych, takich jak Madryt czy Sewilla, staje się jeszcze bardziej monocentryczna za sprawą ekspansji swoich głównych centrów, natomiast większość metropolii policentrycznych, na przykład Barcelona i Walencja, staje się coraz bardziej policentryczna.

EN

The promotion of polycentrism has become in a milestone in urban and regional planning policies, for that reason its study is fairly present contemporary research agendas. I n this paper we explore in which degree polycentrism has been reinforced in the main metropolitan areas in Spain in the course of the last 15 years. I n so doing, we use parametric models to analyse both the influence of subcentres on the distribution of population at different points of time, and analyse the changes on the population share of subcentres. R esults suggest that, in general, non central/subcentral territories are vigorously increasing their share on the population concentration, at the time that subcentres and their first belt do also increase their share but in a moderate way. I n general urban sprawl is gaining the battle to polycentrism. Nonetheless the patters among metropolises are quite divergent, since mostly monocentric metropolises, such a Madrid or Seville, are becoming more monocentrical due the expansion of their main centre, and mostly polycentric metropolises such a Barcelona and Valencia are becoming more polycentrical.