W artykule przedstawiono wyniki porównawczych badań tribologicznych kompozytów POM w skojarzeniu ślizgowym ze stalą 40 HM (42CrMo4 wg normy DIN) w warunkach tarcia technicznie suchego. Kompozyt POM wykonano na osnowie Tarnoformu 300 w Zakładach Azotowych w Tarnowie-Mościcach S.A. Obejmowały one odmiany ślizgowe (z dodatkiem: kredy, dwusiarczku molibdenu, kauczuku silikonowego, proszku PTFE), odmiany wzmocnione (z dodatkiem włókna szklanego i krokulek szklanych) oraz odmiany o podwyższonej udarności (z dodatkiem kauczuku RPU i mikroproszku UHMW-PE). Jako materiał odniesienia przyjęto Tarnoform300 NT - niemodyfikowany. Badania prowadzono na tribometrze o schemacie pary ślizgowej typu „pin on disk" w jednakowych dla wszystkich skojarzeń warunkach tarcia: nacisk jednostkowy p =1 MPa, prędkość ślizgania v =1 m/s. Przeciwpróbki stalowe po obróbce cieplnej wykazywały twardość w zakresie 41-43 HRC, a powierzchnia ślizgowa (na obwodzie tarczy po szlifowaniu miała chropowatość o parametrze Ra = 0,8š0,02 žm (mierzonej prostopadle do śladów obrobi - wzdłuż tworzących tarczy). W badaniach określono wartość współczynnika tarcia poszczególnych skojarzeń oraz intensywność zużycia liniowego polimerowych próbek. Wyniki badań wykazały znaczące polepszenie właściwości tribologicznych niektórych kompozytów na osnowie Tarnoformu300 w stosunku do jego odmiany niemodyfikowanej.
EN
The results of comparative tribological TESTING of POM composites bearing against 40HM steel (42CrMo4 ace. to DIN) under dry friction conditions are presented in this paper. The POM composites tested were manufactured using Tarnoform300 (make of Zaktady Azotowe Tarnow-Mościce) as base material. These included sliding variants (with the addition of chalk, molybdenum disulphide, silicone rubber, PTFE powder), reinforced variants (with fibre glass or glass micro-balls), and variant with enhanced impact resistance (TPU rubber and UHMW-PE micropowder). Tarnoform300 NT without modification was accepted as reference material. The investigations were carried out using a "pin on disk" tribometer apparatus under the same friction conditions: pressure p=1 MPa; sliding velocity v=1,5 m/s. Q & T counterspecimens of 41 to 43 HRC hardness with circumference sliding surface finished to Ra=0.8 š 0.02 žm (measured perpendicularly to the machining texture: along the generating line of the disk) were employed. The coefficient of friction and linear wear rate were determined during the investigations. The results showed considerable rise of the frictional properties of some of the tested Tarnoform300 based composites when compared to the properties of the base material.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.