Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Krzem dla nowej energetyki

Bańkowski Bartosz

Energetyka Cieplna i Zawodowa

|

2023

|

Nr 4

68--72

PL

Na czym ma opierać się racjonalna i skuteczna transformacja energetyczna? Jaki model działania powinien przeważać w przemyśle i biznesie? Co przyniesie połączenie wydobycia własnych surowców i ich przetwórstwa z zastosowaniem nowoczesnych technologii produkcji, kluczowych dla energetyki urządzeń? Przeanalizujmy to na podstawie najpospolitszego pierwiastka - krzemu.

2

On the criticality of minerals otherwise. New approach taking into account cultural, social and historical factors

Szamałek Krzysztof, Zglinicki Karol, Mazurek Sławomir

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2022

|

T. 38, z. 1

5--16

EN

The importance and the role of minerals in the economy of a country or the world is highlighted by the use of the following terms: scarce mineral, critical mineral, and strategic mineral. The validity of the raw material in the economic processes and knowledge about the sources of its acquisition, access barriers, and the shaping of prices on the domestic and international market allow the development of an action strategy. The strategy must take into account the objective of the action, time horizon, the kind of the instruments that need to be used, and the scope of international cooperation. The importance of the raw material for the country is not only the volume of turnover and volume of production obtained thanks to its application. There are also historical, cultural and social reasons for its importance. The authors present arguments for another meaning of the term – mineral criticality. They also point out the linguistic differences between the term “criticality” in Polish and English. They propose to consider water, medicinal raw materials, some rock resources and amber as critical raw materials for various reasons.

PL

Znaczenie i rola kopalin w gospodarce kraju lub świata przejawia się w stosowaniu różnych określeń: „kopalina deficytowa”, „kopalina krytyczna”, „kopalina strategiczna”. Ważność surowca w procesach gospodarczych oraz wiedza o źródłach jego pozyskiwania, barierach dostępu, kształtowaniu się cen na rynku krajowym i zagranicznym pozwalają na opracowanie strategii działania państwa. Strategia musi uwzględniać cel działania, horyzont czasowy, rodzaj instrumentów koniecznych do wprowadzenia i stosowania oraz zakres współpracy międzynarodowej. Znaczenie surowca dla kraju wynika nie tylko z wielkości obrotów surowcem i wielkość produkcji uzyskanej dzięki jego wykorzystaniu. Określa to również jego znaczenie ze względów historycznych, kulturowych i społecznych. Autorzy przedstawiają argumenty przemawiające za innym znaczeniem terminu „krytyczność surowców mineralnych”. Wskazują również na różnice językowe pomiędzy znaczeniem terminu „krytyczność” w języku polskim i angielskim. Proponują, aby za surowce krytyczne z różnych względów uznać wodę, surowce lecznicze, niektóre surowce skalne czy bursztyn.

3

Nowa metodyka wyznaczania surowców kluczowych, strategicznych i krytycznych dla polskiej gospodarki

Galos Krzysztof, Lewicka Ewa, Burkowicz Anna, Guzik Katarzyna, Kamyk Jarosław, Kot-Niewiadomska Alicja, Szlugaj Jarosław

Przegląd Geologiczny

|

2021

|

Vol. 69, nr 10

654--665

EN

The paper presents a proposal for methodology of designation of the key, strategic and critical minerals, important for the mineral security of Poland. The authors proposed a comprehensive methodology for analysis of 148 individual minerals. When determining the key minerals, a criterion of average value of their annual consumption in Poland in the last decade (2009-2018) was adopted. This approach also regards to the general tendency of consumption of a given mineral and the net import reliance index. To determine strategic minerals, a two-stage analysis was performed, i.e. the identification of potentially strategic minerals that are indispensable for the sectors defined as crucial for the country’s economic security (based on an expert assessment), and – from among them – establishment of the list of strategic minerals on the basis of criteria of the average consumption value in recent years and the net imports reliance. For the identification of critical minerals, the methodology developed for the European Union with some significant modifications was adopted: all the minerals previously classified as key and/or strategic were granted the status of high economic importance in Poland, with disregarding of EU’s evaluation of the value of economic importance (EI) indicator. The second EU index – the supply risk index (SR) – for the determination of the critical minerals for Poland – was slightly reduced from 1.0 to 0.9. Based on the analysis conducted, three lists comprising 42 key, 24 strategic and 17 critical minerals indispensable for the Polish economy development were proposed. Identification of these minerals is of fundamental importance for further works on the Mineral Policy of Poland.

4

Czysta i neutralna klimatycznie planeta a surowce mineralne w UE

Karaś Henryk

Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering

|

2020

|

R. 58, nr 4

47--58

PL

Przedstawiono kierunki działania UE w ważnej dla rozwoju gospodarki dziedzinie, jaką są surowce mineralne i ich pozyskiwanie. Przełom w UE nastąpił dopiero w 2008 roku z chwilą ogłoszenia Nowej Polityki Surowcowej (NPS) i jej prezentacji w Brukseli. Dostrzeżono wieloletnie zaniedbania organów UE w dziedzinie braku nakładów na badania i rozwój w przemyśle wydobywczym w kolejnych programach innowacyjnych realizowanych przez UE. Zmiany na rynku globalnym pod koniec XX wieku spowodowały wysokie uniezależnienie gospodarki UE od importu wielu surowców [1, 2]. Przyjęty do realizacji plan NPS zawierał dziesięć działań obejmujących organy UE, kraje członkowskie oraz przemysł wydobywczy. W latach 2011–2012 pojawił się program nakierowany na wzmocnienie polityki surowcowej o nazwie EIP on RM – partnerstwo innowacyjne w surowcach. Jego efektem było także zwiększenie nakładów na działania w obszarze gospodarki w obiegu zamkniętym. Nowy program innowacyjny Horyzont Europa planowany na lata 2021–2027 przewiduje również ważną rolę dla surowców w dziedzinie rozwoju czystej energii i wdrażania zasad „zielonego ładu”, co ma wpłynąć na ograniczenie zmian klimatycznych w UE do 2050 roku [3]. Zasady „zielonego ładu” UE mają być wzorem do naśladowania dla innych krajów/kontynentów świata.

EN

The directions of EU activities in the field of mineral resources and their extraction, which are important for the development of the economy, are presented herein. The breakthrough in the EU came in 2008 with the announcement of the new Raw Materials Policy (RMP) and its presentation in Brussels in 2007. The long-term negligence of the EU authorities in terms of the lack of investment in research and development in the extractive industry in successive innovation programs implemented by the EU has been noticed. Changes in the global market at the end of the 20th century made the EU economy highly dependent from the import of many raw materials [1, 2]. The RMP plan adopted for implementation included 10 activities covering the EU bodies, member states and the mining industry. In the following years (2011–2012), a program aimed at strengthening the raw materials policy, called EIP on RM – innovative partnership on raw materials, appeared. It also resulted in an increase in expenditure on activities in the area of circular economy. The new innovation program Horizon Europe planned for 2021–2027 also provided for the important role of raw materials in the field of clean energy development and the implementation of the principles of the “green deal” , which is expected to reduce climate change plan in the EU by 2050 [3]. It is assumed that the principles of the EU’s “green deal” are to be a model for other countries / continents of the world to follow.

5

Clean and climate neutral planet and mineral resources in the EU

Karaś Henryk

Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering

|

2020

|

R. 58, nr 4

35--46

EN

The directions of EU activities in the field of mineral resources and their extraction, which are important for the development of the economy, are presented herein. The breakthrough in the EU came in 2008 with the announcement of the new Raw Materials Policy (RMP) and its presentation in Brussels in 2007. The long-term negligence of the EU authorities in terms of the lack of investment in research and development in the extractive industry in successive innovation programs implemented by the EU has been noticed. Changes in the global market at the end of the 20th century made the EU economy highly dependent from the import of many raw materials [1, 2]. The RMP plan adopted for implementation included 10 activities covering the EU bodies, member states and the mining industry. In the following years (2011–2012), a program aimed at strengthening the raw materials policy, called EIP on RM – innovative partnership on raw materials, appeared. It also resulted in an increase in expenditure on activities in the area of circular economy. The new innovation program Horizon Europe planned for 2021–2027 also provided for the important role of raw materials in the field of clean energy development and the implementation of the principles of the “green deal” , which is expected to reduce climate change plan in the EU by 2050 [3]. It is assumed that the principles of the EU’s “green deal” are to be a model for other countries / continents of the world to follow.

PL

Przedstawiono kierunki działania UE w ważnej dla rozwoju gospodarki dziedzinie, jaką są surowce mineralne i ich pozyskiwanie. Przełom w UE nastąpił dopiero w 2008 roku z chwilą ogłoszenia Nowej Polityki Surowcowej (NPS) i jej prezentacji w Brukseli. Dostrzeżono wieloletnie zaniedbania organów UE w dziedzinie braku nakładów na badania i rozwój w przemyśle wydobywczym w kolejnych programach innowacyjnych realizowanych przez UE. Zmiany na rynku globalnym pod koniec XX wieku spowodowały wysokie uniezależnienie gospodarki UE od importu wielu surowców [1, 2]. Przyjęty do realizacji plan NPS zawierał dziesięć działań obejmujących organy UE, kraje członkowskie oraz przemysł wydobywczy. W latach 2011–2012 pojawił się program nakierowany na wzmocnienie polityki surowcowej o nazwie EIP on RM – partnerstwo innowacyjne w surowcach. Jego efektem było także zwiększenie nakładów na działania w obszarze gospodarki w obiegu zamkniętym. Nowy program innowacyjny Horyzont Europa planowany na lata 2021–2027 przewiduje również ważną rolę dla surowców w dziedzinie rozwoju czystej energii i wdrażania zasad „zielonego ładu”, co ma wpłynąć na ograniczenie zmian klimatycznych w UE do 2050 roku [3]. Zasady „zielonego ładu” UE mają być wzorem do naśladowania dla innych krajów/kontynentów świata.

6

Zabezpieczenie złóż kopalin a Polityka Surowcowa Państwa

Kasztelewicz Z., Ptak M.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2018

|

nr 106

53--59

PL

Zagadnienie zabezpieczenia złóż jest aktualnym i istotnym problemem. W dobie „epoki surowców” każde złoże może stać się źródłem impulsu do rozwoju nowej innowacyjnej techniki eksploatacji. Aby tak się stało, należy zadbać o racjonalną gospodarkę złożami kopalin. Nie jest to jednak zadanie proste. Wskazują na to kolejne lata funkcjonowania bez polityki surowcowej państwa. Trudności w zabezpieczeniu złóż wynikają głównie ze złożoności tego zagadnienia. Wymaga ono bowiem wypracowania określonej wizji, obrania kierunku, zbudowania odpowiednich narzędzi oraz konsekwentnej ich realizacji. Autorzy starają się przedstawić, na ile sygnalizowane w poprzednich latach postulaty w zakresie zabezpieczenia złóż kopalin zostały zrealizowane, jakie zadania są zawarte w projekcie polityki surowcowej państwa i jaki zakres tych działań dla zabezpieczenia złóż należy podjąć. Zabezpieczenie złóż to przede wszystkim możliwość udostępnienia zasobów poprzez podjęcie eksploatacji. Mylne zatem i nieadekwatne do sytuacji jest nagminne stosowanie terminu „ochrony złóż”. Takie pojmowanie buduje bowiem zbędny konflikt pomiędzy branżą wydobywczą a przyrodnikami postulującymi zachowanie w nienaruszonym stanie zasoby środowiska. Artykuł wskazuje ponadto na główne działania niezbędne dla skutecznego zabezpieczania złóż z podaniem zarysu odpowiednich rozwiązań. Kapitalne znaczenie dla stworzenia efektywnych narzędzi zabezpieczenia złóż mają prace waloryzacyjne, poprzedzone weryfikacją wykonanych dokumentacji geologicznych. Efektem tych działań powinna być długo oczekiwana lista rankingowa złóż. Podano też propozycje zmian legislacyjnych w zakresie planowania przestrzennego i procedur środowiskowych.

EN

The mineral resources security is the most current and important problem. In the age of minerals, each deposit can be a source of an impulse for the development of innovative technologies. For this aim we should look for the rational and optimal management of resources. However, this is not a simple task, as indicated by subsequent years without the national mineral policy. The difficulty in securing deposits lies mainly in the complexity of this 54 topic. It requires developing a vision, taking a direction, building appropriate tools and implementing them consistently. The article presents the current problems in the field of securing deposits against the announced national mineral policy. The authors reach for the analyses which were made in recent years regarding the country’s raw material management and indicate the scope of activities that should be taken to secure the deposits. What are the tasks in the draft of mineral policy and what is the scope of activities to secure the deposits that should be taken. The securing of deposits is primarily understanding the possibility of development deposits by their extraction. Therefore, it is misleading and inadequate to apply the term „resources pro-tection”. According to the authors it builds an unnecessary conflict between the mining industry and natural scientists who want to preserve the environmental resources untouched. The article also points out the main areas of action needed to effectively secure the resources, and also gives outline the solutions. Valorization works, preceded by verification of the quality of the geological documentations are of great importance for the creation of effective tools to protect resources. The result of these activities should be the long-awaited ranking list of deposits. Subsequently, the authors of the article suggest legislative changes in the field of spa-tial planning and environmental procedures.

7

Polityka surowcowa – ochrona obszarów prognostycznych i perspektywicznych złóż kopalin dla rozwoju kraju w świetle regulacji zintegrowanego zarządzania przestrzenią

Stefanowicz J.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2018

|

nr 106

163--179

PL

W artykule omawiane są zagadnienia związane z koniecznością wprowadzenia ochrony obszarów prognostycznych i perspektywicznych w świetle nowych regulacji zintegrowanego zarządzania rozwojem i przestrzenią w Polsce. Poruszono wszystkie istotne, aktualne i powstające dokumenty związane z horyzontalnie zintegrowaną strategią rozwoju, analizując szczegółowo dokumenty takie jak Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (SOR), Zintegrowana Strategia Rozwoju Kraju (ZSRK), System Zarządzania Rozwojem Polski (SZRP), a także ich realizację na poziomie krajowym zgodnie z pracami prowadzonymi w ramach zespołów międzyresortowych ds. aktualizacji i monitorowania strategii rozwoju, powołanych przy Komitecie Koordynacyjnym ds. Polityki Rozwoju. W artykule wskazuje się, iż projekt SZRP nie zawiera rozwiązań dotyczących ochrony obszarów prognostycznych czy też złóż kopalin do produkcji surowców kluczowych i strategicznych, a także związanych z tym obszarów funkcjonalnych, jak również planowania gospodarki zasobami mineralnymi. Dotyczy to zarówno rozpoznawania obszarów prognostycznych i perspektywicznych, jak też udokumentowanych złóż kopalin zaliczonych do kluczowych lub będących potencjalnym źródłem surowców deficytowych. Wskazuje się również na wzrost ryzyka legislacyjnego (regulacyjnego) dla branży geologiczno-górniczej czy energetycznej, szerzej – surowcowej, w obszarze istotnego ich zainteresowania kluczowymi zagadnieniami (obszary funkcjonalne, inwestycje celu publicznego, podstawy i tryb ich ujmowania w dokumentach planistycznych na różnych szczeblach jako element w systemie zintegrowanego zarządzania rozwojem). W artykule wskazuje się, iż regulacje oraz przyjęte w nich rozwiązania, narzędzia i model zarządzania polityką rozwoju kraju w podejściu zintegrowanym, powinny być podstawą do zmiany ustawy o zasadach polityki rozwoju (ewentualnie nowej regulacji), zmian w innych aktach prawnych (niewykluczone, że i w prawie geologicznym i górniczym), a równolegle muszą być kompatybilne i zintegrowane z politykami: energetyczną, środowiskową i surowcową.

EN

The article concerns issues related to need of the introduction of protection prognostic areas, prospective resources pursuant to the new regulations of integrated development and space management in Poland. The article discuss the issues of actual and crucial documents and it also contains some critic and detailed analysis of the documents such as: the Responsible Development Strategy (SOR), Integrated National Development Strategy (ZSRK), Poland Integrated Development Strategy (SZRP). Author also analyzes whether the level of the implementation with the provisions motioned above is compliant with work in the committees reviewing issues in accordance with the work of the inter-ministerial teams for the updating and monitoring the strategy of development, set up at the Coordination Committee for Development Policy. The article indicates, among others, the increase of the legislative risk for the geological-mining or energy industry, the commodity sector. The risk may affect the crucial matters for the industry (functional areas, ICPs, the basis of their recognition in planning documents – taken into consideration as an element in the integrated management system of development). After all the analysis of the current provision, the article contains the summary with the main conclusions.

8

Ewolucja polityki surowcowej w Polsce w latach 1935–2018

Szamałek K.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2018

|

nr 106

181--197

PL

Pierwszą politykę surowcową państwa przyjęto w 1938 r. Polityka surowcowa II RP nakierowana była przede wszystkim na przygotowanie państwa do realizacji działań wojennych w warunkach prowadzenia wojny obronnej. W 1951 roku utworzono Centralny Urząd Geologii przygotowujący krajowe wieloletnie i roczne plany prac geologiczno-poszukiwawczych. Jego działalność skoncentrowana była na powiększaniu bazy zasobów złóż kopalin. Od 1985 roku za koordynację zadań polskiej geologii odpowiada urząd głównego geologa kraju. W roku 1996 Rada Ministrów przyjęła przygotowany w Ministerstwie Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa oraz Ministerstwie Przemysłu i Handlu dokument Założenia polityki państwa w dziedzinie surowców mineralnych. W 2015 roku odbyła się szeroka publiczna dyskusja o potrzebie opracowania polityki surowcowej państwa zainicjowana opublikowaniem trzech dokumentów analitycznych przygotowanych przez Fundację Demos, prof. J.Hausnera oraz Ministerstwo Środowiska. Kamieniami milowymi w pracach nad polityką surowcową stało się powołanie w 2016 roku pełnomocnika rządu do spraw polityki surowcowej oraz międzyresortowego zespołu do spraw polityki surowcowej. W 2018 roku projekt założeń Polityki Surowcowej Państwa (PSP) skierowany został do konsultacji społecznych. Dokument ten po raz pierwszy w tak kompleksowy i holistyczny sposób uwzględnia interesy bezpieczeństwa surowcowego państwa. PSP oparta jest na 9 filarach merytorycznych dotyczących m.in. prawno-ekonomicznych podstaw działania sektora mineralnego, ryzyka inwestycyjnego, poszukiwań geologicznych, wykorzystania mineralnych surowców odpadowych.

EN

The first Mineral Policy in Poland was prepared in 1938. In that time The Mineral Policy was primarily dedicated to preparing Poland for a defensive war. The Central Geology Authority (CGA) was created in 1991. The main task of this Authority was preparation plans (annual and multiannual) of geological-exploration. The CGA’s activities were focused on enhancing the resource base of mineral deposits. As of 1985 the coordination of geological tasks is the main duty of the Chief Geologist of the country. In 1996 the Council of Ministers adopted a document called State policy in the field of mineral resources, prepared at the Ministry 182 of Environmental Protection, Natural Resources and Forestry as well as the Ministry of Industry and Trade. In 2015 a wide public discussion about the need to develop a mineral raw materials policy, initiated by the publication of three analytical documents prepared by the Demos Foundation, Professor J. Hausner and the Ministry of the Environment took place. Milestones in the development of a national mineral raw materials policy was the establishment of the special government’s plenipotentiary as well as the inter-ministerial team for mineral raw materials policy. In 2018, The Mineral Raw Materials Policy was transferred for public consultation. This document is the first document that is so comprehensive and holistic from the point of view of national mineral security interests. The Mineral Raw Materials Policy is based on 9 substantial pillars among them: economical and legal basis of mineral sector activities, investment risk, geological prospection and exploration, utilization of mineral wastes.

9

Niesprawność i długotrwałość postępowań na ścieżce do koncesji eksploatacyjnej i zatwierdzenia planu ruchu : rozpoznanie i klasyfikacja istotnych czynników nieefektywności tych procesów

Stefanowicz J. A.

Przegląd Geologiczny

|

2018

|

Vol. 66, nr 4

229--234

EN

This article, starting from activities proposed in Responsible Development Strategy and National Raw Material Policy, attempts to define key factors (called "factors of negative impact”) on planning and management of public tasks in the area of launching projects for exploration and exploitation of mineral resources. In order to carry out researches and workout methodologies and regulation in the area of identification of barriers and conditions, three factors or set of factors are identified in the article. The conclusions include proposals of use, recognition of these factors, "negative effect” for working on changes of material regulations, dealings regulating of path to the run of mining plant.

10

Lekkie kruszywa odpadowe – produkcja i zastosowanie

Stachowski M.

Kruszywa : produkcja - transport - zastosowanie

|

2018

|

Nr 2

46--49

PL

Kruszywo, jako sypki materiał pochodzenia organicznego lub mineralnego, stanowi jeden z podstawowych surowców stosowanych w budownictwie. Gospodarka korzysta raczej z kruszyw naturalnych, chociaż branże budowlana i drogowa coraz chętniej sięgają po kruszywa sztuczne, a wśród nich – po kruszywa lekkie.

EN

Aggregate as a loose material of organic or mineral origin is one of basic raw materials used in construction. The industry rather makes use of natural aggregates, however the construction and road sectors utilize artificial aggregates, including lightweight aggregates, more and more frequently. The article presents the chances of the widespread use of recycled aggregates and the refining of technologies of lightweight aggregates production.

11

Złoża kopalin w zrównoważonym planowaniu przestrzennym - koncepcja projektu MinLand

Kot-Niewiadomska A.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2018

|

R. 59, nr 3

57--62

PL

Projekt MinLand, realizowany w ramach programu Horyzont 2020, ma na celu zapewnienie dostępu do udokumentowanych nieeksploatowanych złóż kopalin oraz perspektywicznych obszarów ich występowania w obrębie Unii Europejskiej, tak aby teraz lub w przyszłości możliwe było prowadzenie dalszych prac eksploracyjnych i/lub eksploatacyjnych. Drogą do tego jest właściwa integracja polityki przestrzennej i surowcowej w krajach członkowskich wspólnoty. W perspektywie długoterminowej zapewni to stabilne i konkurencyjne dostawy surowców nieenergetycznych ze źródeł pierwotnych przy odpowiedniej promocji dobrych praktyk w działalności górniczej i jej akceptacji społecznej. Projekt realizuje zatem wyzwania stawiane przez Komisję Europejską w zakresie szeroko pojętego bezpieczeństwa surowcowego państw członkowskich dla obecnych i przyszłych pokoleń.

EN

MinLand Project, implemented within Horizon 2020 program, aims to develop tools for ensuring access to documented unexploited mineral deposits and prognostic areas in European Union. This is to ensure the possibility of conducting further exploration and/or exploitation works now and in the future. The way to achieve this goal is the proper integration of land use policy and mineral policy in member countries. In the long-term, this will ensure stable and competitive supply of raw materials from EU primary sources, while promoting good practices in mining activity and its social acceptance. The project meets the challenges posed by the European Commission in the field of the raw materials security of Member States for present and future generations.

12

Geneza konfliktów społeczno-środowiskowych związanych z górnictwem

Badera J.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2018

|

R. 59, nr 3

28--30

PL

W artykule wysunięto tezę, iż fundamentalną przyczyną konfliktów społecznych na tle środowiskowym, związanych z szeroko rozumianą działalnością górniczą, jest brak zaufania społecznego do polityków i administracji, świata biznesu, ekspertów, a także zbyt skomplikowanych przepisów prawa. Wydaje się to implikować konieczność zarządzenia zmianą w zdecydowanie szerszym zakresie niż tylko w odniesieniu do polityki surowcowej.

EN

In the article a thesis is proposed that the fundamental cause of social conflicts on the environmental background, related to mining activities in a broad sense, is the lack of public trust in politicians and administration, the business world, experts, as well as overly complicated legal regulations. It seems to imply the necessity of change management in a much broader range than only in relation to the mineral policy.

13

Mineral Deposits of Public Importance (MDoPI) in relation to the Project of the National Mineral Policy of Poland

Galos K., Tiess G., Kot-Niewiadomska A., Murguia D., Wertichová B.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2018

|

T. 34, z. 4

5--24

EN

The functioning of European economies and societies requires a stable and sustainable supply of mineral resources. For 10 years now EU has been developing raw materials initiative to secure European minerals supply. In many cases, areas with known or hypothetic mineral resources, are not sufficiently valued by society and authorities, remain unprotected and face competing land uses with the risk of becoming sterilized. MINATURA 2020 project was born out of a need to develop a harmonised framework which allow a common way of identifying “mineral deposits of public importance” (MDoPI) and their safeguarding via land use planning. The project has left a useful set of guidelines and proposals how to advance on the creation of a European network of MDoPIs to avoid sterilization of “deposits worth safeguarding”. In Poland, the need for legal protection of mineral deposits has been discussed intensively in recent years. Various proposals aimed at better system of mineral deposits safeguarding, especially those which should be recognized as of public importance, have been proposed. However, until now only a few coal deposits were recognized as strategic. Currently, the Polish National Mineral Policy is under preparation. Its overriding objective is to provide access to the necessary minerals, also in the longterm perspective. It assumes among others activities aimed at protection of mineral deposits regarding land use planning system. Paper presents scope and general results of MINATURA2020 project, with details on MINATURA2020 methodology implementation in Poland, Project of the Polish National Mineral Policy with its objectives and key pillars, position of MDoPIs in this Project, and – finally – expected future steps related to MDoPI safeguarding in EU and in Poland.

PL

Funkcjonowanie europejskiej gospodarki i społeczeństwa wymaga stabilnych i zrównoważonych dostaw surowców. Od 10 lat Unia Europejska rozwija inicjatywę surowcową dla zabezpieczenia tych dostaw dla gospodarki UE. W wielu przypadkach obszary ze znanymi lub hipotetycznymi złożami kopalin nie są wystarczająco zabezpieczone, doświadczając konkurencji ze strony innych kierunków zagospodarowania terenu, z dużym ryzykiem uniemożliwienia przyszłego dostępu do nich. Projekt MINATURA2020 był odpowiedzią na potrzebę rozwoju zharmonizowanych ram, które pozwoliłyby na wypracowanie wspólnej ścieżki identyfikacji złóż kopalin o znaczeniu publicznym (ZKoZP) oraz ich ochrony w procesie planowania przestrzennego. Projekt pozostawił wytyczne i propozycje w zakresie rozwoju europejskiej sieci ZKoZP, aby uniknąć utraty dostępu do „złóż wartych ochrony”. W Polsce ochrona złóż kopalin jest intensywnie dyskutowana w ostatnich latach. Przedstawiono w tym zakresie różne propozycje. Tym niemniej do chwili obecnej tylko kilka złóż węgla zostało uznanych za strategiczne. W chwili obecnej w Polsce przygotowywana jest Polityka Surowcowa Państwa. Jej zasadniczym celem jest zabezpieczenie dostępu polskiej gospodarki do niezbędnych surowców w perspektywie długoterminowej. Zakłada się m.in. działania mające na celu ochronę złóż kopalin w ramach planowania przestrzennego. Artykuł prezentuje zakres i najważniejsze rezultaty projektu MINATURA2020 (wraz ze szczegółami próby implementacji metodyki projektu w warunkach polskich), Projekt Polityki Surowcowej Państwa z jego celami i głównymi filarami, pozycję złóż kopalin o znaczeniu publicznym w tym Projekcie, a także oczekiwane przyszłe kroki mające na celu lepszą ochronę złóż kopalin zarówno w całej Unii Europejskiej, jak i w szczególności w Polsce.

14

PROJEKT - Aktualne i projektowane regulacje w zakresie polityki surowcowej i bezpieczeństwa surowcowego państwa – aspekty prawno-poznawcze

Stefanowicz J. A.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2017

|

nr 100

235--256

PL

W referacie przedstawiono zewnętrzne przesłanki (zarówno międzynarodowe, jak i krajowe) wskazujące na znaczenie kształtowania właściwej polityki surowcowej w kraju, zwłaszcza w kontekście bezpieczeństwa surowcowego. Na tym tle przedstawiono i omówiono obowiązujące aktualnie regulacje prawne związane z polityką surowcową i bezpieczeństwem surowcowym państwa, poczynając od zapisów Konstytucji RP, poprzez zapisy Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju, Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 z Planem Działań, Strategii Bezpieczeństwo Energetyczne i Środowisko perspektywa do 2020 r., Prawa Geologicznego i Górniczego oraz innych ustaw i przepisów wykonawczych, Planu Działań „Surowce dla Przemysłu” ogłoszonego przez Ministra Rozwoju, Koncepcji Polityki Surowcowej Państwa przedstawionej przez Pełnomocnika Rządu ds. Polityki Surowcowej, wreszcie projektu Kodeksu urbanistyczno-budowlanego w obszarze planowania przestrzennego. W przypadku dokumentów będących w trakcie procedowania przedstawiony jest aktualny stan prac nad nimi, także w kontekście konkretnych projektów rozwiązań ustawowych dla przyszłych regulacji. W końcowej części zawarte są konkluzje oraz przedstawiony jest aktualny stan debaty i opinii w zakresie polityki surowcowej i ochrony zasobów surowców kluczowych oraz płynące z niej wnioski. Wskazuje się i uzasadnia potrzebę przyśpieszenia prac i podjęcia działań dla przeciwdziałania aktualnie występującym zjawiskom, które mogą utrudnić w przyszłości realizację polityki surowcowej i ochronę zasobów surowców kluczowych.

EN

The article provides the external indications (both international and domestic) showing how important creating an appropriate mineral policy of the country is, especially in the context of mineral security. The current mandatory legal regulations referring to mineral policy and mineral security of the country were presented and discussed against this background, starting with provisions of the Constitution of the Republic of Poland, through the Strategy for Sustainable Development, Spatial Management Concept of the Country 2030 together with Action Plan, Strategy for Energy Security and Environment – 2020 perspective, Geological and Mining Law and other legal acts and implementing provisions, Action Plan “Raw Materials for the Industry” announced by the Minister of Development, the Concept for Mineral Policy presented by the Government Plenipotentiary for the Mineral Policy, and finally – project of the Urban and Building Code in the area of spatial development. In the case of documents being in the course of the proceedings, the current state of working on them is presented, also in the context of particular projected legal solutions for future regulations. The author indicates and justifies the need of accelerating the work and taking actions to prevent the currently appearing phenomena that may impede the execution of the raw materials policy and the protection of key raw materials in the future.

15

Sukcesy i porażki polityki surowcowej

Maksymowicz A.

Przegląd Geologiczny

|

2017

|

Vol. 65, nr 3

154--155

EN

Thework on “National raw materials policy” as a separate Government document is carried out in order to achieve the economic effects of the exploitation of domestic mineral resources. Other countries adapt such policies to the general national policy. Its creators in those countries are independent scientific and business communities of national and global importance. An example of the creation of such a policy is Robert Friedland’s geological exploration school in Canada. It is successful on both a national and global scale. Its essence is not a rigid document , but the mobilization of the mos ttalented people in this sector, which are focuse daround a political scientist,who is familiar not only with the geology, but also has knowledge about people of thi sprofession.Only this kind of policy could be comparably successful to the post-war “Polish geological school” that was organized on a basis of similar principles as that in Canada.

16

Potrzeba i możliwości prognozowania zapotrzebowania polskiej gospodarki na surowce mineralne

Uberman R., Kulczycka J., Cholewa M.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2016

|

nr 96

323--343

PL

Prognozy zapotrzebowania na surowce mineralne są niezbędne dla formułowania polityki surowcowej i strategii rozwoju gospodarczego państwa. Na podstawie analizy dokumentów urzędowych określających stan i kierunki rozwoju gospodarczego kraju uzasadniono celowość prowadzenia prac nad metodologią oraz sporządzaniem prognoz zapotrzebowania na surowce mineralne zarówno krótkookresowych, jak i w dalszej perspektywie czasu. W tym celu podjęto próby wykorzystania metod opartych na modelach ekonometrycznych, w szczególności trendu klasycznego, trendu pełzającego i związków przyczynowo-skutkowych. W tych ostatnich modelach sprawdzono możliwość prognozowania zapotrzebowania na surowce mineralne w zależności od wybranych wskaźników makroekonomicznych. Dla wybranych 23 surowców mineralnych sporządzono prognozy do 2020 i 2030 roku i określono dla ustalonego poziomu wiarygodności zakres ich kształtowania się. Wyniki prac podsumowano, postulując konieczność kontynuowania i doskonalenia metodologii oraz weryfikacji i korekty sporządzonych prognoz.

EN

Forecasts of the demand for mineral raw materials are necessary for the formulation of mineral policy and the economic development strategy of State. The purpose for working on the methodology and forecast of the demand forecasts for mineral raw materials, both in the short-term and the long term was indicated based on the analysis of official documents defining the status and trends of the economic development of the country. The proposed methods were based on econometric models, in particular the classic and creeping trends and the cause-effect relation. In the latter, the possibility of forecasting the demand for raw materials based on relation with selected macroeconomic indicators was tested. For the selected group of 23 mineral raw materials demand forecasts for 2020 and 2030 with the level of credibility were presented. The final conclusion indicated the need to continue and improve the methodology and verification and adjustments of forecast for the demand of raw minerals.

17

Określenie surowców kluczowych dla polskiej gospodarki

Radwanek-Bąk B.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2016

|

nr 96

241--254

PL

Identyfikacja surowców kluczowych jest jednym z podstawowych elementów wyjściowych przy planowaniu polityki surowcowej państwa. Z drugiej strony nie jest ona w pełni możliwa bez uprzedniego określenia priorytetów gospodarczych kraju w długoletniej perspektywie czasowej. Dotyczy to zwłaszcza określenia nowych pól działalności przemysłowej. Zachodzi tu sprzężenie zwrotne. Ustalenie listy surowców kluczowych wymaga więc współdziałania i wzajemnych konsultacji przedstawicieli różnych szczebli decyzyjnych. Wyznaczenie surowców kluczowych powinno służyć optymalizacji obecnej i przyszłej ich podaży dla zagwarantowania prognozowanego popytu, wynikającego z potrzeb społeczeństwa. Powinno więc skutkować dalszymi działaniami, umożliwiającymi realizację tego celu. Należą do nich: zagwarantowanie dostępności obszarów udokumentowanych i spodziewanych złóż dla ich gospodarczego wykorzystania w przyszłości, racjonalna gospodarka zasobami kopalin, wspieranie badań geologicznych dla odnowienia lub zwiększenia krajowej bazy zasobowej, promowanie i rozwój polskich badań geologicznych i ekspansji wydobywczej poza granicami kraju, zapewnienie stabilnych dostaw surowców deficytowych z importu, wspieranie rozwoju nowoczesnych technologii eksploracji, wydobycia i przetwórstwa surowców pierwotnych oraz efektywnego odzysku surowców wtórnych i odpadowych. Celem niniejszego artykułu jest prezentacja propozycji listy surowców kluczowych dla polskiej gospodarki. W tym celu wykonano kompleksową analizę geologiczno-gospodarczą, wyodrębniając następujące kryteria: potencjał zasobowy kraju (udokumentowane złoża kopalin i obszary perspektywiczne oraz prognostyczne), możliwości wykorzystania surowców wtórnych i odpadowych, średnia wielkość rocznego zużycia poszczególnych surowców i jego tendencje w perspektywie roku 2030 w odniesieniu do zużycia krajowego i tendencji światowych oraz krytyczność surowców według klasyfikacji UE z 2014 r. Proponowana lista dwudziestu pięciu surowców jest listą zbilansowaną, reprezentującą wszystkie wyróżnione wcześniej aspekty znaczenia gospodarczego surowców w Polsce.

EN

Identification of critical mineral raw materials is one of the basic elements of planning the raw materials policy. On the other hand, it is not fully possible without first determining the economic priorities of the country in the long term. This applies in particular to the identification of new fields of industrial activity. Feedback occurs here. Determination of the list of critical raw materials therefore requires cooperation and mutual consultation of representatives of various decision-making levels. The determination of critical raw materials should serve to optimize their current and future supply to ensure the projected demand, resulting from the needs of society. It should therefore result in further action, allowing the realization of this goal. These include: ensuring the availability of areas documented and expected deposits for their economic use in the future – protection of deposits and deposit areas, rational management of mineral resources, to support geological research for the renewal or increase of a domestic resource base, promotion and development of Polish geological and mining expansion abroad, ensuring a stable supply of deficit raw materials with imports, supporting the development of modern technology, exploration, mining and processing of raw materials and the efficient recovery of recyclable materials and waste. The purpose of this article is to propose a list of the key raw materials to the Polish economy. To achieve this aim, a comprehensive analysis of geological and economic factors was made, with the following components of the assessment: mineral potential of the country (recognized deposits and perspective areas), the possibility of using secondary raw materials and waste, raw materials consumption and demand – now and in the perspective of 2030, taking macroeconomic factors and the criticality of raw materials according to the 2014 EU evaluation into account. The proposed list of twenty-five raw materials is balanced. It represents all aspects of the economic importance of raw materials.

18

Czas na zmiany : polityka w zakresie surowców budowlanych

Badera J.

Surowce i Maszyny Budowlane

|

2016

|

nr 6

61--64

PL

Przez ćwierć wieku od odzyskania wolności politycznej i gospodarczej nie wypracowano w Polsce stabilnej polityki wspomagającej działalność wydobywczą, a szersza dyskusja dotycząca tego tematu rozpoczęła się dopiero dwa lata temu. Zasadniczym celem każdej działalności gospodarczej, w tym górnictwa, jest dobro ogółu społeczeństwa, jak i poszczególnych jednostek, tak więc efektywność technologiczno-ekonomiczna musi iść w parze z poszanowaniem środowiska, ale rozumianego szerzej, jako miejsce bytowania człowieka.

19

Założenia i cele polityki surowcowej zawarte w krajowych dokumentach strategicznych

Kulczycka J., Kudełko J., Wirth H.

Przegląd Geologiczny

|

2015

|

Vol. 63, nr 2

98–-102

EN

The European Commission (EC) started works on mineral policy in last years. In 2008 EC launched the EU Raw Materials Initiative in order ensure security of raw material supply for its economic growth. Sustainable supply of raw materials from European sources, increasing resource efficiency and promoting recycling are the main tasks presented in many EU documents, including European Innovation Partnership on raw materials announced in 2013. It was highlighted the possibility of effective and efficient use of raw materials as a basis for future economic growth and employment in Europe. The scope of paper includes primarily non-energy raw materials at its role in Polish strategic documents. Even EC prepared a lot of documents concerning mineral policy, in Polish strategic documents there are only few records concerning non-energy minerals, but in June 2014 the Ministry of Economy announced "Assumptions for the Action Plan in the field of security of Polish non-energy raw materials", and has taken the role of coordinator in the preparation of a coherent document. Existing principles and objectives for non-energy raw materials included in national documents have been analyses.

20

Bezpieczeństwo surowcowe w Polsce w zakresie mineralnych surowców nieenergetycznych

Pietrzyk-Sokulska E., Kulczycka J.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2015

|

R. 56, nr 1

17--25

PL

W komunikacie z 2008 r. Inicjatywa na rzecz surowców – zaspokajanie naszych kluczowych potrzeb w celu stymulowania wzrostu i tworzenia nowych miejsc pracy Komisja określiła cele i zadania zintegrowanej strategii UE w dziedzinie surowców. Przedstawione działania mają na celu przede wszystkim wprowadzenie rozwiązań umożliwiających zapewnienie równych szans dostępu do surowców w państwach trzecich; wspieraniu stabilnych dostaw surowców ze źródeł europejskich oraz efektywnego gospodarowania zasobami i promowania recyklingu w celu ograniczenia zużycia surowców pierwotnych w UE oraz zmniejszenia względnej zależności od surowców. Dla ich realizacji zatwierdzono Strategiczny Plan Wdrożeniowy Europejskiego Partnerstwa Innowacji w dziedzinie surowców. Przedstawiciele zarówno polskiego rządu jak i przemysłu biorą udział w posiedzeniach grup roboczych odpowiedzialnych za realizację tych działań. Równocześnie w Polsce rola przemysłu mineralnego i jego wpływ na polską gospodarkę jest szeroko omawiana na konferencjach organizowanych przez instytucje naukowe, przemysł i organizacje pozarządowe. W dyskusjach podkreśla się między innymi potrzebę tworzenia spójnych dokumentów dotyczących polskiej strategii w zakresie surowców. W efekcie dokument pt. Założenia do Planu działań na rzecz bezpieczeństwa Polski w zakresie surowców nieenergetycznych został opublikowany przez Ministerstwo Gospodarki w czerwcu 2014 r. W referacie przedstawiono również wyniki i wnioski z dyskusji dotyczącej bezpieczeństwa surowcowego Polski i UE prowadzonych podczas serii konferencji, w których uczestniczyli przedstawiciele rządu, sejmu, europarlamentarzyści, przedstawiciele nauki, przemysłu, organizacji pozarządowych.

EN

In the 2008 communication “The raw materials initiative — meeting our critical needs for growth and jobs in Europe”, the Commission defined aims and tasks for an integrated strategy for the EU in the field of raw materials. The activities are primarily aimed at introducing solutions to ensure equal opportunities for access to resources in third countries, fostering sustainable supply of raw materials from European sources and resource efficiency and promote recycling to reduce the consumption of primary raw materials in the EU and reduce the relative import dependence. To fulfill this activities the Strategic Implementation Plan (SIP) of the European Innovation Partnership on Raw Materials was approved. Representative both from Polish government and industry participated in the working group for implementation these activities. Also in Poland the role of mineral industry and its impact on Polish economy has been widely discussed on conferences organized by scientific organizations, industries and NGOs. They emphasis among other the need for creation coherent documents concerning Polish raw material strategy. As a result the Assumptions to Plan on the safety action for Polish non-energy raw materials was published by the Ministry of Economy in June 2014. The results and conclusions from series of conferences and discussion among participants representing Polish and EU Parliaments, government, sciences, industries, NGOs, how to ensure the sustainable supply of raw materials for Polish and EU industry are presented in the paper.