Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Poliamidy i ich synteza na spolaryzowanych granicach fazowych typu ciecz-ciecz

Kowalewska Karolina, Sipa Karolina, Skrzypek Sławomira, Półtorak Łukasz

Wiadomości Chemiczne

|

2022

|

[Z] 76, 9-10

789--802

EN

Polyamides have found a number of applications in the commercial sector. These materials belong to a large group of chemical compounds - polymers. The interest in these polymers is still growing as new materials can be formed through chemical functionalization or simply addition of different nanomaterials. Polyamides have many unique properties (e.g. chemical resistance, tensile and abrasion resistance, high thermal stability, non-flammability and high mechanical strength even after long periods of use), and compounds such as Nylon® or Kevlar® are leading components in the production of textiles, laboratory equipment, everyday objects or structural elements. Polyamides are used in automotive industry, aviation, and even as protective materials for the military. Several methods to synthesize polyamides exists to date. The most popular are reactions between carboxylic acid chlorides and amines, polycondensation of carboxylic acids with amines or polycondensation of amino acids. Especially spectacular is a reaction of pulling polyamide thread from the liquid-liquid interface known as the "nylon rope trick" experiment (https://www.youtube.com/watch?v=S6asCwVG8zU). Here, the reaction between 1,6-diaminohexane dissolved in the aqueous phase and adipoyl chloride being present in the immiscible with water organic phase is fast and spontaneous. In this work, we have proved that the synthesis of the polyamides at the liquid-liquid interface can be controlled using electrochemistry. In this respect, the electrochemically driven interfacial ion transfer or electrochemically modulated local pH changes are used to trigger the polycondensation within the locus defined by the liquid-liquid interface. The introduction to the electrified soft junction and its modification with polyamide is discussed in the concerned work.

2

Właściwości termomechaniczne poliamidów obciążanych cyklicznie. Cz. 2, Rozciąganie i ściskanie poliamidów PA 6.6 i PA 6.10

Kula Monika

Przemysł Chemiczny

|

2019

|

T. 98, nr 12

1946--1951

PL

Zbadano zmiany mechanicznych właściwości wyprasek z PA 6.6 oraz PA 6.10 po cyklicznym obciążeniu. Na podstawie tych badań uzyskano zależność modułu zachowawczego i współczynnika stratności mechanicznej tg δ w funkcji temperatury.

EN

Two com. polyamides were dried at 80&-100°C formed by injection moulding and studied for tension-compression strength at temp. from -140°C up to 140°C under varying load (1-50 Hz). An increase in tension-compression frequency resulted in some changes in mech. loss coeff. The increase in the tension-compression temp. resulted in a decrease in restoration modulus.

3

Właściwości termomechaniczne poliamidów obciążanych cyklicznie. Cz. 1, Zginanie poliamidów PA 6.10 i PA 12

Kula Monika, Bajdur Wioletta M.

Przemysł Chemiczny

|

2019

|

T. 98, nr 12

1943--1945

PL

Na podstawie badań dynamicznych właściwości mechanicznych określono zależność modułu zachowawczego i współczynnika stratności mechanicznej tg δ poliamidów PA 6.10 i PA 12 w funkcji temperatury. Z przebiegu tych zależności stwierdzono przemiany α, β i γ zachodzące w ogrzewanym polimerze.

EN

Two com. polyamides were dried at 80–100°C, formed by injection moulding and studied for bending strength at temp. from -140°C up to 140°C under varying load (1–50 Hz). An increase in bending frequency resulted in some changes in mech. loss coeff. The increase in the bending temp. resulted in a decrease in restoration modulus.

4

Badania zmęczeniowe poliamidów w aspekcie innowacji

Bajdur Wioletta M., Kula Monika, Odzimek Tomasz, Jelonek Dorota, Gaska Krzysztof, Ščurek Radomir

Przemysł Chemiczny

|

2019

|

T. 98, nr 12

1962--1964

PL

Państwa członkowskie UE są zobowiązane do zmniejszania ilości odpadowych tworzyw sztucznych kierowanych na składowiska odpadów. Zgodnie z zasadami nowoczesnej gospodarki obowiązującymi w Unii Europejskiej należy dążyć do maksymalizacji odzysku materiałowego (recyklingu). Niekontrolowana gospodarka odpadami powoduje, że ilość odpadów znacznie zwiększyła się w ostatnich latach, stwarzając zagrożenia dla środowiska. W związku z tym technologicznie i ekonomicznie uzasadnione jest wykorzystanie odpadów jako surowców wtórnych oraz unieszkodliwianie ich w miejscu powstawania. Jednym z rozwiązań jest zastosowanie poliamidów jako elementów konstrukcyjnych, często poddawanych obciążeniom cyklicznym podczas użytkowania. Obecnie prowadzone są również badania z wykorzystaniem odpadów poliamidów. Wyniki przeprowadzonych badań potwierdzają efektywne zastosowanie uzyskanych ekopolimerów, a w perspektywie ich produkcję.

EN

Four com. polyamides were formed by injection moulding and tested for fatigue strength (tension-compression) at frequency 1 Hz (up to 3000 cycles) to det. the hysteresis loops. In some cases, a strengthening of the test pieces was obsd.

5

Zastosowanie poliamidów w przemyśle skórzanym i obuwniczym

Wesołowski J., Jaruga I.

Przegląd Włókienniczy - Włókno, Odzież, Skóra

|

2018

|

nr 10

31--34

PL

W artykule przedstawiono szereg różnorodnych zastosowań poliamidów w różnych gałęziach przemysłu skórzanego i obuwniczego. Przedstawione informacje dotyczyły głównie dominujących w dalszym ciągu na rynku klasycznych poliamidów PA6 i PA66, ale także poliamidów długołańcuchowych, poliamidów aromatycznych i biopoliamidów oraz tzw. poliamidów tłuszczowych.

EN

The article presents a variety of polyamide applications in the leather and footwear industries. The information presented was mainly about PA6 and PA66 polyamides, which are still dominant in the market, but also long chain polyamides, aromatic polyamides and biopolymers, and so on fatty polyamides.

6

Profile dyfuzji barwnika solwatochromowego w poliamidzie 6

Wróblewska E. K., Soroka J. A., Sawicka M. J., Rosłaniec Z.

Przemysł Chemiczny

|

2016

|

T. 95, nr 4

834--837

PL

Przedstawiono wyniki badań dyfuzji wybranego barwnika solwatochromowego w poliamidzie 6. Badania przeprowadzono w trzech różnych temperaturach wcześniej zaproponowaną przez autorów metodą wyznaczania profili dyfuzji na podstawie mikroskopowych obrazów przekrojów granulek polimeru. Stwierdzono, że dyfuzję w badanym polimerze można scharakteryzować za pomocą jednego współczynnika dyfuzji, którego wartość wyliczono z równania wynikającego z II prawa dyfuzji Ficka, z wykorzystaniem funkcji erf.

EN

Com. polyamide grains were dyed at 66–86°C for 192 h with 5-(5-nitro-6-hydroxynaphtholane-2)-7,7-dimethyl-7H-indolyl[1,2-a]quinolinium dye to det. the diffusion coeffs. The dyed grains were sliced and studied by light microscopy for dye diffusion profiles. The results were approximated math.

7

The Polyamide Market

Wesołowski J., Płachta K.

Fibres & Textiles in Eastern Europe

|

2016

|

Vol. 24, no. 6 (120)

12--18

EN

This article presents changes that have occurred in recent years on the market for polyamides (PA). Attention is given to the various factors which brought about the changes. Demand and production figures are shown and the biggest players in production and commerce are indicated. The share of polyamides is compared with other polymers, and the demand for polyamide resins from various segments of industry is enumerated. Various figures characterizing the market are quoted. While stability is observed in the production segment of classical polyamide fibres, much attention is given to the dynamic growth in the sector of polyamide resins. Impressive changes both in quality and quantity are taking place in the consumption of PA resins in many industry branches: the car industry, electrical and electronic appliances, civil engineering, packaging, and many others. Examples are given in the article of modern solutions and products put on the market as a result of close cooperation between R&D centers, industry and consumers. Most of the information contained herein is concerned with classical polyamides i.e. PA6 and PA66, yet other polyamides like aromatic-, long-chain-, and bio-polyamides are also highlighted.

PL

W artykule przedstawiono zmiany, jakie zachodzą w okresie ostatnich lat na rynku poliamidów. Zwrócono uwagę na szereg czynników wpływających na te zmiany. Przedstawiono dane dotyczące wielkości zapotrzebowania, produkcji oraz wymieniono najpoważniejszych, światowych producentów poliamidów. Porównano udziały poliamidów w stosunku do innych polimerów w produkcji włókien i tworzyw oraz zestawiono procentowe udziały w zapotrzebowaniu poszczególnych gałęzi gospodarki na tworzywa poliamidowe. Podano także szereg informacji liczbowych dotyczących tego rynku. Przy dość stabilnej sytuacji dotyczącej klasycznej produkcji różnego włókien poliamidowych, dużo miejsca poświęcono prężnie rozwijającemu się rynkowi tworzyw poliamidowych. Dotyczy to zmian zarówno ilościowych jak i jakościowych w bardzo wielu dziedzinach w takich jak motoryzacja, przemysł elektryczny, przemysł elektroniczny, opakowania, budownictwo i w wielu innych. Opisano w artykule szereg nowoczesnych rozwiązań wprowadzanych na rynek oraz nowe produkty powstające w wyniku dobrej współpracy między ośrodkami badawczymi, a odbiorcami. Przedstawione informacje dotyczyły głównie dominujących w dalszym ciągu na rynku klasycznych poliamidów PA6 i PA66. Ponadto zawarto także szereg informacji dotyczących poliamidów długołańcuchowych, poliamidów aromatycznych i biopoliamidów.

8

Solid-state polycondensation (SSP) as a method to obtain high molecular weight polymers. Part I. Parameters influencing the SSP process

Steinborn-Rogulska I., Rokicki G.

Polimery

|

2013

|

T. 58, nr 1

3-13

EN

The paper is a literature review concerning the solid-state polycondensation (SSP) method. SSP is a competitive method of polymer synthesis to conventional melt polycondensation. The molecular weight of polymers obtained according to this method is exceptionally high and the polymer properties are also improved. In most cases the starting materials for SSP are in the form of flakes or powder. The process involves heating of the starting materials at the temperature between the glass transition temperature (Tg) and melting temperature of partially crystalline prepolymer (Tm). The reaction leading to an increase of molecular weight occurs between the chains terminal groups in the amorphous phase of semicrystalline polymer. The reaction equilibrium is shifted in favor of the formation of polymer due to by-products removing from the reaction system by inert gas flow or under vacuum. Due to the use of lower temperature than that usually applied in melt polycondensation, side reactions and thermal degradation of the product are limited. In addition, the process does not require complicated equipment and is environmentally friendly because no organic solvents are used. However, when the polymer contains larger amounts of by-products or a small extent of crystalline phase, sticking of the polymer particles can take place. In this case, the reaction proceeds not in solid but in melt phase, the contribution of the reactions between the terminal functional groups and the reactive groups of the middle part of polymer chains is much higher, which leads to higher degree of dispersity, but not to an increase in the polymer molecular weight. This paper presents the fundamentals of the SSP process and its advantages in comparison with other polycondensation methods. The kind of polymers that can be obtained with this method is described. In addition, the factors influencing the process and the properties of final products are discussed.

PL

Artykuł stanowi przegląd literatury dotyczący polikondensacji w stanie stałym (SSP). SSP jest konkurencyjną metodą syntezy w stosunku do tradycyjnej polikondensacji w stopie. Za jej pomocą można otrzymywać polimery o dużym ciężarze cząsteczkowym, a co za tym idzie, o konkurencyjnych właściwościach. Synteza polega na ogrzewaniu wcześniej otrzymanego, rozdrobnionego i poddanego procesowi krystalizacji, prepolimeru w temperaturze pomiędzy temperaturą zeszklenia (Tg) a temperaturą topnienia częściowo krystalicznego polimeru (Tm). Proces odbywa się w atmosferze przepływającego gazu obojętnego, bądź pod obniżonym ciśnieniem. Zastosowanie obniżonej temperatury, w stosunku do stosowanej w metodzie polikondensacji w stopie, ogranicza udział zarówno reakcji ubocznych, jak i termicznej degradacji produktu. Poza tym proces ten nie wymaga skomplikowanej aparatury, a ze względu na niestosowanie rozpuszczalników organicznych jest przyjazny dla środowiska. Jednakże podczas prowadzenia procesu (na skutek obecności wilgoci, małocząsteczkowych produktów ubocznych lub małego udziału fazy krystalicznej) może dochodzić do sklejania się cząstek polimeru. Wtedy reakcja przebiega już nie w stanie stałym, lecz w stopie i zwiększa się udział reakcji z udziałem wiązań ze środkowych części łańcuchów, co nie prowadzi do wzrostu ciężaru cząsteczkowego, a jedynie do redystrybucji długości łańcuchów. W niniejszej pracy przedstawiono podstawy procesu SSP i jego zalety w porównaniu z innymi metodami prowadzenia polikondensacji. Opisano, jakiego typu polimery można otrzymywać tą metodą. Poza tym wyjaśniono, jakie czynniki mają wpływ na przebieg procesu, ciężar cząsteczkowy i właściwości produktów końcowych.

9

Influence of UV irradiation and temperature on polyamides PA6, PA6,6 and polypropylene PP

Brzozowska-Stanuch A., Rabiej S., Sarna E., Maślanka A.

Polish Journal of Applied Chemistry

|

2011

|

Vol. 55, nr 3-4

115-122

EN

In outdoor applications, all polymer materials weather which causes deterioration of their mechanical properties and has a negative influence on their appearance. In this article, the influence of UV irradiation and high temperature on polyamides PA6, PA6.6 and polypropylene PP and influence of aging parameters on their appearance (the state of surface) and chemical crystal structure have been shown. Microscopic examination of samples has shown that the biggest destruction in the surface of PP occurred in a short time after the beginning of the exposure. The examination of the surface and crystal structure of the materials clearly indicated that during exposure to UV irradiation and temperature degradation in PP materials occurred. Polyamides showed longer reaction time but after some time they also underwent radical changes in their supermolecular structure and they lost their esthetic appearance.

10

Wpływ zawartości włókna szklanego na właściwości elektryczne i mechaniczne poliamidowej osłony izolacyjnej ograniczników przepięć

Kogut K., Kasprzyk K.

Prace Instytutu Elektrotechniki

|

2009

|

Z. 241

113-124

PL

W pracy przedstawiono mechanizmy wyładowań powierzchniowych na próbkach wykonanych z poliamidu oraz poliamidu z dodatkiem włókna szklanego, wykorzystywanych jako osłony izolacyjne beziskiernikowych ograniczników przepięć. Ograniczniki podczas prób napięciem impulsowym ulegały uszkodzeniu na skutek przeskoków powierzchniowych. Przeskoki powierzchniowe prowadzą do rozwarstwienia pomiędzy izolacyjną osłoną a stosem warystorów. W celu określenia wpływu materiału wykonanego na osłonę, na rozwój wyładowania, wykonano pomiary napięć przeskoków. Określono rolę ładunku pomierzchniowego w rozwoju wyładowania. Aby wykazać znaczenie ładunku przestrzennego w materiale stosowanym na osłony wykonano pomiary prądów termicznie stymulowanych (TSD). Na podstawie danych podanych przez producentów porównano wytrzymałość mechaniczną materiałów.

EN

In this paper the mechanisms of the surface discharges on the samples of the polyamide and polyamide with glass fiber used as insulating housing of the surge arrester, were introduced. Damage of the surge arresters while high impulse voltage tests, are results of the surface discharges. The surface flashovers lead to stratification between insulating housing and varistors pile. To define the impact of the insulating material of the surge arrester housing on development of the surface discharge, flashover voltage were measured. The role of a surface charge in the development of surface discharge was shown. To define the role of the interfacial space charge in the material for insulating housing, thermal stimulated current (TSD) were measured. On the basis of the parameters given by the manufacturer the mechanical strength of the samples were compared.

11

Wpływ warunków przyspieszonego starzenia-promieniowania UV oraz temperatury na poliamidy i polipropylen

Brzozowska-Stanuch A., Rabiej S., Stanuch W.

Czasopismo Techniczne. Mechanika

|

2009

|

R. 106, z. 1-M

43-49

PL

Praca zawiera wyniki badań wpływu promieniowania UV oraz temperatury na strukturę cząsteczkową wybranych materiałów polimerowych. Przyspieszone starzenie poliamidów oraz polipropylenu prowadzono przy użyciu komory klimatycznej Atlas Xsenon Weather Ometer serii Ci4000, stosując jako źródło promieniowania filtrowaną lampę ksenonową. Zachodzące zmiany w czasie procesu fotoutleniania monitorowano za pomocą metod FTIR i DSC. W badanych próbkach nastąpiły wyraźne zmiany w obszarach grup: hydroksylowej, karbonylowej a także w obszarze pasm krystalicznych poliamidów.

EN

In this work, the influence of UV radiation and temperature on the molecular structure of chosen polymeric materials was investigated . Accelerated weathering of polyamides and polypropylene was performed by means of the Atlas Xsenon Weather Ometer series Ci4000 climatic chamber, using filtered xenon lamp as a light source. The effects of photo-oxidation were studied by FTIR spectroscopy and DSC method . A clear changes were observed in the investigated samples in hydroxyl and carbonyl regions as well as in the crystalline regions of polyamide

12

Cyklotrimeryzacja 1,3-butadienu do (Z,E,E)-1,5,9-cyklododekatrienu i jego epoksydowanie do (E)-1,2-epoksy-(Z,E)-5,9-cyklododekadienu - półproduktu w syntezie poliamidu 12

Lewandowski G.

Prace Naukowe Politechniki Szczecińskiej. Instytut Technologii Chemicznej Organicznej

|

2008

|

Nr 607 (4)

3-156

PL

Zbadano proces cyklotrimeryzacji 1,3-butadienu do (Z.E,E)-1,5,9-cyklododekatrienu i jego epoksydowanie do (E)-1,2-epoksy-(Z,E)-5,9-cyklododekadienu. Pierwszy etap to wykonanie cyklotrimeryzacji 1,3-butadienu w obecności dwóch układów katalitycznych: Et2AlCI/TiCI4, Et3Al2Cl3/TiCl4. Bardziej aktywny i selektywny okazał się układ Et3Al2Cl3/TiCl4. W jego obecności, cyklotrimeryzacja 1,3-butadienu zachodzi z dużo wyższą selektywnością w kierunku (Z,E,E)-cyklododekatrienu, a ilość produktów ubocznych: dimerów i polimerów 1,3-butadienu jest znacznie niższa niż w układzie Et2AlCI/TiCl4. W obecności układu Et3Al2Cl3/TiCl4, z wykorzystaniem statystycznych metod planowania doświadczeń, wykonano badania wpływu istotnych parametrów na cyklotrimeryzację 1,3-butadienu. Matematyczne opracowanie wyników pozwoliło uzyskać zależności funkcyjne, opisujące wpływ parametrów cyklotrimeryzacji na selektywność przemiany do (Z,E,E)-1,5,9-cyklododekatrienu w odniesieniu do wprowadzonego 1,3-butadienu, konwersję 1,3-butadienu i szybkość wprowadzania 1,3-butadienu (funkcje odpowiedzi). Optymalizacja uzyskanych zależności funkcyjnych pozwoliła ustalić najbardziej korzystne zakresy zmian parametrów technologicznych procesu cyklotrimeryzacji. Jako optymalne wybrano parametry zapewniające maksymalną szybkość wprowadzania 1,3-butadienu: stosunek molowy Et3Al2Cl3:Ti = 11,3, stężenie TiCl4 14,5 mmol/dm3 temperatura 60,4°C. W tych warunkach selektywność przemiany do (Z,E,E)-1,5,9-cyklododekatrienu w odniesieniu do przereagowanego 1,3-butadienu wynosi 99,1%mol, konwersja 1,3-butadienu 99,5%mol, a szybkość wprowadzania 1.3-butadienu 108,1 g/h. Drugi etap to wykonanie epoksydowania (Z.E,E)-1,5,9-cyklododekatrienu do (E)-1,2-epoksy-(Z,E)-5,9-cyklododekadienu, według trzech najbardziej selektywnych i wydajnych metod: za pomocą wodoronadtlenku tert-buty\u w obecności katalizatora molibdenowego, nadtlenku diwodoru w obecności katalizatorów tytanowo-silikalitowych i nadtlenku diwodoru w obecności katalizatorów przeniesienia międzyfazowego i Na2WO4/H3PO4. Najkorzystniejsze wyniki syntezy (E)- 1,2-epoksy-(Z,E)-5,9-cyklododekadienu uzyskano przy zastosowaniu wodoronadtlenku tert-butylu w obecności katalizatora molibdenowego. Badania wstępne pozwoliły ustalić parametry istotne dla przebiegu epoksydowania (Z,E,E)-1,5,9-cyklododekatrienu. W toku badań zostały ustalone zakresy zmian istotnych parametrów syntezy (E)-1,2-epoksy-(Z,E)-5,9-cyklododekadienu: stosunek molowy (Z,E,E)-5,9-cyklododekatrienu: wodoronadtlenku tert-butylu 1 ≤ X1 ≤ 5, stężenie katalizatora 0,0001 ≤ X2 ≤ 0,0010 mol/dm3, czas 20 ≤ X3 ≤ 120 min, w stałej temperaturze 70°C. Optymalizację epoksydowania (Z,E,E)-1,5,9-cyklododekatrienu do (E)-1,2-epoksy-(Z,E)-5,9-cyklododekadienu wykonano według planu rotalno-uniformalnego. Wyznaczono funkcje aproksymujące wyniki doświadczeń w postaci równań regresji, opisujących wpływ wymienionych parametrów na wybrane wskaźniki procesu (tzw. funkcje odpowiedzi). Metodami numerycznymi, z zastosowaniem algorytmów Gaussa-Siedela i Boxa wyznaczono ekstrema równań regresji. Analiza otrzymanych funkcji i ich przebiegu, oparta na dwuwymiarowych przekrojach, pozwoliła ustalić najkorzystniejsze parametry technologiczne syntezy (E)-1,2-epoksy-(Z,E)-5,9-cyklododekadienu. Parametry te zapewniają najwyższą selektywność przemiany do (E)-1,2-epoksy-(Z,E)-5,9-cyklododekadienu w odniesieniu do przereagowanego wodoronadtlenku tert-butylu (82,8%mol). W tych warunkach uzyskuje się całkowitą przemianę wodoronadtlenku tert-butylu, przy wydajności (E)-1,2-epoksy-(Z,E)-5,9-cyklododekadienu w odniesieniu do wprowadzonego wodoronadtlenku tert-butylu 83,0%mol. Selektywność przemiany do (E)-1,2-epoksy-(Z,E)-5,9-cyklododekadienu w odniesieniu do przereagowanego (Z,E,E)-1,5,9-cyklododekatrienu wynosi 87,5%mol. Konwersja (Z,E,E)-1,5,9-cyklododekatrienu wynosi 21,5%mol, a wydajność (E)-1,2-epoksy-(Z,E)-5,9-cyklododekadienu w odniesieniu do wprowadzonego (Z,E,E)-1,5,9-cyklododekatrienu 19,2%mol.

EN

The cyclotrimerization process of 1,3-butadiene to (Z,E,E)- 1,5,9-cyclododecatriene and its epoxidation to (E)-1,2-epoxy-(Z,E)-5,9-cyclododecadiene has been studied. In the first stage was performed the cyclotrimerization of 1,3-butadiene in the presence of two most active titanic catalytic systems: Et2AlCl/TiCl4 and Et3Al2Cl3/TiCl4. A more active and selective was found to be the catalytic system Et3Al2Cl/3TiCl4. The 1,3-butadiene cyclotrimerization proceeds with a considerably higher selectivity in the direction to (Z,E,E)-1,5,9-cyclododecatriene in the presence of this system, and the amount of by-products: dimers and polymers of 1,3-butadiene is significantly lower than for the system Et2AlCl/TiCl4. In the presence of the system Et3Al2Cl3/TiCl4 with utilization of statistical methods of the experimental design have been performed the studies an the influence of essentials parameters on the course of the cyclotrimerization of 1,3-butadiene. The mathematical elaboration of the results allowed to achieve the functional relationship, describing the influence of the essentials parameters of cyclotrimerization on the selectivity of transformation to (Z,E,E)-1,5,9-cyclododecatriene in relation to consumed 1,3-butadiene, the conversion of 1,3-butadiene, and the introduction rate of 1,3-butadiene (response functions). The optimization of obtained functional relationship allowed establishing the most advantageous ranges of the changes of technological parameters of cyclotrimerization process. As optimal were selected the parameters ensuring the maximum the introduction rate of 1,3-butadiene: the molar ratio of Et3Al2CI3:Ti equal to 11.3, the TiCl4 concentration 11.5 mmol/dm3 and temperature 60,4°C. Under these conditions the selectivity of transformation to (Z,E,E)-1,5,9-cyclododecatriene in relation to consumed 1,3-butadiene amounts 99.1 mol%, the 1,3-butadiene conversion is 99.5 mol%, and the introduction rate of 1,3-butadiene is 108.1 g/h. In the second stage it was performed the epoxidation of (Z,E,E)-1,5,9-cyclododecatriene to (E)-1,2-epoxy-(Z,E)-5,9-cyclododecadiene according to the most selective an effective methods: with tert-butyl hydroperoxide (TBHP) in the presence of molybdenum catalyst, using hydrogen peroxide in the presence of titanium-silicalite catalysts, and with hydrogen peroxide in the presence of phase transfer catalysts and Na2WO4/H3PO4. The most advantageous results of (E)-1,2-epoxy-(Z,E)-5,9-cyclododecadiene synthesis were achieved with application of tert-butyl hydroperoxide in the presence of molybdenum catalyst. The preliminary studies allowed to establish the parameters essential for the course of (Z,E,E)-1,5,9-cyclododecatriene epoxidation. During the course of the studies were established the range of changes of the essential parameters of (E)-1,2-epoxy-(Z,E)-5,9-cyclododecadiene synthesis such as: the molar ratio of (Z,E,E)-1,5,9-cyclododecatriene:tert-butyl hydroperoxide 1 ≤ X1 ≤ 5, the catalyst concentration 0,0001 ≤ X2 ≤ 0,0010 mol/dm3, reaction time 20 ≤ X3 ≤ 120 min, At constant temperature of 70°C. The optimization of (Z,E,E)-1,5,9-cyclododecatriene epoxidation to E)-1,2-epoxy-(Z,E)-5,9-cyclododecadiene was performed according to rotatable-uniform design. The functions approximating the experimental results in the form of regression equations describing the influence of mentioned parameters on the selected process indicators (called response functions) have been determined. The extremes of regression equations were determined by numerical methods with the applications of the Gauss-Siedel and Box algorithms. An analysis of obtained functions and their courses performed on the basis of two-dimensional cross-sections allowed to establish the most advantageous technological parameters of (E)-1,2-epoxy-(Z,E)-5,9-cyclododecadiene synthesis. These parameters ensure the highest selectivity of transformation to (E)-1,2-epoxy-(Z,E)-5,9-cyclododecadiene in relation to tert-butyl hydroperoxide consumed - 82.8 mol%. Under these conditions was achieved a complete conversion of tert-butyl hydroperoxide, with the yield of (E)-1,2-epoxy-(Z,E)-5,9-cyclododecadiene in relation to introduced amount of tert-butyl hydroperoxidc 83.0 mol%. The selectivity of transformation to (E)-1,2-epoxy-(Z,E)-5,9-cyclododecadiene in relation to (Z,E,E)-1,5,9-cyclododecatriene consumed amounts 87.5 mol%. The conversion of (Z,E,E)-1,5,9-cyclododecatriene amounts 21.5 mol% and the yield of (E)-1,2-epoxy-(Z,E)-5,9-cyclododecadiene in relation to introduced amount of (Z,E,E)-1,5,9-cyclododecatriene is equal to 19.2 mol%.

13

Aromatic polyamides containing chalconyl substituted m-phenylenediamine segments

Rusu E., Onciu M.

Polimery

|

2005

|

T. 50, nr 11-12

797--804

EN

4'(b-hydroxyethoxy)chalconyl-3,5-diaminobenzoate and three kinds of aromatic dicarboxylic acids were used as monomers in a direct polycondensation reaction for synthesis of some polyamides containing chalconyl units in pendant groups. The presence of these units in the structure of polyamides renders them photoreactive and this property was monitored by UV and IR spectroscopy. The polyamides show good thermal stability, glass transition temperature (Tg) values around 230 C degrees and inherent viscosity in the range of 0.67-0.79 dLg-1.

PL

4'-(b-hydroksyetoksy)chalkonylowy ester kwasu 3,5-diaminobenzoesowego i trzy rodzaje kwasów dwukarboksylowych użyto jako monomery w reakcji polikondensacji w celu syntezy trzech poliamidów zawierających segmenty chalkonylowe w grupach bocznych (Schemat A). Strukturę chemiczną zsyntetyzowanych poliamidów określono metodami spektroskopii FT-IR (rys. 1), 1H NMR (rys. 2) i UV-VIS (rys. 3). Obecność segmentów chalkonylowych w strukturze poliamidów sprawia, że są one zdolne do reakcji sieciowania pod wpływem światła, co potwierdzono za pomocą badań spektroskopowych UV-VIS (rys. 3) i IR (rys. 4 i 5). Otrzymane poliamidy charakteryzowały się średnimi wartościami logarytmicznej liczby lepkościowej (0,67-0,79 dL og-1) i absorpcji wody (4,58-4,87 %), która jest związana ze zdolnością do tworzenia wiązań wodorowych dzięki grupom amidowym (tabela 1). Analiza TGA wykazała dobrą stabilność termiczną poliamidów, których temperatura zeszklenia (Tg) wynosi ok. 230 stopni C (tabela 2, rys. 6). Stwierdzono także, że rozpuszczalniki aprotonowe są zdolne do rozpuszczania tych poliamidów (tabela 3).

14

Synteza i charakterystyka modyfikowanych poliamidów otrzymywanych z laktamów i polieteroamin

Dutkiewicz S., Boryniec S.

Polimery

|

2003

|

T. 48, nr 2

116-121

PL

Opisano warunki syntezy metodą polimeryzacji anionowej homo- i kopoliamidów na podstawie e-kaprolaktamu (KL) i K-laurynolaktamu (LL), modyfikowanych prepolimerami mocznikowymi otrzymanymi z diizocyjanianu toluilenu i trzech różnych polieteroamin (polioksyetylenodiaminy, poli-oksypropylenodiaminy lub polioksypropylenotriaminy). Wprowadzenie giętkich segmentów polieterowych do łańcucha poliamidowego miało przede wszystkim na celu zwiększenie udarności. Określono wpływ rodzaju użytej polietero-aminy oraz składu kopoliamidów KL/LL na niektóre ich właściwości mechaniczne (naprężenie zrywające, wydłużenie przy zerwaniu, udarność w temp. 20°C i -40°C), a także na zawartość składników niespolimeryzowanych (rozpuszczalnych w acetonie). Oczekiwaną wyraźną poprawę udarności uzyskano jedynie z zastosowaniem polioksypropylenotriaminy.

EN

Conditions of the syntheses, by anionic polymerization method, of homo- and copolyamides based on epsilon-caprolactam (KL) and kappa-lauryllactam (LL) modified with urea prepolymers (Table 2), obtained from tolylene diisocyanate and three various polyetheramines (polyoxyethylenediamine, poly- oxypropylenediamine or polyoxypropylenetriamine - Table 1) have ben described. An introduction of flexible polyether segments into the polyamide chain has been done with the aim to increase the impact resistance. The effects of the type of amine used and copolyamides KL/LL compositions on the chosen mechanical properties (stress at break, elongation at break, impact resistance at temp. 20degreesC and 40degreesC) as well as on the contents of non-polymerized components (soluble in acetone) have been determined (Tables 3-6). Expected substantial improvement of impact resistance was reached only in the case when polyoxypropylenetriamine was used.

15

Badania własności tarciowych skojarzenia metal-polimer

Piekoszewski W.

Tribologia

|

2002

|

nr 2

563-577

PL

Celem badań było określenie wpływu rodzaju środka smarowego na charakterystyki tribologiczne skojarzenia metal-tworzywo sztuczne. Badaniom poddano czysty poliamid PA 66 oraz poliamid PA 66 modyfikowany grafitem (8 i 16%) i dwusiarczkiem molibdenu (4 i 8%). Skojarzenia pracowały w warunkach tarcia technicznie suchego oraz smarowana wodą destylowaną i olejem referencyjnym FVA 1. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że dla skojarzenia ślizgowego poliamid-stal wprowadzanie do tworzywa sztucznego sprawdzonych w innych warunkach smarów stałych (dwusiarczku molibdenu i grafitu) nie daje oczekiwanej poprawy zachowań tarciowych i zużyciowych tej pary. Jedynie dla styku smarowanego wodą destylowaną stwierdzono pozytywny efekt zastosowania implementacji tych smarów stałych do tworzywa sztucznego współpracującego ze stalą. Opory ruchu były przy tym prawie niezależne od rodzaju i ilości dwusiarczku molibdenu czy też grafitu do poliamidu PA 66.

EN

The testing aimed at determination of an effect of a lubricant on tribological characteristics for a metal-polymer tribosystem. PA 66 polyamide as well as this material after modification with graphite (8 and 16%) and MoS2 (4 and 8%) were tested. The tribosystem worked under conditions of dry friction and lubricated friction (distilled water and FVA 1 reference oil). The results show that modification of the polyamide with materials known as solid lubricants (graphite, MoS2) does not give any improvement in tribological properties of the steel-polymer tribosystem. Such modification is effective only in case of water lubrication. For this lubricant the friction coefficient is practically independent of the kind or concentration of the modifiers in the polyamide.

16

Mechaniczne i reologiczne właściwości mieszanin poliamidu 12 z epoksydowanymi elastomerami

Steller R., Micewicz E., Meissner W.

Prace Naukowe Instytutu Technologii Organicznej i Tworzyw Sztucznych Politechniki Wrocławskiej. Konferencje

|

2001

|

Vol. 50, nr 23

120-123

PL

Omówiono niektóre właściwości reaktywnych mieszanin poliamidu 12 z epoksydowanymi elastomerami: 1,4-cis-polibutadien, statystyczny kopolimer butadien-styren i blokowy kopolimer styren/butadien/styren. Dla porównania wykonano także mieszaniny i tych samych składach z elastomerami wyjściowymi. Uzyskane wyniki wskazują, że najlepsze właściwości posiadają mieszaniny z epoksydowanym elastomerem blokowym. Świadczy to o istotnych oddziaływaniach na granicy faz, które decydująco wpływają na właściwości mieszanin.

EN

Some properties of reactive blends of polyamide 12 with epoxidized elastomers-1,4-cis-polybutadiene, statistic copolymer butadiene-styrene and block copolymer styrene/butadiene/styrene are discussed. The blends with orginal elastomers of the same compositions were also prepared for comparison. The obtained results show that the best properties posses blends with epoxidized block elastomer. It testifies to significant interactions at the phase boundary, which influence decisively the blend properties.

17

Recykling materiałów polimerowych z dywanowych wykładzin podłogowych.

Błędzki K. A., Królikowski W.

Polimery

|

2000

|

T. 45, nr 1

29-35

PL

Przedstawiono problematykę dotyczącą składu oraz recyklingu wykładzin dywanowych. Opisano ich recykling materiałowy, surowcowy i energetyczny, jak również stan organizacyjny oraz techniczny recyklingu tych materiałów w Europie Zachodniej i USA. Szczegółowo opisano technologię odzysku polimaidów z wykładzin dywanowych w budowanych obecnie wielkoprzemysłowych zakładach w Premnitz, Niemcy.

EN

Polymer floor covering compositions and floor-covering material recycling, raw material recycling and energy recycling are described. The West European and US technical level and organization status are desctibed with particular reference to the Premnitz Plant which recovers polyamides from floor covering and carpets.

18

Kopolimery i terpolimery blokowe oraz mieszaniny polimerowe eterowo-estrowo-amidowe

Rosłaniec Z.

Polimery

|

1999

|

T. 44, nr 7-8

481-488

PL

Na podstawie danych literaturowych omówiono rezultaty badań nad kopolimerami, terpolimerami i mieszaninami polimerowymi eterowo-estrowo-amidowymi, co stanowi jeden z nowszych kierunków modyfikacji poliamidów. Nowe terpoli(etero-estro-amidy), podobnie jak kopoli(etero-amidy), mają strukturę heterofazową i są elastomerami. Właściwości takie wykazują również terpolimery, w których segment amidowy tworzy fazę miękką (elastyczną) o niskiej temperaturze zeszklenia. Przedstawiono niektóre właściwości przemiennych kopolimerów estrowoamidowych oraz blokowo-przemiennych lub blokowo-bezładnych terpolimerów eterowo-estrowo-amidowych. Blokowe kopolimery estrowo-amidowe mogą także tworzyć się in situ podczas mieszania poliestrów i poliamidów w stanie stopionym, Pełnią one wówczas rolę kompatybilizatorów i pozwalają na uzyskanie materiałów polimerowych o dobrych właściwościach mechanicznych. Przedyskutowano kierunki rozwoju kopolimerów estrowoamidowych jako nowych materiałów konstrukcyjnych i specjalnego przeznaczenia (funkcjonalnych).

EN

A review covering the chemical structure and selected physical properties of title products. New poly(ether-ester-amide) multiblock terpolymers (cf. Fig. 6) and new poly(amide-ester) multiblock copolymers (formula IV) are hetero-phase materials endowed with elastomer properties (Fig. 3). Aliphatic and aromatic alternating poly(ester-amide) copolymers (formulas II and III) represent potential engineering materials. Physical and chemical modification are increasingly important for imparting the desired properties to commercial polymers. Binary and tertiary polyester/polyamide composites reinforced in situ are described; they are prepared by reactive blending in the melt (Table 2). The chemical bonds formed between the separate phases via diblock copolymers improve the compatibility of blend components. The same effect can be obtained by using bisoxazoline derivatives (eqn. 1) as the end-linking reactant.