Wbrew wrażeniu jakie można odnieść z większości standardowych podręczników, równania falowe Diraca, Kleina-Gordona i inne nie są podstawą kwantowej teorii pola. W niniejszym artykule staram się pokazać, jak powinna być ona poprawnie formułowana i omawiam pewne jej aspekty, które na ogół nie są przedstawiane właściwie. Celem artykułu jest spowodowanie zmiany w nauczaniu kwantowej teorii pola. Tekst został podzielony na trzy części. W niniejszej części 3 (i ostatniej) omawiam przepis LSZ pozwalający wyznaczać elementy macierzy S i inne wielkości fizyczne bez czynienia zwykłych, bardzo restrykcyjnych założeń oraz zalety i słabości formułowania kwantowej teorii pola za pomocą całek po trajektoriach.
EN
Despite the impression that can be gained from most of the standard textbooks, Dirac, Klein-Gordon and other wave equations do not constitute the basis of quantum field theory. In this article I attempt to show how it should be formulated properly and discuss some of its aspects which usually are presented unsatisfactorily. The aim of the text is to cause the change in the way quantum field theory is taught. The text is split into three parts. In this part 3 (the last one) I discuss the LSZ prescription which allows to extract S-matrix elements without making the usual, very restrictive assumptions and advantages and weak sides of formulating quantum field theory with the help of path integrals.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Wbrew wrażeniu jakie można odnieść z lektury większości standardowych podręczników, równania falowe Diraca, Kleina-Gordona i inne nie są podstawą relatywistycznej kwantowej teorii pola. W niniejszym artykule staram się pokazać, jak powinna być ona poprawnie formułowana i omawiam pewne jej aspekty, które na ogół nie są przedstawiane właściwie. Moim celem jest spowodowanie zmiany w nauczaniu kwantowej teorii pola. Tekst został podzielony na trzy części. W pierwszej przypominam krótko historyczny rozwój kwantowej teorii pola i omawiam jej sformułowanie jako kwantowej teorii oddziałujących cząstek (relatywistycznych lub nierelatywistycznych).
EN
Despite the impression that can be gained from most of the standard textbooks, Dirac, Klein-Gordon and other wave equations do not constitute the basis of relativistic quantum field theory. In this article I attempt to show how it should be formulated properly and discuss some of its aspects which usually are presented unsatisfactorily. My aim is to cause the change in the way quantum field theory is taught. The text is split into three parts. In the first one I briefly recall the quantum field theory historical development and present its formulation as a quantum theory of interacting particles (relativistic or nonrelativistic).
Wbrew wrażeniu jakie można odnieść z lektury większości standardowych podręczników, równania falowe Diraca, Kleina-Gordona i inne nie są podstawą relatywistycznej kwantowej teorii pola. W niniejszym artykule staram się pokazać, jak powinna być ona poprawnie formułowana i omawiam pewne jej aspekty, które na ogół nie są przedstawiane właściwie. Moim celem jest spowodowanie zmiany w nauczaniu kwantowej teorii pola. Tekst został podzielony na trzy części. W niniejszej drugiej części omawiam sformułowanie kwantowej teorii pola jako teorii oddziałujących pól oraz sens fizyczny procedury renormalizacji.
EN
Despite the impression that can be gained from most of the standard textbooks, Dirac, Klein-Gordon and other wave equations do not constitute the basis of relativistic quantum field theory. In this article I attempt to show how it should be formulated properly and discuss some of its aspects which usually are presented unsatisfactorily. My aim is to cause the change in the way quantum field theory is taught. The text is split into three parts. In the second part I discuss the formulation of quantum field theory as a theory of interacting fields as well as the physical sense of the renormalization procedure.
The design of machines with permanent magnets is actively developing day by day and is often used in wind energy. The main advantages of such variable speed drives are high efficiency, high power density and torque density. When designing a wind generator with two rotors and permanent magnets, it is necessary to solve such a problem as the correct choice of the number of poles and slots to increase efficiency and minimize the cost of the machine. In this work, an improved spotted hyena optimization algorithm is used to obtain the optimal combination of slots and poles. This optimization algorithm makes it possible to obtain the number of fractional slots per pole and evaluate the operating efficiency of a wind generator with a double rotor and ferrite magnets. At the first stage of machine design, various combinations of slots are installed. Next, the optimal combination is selected from various slot-pole combinations, taking into account the Enhanced Spotted Hyena Optimization (ESHO) algorithm, in which a multiobjective function is configured. Accordingly, the multi-objectives are the integration of reverse electromotive force, output torque, gear torque, flux linkage, torque ripple along with losses. Analysis of the results obtained shows that the proposed algorithm for determining the optimal slot combination is more efficient than other slot combinations. It has also been found that the choice of slot and pole combination is critical to the efficient operation of permanent magnet machines.
PL
Projektowanie maszyn z magnesami trwałymi aktywnie rozwija się z dnia na dzień i jest często wykorzystywane w energetyce wiatrowej. Głównymi zaletami takich napędów o zmiennej prędkości są wysoka sprawność, wysoka gęstość mocy i gęstość momentu obrotowego. Podczas projektowania generatora wiatrowego z dwoma wirnikami i magnesami trwałymi konieczne jest rozwiązanie takiego problemu, jak prawidłowy dobór liczby biegunów i szczelin w celu zwiększenia wydajności i zminimalizowania kosztów maszyny. W niniejszej pracy zastosowano ulepszony algorytm optymalizacji hieny plamistej w celu uzyskania optymalnej kombinacji szczelin i biegunów. Ten algorytm optymalizacji umożliwia uzyskanie liczby ułamkowych szczelin na biegun i ocenę wydajności operacyjnej generatora wiatrowego z podwójnym wirnikiem i magnesami ferrytowymi. Na pierwszym etapie projektowania maszyny instalowane są różne kombinacje szczelin. Następnie wybierana jest optymalna kombinacja spośród różnych kombinacji szczelin i biegunów, biorąc pod uwagę algorytm Enhanced Spotted Hyena Optimization (ESHO) (ulepszony algorytm optymalizacjihieny cętkowanej hieny), w którym skonfigurowana jest funkcja wielocelowa. W związku z tym, celami wielozadaniowymi są integracja odwrotnej siły elektromotorycznej, wyjściowego momentu obrotowego, momentu obrotowego przekładni, połączenia strumienia, tętnienia momentu obrotowego wraz ze stratami. Analiza uzyskanych wyników pokazuje, że proponowany algorytm określania optymalnej kombinacji szczelin jest bardziej wydajny niż inne kombinacje szczelin. Stwierdzono również, że wybór kombinacji szczelin i biegunów ma kluczowe znaczenie dla wydajnej pracy maszyn z magnesami trwałymi.
Artykuł ma charakter przekrojowy. Przedstawia stan i tendencje rozwojowe w konstrukcji rozdzielnic niskiego napięcia w latach 1975-2018. Przydatny może być producentom i projektantom rozdzielnic niskiego napięcia.
EN
The article is cross-sectional. It presents the status and development trends in the construction of low voltage switchboards in the years 1975–2018. It can be useful for manufacturers and designers of low voltage switchboards.
Artykuł ma charakter przeglądowy, z elementami historycznymi, jest związany z konstrukcją i wyposażeniem eksploatowanych i oferowanych w Polsce rozdzielnic niskiego napięcia. Przedstawiono rozdzielnice niskiego napięcia stosowane w dystrybucji oraz rozdziale energii elektrycznej u odbiorców komunalnych i przemysłowych.
EN
The article an overview with historical elements related to the design and equipment of low voltage switchboards operated and offered in Poland. Presented low voltage switchboards used in the distribution and distribution electrical energy in municipal and industrial recipients.
8
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przedstawiono wyniki analizy pola magnetycznego w torze prądowym o przekroju trójkątnym oraz płaskim z wykorzystaniem oprogramowania Ansoft Maxwell. W aspekcie omawianej problematyki, wyznaczenie rozkładu pola magnetycznego w trójkątnym torze prądowym (TTP), warunkuje prawidłowy opis skorelowanych z nim zjawisk wtórnych, do których zaliczamy m.in. naprężenia cieplne lub mechaniczne elementów izolacji, intensyfikujące proces jej starzenia oraz powstawania strat w przesyle energii elektrycznej. W artykule odzwierciedlono ważne aspekty poruszanej problematyki na przykładzie obliczeniowym oraz w postaci graficznej.
EN
The article presents a graphical interpretation of the magnetic field in the return cores of a triangular cable and flat formation current line, using the commercial software Ansoft Maxwell. In the aspect of the discussed issue, the determination of the magnetic field distribution in the triangular formation (TF) determines the correct description of the correlated secondary phenomena, which include, among others, thermal or mechanical stresses, intensifying the aging process and the occurrence of losses in the transmission of electricity. The article presents important aspects of the issues discussed in an illustrative way, i.e. on a computational example.
9
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The article presents a graphical interpretation of the magnetic field in the return cores of a triangular cable and flat formation current line, using the commercial software Ansoft Maxwell. In the aspect of the discussed issue, the determination of the magnetic field distribution in the triangular formation (TF) determines the correct description of the correlated secondary phenomena, which include, among others, thermal or mechanical stresses, intensifying the aging process and the occurrence of losses in the transmission of electricity. The article presents important aspects of the issues discussed in an illustrative way, i.e. on a computational example.
PL
W artykule przedstawiono wyniki analizy pola magnetycznego w torze prądowym o przekroju trójkątnym oraz płaskim z wykorzystaniem oprogramowania Ansoft Maxwell. W aspekcie omawianej problematyki, wyznaczenie rozkładu pola magnetycznego w trójkątnym torze prądowym (TTP), warunkuje prawidłowy opis skorelowanych z nim zjawisk wtórnych, do których zaliczamy m.in. naprężenia cieplne lub mechaniczne elementów izolacji, intensyfikujące proces jej starzenia oraz powstawania strat w przesyle energii elektrycznej. W artykule odzwierciedlono ważne aspekty poruszanej problematyki na przykładzie obliczeniowym oraz w postaci graficznej.
Poles and zeros assignment problem by state feedbacks in positive continuous-time and discrete-time systems is analyzed. It is shown that in multi-input multi-output positive linear systems by state feedbacks the poles and zeros of the transfer matrices can be assigned in the desired positions. In the positive continuous-time linear systems the feedback gain matrix can be chosen as a monomial matrix so that the poles and zeros of the transfer matrices have the desired values if the input matrix B is monomial. In the positive discrete-time linear systems to solve the problem the matrix B can be chosen monomial if and only if in every row and every column of the n × n system matrix A the sum of n−1 its entries is less than one.
Przedmiotem artykułu jest wstępny szkic teorii organizacji środowiska zbudowanego, będącej odpowiedzią na dynamikę procesów urbanizacji w XXI wieku. Podstawowe założenia tej teorii to: 1) temporalność i zmienność elementów habitatu, 2) nieredukowalność środowiska do jego części, 3) powiązanie różnych skal organizacji, 4) równoważenie czynników indywidualnych i kolektywnych, ciągłości i nowości, oraz uwarunkowania i wolności twórczej, 4) udział człowieka jako integralna część opisu systemu. W pracy skorzystano z wcześniejszych koncepcji strukturalistycznych, zwłaszcza teorii J. Habrakena, a także z założeń filozofii procesu A.N. Whiteheada. Rezultatem badań jest zarys procesualnego modelu organizacji środowiska, oparty o autorski zestaw pojęć technicznych, m.in. pole, zdarzenie, potencjał zdarzeń, transformacja, kontrola, wzorzec relacyjny. Elementy modelu tworzą hierarchiczny system, łączący zróżnicowane zagadnienia architektoniczne i urbanistyczne. W konkluzji przedstawiono uwagi na temat roli architekta w procesie organizacji habitatu, wynikające z przyjętych założeń teoretycznych.
EN
The subject of the paper is a preliminary sketch of the theory of organization of the built environment, as an answer to the dynamics of urbanisation processes in the twenty-first century. The basic assumptions of this theory are: 1) the temporality and variability of habitat elements, 2) the irreducibility of the environment to its part, 3) the linking of different organisation scales, 4) balancing individual and collective factors, continuity and novelty, as well as conditioning and creative freedom; 5) human participation as an integral part of system description. The work uses earlier structuralist concepts, especially theories by J. Habraken, and also the assumptions of process philosophy by A.N. Whitehead. The result of the study is an outline of a processual model of environmental organisation, based on a original set of technical concepts, including the field, the event, event potential, transformation, control and the relational pattern. The model offers a description of the habitat as a hierarchical system synthesising various elements of architectural and urban design. This results in a new perspective of the architect’s role in the organisation process of the habitat.
Artykuł przedstawia wyniki prac dotyczących oszacowania wytrzymałości i energochłonności drewnianej zapory drogowej. Obliczenia wykonano metodą numeryczną z wykorzystaniem metody elementów skończonych (MES). Badano ilość energii pochłanianej przez zaporę podczas testu zderzeniowego. W modelu uwzględniono właściwości materiałowe drewna oraz gruntu.
EN
The article presents the results of work on the estimation of strength and energy consumption of a wooden road barrier. Numerical calculations were performed using the Finite Element Method (FEM). The amount of energy absorbed by the wooden pole during the crash test was tested. The model includes materiał properties of wood and soil.
W pracy określono wpływ rozłogu - układu pól w stosunku do ośrodka gospodarczego na odległości i ponoszone nakłady w transporcie wewnętrznym. Analiz dokonano dla trzech wariantów W0 - układ aktualny, W1 - zbliżenie pól do ośrodka o 50%, W2 - ułożenie wszystkich pól wokół gospodarstwa. Odległości przejazdu wyniosły W0 - 1,11 km, W1 - 0,51 km (54,05% mniej do W0), W2 - 0,09 km (91,89% mniej do W0 i 82,23% mniej do W1. Analiza wpływu rozłogu pozwala stwierdzić, iż przy średnim czasie przejazdów w wariancie 0 (4,0 h) w wariancie 2 czas przejazdów zmniejszył się średnio do 0,31 h czyli jest 12,9 razy niższy. Z kolei koszty zużycia paliwa średnio dla badanych gospodarstw w zł·ha-1 kształtują się następująco: W0 - 120,27 zł, W1 - 65,25zł (45,74% mniej do W0), W2 -9,31 zł (992,25% mniej do W0 i 85,73% mniej do W1 ). Jednocześnie znaczny wpływ na ponoszone nakłady ma kierunek produkcji i związana z nim intensywność produkcji.
EN
The paper describes the influence of the distribution - the arrangement of fields in relation to the economic center on the distance and the expenditure incurred in internal transport. The analysis was done for three variants W0 - current layout, W1 - approximation of fields to center by 50%, W2 - arrangement of all fields around the farm. The distance traveled was W0 - 1.11 km, W1 - 0.51 km (54.05% less to W0), W2 - 0.09 km (91.89% less to W0 and 82.23% less to W1. Analysis of the influence of the spread allows us to conclude that, with average journey time in variant 0 (4.0 h) in variant 2, the journey time decreased on average to 0.31 h, ie 12.9 times lower. On the other hand, the average fuel costs for the tested farms in PLN · ha-1 were as follows: W0 - PLN 120.27, W1 - PLN 65.25 (45.74% less than W0), W2-9.31 (992, by 25% less to W0 and 85.73% less on W1). At the same time, the direction of production and the intensity of production at the same time have a significant impact on the incurred expenditures.
Przedstawiono wyniki analiz metodą elementów skończonych połączenia poprzecznika z trzonem słupa linii wysokiego napięcia. Model konstrukcji obejmował jednocześnie trzon słupa i poprzecznik. Obliczenia wykonano, wykorzystując program Midas NFX (solver Nastran FX). Porównano wyniki symulacji komputerowych węzła z żebrami ciągłymi (obejmującymi trzon) oraz węzła z żebrami nieciągłymi.
EN
The article presents results of finite element analysis (FEA) cross arm shaft pole joint in the transmission lines support. FEA model included both the shaft pole and the cross arm. Geometric and material nonlinear calculations were done in Midas NFX (solver Nastran FX). Were compared with each other the results of computer simulations of the two most common types of connection, i.e. node with continuous stiffeners (girdling a shaft) and a node with discontinuous stiffeners.
15
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Minimal-phase positive continuous-time linear electrical circuits are addressed. It is shown that positive asymptotically stable electrical circuits with distinct poles and zeros are minimal-phase systems. Conditions are established for electrical circuits to be minimal-phase systems. Sufficient conditions for cancelation of zeros and poles of minimal-phase electrical circuits are proposed.
PL
W pracy są analizowane dodatnie minimalnofazowe obwody elektryczne opisane równaniami stanu i macierzami transmitancji operatorowych. Wykazano, że dodatnie stabilne asymptotycznie obwody elektryczne z różnymi zerami i biegunami są obwodami minimalnofazowymi. Podano warunki minimalnofazowości obwodów elektrycznych, oraz warunki wystarczające upraszczania zer i biegunów w obwodach elektrycznych. Rozważania ogólne zilustrowano przykładami obwodów elektrycznych.
16
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Characteristic polynomials of positive and minimal-phase electrical circuits are addressed. It is shown that the characteristic polynomials of the electrical circuits are independent of the choice of their reference mesh and of their reference node. Conditions are established under which the positive electrical circuits have real eigenvalues and are minimal-phase linear systems. Sufficient conditions for cancelation of zeros and poles of minimal-phase electrical circuits are given.
PL
W pracy wykazano, że wielomiany charakterystyczne obwodów elektrycznych są niezależne od wyboru oczka odniesienia w metodzie oczkowej i węzła odniesienia w metodzie węzłowej analizy tych obwodów. Podano warunki przy spełnieniu których dodatnie obwody elektryczne mają rzeczywiste wartości własne i są minimalnofazowymi obwodami elektrycznymi. Podano również warunki wystarczające skracania zer i biegunów w minimalnofazowych obwodach elektrycznych. Rozważania zostały zilustrowane przykładami dodatnich i minimalnofazowych obwodów elektrycznych.
17
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Przedstawiono koncepcję systemu przeznaczonego do podnoszenia i opuszczania (bez użycia ciężkiego sprzętu) konstrukcji nośnej (15-metrowego masztu) małej turbiny wiatrowej (z dyfuzorem o mocy ok. 3,5 kW i masie ok. 200 kg). W odróżnieniu od istniejących systemów umożliwia on podnoszenie masztów z przegubem centralnym. Zaproponowano rozwiązania konstrukcyjne urządzeń tworzących system oraz procedurę montażu masztu z wykorzystaniem tego systemu. Ponadto zaprezentowano analizy numeryczne mające na celu wstępną weryfikację elementów systemu i zbadanie rozkładu naprężenia w konstrukcji, co pozwoli na wprowadzanie dalszych zmian konstrukcyjnych.
EN
This paper presents the concepts of a self-erecting system for a small wind turbine pole. The presented system provides for erecting and lowering the pole without use of heavy machinery. Unlike existing solutions the designed system allows to raise the poles with central joints. This paper presents a proposal for structural components of the system. The pole assembly procedure using the proposed system is also explained. This paper also presents the preliminary numerical analysis aimed at pre-verification system components and the stress assessment of the structural solution in question. The analysis when performed will allow to introduce further design changes. The proposed structure is planned to raise a 15 meter pole for small wind turbine with a diffuser of rated power of about 3.5 kW and 200 kgs weight.
18
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Our research was conducted on abandoned fields which had been undergoing spontaneous succession for 40–50 years and then were partly burnt. The main objective of the study was to examine if spontaneous fire in the early successional stage of pine forest causes a decrease in the number of species, diversity and density of seed banks, and an increase in the share of species forming long term persistent seed banks. Standing vegetation and soil seed banks were studied on 20 permanent plots on adjacent burnt and unburnt sites one and twelve years after spontaneous fire. One year after the fire the number of species in the seed banks of both areas was similar (11 and 12 species). In the burnt area the Shannon index and the floristical similarity between the seed bank and standing vegetation were lower, and seed density five times higher than in the unburnt area (15 691.5 m-2 vs.3426.5 m-2). This was mainly the effect of the high number of seedlings of Calluna vulgaris (L.) Hull and Spergula morisonii Boreau germinating from the burnt plots. Twelve years after the fire the number of species in both seed banks had increased little, but seed density in the burnt area (1742.5 m-2) had decreased 16 times, while that of the unburnt area had changed only slightly (2875.5 m-2). At the same time the Shannon index for the burnt area increased considerably, whereas for the unburnt one it did not change. Our study shows that the long-term persistent soil seed bank plays a fundamental role at the beginning of the post-fire regeneration of temperate coniferous forest vegetation. Germination of Calluna seedlings from the burnt soil seed banks in several times higher numbers than from unburnt soil seed banks may suggest that heat from the fire promotes a loss of dormancy in the heather seeds.
19
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The study examined the importance of winter catch crops (intercrops) to wintering birds in a low-intensity farming area of Poland. Birds were counted on two occasions between November 2009 and January 2010 in 514 research plots in two different parts of the country. During the two counts 28 species were recorded. Yellowhammer Emberiza citrinella, Corn Bunting Emberiza calandra, Tree Sparrow Passer montanus and Shorelark Eremophila alpestris were the most numerous species. The statistical analysis (GLZ) of the influence of survey, location and habitat types on the occurrence of birds in the farmland did not reflect the significant effect on any variables. Significant differences in densities of birds between the habitats analysed (GLM) were noted. The stubbles supported a relatively greater density of birds than the mustard winter catch crop and ploughed fields. Increasing the area of winter catch crops at the expense of ploughed fields may favour birds, but when winter crops are sown in fields that would otherwise be left as stubble, wintering conditions for birds deteriorate, especially for buntings.
20
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Soil nutrient pattern can be a functional tool for grassland restoration. In order to promote the growth of a specific or group of expected plant species, it is necessary to measure the responses of different species to nutrient – rich patches and detect the differences among them. In this article, we measured aboveground biomass and morphological traits of six species as dry weight, length, surface area, specific root length and diameter of fine roots in response to nitrogen addition patches using ingrowth core method. The six species are Artemisia scoparia, Stipa bungeana, Artemisia sacrorum, Artemisia giraldii, Lespedeza dahurica and Astragalus melilotoides. All are the dominant species in different stages of secondary succession of loess hilly region, China. Twelve individuals of each species were selected to install ingrowth cores. Six of the individuals were used as treatment group, they were treated to install with four cores of no (addition’s control), low, medium and high levels of nitrogen additions. Another six of them were used as species’ control group, the four installed cores around them had no nitrogen addition. The results showed that: 1) After 105 days in situ, for all the six species, summed dry weight, length and surface area measured in the four cores of the treatment group were significantly greater than the corresponding values in species’ control group. In aboveground biomass, however, only A. scoparia in the treatment group had significantly outweighed that in the species’ control group. 2) Irrespective of nitrogen additions levels, significant differences of length, diameter and surface area existed among the six species, which implied that species had their intrinsic species specific morphological traits. 3) In dry weight, length and surface area, the responses of all the six species to nitrogen addition levels were positive, significantly more roots were grew into the cores with higher nitrogen additions; while in specific root length, the responses were negative. 4) Perhaps the six species had a special nitrogen requirement, as interaction effects of species and addition levels in surface area were found significant. 5) The foraging precision of the six species to nutrient-rich patches had positive but insignificant correlation with root system size; there existed a significant positive correlation between the precision and the sensitivity to the designed patchy habiats. 6) Among the six species, A. scoparia, A. sacrorum and S. bungeana have higher sensitivity and precision than L. dahurica and A. melilotoides in terms of foraging the nitrogen addition cores or patches. It seems that fast growing species that dominate in early successional stage, like A. scoparia and S. bungeana in our case, obtained more benefits from nutrient patchy habitat. We advised that, in infertile lands, fertiliser be applied in a patchy way to accelerate the restoration of old fields as early as possible once they were abandoned.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.