Obowiązek stosowania opomiarowania zużycia ciepła ze zdalnym odczytem wynika z Prawa energetycznego, a techniczną i ekonomiczną zasadność ich wykorzystania reguluje specjalne rozporządzenie. W artykule zawarto opis przypadku z szeroką analizą kosztów i korzyści, która pozwala precyzyjnie prognozować projektowaną oszczędność energii oraz ekonomiczną celowość zastosowania podzielników.
Idea wykorzystania podzielników do indywidualnego rozliczania kosztów ciepła w budynkach wielolokalowych zaczęła być realizowana w Polsce w połowie lat 90., przede wszystkim za sprawą regulacji zawartej w rozporządzeniu w sprawie warunków technicznych z 1994 roku. Od tego czasu w budowie podzielników i technice ich stosowania zaszły spore zmiany, które powinny zostać uwzględnione w aktualnych przepisach.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Opublikowane w grudniu 2021 roku Rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie warunków ustalania technicznej możliwości i opłacalności zastosowania ciepłomierzy, podzielników kosztów ogrzewania oraz wodomierzy do pomiaru ciepłej wody użytkowej, warunków wyboru metody rozliczania kosztów zakupu ciepła oraz zakresu informacji zawartych w indywidualnych rozliczeniach [11] zawiera m.in. wymaganie wyznaczenia, dla każdego sezonu grzewczego, maksymalnego oraz minimalnego kosztu zmiennego zakupu ciepła zależnego od jego zużycia w lokalach w przeliczeniu na 1 m² powierzchni użytkowanych w budynku wielolokalowym. Przepisy jedynie w sposób ogólny określają te pojęcia, nie podając szczegółowej metodyki wyznaczania wskazanych parametrów. W szczególności problemy może stwarzać wyznaczanie wartości maksymalnego kosztu zmiennego zakupu ciepła. W niniejszym artykule zaproponowano dwie metody wyznaczania maksymalnego i minimalnego kosztu ciepła dostarczonego w sezonie grzewczym do lokalu wyposażonego w podzielniki kosztów ogrzewania. Pierwsza z nich bazuje na obliczeniach symulacyjnych druga, na wynikach przeprowadzonych rozliczeń kosztów ogrzewania. Należy zwrócić uwagę na fakt, że nie jest znana rzeczywista charakterystyka sposobu ogrzewania poszczególnych lokali w czasie sezonu ogrzewczego zaś wyniki obliczeń są wrażliwe na założenia dotyczące tej kwestii. Określono i przeprowadzono analizę wartości maksymalnego kosztu zmiennego zakupu ciepła dla istniejącego budynku mieszkalnego.
EN
The regulation of the Minister of Climate and Environment published in December 2021 “on the conditions for determining the technical feasibility and profitability of using heat meters, heating cost allocators and water meters for measuring domestic hot water, the conditions for choosing the method of settling the costs of heat purchase and the scope of information contained in individual settlements” [11] specifies, inter alia, the scope of information on the settlement of heat purchase costs provided to users of flats in a multi-apartment building, supplied with heat, cooling or domestic hot water from a central heat source. Two critical requirements resulting from the above-mentioned Regulation are to determine and specify the value of the maximum and minimum variable cost of heat purchase depending on its consumption for a given flat during the heating season, with the legislator only specifying these concepts in a general way, without indicating and not providing the methodology for determining them. In particular, the determination of the value of the maximum variable cost of heat purchase may pose problems. The Regulation in question (§ 8 point 1) states only that “the maximum variable cost of heat purchase is calculated as the value of heat consumption for a given flat resulting from the technical possibility of heat supply to the flats”. The article proposes two methods for determining the maximum and minimum cost of heat taken during the heating season by a flat equipped with heat cost allocators. An analysis of the value of the maximum cost at the variables of heat purchase for an existing real building was determined and carried out.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Rozliczanie kosztów ogrzewania jest tematem nadal bardzo aktualnym, szczególnie z uwagi na złożoność zagadnień technicznych i metodycznych, które towarzyszą temu procesowi. Jednak nadal aspekty ekonomiczne zastosowania podzielników kosztów ogrzewania w budynkach wielolokalowych nie były szeroko opisywane w literaturze branżowej w Polsce. Dlatego też niniejszy artykuł ma na celu przybliżyć to zagadnienie oraz pokazać jak zastosowanie podzielników kosztów ogrzewania wpływa na zużycie ciepła. Przedstawiono poziomy oszczędności zużycia ciepła (8%-40%, średnia wartość ok. 20%), które mogą być uzyskiwane przy zastosowaniu podzielników kosztów ogrzewania jak i pokazano jak wpływa deinstalacja tych urządzeń na poziom zużycia ciepła na potrzeby ogrzewania w budynku. Nakreślony został również zakres danych wejściowych, które powinny być określone na potrzeby wykonania obliczeń opłacalności zastosowania podzielników kosztów ogrzewania w danym budynku.
EN
Heat costs allocation is still a very actual topic, especially due to the complexity of technical and methodological issues that accompany this process. However, the economic aspects of the use of heat cost allocators in multi-unit buildings have not been widely described in the technical literature in Poland. Therefore, this article aims to introduce this issue and show how the use of heat cost allocators affects heat consumption. The levels of energy savings (8%-40%, average value equal to 20%), which can be obtained using heat cost allocators, as well as showing how the deinstallation of these devices affects the level of heat consumption for heating in the building are shown. The scope of input data that should be specified for the purpose of calculating the profitability of using heat cost allocators in a given building has also been outlined.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Scharakteryzowano sposoby oceny jakości rozliczania kosztów ogrzewania lokali w budynkach wielorodzinnych. Przypomniano testy służące do tego celu pochodzące z wytycznych VDI z 2009 r. Opisano nowe testy pochodzące ze znowelizowanych wytycznych z 2018 r. Dokonano porównania testów pochodzących z obu wytycznych, wykorzystując do tego celu przykład gotowego rozliczenia dla małego budynku mieszkalnego. Na podstawie wyników sprawdzenia jakości rozliczania tego samego budynku podjęto próbę oceny obu testów.
EN
Methods of assessing the quality of settling the costs of heating premises in multi-family buildings were characterized. The tests used for this purpose were recalled from the 2009 VDI guidelines. New tests from the revised guidelines from 2018 are described. The tests from both guidelines were compared, using for this purpose an example of a ready settlement for a small residential building. Based on the results of checking the quality of accounting for the same building, an attempt was made to evaluate both tests.
W Polsce upowszechniły się systemy rozliczeń opłat za ciepło na podstawie wskazań podzielników, które nieprawidłowo naliczają jego zużycie. Błędy rejestracji zużycia wraz z błędami w definiowaniu kosztów które można rozliczać na podstawie wskazań podzielników, przyczyniły się do powstawania dużych nieprawidłowości w rozliczeniach i niechęci do korzystania z podzielników. A to przynosi ogromne straty zarówno polskiej gospodarce, jak i indywidualnym użytkownikom. Dlatego do tematu trzeba wracać, prostując mankamenty i proponując rozwiązania.
Indywidualne rozliczanie kosztów ogrzewania na podstawie wskazań podzielników stanowi od kilkunastu lat bardzo duży problem dla zarządców budynków wielolokalowych. W imię poprawy dokładności rejestracji zużycia, właściciele i użytkownicy lokali w budownictwie wielorodzinnym nie powinni ponosić kosztów dostosowania wewnętrznych instalacji grzewczych (w tym kosztów montażu podzielników elektronicznych).
8
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Rozliczenia odbiorców energii według faktycznego zużycia są prawnie wymagane oraz przyczyniają się do racjonalnego gospodarowania energią. W budynkach wielorodzinnych szczególnie istotne jest, aby lokatorzy ponosili koszty ogrzewania dobrze skorelowane z rzeczywistym zużyciem ciepła w każdym lokalu. Stosowane od ponad 20 lat metody podziału kosztów ogrzewania w budynkach wielolokalowych powodują wiele problemów dla lokatorów, spółdzielni mieszkaniowych, zarządców budynków oraz firm rozliczeniowych, ale satysfakcjonującego rozwiązania nadal nie znaleziono. W artykule przedstawiono propozycję modyfikacji sposobu rozliczeń indywidualnych kosztów ogrzewania przy zastosowaniu podzielników kosztów ogrzewania lub ciepłomierzy lokalowych. Zaproponowany sposób rozliczeń pozwoli na zmniejszenie nieuzasadnionych rozbieżności w kosztach ogrzewania poszczególnych lokali i zniechęci lokatorów do nadmiernego ograniczania dostawy ciepła do pomieszczeń oraz ich uszczelniania, przyczyniając się do poprawy warunków cieplno-wilgotnościowych w pomieszczeniach. Ponadto ograniczony zostanie wpływ zysków ciepła od przewodów instalacji centralnego ogrzewania oraz przepływów ciepła między lokalami na rozliczenia indywidualnych kosztów ogrzewania.
EN
Settlements of the energy consumers according to the actual consumption are legally required and contribute to the improvement of energy efficiency. In multifamily buildings, it is particularly important that tenants pay for the cost of heating, which are well correlated to the actual heat consumption at each apartment. The method of settlements of heating costs in multifamily buildings, which has been used for over 20 years, causes many problems for tenants, housing co-operatives, building managers and companies conducting settlements, but a satisfactory solution has still not been found. The article presents the proposal of modifying the method of calculating individual heating costs by using heat cost allocators or heat meters in premises. The proposed method will allow to reduce unjustified discrepancies in the heating costs of individual premises and discourage tenants from excessively limiting the heat supply to the premises and sealing them. In this way, it will contribute to the improvement of thermal and humidity conditions in apartments. In addition, the impact of heat gains from heating pipes and heat flows between premises on the settlement of individual heating costs will be limited.
9
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule scharakteryzowano różne sposoby wyznaczania zużycia ciepła do ogrzania lokali w budynku wielorodzinnym. Wskazano na błędy opisanych sposobów, udokumentowane w licznej literaturze przedmiotu. Zaproponowano modyfikację znanej metody wyznaczania ciepła opartej na rejestracji temperatury wewnętrznej w lokalu. Wskazano na zalety zmodyfikowanej metody szczególnie w kontekście wykorzystania jej do procedury wyznaczania kosztów ogrzewania lokali w budynku wielorodzinnym.
EN
The article describes different ways of determining heat for heating premises in a multi-family building. The errors of the described methods were pointed out, documented in the numerous literature on the subject. It has been proposed to modify the known method of determining heat based on the registration of the indoor temperature of the premises. The advantages of the modified method were pointed out, especially in the context of its use for the procedure of determining the costs of heating premises in a multi-family building.
Artykuł omawia problem niedostosowania metody rozliczania kosztów ogrzewania lokali w budynkach wielorodzinnych z zastosowaniem indywidualnych podzielników ciepła do faktycznych warunków eksploatacji mieszkań. Autorzy przedstawili w nim własne ustalenia wynikające z analizy danych dotyczących zużycia ciepła i kosztów c.o. w budynkach wielorodzinnych osiedla mieszkaniowego oraz przeprowadzonych oględzin lokali mieszkalnych. Na tej podstawie sformułowano wnioski dotyczące przyczyn zawyżania kosztów ogrzewania lokali mieszkalnych ustalanych na podstawie odczytów wskazań podzielników ciepła.
EN
The article discusses the problem of non-adjustment of the method of settling the costs of heating premises in multi-family buildings with the use of individual heat cost allocators to the actual conditions of housing operation. The authors presented their own findings resulting from the analysis of data on heat consumption and c.o. in multi-family buildings of a housing estate and completed inspections of residential premises. On this basis, conclusions were formulated regarding the reasons for overheating of residential premises determined based on the readings of heat cost allocators.
11
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule dokonano przeglądu wybranych pozycji literaturowych zajmujących się problematyką wyznaczania kosztów stałych w procedurze podziału kosztów ogrzewania w budynkach wielorodzinnych na podstawie zarejestrowanego zużycia. Zaprezentowano autorską metodę ustalania poziomu kosztów stałych zapewniających utrzymanie w lokalach minimalnej temperatury wewnętrznej 16°C. Podano przykłady określania kosztów stałych w rzeczywistych budynkach wielorodzinnych.
EN
A review of some literature source selected items is presented in the paper dealing with the determining of fixed costs in distribution procedure of heating costs in apartment buildings basing on registered consumption data. An author’s original method is presented that enables maintaining a minimum internal temperature of 16°C in the rooms. The paper presents also examples of the determination of fixed costs in real multi-family buildings.
Rozliczenia odbiorców energii według faktycznego zużycia są niezbędnym warunkiem poprawy efektywności energetycznej w budownictwie mieszkaniowym. Koszt ogrzewania lokalu mieszkalnego powinien być dobrze skorelowany z rzeczywistym zużyciem ciepła do tego celu, a metoda jego określania akceptowana społecznie. W referacie przedstawiono problematykę rozliczeń kosztów ogrzewania, ze szczególnym uwzględnieniem badań wpływu stanów eksploatacyjnych instalacji ogrzewania na dokładność podziału kosztów ogrzewania. Podano również kryteria, których spełnienie warunkuje odpowiednią jakość podziału kosztów ogrzewania w odniesieniu do krajowego budownictwa mieszkaniowego.
EN
Settlements according to actual consumption of energy are indispensable to improve energy efficiency in housing sector. The heating cost of a dwelling should be well correlated with the actual heat consumption. The method of determining heat consumption must be socially acceptable. The paper presents problems of settlement of heating costs with particular regard to research of the impact of the operating conditions in heating system on the accuracy of the heat costs allocation. There is also presented a review of the criteria whose fulfillment determines the quality of the heating cost division in housing sector.
13
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W Polsce po transformacji społeczno-gospodarczej nastąpiło zmniejszenie zużycia ciepła do ogrzewania mieszkań. Wpływ na to mają trzy działania: kompleksowa termomodernizacja, stosowanie nowych technologii budowlanych i instalacyjnych oraz instalowanie przyrządów pomiarowych do obliczania kosztów zużycia ciepła w poszczególnych mieszkaniach. Dwa pierwsze działania zostały omówione w poprzednich artykułach (Ciepłownictwo, Ogrzewnictwo, Wentylacja 11,12/2010), a treścią tego artykułu jest określenie wpływu instalowania przyrządów pomiarowych na zużycie ciepła.
EN
In Poland, after socio-economic transformation, there followed a reduction of energy consumption for home heating. This phenomenon was influenced by three actions: a comprehensive thermo-modenisation, the use of new technologies of construction & installation and the installation of measuring devices to calculate the cost of heat consumption in individual homes. The first two factors have been discussed in previous articles (District Heating, Heating, Ventilation 11.12 / 2010), and the content of this article is to determine the effect of installing the measuring devices on heat consumption.
Zapanowała moda na elektroniczne podzielniki kosztów. W artykule zostaną przedstawione różnice pomiędzy wyparkowymi a elektronicznymi podzielnikami kosztów.
15
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Zgodnie z załącznikami do norm PN-EN dla podzielników kosztów ogrzewania „zaleca się, aby niezależnie od wpływu użytkownika oddawanie ciepła (wymuszone zużycie ciepła) przez przewody rurowe, prowadzone przez jednostki użytkowe, było uwzględniane przy rozliczaniu uzależnionym od zużycia, gdy udział oddawania ciepła przez rury jest istotny dla dokładności podziału” [1], [2]. W związku z tym w artykule przedstawiono wyniki badań dotyczące wpływu ciepła oddanego przez nie izolowane przewody rurowe na błąd w rozliczeniu kosztów ogrzewania.
EN
According to appendix to Standards PN-EN for heating costs calculators “it is recommended, independently from the user’s influence, that giving up the heat (forced heat consumption) through pipes, operated by users units, was taken into account during settlement conditional on the consumption, while the part of giving up the heat through pipes is significant for the division accuracy” [1], [2]. In connection with this, in the paper, the results of research concerning the influence of heat given through not insulated pipes on the error occurring in heating costs settlement was presented.
17
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Dynamiczny rozwój aglomeracji miejsko-przemysłowych wymaga szybkiej modernizacji i rozbudowy infrastruktury technicznej, w tym również sieci cieplnych. Konieczne jest zatem prowadzenie analiz i symulacji, umożliwiających bieżącą ocenę oraz prognozowanie warunków funkcjonowania poszczególnych elementów tych systemów. Jednym z podstawowych kryteriów projektowania oraz warunkiem prawidłowej eksploatacji sieci cieplnych jest znajomość faktycznego zużycia ciepła przez poszczególnych odbiorców. Nowe warunki techniczno-ekonomiczne oraz wprowadzone w życie Rozporządzenia wymuszają na właścicielach lub zarządcach budynków mieszkalnych wdrażanie systemów indywidualnego rozliczania zużycia ciepła, opartych na podzielnikach kosztów ogrzewania.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.