Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Najpłytsze podłoże krystaliczne polskiej części platformy wschodnioeuropejskiej w strefie podlaskiej

Cymerman Z.

Przegląd Geologiczny

|

2017

|

Vol. 65, nr 12

1529--1535

EN

The intensive development of studies on the crystalline basement of the Polish part of the East European Platform started only in the mid-1950s. These studies were based on geophysical research that preceded planned deep drilling projects. Twenty-five drill holes were located along four sections called: Białowieża, Kruszyniany, Sokółka and Krasnopol. The aim of this article is to re-evaluate drilling materials in the light of a variety of data, mainly structural data obtained from 20 boreholes from the first three "drilling sections”. All these sections were located on the Belarus-Lithuanian Elevation where the crystalline basement occurs at the shallowest depths. Special attention was paid to the recognition of ductile shear zones, SM foliation, LM mineral lineation and kinematic indicators. The results of the studies made it possible to identify the direction of tectonic transport, mainly with the top-to-SW, S and W, and deformation regimes in the boreholes of the Podlasie Belt. The main deformations have been related to a compressional regime in the amphibolite and granulite facies of regional metamorphism during the Svecofennian orogeny. It is suggested for the future to combine the research efforts of specialists from different fields of geological sciences. However, due to the scarcity of core material from old drillings, the most important are new deep boreholes that will provide a lot of drilling material to explain the geological structure and the evolution of the Proterozoic basement of NE Poland.

2

Badania geochronologiczne skał podłoża krystalicznego na obszarze północno-wschodniej Polski : przegląd i podsumowanie

Jarmołowicz-Szulc K.

Przegląd Geologiczny

|

2017

|

Vol. 65, nr 12

1536--1539

EN

Since the mid-1950s, when Jerzy Znosko started his huge contribution to the recognition of the crystalline basement of NE Poland, many different studies have followed the planned and implemented drilling projects. The drillings, conducted in the first decade under the leadership of Professor Znosko and under his description of the results, were further worked out by other researchers. Studies concerned petrological, geochemical and miner- alogical aspects. In that fan of methods applied, geochronological data started to be introduced to the bibliography of the area in the early 1960s. Geochronological methods that time mean mostly K-Ar and some Rb-Sr values. These materials are gathered in the paper aiming at its presentation, re-valuation and interpretation in terms of the significance of such data for further development of knowledge.

3

Prekambryjskie struktury Bornholmu i ich odniesienia do regionu Kaszub

Cymerman Z.

Przegląd Geologiczny

|

2004

|

Vol. 52, nr 7

593-–602

EN

This paper summarizes new results of structural analysis of the Precambrian rocks of Bornholm Island and presents a working hypothesis on a tectonic setting of the Proterozoic rocks from the SW part of the Baltic Shield. The D1 deformation is characterized by the development of the S1 foliation and L1 mineral extensional lineation. The gneissic foliation (S1), which is mainly N–dipping with a moderate to gentle plunging L1 lineation, appears to be thrust–related in ductile shear zones. The W–E-striking shear zones are separated by domains of less strained rocks with a parallel oriented S0 magmatic and S1 metamorphic foliation. The ductile non-coaxial fabric formed during the D1 deformation is consistent with a top-to-the-S shearing. Field data suggest that the migmatization and D1 deformation occurred simultaneously during this shearing. The partial melts facilitated the tectonic transport, acting as a thin intracrustal decollement. A model of serial ductile thrusting along listric, frontal ramps is used to explain the deformation history of the Bornholm heterogeneous shear zone system. This system of shear zones was locally overprinted by the younger extensional structures developed during the D2 deformation. In the absence of reliable geochronological data, it was assumed that the crystalline rocks of Bornholm and Kaszuby and Pomerania regions (northern Poland) were subjected to similar ductile thrusting during the Gothian orogeny ca. 1.5 Ga. All data (BABEL seismic line A, structural and kinematics) suggest the existence of the relict suture zone with an accretionary active plate margin in the northern part of Poland and Bornholm.

4

Plejstocen Polski północno-wschodniej w nawiązaniu do głębszego podłoża i obszarów sąsiednich

Ber A.

Prace Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2000

|

T. 170

5--89

PL

Stratygrafia plejstocenu północno-wschodniej Polski na Pojezierzu Suwalskim i Równinie Augustowskiej została oparta głównie na wynikach analiz palinologicznych jeziornych osadów organicznych oraz badań litologiczno-petrograficznych glin zwałowych i osadów międzymorenowych uzyskanych z najnowszych profili wiertniczych podczas prac kartograficznych nad Szczegółową mapą geologiczną Polski w skali 1:50 000. Na Pojezierzu Suwalskim wyróżniono od 8 do 11 poziomów glacjalnych, reprezentowanych w świetle wyników badań geologicznych i litologiczno-petrograficznych (współczynniki petrograficzne O/K, K/W i A/B) prawdopodobnie przez gliny zwałowe 8 zlodowaceń: Narwi, Nidy, Sanu, Wilgi, Liwca, Odry, Warty i Wisły. Palinologicznie zostały udokumentowane osady organiczne jedynie dwóch interglacjałów - mazowieckiego i eemskiego oraz prawdopodobnie interglacjału augustowskiego (profil wiercenia Zielone Królewskie). Określenie wieku osadów organicznych z otworu Raczki Wielkie koło Olecka jako interglacjał zbójna zostało oparte na niepełnym badaniu palinologicznym i profil ten wymaga przeprowadzenia pełnej analizy palinologicznej. Na Równinie Augustowskiej wyróżniono, również głównie na podstawie wyników badań geologicznych i litopetrograficznych glin zwałowych, 8 poziomów glacjalnych reprezentujących prawdopodobnie 8 zlodowaceń: Narwi, Nidy, Sanu, Wilgi, Liwca, Odry, Warty i Wisły. Występują tu natomiast w superpozycji udokumentowane palinologicznie osady interglacjałów: augustowskiego, którego pozycja stratygraficzna nadal nie jest ostatecznie ustalona, i mazowieckiego. Na obszarze północno-wschodniej Polski nie udokumentowano dotychczas palinologicznie osadów interglacjałów znanych z obszarów środkowej i południowej Polski, tj. małopolskiego, ferdynandowskiego, zbójna i lubawskiego (lubelskiego). Okresy interglacjałów ferdynandowskiego i lubawskiego są tu prawdopodobnie reprezentowane przez osady występujące głównie w facji jeziornej, a być może i rzecznej. Wyniki badań stratygrafii plejstocenu północno-wschodniej Polski nawiązano do schematów stratygraficznych plejstocenu obszarów sąsiednich, tj. Pojezierza Mrągowskiego, Niziny Podlaskiej, Rosji (Okręg Kaliningradzki), Litwy i Białorusi. Analiza materiałów geologicznych, a zwłaszcza map fundamentu krystalicznego i jego pokrywy osadowej, wykazała wyraźny wpływ tektoniki starszego podłoża na skały osadowe. Szczególnie aktywne były uskoki gradientowe na granicach struktur prekambryjskich. Przed okresem plejstoceńskim pionowe ruchy (izostazja) wyznaczały zasięgi facji, determinowały zachowanie ostańców, formowały paleomorfologię. W okresie plejstoceńskim naciski mas lodowych w okresach glacjalnych na struktury tektoniczne (uskoki) głębokiego podłoża, a następnie odciążenia tych struktur w okresach interglacjalnych wpłynęły na zasięgi i miąższość osadów plejstoceńskich, zasięgi i przebieg stref marginalnych lądolodu ostatniego zlodowacenia, jak też na występowanie stref zaburzeń glacitektonicznych.