Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Losy małych miast położonych w sąsiedztwie aglomeracji

Borcz Z., Niedźwiecka-Filipiak I.

Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie

|

2017

|

T. 45

289--300

PL

Małe miasta są istotnym elementem sieci osadniczej. Zmieniają one swój status w zależności m.in. od rozwoju przemysłu, czy zmian układu komunikacyjnego. Część z nich traciła prawa miejskie, następnie odzyskiwała, czasem była przyłączana do sąsiednich aglomeracji. Niektóre małe miasta połączyły się ze sobą, tworząc nowe struktury w sieci osadniczej. W niniejszym artykule opisano zjawiska tych połączeń na przykładzie Polski południowo-zachodniej. Wykazano również, że w nielicznych przypadkach małe miasta wtórnie odłączyły się od aglomeracji i stworzyły samodzielne jednostki urbanistyczne.

EN

Small towns are an important element of settlement network. They change their status depending on, among others, the development of industry, and changes in the transportation system. Some of them lost civic rights, then regained them, and sometimes were incorporated into the neighboring agglomerations. Some small towns have merged together to create new structures in the settlement network. This article investigates this phenomenon on the example of south-west of Poland. It was also found that in several cases, a small town subsequently separated from the urban area and created a separate urban unit of its own.

2

Anthropogenic soils pollution within the Legnica-Głogów copper district

Lis J., Pasieczna A.

Polish Geological Institute Special Papers

|

2005

|

Vol. 17

42-48

EN

The industrial complex of the Legnica-Głogów Copper District (LGCD) with two copper smelters, tailings ponds, a few shafts, and copper ore reloading facilities are the main sources responsible for pollution of soils with heavy metals. A geochemical soil survey was conducted in the LGCD in 1996. The survey was arranged with a 1x1 km grid pattern while the field work in the regions of particular interest (of copper smelting industry and copper mining) followed the more detailed grid pattern of 500x500 m. Samples were leached with aqua regia; next, using the ICP-AES method, determinations of Ag, Al, As, Ba, Ca, Cd, Co, Cr, Cu, Fe, Mg, Ni, P, Pb, S, Sc, Sr, V, and Zn concentrations were made. As far as Hg was concerned, its concentration was measured using the CV-AAS method. Sieve analysis and laser method were employed to define grain-size composition of soils. The geochemical survey of the LGCD area soils revealed that occurrence of elements such as Al, Co, Cd, Mg, Ni, Sc, Sr, Ti, and V was mainly related to the structure of geological basement. Mining, ore processing, and copper ore smelting were the main sources of anthropogenic pollution of soils by copper and lead as well as by silver arsenic, zinc, cobalt, and nickel (to smaller degree). Other local sources of soil pollution were towns with associated industry, transport system, and local emissions of dust and gases from coal burning households and local heating plants. Geochemical anomalies that are related to the copper industry cover vast areas with high copper and lead concentrations in the "Głogów" and "Legnica" copper smelters environs. Increased content of other elements, such as silver, arsenic, zinc, cobalt, and nickel occurs within copper-lead anomalies areas. Urban soils in Legnica and Głogów, in the areas affected by smelters, are significantly polluted with copper and lead.

PL

Kompleks przemysłowy Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego (LGOM-u), na który składają się kopalnie rud miedzi, dwie huty miedzi, zakłady przeróbcze i osadniki odpadów poflotacyjnych, jest głównym źródłem zanieczyszczenia gleb tego rejonu. Opróbowanie gleb na terenie LGOM-u przeprowadzono w 1996 r. stosując gęstość podstawową 1x1 km oraz zagęszczenia do siatki 500x500 m w rejonach hut i obszarach górnictwa miedziowego. Próbki gleb trawiono wodą królewską, a następnie oznaczano w nich zawartość Ag, Al, As, Ba, Ca, Cd, Co, Cr, Cu, Fe, Mg, Ni, P, Pb, S, Sc, Sr, V i Zn metodą ICP-AES. Analizy Hg przeprowadzono metodą CV-AAS, a oznaczenia składu granulometrycznego wykonano metodą sitową w połączeniu z laserowym pomiarem wielkości cząstek. Badania geochemiczne ujawniły, że spośród analizowanych pierwiastków można wydzielić te, które związane są przede wszystkim ze składem chemicznym skał macierzystych (Al, Co, Cd, Mg, Ni, Sc, Sr, Ti i V). Wydobycie rud miedzi, ich przeróbka i procesy hutnicze są głównym źródłem zanieczyszczenia gleb miedzią i ołowiem, szczególnie w bezpośrednim sąsiedztwie hut. W glebach na terenie rozległych anomalii miedzi i ołowiu wokół hut obserwuje się również podwyższone ilości srebra, arsenu, cynku, kobaltu i niklu. W obszarach miejskich kontaminacja pochodzi również z emisji innych gałęzi przemysłu, transportu, elektrociepłowni i palenisk domowych. Gleby miejskie Legnicy i Głogowa w obszarach narażonych na emisje z hut są znacznie wzbogacone w miedź i ołów.

3

Stratygrafia retu i wapienia muszlowego z południowo-zachodniej Polski

Senkowiczowa H.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2000

|

nr 390

97-166

PL

W opracowaniu przedstawiono wykształcenie, rozprzestrzenienie i podział stratygraficzny retu i wapienia muszlowego w południowo-zachodniej części Polski. Materiału do rozważań dostarczyły dane z 43 otworów wiertniczych opracowane przez autorkę i liczne opracowania otworów wiertniczych znane z literatury. Na podstawie cech litologicznych i zespołów fauny oraz flory dokonano szczegółowego podziału osadów.

EN

The study shows lithology, occurrence and stratigraphical subdivision of Roethian and Muschelkalk deposits in the southwestern part of Poland. The material was derived from 43 boreholes analysed by the author, and a number of boreholes described in literature. A detailed subdivision of the deposits have been possible on the basis of lithological features and faunal and floral assemblages.