Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Agroekologiczne i plonotwórcze działanie wapnowania gleb

Siuta J., Żukowski B

Inżynieria Ekologiczna

|

2015

|

Nr 41

1--18

PL

Ekologiczne i plonotwórcze znaczenie wapnowania gleb rozpoznano i ceniono w rolnictwie od dawna, toteż stanowi ono bardzo istotny element racjonalnej agrotechniki. W rolnictwie polskim dopiero pod koniec lat sześćdziesiątych ostatniego stulecia stosowano około 100 kg CaO na hektar w kraju. W roku 1975 średnie krajowe zużycie CaO wyniosło 120,8 kg/ha, ale wahało się od 23,2 kg/ha w województwie częstochowskim do 428 kg w województwie opolskim. Największe zużycie CaO (202 kg/ha) zarejestrowano w 1989 roku, ale międzywojewódzkie różnice mieściły się w przedziale od 43 kg/ha w województwie krakowskim do 424 kg/ha w słupskim. W roku gospodarczym 1995/1996 nastąpił raptowny spadek krajowego zużycia CaO (o około 40 kg/ha), który postępował do roku 2004/2005. Kolejny, około 60% spadek zużycia CaO w kg/ha zarejestrowano w latach 2009/2010 –2011/2012. Według spisu rolnego 2010 r. krajowe zużycie CaO wyniosło 40,5 kg UR w dobrej kulturze, ale tylko 10,4 kg w województwie świętokrzyskim i 12,9 kg w małopolskim. Plony 4 zbóż oraz rzepaku i rzepiku w latach 1975–1998 synchronizowały wyraźnie ze zużyciem wapna nawozowego w latach 1975–1998. Nie stwierdzono natomiast wyraźnej zależności wielkości plonów od wskaźnika waloryzacji rolniczej przestrzeni produkcyjnej. Analogiczną synchronizację plonów rzepaku i rzepiku ze zużyciem CaO/ha stwierdzono w latach 1999–2012. Malejące zużycie CaO począwszy od 1995 do 2013 roku stanowi poważne zagrożenie ekologicznych i plonotwórczych właściwości środowiska glebowego. Zjawisko to będzie się nasilało, także w miarę malejącego nawożenia organicznego (obornika, nawozu zielonego, kompostu). Ponadto dla ekologicznych i produkcyjnych funkcji gleb użytkowanych rolniczo szkodliwe jest postępujące wyprowadza- nie niejadalnych i niepaszowych części roślin z agrosystemu. Dotyczy to zwłaszcza uprawy roślin na potrzeby energetyczne, a także energetycznego spalania słomy.

EN

Ecological and yield enhancing effects of soil liming have since long been recognized and appreciated by farmers, therefore, liming is considered to be an essential part of sustainable farming system. In the Polish agriculture, liming in the amount of about 100 kg/ha of CaO was applied as late as by the end of the sixties of the last century. In the year 1975, the average national CaO consumption was 120.8 kg/ha, although it varied from 23.2 kg/ha in Częstochowa region to 428 kg/ha in Opolskie Voievodeship. The largest average CaO consumption on a country scale (202 kg/ha) was noted in the year 1989 while on a regional scale the consumption fluctuated from 43 kg/ ha in Kraków Voievodeship to 424 kg/ha in Słupsk Voievodeship. A dramatic decline in the countrywide CaO consumption (by about 40 kg/ha) occurred in the economical year 1995/1996, and the decreasing trend had been observed until the years 2004/2005. A subsequent drop in CaO consumption (by about 60%) was noted in the years 2009/2010 – 2011/2012. According to the national agricultural census in 2010, the countrywide use of CaO attained up to 40.5 kg/ha on farmland in good agriculture, while only 10.4 kg/ha in Świętokrzyskie Voievodeship and 12.9 kg/ha in Małopolskie Voievodeship. In the years 1975–1998, the yields of four main grain crops as well as those of rapeseed and mustard spinach were distinctly synchronized with the consumption of lime fertilizers. No apparent relationship, however, was found be- tween the yield size and the index of quality of agricultural production space (from 48.3 points in Nowosądeckie Voievodeship to 86.2 points in Zamojskie Voievodeship). However, in the years 1999–2012, the yields of four main grain crops as well as those of rapeseed and mustard spinach were to a lesser degree synchronized with the intensity of CaO use than the abovementioned yields from the years 1975–1998. A considerable trend towards decreasing CaO consumption starting from 1995 until 2013, poses a serious threat to ecological and yield enhancing properties of the soil environment. The threat will be more intense still as the application of organic fertilization (manure, green manure and compost) becomes more and more limited. Advancing trend to remove plant biomass from agro-ecosystems leads to the degradation of ecological and productive functions of farmland. The latter trend is related to energy plantations and to using biomass as biofuel.

2

Wpływ mieszanek nawozowych z udziałem odpadów przemysłowych na wielkość plonów i zawartość makroskładników w roślinach testowych

Krzywy E., Możdżer E.

Przemysł Chemiczny

|

2013

|

T. 92, nr 8

1538-1541

3

Zwiększenie efektywności surowców fosforytowych poprzez dodatek siarki. Cz. 3, Ocena nawozów fosforytowo-siarkowych na podstawie wskaźników roślinnych

Korzeniowska J., Stanisławska-Glubiak E., Hoffmann J., Igras J.

Przemysł Chemiczny

|

2012

|

T. 91, nr 5

797-800

PL

Małą przyswajalność fosforu z naturalnego mielonego fosforytu przez rośliny można poprawić poprzez mieszanie go z siarką. Przeprowadzono dwuletnie badania wazonowe w hali wegetacyjnej w celu zbadania agronomicznej efektywności dodatków siarki elementarnej do mielonego fosforytu o różnym uziarnieniu. Zaobserwowano lepsze działanie plonotwórcze mieszanek fosforytowo-siarkowych sporządzonych z drobno mielonego fosforytu w porównaniu z działaniem fosforytu bez dodatku siarki. Analiza plonów roślin doświadczalnych wykazała korzystne działanie mieszanek, w których stosunek fosforytu do siarki wynosił 14:1 i 10:1. Nawóz o stosunku składników 7:1 działał negatywnie na plony roślin. Ponadto stwierdzono lepsze działanie plonotwórcze badanych nawozów w drugim roku po ich zastosowaniu w porównaniu z pierwszym rokiem badań.

EN

Fine and coarse phosphate rocks were compounded with elementary S and used as fertilizers in pot cultures of oat, mustard, maize, lupine and rye for 2 years. An increased crop (15–142%) was achieved after addn. of the mixed fertilizers in the 2nd year of the study esp. at higher phosphate-S mass ratio (14:1 or 10:1). An increase of P content in the plant tissues (up to 20%) was also detd. The most positive effect was obsd. for lupine, the most negative for mustard.

4

Zastosowanie metod grupowania aglomeracyjnego w segmentacji państw Unii Europejskiej

Kolasa-Więcek A., Tukiendorf M.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2012

|

Vol. 57, nr 1

80-82

PL

Badania miały na celu pogrupowanie państw UE 27 w jednorodne zbiory pod względem podobieństw w obszarze zdolności i możliwości roślinnej produkcji rolnej oraz uszeregowanie pozycji Polski w kontekście tego zagadnienia. Wykorzystano w tym celu metody grupowania aglomeracyjnego. Liczną grupę zakwalifikowaną w jedno skupienie stanowią państwa z wysokim wskaźnikiem pozyskiwania plonów z hektara upraw, tj. Austria, Belgia, Holandia, Niemcy, Francja, Szwecja, Słowenia, Irlandia, Finlandia, Wielka Brytania, Włochy. Polska charakteryzuje się wysokim udziałem gruntów ornych i jednocześnie posiada jedną z najniższych w Unii wartość uzyskiwania plonu z hektara. Badania przeprowadzono z wykorzystaniem pakietu Statistica 10.0.

EN

Research aimed to grouping the EU 27 states in homogeneous sets as regards similarities in the capacities and capabilities of crop agricultural production and ranking of Polish position in the context of this issue. The agglomerative method of clustering was used for this purpose. The states with high rates of harvesting of yields per hectare, i.e. Austria, Belgium, Holland, Germany, France, Sweden, Slovenia, Ireland, Finland, Great Britain, Italy constitute a numerous group admitted to one cluster. Poland has a high proportion of arable land in EU and also one of the lowest rate of the yields per hectare. The study was conducted using the Statistica 10.0.

5

Effect of Nitrogen on Crop Yield as Influenced by Soil pH and Fertilization with Farmyard Manure

Mercik S., Stępień W.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2012

|

Vol. 19, nr 1-2

105-112

EN

At the Experimental Station of the Agriculture and Biology Department of Warsaw University of Life Sciences in Skierniewice fertilization experiments have been carried out continuously since 1923, in which the effects of lime, nitrogen, phosphorus, potassium and farmyard manure are studied in a static system with rotation of a few crops. Farmyard manure has been applied on a very acidic soil with a pH of about 4, and on a slightly acidic soil with a pH of 6.0–6.5. This paper describes only the results from combinations with and without nitrogen fertilization in the fields without FYM (since 1923) and with FYM (since 1992). The results presented here include the mean for 4 years yields of potatoes (fertilized with FYM) and grain crops grown in successive years following farmyard manure applications. Included are also the most important properties of the soils sampled in the last year after treatments with farmyard manure. Yield increases resulting from nitrogen fertilization were very high and generally higher in the fields without manure than those with manure. The presence of farmyard manure was found to increase the organic carbon content and total nitrogen content in the soil by about 10 %. This type of fertilizer caused higher increases in yield in the combinations without nitrogen fertilization than in those involving applications of nitrogen.

PL

W Stacji Doświadczalnej Wydziału Rolnictwa i Biologii SGGW w Skierniewicach nieprzerwanie od 1923 r. prowadzone są doświadczenia nawozowe, gdzie bada się działanie wapna, azotu, fosforu, potasu i obornika w układzie statycznym w kilku zmianowaniach roślin. Obornik stosuje się na glebie bardzo kwaśnej o pH około 4 oraz słabo kwaśnej o pH 6,0-6,5. W niniejszej pracy zamieszczono wyniki badań uzyskane tylko z obiektów nawożonych i nienawożonych azotem, na polach bez obornika (od 1923 r.) i z obornikiem (od 1992 r.). Uzyskane dane obejmują średnie z 4 lat plony ziemniaków (nawożonych obornikiem) oraz plony roślin zbożowych uprawianych w kolejnych latach po oborniku. Zamieszczono również najważniejsze właściwości gleb pobranych w ostatnim roku po oborniku. Zwyżki plonów pod wpływem nawożenia azotem były bardzo duże i przeważnie większe na polach bez obornika niż z obornikiem. Obornik zwiększał zawartość węgla organicznego i azotu ogólnego w glebie o około 10 %. Nawóz ten bardziej zwiększał plony na obiektach nienawożonych azotem niż na kombinacjach, gdzie stosowano ten składnik.

6

Phytoavailability of copper and zinc from soil reclaimed by lime-treated sewage sludge and other waste

Reszel R., Reszel H., Głowacka A.

Environment Protection Engineering

|

2007

|

Vol. 33, nr 2

205-210

EN

The research was undertaken in order to find the way of utilizing in agriculture lime-treated sewage sludge (biosolid) and its mixture with sugar beet washing earth and ash from straw-fired boilers. It has been shown that large amount of sewage sludge increases plant biomass, does not increase copper and zinc levels in soil and improves their levels in maize. The addition of sugar beet washing earth and ash still increases the crop-enhancing property of the soil, but simultaneously it lowers the level of copper and zinc in the plants tested. Agricultural utilization of the wastes mentioned increases yields and limits the use of mineral fertilizers, which are not environmentally neutral. Hence this is the best way to dispose these wastes.

PL

Prezentowane badania są próbą zastosowania w rolnictwie wapnowanego osadu ściekowego oraz jego mieszanki z ziemią spławiakową i popiołem z pieca na słomę. Wykazują, że duże dawki osadu zwiększają masę roślin, nie powodują przekroczenia zawartości miedzi i cynku w glebie, a poprawiają ich poziom w kukurydzy. Dodatek ziemi splawiakowej i popiołu jeszcze bardziej podwyższa wartość plonotwórczą podłoży, choć obniża stężenie badanych pierwiastków w roślinach. Rolnicze wykorzystanie tych odpadów pozwala zwiększyć plony roślin i ograniczyć zużycie, nieobojętnych dla środowiska, nawozów mineralnych, stąd też jest najwłaściwszym sposobem pozbycia się tych odpadów.

7

Yield forming potential of liquid multi-factor fertilizers "Damishum" and "Vermisol"

Filipek-Mazur B., Gondek K., Lożek O., Slamka P.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2005

|

Vol. 12, nr 1-2

35-41

EN

Studies aimed at comparing yield forming effects of multi-factor liquid fertilizers "Damishum" and "Vermisol" with single component mineral fertilizers, slurry and farmyard manure. Pot experiment comprised 6 treatments. The experimental design: untreated control mineral treatment, farmyard manure, pig slurry and treatments with liquid fertilizers produced in Slovakia - "Damishum" and "Vermisol". Doses of NPK nutrients were equalized at all treatments, except the control. In the first year orchard grass was cultivated and in the second meadow fescue. Multi-factor liquid fertilizers "Damishum" and "Vermisol" used in two-year grass cultivation affected plant yielding equivalently to mineral treatment applied as chemically pure salts. Farmyard manure effect was significantly poorer. Applied multi-factor fertilizers slightly diversified chemical composition of orchardgrass and meadow fescue, which not always complied with values regarded as optimal regarding animal nutritional needs.

PL

Celem badań było porównanie efektów plonotwórczych płynnych nawozów wieloskładnikowych "Damishum" i "Vermisol" z nawozami mineralnymi jednoskładnikowymi oraz nawożeniem gnojowicą i obornikiem. Doświadczenie wazonowe obejmowało 6 obiektów. Schemat doświadczenia: kontrola (bez nawożenia), nawożenie mineralne, obornik, gnojowica trzody chlewnej oraz obiekty z nawozami płynnymi produkowanymi na Słowacji - "Damishum" i "Vermisol". Dawki składników pokarmowych NPK były wyrównane we wszystkich obiektach, poza kontrolą. W pierwszym roku uprawiano kupkówkę pospolitą, a w drugim roku - kostrzewę łąkową. Płynne, wieloskładnikowe nawozy "Damishum" i "Vermisol" w dwuletniej uprawie traw oddziaływały równorzędnie na plonowanie roślin jak nawożenie mineralne zastosowane w postaci czystych chemicznie soli. Działanie obornika było znacząco gorsze. Zastosowane nawozy wieloskładnikowe nieznacznie różnicowały skład chemiczny kupkówki pospolitej i kostrzewy łąkowej, który nie zawsze spełniał kryteria zawartości makroelementów uznawanych za optymalne z punktu widzenia potrzeb pokarmowych zwierząt.

8

Metody oceny jakości pracy rozsiewaczy nawozowych

Bogun G.

Problemy Inżynierii Rolniczej

|

2000

|

R. 8, nr 1

5-10

PL

Podstawową wielkością charakteryzującą jakość pracy rozsiewacza nawozowego jest nierównomierność poprzeczna i podłużna rozmieszczenia nawozu na polu. Następstwem nierównomiernego rozmieszczenia nawozu jest występowanie powierzchni niedonawożonych i przenawożonych, prowadzi to do obniżki plonu, a niewykorzystany przez rośliny nawóz zanieczyszcza środowisko naturalne. Skonstruowano zależności matematyczne dotyczące plonowania w funkcji dawki nawozu, podano wpływ wskaźnika nierównomierności rozsiewu i uogólnionego współczynnika zmienności dawki plonowania roślin.

EN

Basic parameter of operation quality of a fertilizer spreader is the longitudinal and transverse uneveness of fertilizer distribution in the field. Uneven fertilizer distribution results in the occurence of some under - and over-fertilized areas in the field what decreases crop yields, while the fertilizer not taken up by the plants contaminates natural environment. The mathematical relationships describing crop yielding in function of fertilizer dose were formulated as well as the effect of distribution uneveness index and generalized coefficient of fertilizer dose variation on the crop yield were given.

9

Effect of cadmium on development of selected crop plants

Wiśniowska-Kielian B.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2000

|

Vol. 7, nr 11

1254-1261

EN

Results of investigation of several plants reaction on increased Cd content in goił were presented. Plant development depended on the soil reaction and a Cd addition did not significantly affect yield amount, except for Allium porrum L. in both soils differing in the pH value. The Cd content in tested plants was raised, except for Avena sativa L. inflorescences, which contained about 0.3 mg Cd. Kg^-1 d.m. The monocotyledonous roots contained much more Cd than their above ground parts. Nicotiana tabacum L. leaves in both soils contained many times more Cd than their roots or stalks. Plant exposure to the Cd effect, even if it does not limit their yielding, may worsen the plant quality as measured with this metailevel in individual parts, particularly in the dicotyledonous.

PL

Przedstawiono wyniki badań reakcji kilku gatunków roślin na podwyższoną zawartość Cd w glebie. Rozwój roślin zależał od odczynu gleby, a dodatek Cd nie wpłynął istotnie na ich plonowanie, z wyjątkiem Allium porrum L. na obu glebach różniących się wartością pH. Zawartość Cd w roślinach testowych była podwyższona, z wyjątkiem kwiatostanów Avena sativa L., które zawierały około 0,3 mg Cd . kg^-1 s.m. Korzenie roślin jednoliściennych zawierały dużo więcej Cd niż ich części nadziemne. Liście Nicotiana tabacum L. na obu glebach zawierały wielokrotnie więcej Cd niż jego korzenie i łodygi. Rośliny eksponowane na działanie Cd, nawet w przypadkach kiedy kadm nie ogranicza ich plonowania, mogą pogarszać jakość mierzoną poziomem tego metalu w poszczególnych częściach roślin, zwłaszcza dwuliściennych.

10

Skład chemiczny oraz pobranie składników z plonami roślin uprawianych na terenach przekształconych przez przemysl wydobywczy kruszywa

Drab. M.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Politechnika Zielonogórska

|

1998

|

nr 118(8)

20-41

PL

W pracy przedstawiono skład chemiczny oraz pobranie składników z plonami roślin uprawianych na terenach poeksploatacyjnych kruszywa budowlanego. Roślinami testowymi były ziemniaki, żyto ozime, jęczmień ozimy i rzepak ozimy. Oznaczono zawartości makroskładników oraz mikroelementów, a w ziemniakach dodatkowo skrobię, suchą masę i popiół.