Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 10

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  plan ochrony
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
1
Content available Rodzaje ochrony infrastruktury krytycznej
PL
Ochrona infrastruktury krytycznej to proces, który obejmuje dużą liczbę obszarów zadaniowych i kompetencji oraz angażujący wiele zainteresowanych stron. Proces ten obejmuje wszelkie działania zmierzające do zapewnienia funkcjonalności, ciągłości działań i integralności infrastruktury krytycznej, zakłada również stopniowe dochodzenie do oczekiwanego rezultatu oraz nieustanne doskonalenie.
EN
One of the main tasks of internal security is to guarantee the functionality of the critical infrastructure systems. The protection of critical infrastructure, so important for the security of the state and its citizens, is also the most important task for the heads of government and local government administration. Access to this type of services becomes a key issue from the point of view of the efficient functioning and development of a modern state, society and economy. These services and the infrastructure that provides them have been referred to as critical infrastructure. As a result of events caused by natural or human activities, critical infrastructure may be destroyed or damaged. The consequence may be a threat to the continuity of key services, and thus the property, health or even life of citizens. Taking into account also the fact that such incidents negatively affect the economic development of the state, it should be stated that the critical infrastructure plays a key role in the functioning of the state and the life of its citizens, and its protection is one of the priorities for the Polish state. Critical infrastructure protection is a process that covers a large number of task areas and competences, and involves many stakeholders. This process includes all activities aimed at ensuring functionality and continuity of activities an integrity of the critical infrastructure, it also assumes a gradual achievement of the expected result and continuous improvement.
PL
Krajobraz można traktować jako „zewnętrzny” wyraz tworów przyrody – natury i dzieł ludzkich: cywilizacji – kultury, nagromadzonych odpowiednio przez miliony i tysiące lat. Jest zarówno otaczającym nas „zapisem” historii ziemi, jak i zarazem „żywym obrazem” dziejących się zmian, coraz częściej naznaczonych tak zwanym konfliktem interesów: publicznych – społecznych, grupowych czy indywidualnych – prywatnych. Nieodparcie kojarzy się z zapisaną i nadal pisaną księgą czy namalowanym i wciąż „przerabianym” obrazem… Dzieje ochrony krajobrazu w Polsce od czasu odzyskania niepodległości ukazują transformację przede wszystkim podmiotową tego fenomenu, jakim jest percepcja otaczającego nas świata i troska o jego piękno i harmonię. Od skali pojedynczego obiektu – elementu krajobrazu, poprzez widok „na” i widok”z” (czyli ekspozycję bierną i czynną), aż po całą strukturę krajobrazu, która obejmuje dzieje, procesy i postać przestrzeni, która jest nam dana do czytania i oglądania jak niezwykła księga czy obraz. W ujęciu encyklopedycznym – ochrona krajobrazu to działalność zapewniająca ochronę, utrzymanie lub restytucję naturalnych i kulturowych walorów określonego środowiska geograficznego; wiąże się zarówno z ochroną przyrody, jak i z ochroną zabytków kultury i sztuki, archeologii i folkloru, wkracza swoimi postulatami w dziedzinę planowania przestrzennego. Powinno istnieć ciągłe współdziałanie pomiędzy wyżej wymienionymi obszarami ochrony, a jego najpełniejszym wymiarem powinna być ochrona krajobrazu.
EN
Landscape can be treated as an “external” expression of creations of nature and those of man: civilisation - culture, accumulated throughout millions and thousands of years respectively. It is both a “record” of the history of the world surrounding us and a “living picture” of occurring changes, more and more frequently marked by the so called conflict of interest: public - social, group or individual – private. It is associated with a written book that is still being added to, or a painted yet still “improved” painting… The history of landscape protection in Poland since the time of regaining independence show the primarily subjective transformation of that phenomenon, which is the perception of the surrounding world and concern about its beauty and harmony. From an individual object – an element of landscape, through a view “of ” and a view “from” (i.e. passive and active exposition), to the whole structure of landscape including the history, processes and the form of space that is given to us to peruse and view as a unique book or picture. In encyclopaedic terms – landscape protection means activity ensuring the protection, maintenance or restitution of natural and cultural values of a specific geographic environment; it is related to both nature conservation and protection of monuments of art and culture, archaeology and folklore; with is demands it enters the area of spatial planning. Continuous cooperation should exist between the above mentioned areas of protection, and landscape protection ought to be its most complete aspect.
3
Content available remote Park krajobrazowy - możliwości ochrony przestrzeni
PL
Podstawowe znaczenie dla istnienia i ochrony parków krajobrazowych ma specyfika ich przestrzeni. Wynika ona nie tylko z fizjonomii krajobrazu i zasobów przyrody ożywionej i nieożywionej, ale także z wartości zasobów kulturowych, istniejącego stanu zagospodarowania oraz świadomości społeczeństwa lokalnego. To całość tworząca nasze dziedzictwo przyrodnicze i kulturowe. W celu prowadzenia działań ochronnych dla parków krajobrazowych sporządzane są plany ochrony z uwzględnieniem: charakterystyki i oceny stanu przyrody, identyfikacji i oceny istniejących oraz potencjalnych zagrożeń wewnętrznych i zewnętrznych, charakterystyki i oceny uwarunkowań społecznych i gospodarczych, analizy skuteczności dotychczasowych sposobów ochrony, charakterystyki i oceny stanu zagospodarowania przestrzennego, wyników audytu krajobrazowego. Do najważniejszych wskazań zawartych planach ochrony należą: przyjęcie podziału funkcjonalno-przestrzennego, wyodrębnienie stref funkcjonalnoprzestrzennych będących obszarami realizacji działań ochronnych oraz określenie sposobu ochrony, zagospodarowania i użytkowania w ramach każdej strefy funkcjonalno-przestrzennej. Podstawą wyodrębniania stref funkcjonalno-przestrzennych, dla których określa się zakres prac związanych z ochroną przyrody, jest ich spójność przestrzenno-przyrodnicza. Parki krajobrazowe, ze względu na zajmowaną powierzchnię (8,08% powierzchni kraju) oraz pełnioną rolę i funkcje, powinny stanowić ważny element systemu ochrony przyrody w Polsce. Są one wyodrębnioną organizacyjnie strukturą wykonującą zadania w zakresie ochrony przyrody i krajobrazu w warunkach prowadzenia działalności gospodarczej na ich terenie. W ocenie Najwyższej Izby Kontroli regulacje prawne dotyczące funkcjonowania parków krajobrazowych są niespójne i nieprecyzyjne. Nie dają one podstaw do właściwej organizacji działalności parków krajobrazowych, utrudniają lub całkowicie uniemożliwiają realizację podstawowego celu ich utworzenia, jakim jest zachowanie występujących na ich terenie wartości, zarówno przyrodniczych, jak i historycznych, kulturowych oraz krajobrazowych.
EN
The basic meaning for existing and protection of landscaped parks has the specific of their area. This is due not only to the physiognomy of the landscape and natural resources of animate and inanimate nature but also to the value of cultural resources, the existing state of development and the awareness of the local population. This all creates our natural and cultural heritage. To carry out protective measures for landscaped parks, protection plans are drawn up taking into account the characteristics and evaluation of the state of nature, identification and assessment of existing and potential internal and external threats, characteristics and evaluation of social and economic impact, analysis of the effectiveness of existing methods of protection, characterization and evaluation of the spatial development, the results of the landscape audit. The most important indications contained in the plans of protection include: the adoption of functional-spatial division, separation of functional-spatial zones which are areas of conservation implementation and determination of the way of protection within each functionalspatial zone. The basis for extracting functional and spatial zones, for which a range of work related to nature conservation is determined, is their spatial-nature consistency. Landscape parks, because of the space it occupies (8.09% of the country) and their official role and functions should be an important element of the system of nature protection in Poland. They are the only one organizational structure performing tasks in the field of nature and landscape protection in the conditions of doing business in their area. Fulfilling the role of centers of education in the broad sense should contribute to the preservation of the regions identity and distinctiveness. In the opinion of the Supreme Audit Office law regulations for the operation of parks are inconsistent and imprecise. They do not give any grounds for proper organization of landscaped parks activities, impede or completely prevent the realization of the basic purpose of their creation, which is to preserve existing in their area natural, historical, cultural and landscape values.
4
Content available Przewóz drogowy towarów wysokiego ryzyka
PL
Artykuł opisuje system regulacji prawnych i wymagań w zakresie przepisów i warunków dotyczących przewozu drogowego towarów niebezpiecznych wysokiego ryzyka. W części pierwszej przedstawiono system tworzenia regulacji prawnych. Część druga dedykowana jest ogólnym zasadom transportu materiałów niebezpiecznych, zgodnie z Umową ADR, dotyczącą m.in. klasyfikacji, szkoleń, pakowania, oznakowania, dokumentacji oraz innych obowiązków uczestników przewozu. W części trzeciej wskazano szczegółowe wymagania w zakresie transportu towarów wysokiego ryzyka, opracowania planów ochrony oraz problemy z interpretacją zbyt ogólnych zapisów prawnych.
EN
The article describes the system of creating legal regulations concerning the rules and conditions relating to the carriage of high risk dangerous goods by road. The first part shows the development system of the regulations. The second part is dedicated to the general principles of air transport of hazardous materials in accordance with the ADR Agreement e.g.: classification, training, packaging, labeling, documentation and other duties of the participants. The third part, indicates specificrequirements for the transport of dangerous goods, the development of security plans and problems with the interpretation of legal provisions.
5
Content available remote Turystyka w planie ochrony Wielkopolskiego Parku Narodowego - studium przypadku
PL
Działalność ochronna w Wielkopolskim Parku Narodowym następuje poprzez realizację ustaleń planu ochrony. Dokument ten przedstawia m.in. sposób udostępnienia terenów parku narodowego dla turystyki, rekreacji i sportu a jego projekt przedstawia dyrektor Parku. Plan ochrony sporządza się na 20 lat z uwzględnieniem charakterystyki i oceny stanu przyrody, identyfikacji i oceny istniejących oraz potencjalnych zagrożeń wewnętrznych i zewnętrznych, charakterystyki i oceny uwarunkowań społecznych i gospodarczych, analizy skuteczności dotychczasowych sposobów ochrony, charakterystyki i oceny stanu zagospodarowania. Prace przy sporządzaniu planu ochrony, polegają m. in. na: ocenie stanu zasobów, tworów i składników przyrody, walorów krajobrazowych, wartości kulturowych oraz istniejących i potencjalnych zagrożeń wewnętrznych i zewnętrznych, opracowaniu koncepcji ochrony zasobów, tworów i składników przyrody oraz wartości kulturowych, a także eliminacji lub ograniczeniu istniejących i potencjalnych zagrożeń wewnętrznych i zewnętrznych. Dokument ten zawiera m.in.: wskazanie obszarów i miejsc udostępnianych dla celów edukacyjnych, turystycznych, rekreacyjnych, sportowych, amatorskiego połowu ryb oraz określenie sposobów ich udostępniania. Dla parku narodowego do czasu ustanowienia planu ochrony, sprawujący nadzór (tj. minister właściwy do spraw środowiska) sporządza projekt zadań ochronnych. Uprawianie turystyki w każdym parku narodowym wymaga minimum kultury, niezależnie od obowiązujących przepisów prawnych i dokumentów planistycznych związanych z jego ochroną. Ochrona parku to także problem kwestii etyczno-estetycznych, związanych z poznawaniem przejawów życia w całym jego bogactwie oraz z chęcią poznania i lepszego zrozumienia świata.
EN
Protective activities in Wielkopolska National Park take place through the implementation of the protection plan. This document presents the way of making national park areas available for tourism, recreation and sport. According to the Nature Conservation Act for the national park a plan of protection and implementation shall be drawn up and presented by the Park director. The security plan is drawn up for 20 years with regard to: the characterization and assessment of the nature state, the identification and evaluation of existing and potential internal and external threats, characterization and evaluation of social and economic conditions, analysis of the effectiveness of existing methods of protection, characterization and assessment of development. Work on drawing up a security plan consists of: assessment of resources, objects and elements of nature, landscape values, cultural values, existing and potential internal and external threats, developing the concept of conservation, formations and elements of nature and cultural values, as well as the elimination or reduction of existing and potential internal and external threats. The security plan for the national park contains issued like: identification of areas and places available for education, tourism, recreation, sports, amateur fishing and a decision on how they become available. Until the protection plan for the national park is established, the supervisor (i.e. the minister responsible for the environment) draws up draft protection tasks. Leisure and tourism in each national park requires obtaining of certain minimum of culture, regardless of existing legislation and planning documents related to its protection. Protecting the park is also the problem of ethical and aesthetic issues associated with exploring aspects of life in all its richness and desire to know and better understand the world.
PL
Parki krajobrazowe obejmują obszary chronione ze względu na ich wartości przyrodnicze, historyczne i kulturowe w celu zachowania oraz popularyzacji tych walorów w warunkach zrównoważonego rozwoju. Obiekty te stanowią bardzo ważny składnik systemu obszarów chronionych w Polsce. Parkiem krajobrazowym kieruje dyrektor powołany przez wojewodę, po zasięgnięciu opinii Wojewódzkiej Rady Ochrony Przyrody i to do jego kompetencji należy zarządzanie ochroną przyrody, walorami krajobrazowymi oraz wartościami historycznymi i kulturowymi parku. Zadania te wykonuje Służba Parku Krajobrazowego. Podstawą zarządzania parkiem jest plan ochrony. Reguluje on sprawy związane z ochroną przyrody, kształtowaniem krajobrazu i użytkowaniem terenu, dla którego został sporządzony1. Przestrzeń historycznie ukształtowana w wyniku działalności człowieka, zawierająca wytwory cywilizacji oraz elementy przyrodnicze podlega, zgodnie z polskim ustawodawstwem2, ochronie i opiece bez względu na stan zachowania. Zarządzanie zasobami krajobrazu kulturowego parków krajobrazowych w Polsce nie jest zadaniem łatwym. Zwracając uwagę na duże zainteresowanie społeczeństwa incestycjami na obszarach o szerokim spektrum wartości, słusznym wydaje się wznowienie dyskusji na temat sprawności zarządzania krajobrazem kulturowym tych terenów. Celem pracy jest przedstawienie podstawowych problemów związanych z zarządzaniem zasobami krajobrazu kulturowego na przykładzie Parku Krajobrazowego Pojezierza Iławskiego. Wyniki opracowano w oparciu o szczegółową wizję terenu połączoną z badaniami ankietowymi wśród mieszkańców Parku oraz analizę literatury. Badania przeprowadzono w latach 2003 – 2007.
EN
Landscape parks encompass areas protected due to their natural, historical and cultural value. Their main role is to protect the values in question, which constitute an essential part of the whole system of protected areas in Poland, as well as increase awareness of their importance. Cultural landscape resources management in Poland is not an easy task. Reopening discussions about the competence in cultural landscape management seems to be well justified when we take into account the interest of society in the investments in the areas of a great value. Iława Lakeland Landscape Park was set up in order to protect its natural, cultural and recreational values. Interesting architectural buildings, palace‐park complexes, manors, multispacial landscaping, or settlement and road networks constitute its richness and value. Among them there are those which require special attention, like large spacial residential and landscape layout in Szymbark, von Finckenstein baroque manor and park comlex in Kamieniec, historic XIV‐century gothic churches in Dobrzyki, Boreczno, Stary Dzierzgoń, Zalewo and Iława, and XIII‐century churches in Kamieniec, Olbrachtowo and Ząbrowo. The park management is hindered due to its location on the area of a few districts (Susz, Stary Dzierzgoń, Zalewo and Iława), two voivodeships (warmińskomazurskie and pomorskie). On the other hand, the location of the head office in the park in Jerzwałd facilitates its management.
8
Content available remote Bielańsko-Tyniecki Park Krajobrazowy
PL
Bielańsko-Tyniecki Park Krajobrazowy, wchodzący w skład Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych stanowi cenny pod względem krajobrazowym obszar prawnie chroniony ze względu na wysokie wartości przyrodnicze, historyczne i kulturowe. Powołany w 1981 r. funkcjonuje na podstawie wielu aktów prawnych - uchwał Rady Narodowej m. Krakowa, rozporządzeń Wojewody Krakowskiego, później Małopolskiego. Podstawowym dokumentem planistycznym regulującym działanie BTPK jest plan ochrony (2004) - który jednak ze względu na brak wymaganej akceptacji wszystkich gmin położonych w granicach parku - nie ma mocy prawnej i nie może stanowić podstawy uzgodnień do studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego na obszarze BTPK. Projekt planu ochrony BTPK identyfikuje walory krajobrazowe obszaru poprzez, m.in. wartościowanie obszarów pod względem jakości krajobrazu i idącymi w ślad za tym propozycjami działań ochronnych, w tym nadania dodatkowych statusów ochronnych szczególnie cennym obszarom i obiektom, bądź też działań rewaloryzacyjnych zmierzających do przywrócenia zubożonych lub utraconych walorów krajobrazowych. Plan ochrony w celu zachowania wysokich walorów widokowych terenu wprowadza strukturę ciągów i punktów widokowych. Nowe plany miejscowe zagospodarowania przestrzennego opracowywane dla terenów położonych w BTPK i jego otulinie przeważnie uwzględniają zapisy projektu planu ochrony parku oraz określają szczególne warunki zagospodarowania dla terenów położonych w jego granicach, odnoszące się do wysokich walorów krajobrazowych tych obszarów.
EN
The Bielańsko-Tyniecki Landscape Park (BTPK), part of the Landscape Parks of the Jurassic Park Complex, constitutes a valuable area protected by law, due to its excellent natural, historical and cultural properties. It was established in 1981 and operates on the basis of a number of legal regulations, including the Resolutions of the Kraków City Council, Regulations of the Governor of Kraków, and later of the Governor of the Małopolskie Region. The basic planning document which regulates the existence of the BTPK is the Park Protection Plan (2004), although it is not legally binding and may not be a basis of the arrangements required for the Spatial Planning Conditions and Directions or Local Physical Plans because some of the municipalities located on the Park area refused to approve the Park Protection Plan. The Draft BTPK Park Protection Plan identifies the landscape values of the area for example either by the appraisal of the areas, with respect to landscape quality and the related proposed protection activities, including establishment of additional protection status, especially on the most valuable areas and objects, or by renovation activities intended to reinstate damaged or lost landscape values. In order to preserve high landscape values, the Park Protection Plan implemented a network of viewing routes and points. New local physical plans that are developed for the land within BTPK and its surroundings mostly take into account the provisions of the Park Protection Plan and determine special land management conditions for the Park areas, respecting the local landscape values.
EN
Analysis of the national and regional plans shows that the current year, 2006, shall determine the key lines of national and regional development practically till 2015, that means till the time when, under the Water Framework Directive, Poland should have achieved its major objectives. This year shall witness decision making not only on the key objectives, priority strategies and measures undertaken for social and economic development of the country and regions, but also allocation of the main streams of funds from the EU and public funds from national sources. This is a sort of challenge for administration bodies responsible for water management, particularly in respect of programming water management tasks and their incorporation into documents which are strategic for development on national and regional level. Over 2006-2008 efforts of water management administration bodies should be focused on incorporation of water management issues into the consecutive edition of the National Ecological Policy and environmental protection programmes - at regional level, to be followed by county and community levels. This paper is a part of the broad stream of methodology and pilot work on the implementation of provisions of the Water Framework Directive in Poland. The main body of the paper consists of the summary of work done for the pilot river basin of Upper Narew .
PL
Omówiono najważniejsze własności i etapy procesu planowania gospodarowania wodami w obszarach dorzeczy, zgodnie z zaleceniami Ramowej Dyrektywy Wodnej UE. Przedstawiono metodycznie jeden z najważniejszych etapów procesu planowania, jakim jest identyfikacja antropogenicznych oddziaływań na wody i ocena ich skutków. Identyfikacja ta stanowi element zarówno wstępnej, jak i właściwej analizy problemów gospodarki wodnej w obszarze dorzecza i jest podstawą do realizacji kolejnych etapów cyklu planistycznego, zwłaszcza opracowywania planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy wraz z programami działań niezbędnych do osiągnięcia celów środowiskowych RDW. Opisano kolejne etapy prac i doświadczenia autorów uzyskane w wyniku wdrożenia tej metodyki w zlewni pilotowej górnej Narwi. Prace w tej zlewni nie objęły jeszcze prognozy stanu wód w roku 2015 ani analiz zmierzających do określenia niezbędnych dla osiągnięcia dobrego stanu wód w 2015 r.
PL
Publikacja przedstawia zakres, w jakim wykorzystano ortofotomapę podczas prac urządzeniowych, w ramach sporządzania Planu Ochrony Karkonoskiego Parku Narodowego. Prace te były prowadzone w latach 2000-2002, głównie przez Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej Oddział w Brzegu. Ortofotomapę (o rozdzielczości piksela terenowego 36 cm) utworzono na bazie zdjęć lotniczych, wykonanych w 2001 roku. Objęła ona swoim zasięgiem teren Karkonoskiego Parku Narodowego oraz jego otulinę. W pracach urządzeniowych ortofotomapa została wykorzystana głównie do realizacji trzech głównych grup zadań. Pierwsza grupa zadań dotyczyła korekty i wyznaczania granic, w tym: korekty współrzędnych podziału geodezyjnego (z wyłączeniem punktów stabilizowanych kamieniami geodezyjnymi); korekty granic pododdziałów; korekty granic użytków pomiędzy gruntami leśnymi i nieleśnymi (głównie tereny nartostrad i wyciągów). Przeprowadzono również korektę zasięgu potencjalnych zbiorowisk roślinnych oraz skartowano zbiorowiska roślinne nad górną granicą lasów. Poddano także weryfikacji przebieg elementów liniowych (dróg, ścieżek, potoków). Druga grupa zadań związana była z wykorzystaniem ortofotomapy w pracach inwentaryzacyjnych, głównie przy: inwentaryzacji powierzchni zajmowanej przez posusz stojący i leżący; inwentaryzacji domieszek gatunków drzewiastych w górnych warstwach drzewostanów; określaniu form zmieszania; określaniu defoliacji i stopni uszkodzenia koron drzew. W ramach trzeciej grupy zadań, na ortofotomapie wyznaczono położenie stałych powierzchni próbnych, niezbędnych do wykonania zaplanowanych pomiarów i szacunków. Porównanie możliwości wykorzystania ortofotomapy w zakresie omawianych zadań, w stosunku do nakładów finansowych, poniesionych na jej wykonanie, jednoznacznie wskazuje na bardzo dużą przydatność tego materiału w pracach urządzeniowych. Obok skrócenia czasu trwania prac terenowych oraz rezygnacji z części prac pomiarowych (zwłaszcza geodezyjnych), wymierną korzyścią wykorzystania ortofotomapy była możliwość zastosowania analiz teledetekcyjnych i fotogrametrycznych.
EN
The paper presents the scope of orthophotomap usage during forest management works within drawing up of the conservation plan of the Karkonoski National Park. The works have been conducted in years 2000-2002, mainly by Bureau of Forest Management in Brzeg. Orthophotomap ((esolution of terrain pixel - 36 cm) has been created on the basis of (B/W, natural colour lub IRC) aerial photographs acquired (taken) in 2001. The map has covered the area of Karkonoski National Park and its protection zone. The orthophotomap has been used mainly for three groups of tasks. The first group of tasks has been concerned with correction and determination of borderlines: correction of coordinates of geodetic division (except for points stabilized by geodetic stones); correction of forest subcompartment borderlines; correction of borderlines of areas between forest and non-forest grounds (mainly ski trails and ski lifts). Correction of potential range of plant communities has been carried out, and plant communities above upper borderline of forests have been mapped. Routes of lineal items (roads, paths, streams) have been also verified. The second group of tasks has been related to orthophotomap use for forest inventory; mainly for inventory of the areas covered by dead standing and dead lying wood; inventory of intermixtures of tree species in upper layers of stand: appointing of intermixture forms; defoliation and degree of tree-crowns damages. Within the third group of tasks, the position of regular sample areas on the orthophotomap (necessary for planned measurements and estimations) has been fixed. Orthophotomap is very useful for forest management works because the possibilities that it gives exceed costs borne for its preparation. Use of orthophotomap allows to shorten the terrain works, to abandon some of measurements (especially geodetic ones) and to apply remote-sensing and photogrametric analyses.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.