Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Water Quality of Traditional Rainwater Storage Tanks in Southern Morocco – Risk for Consumer Health

Gougueni Hicham, Ait Haddou Mohamed, Ez-Zaher Latifa, Bouchriti Youssef, Amiha Rachid, Boutiti Rachida

Ecological Engineering & Environmental Technology

|

2023

|

Vol. 24, iss. 8

9--21

EN

Around the world, the problems of water quality remain a major environmental concern. This study aimed to determine the health risk related to water consumption collected and stored in traditional tanks. In total, 26 water samples from Traditional Rainwater Storage Tanks (TRST) and 11 sediment samples were collected from 13 sites belonging to four different provinces in the Souss Massa region, Morocco. The water samples were subjected to bacteriological and physicochemical analysis. X-ray diffraction and scanning electron microscope analyses were performed to describe the different mineralogical and chemical properties of sediments. The results show that the bacteriological quality is not satisfactory to the required standards in 92% of the samples analyzed. This non-conformity is justified by the presence of microorganism’s indicators of fecal contamination: Total Coliforms (54%), Intestinal Enterococci (62%), Escherichia coli (31%), and Spores of anaerobic sulfite-reducing microorganisms (46%). The physicochemical analyses carried out on the water sampled show that concentrations below the standards recommended by the World Health Organization (WHO) and the Moroccan standard of the different parameters studied. The Water Quality Index (WQI) calculated for all TRST ranges from 10 to 15, indicating excellent water quality. The analysis of the distribution of minerals in the various sediment samples taken shows the presence of several minerals in varying quantities without risk to human health. Clay minerals with tectosilicate are the most detected in the reservoirs. This study showed that the consumption of water stored in the TRST would be without risk to the health of the rural population if preventive maintenance and control measures were taken to improve their bacteriological quality.

2

Impact assessment of sorption properties of coal on methane emissions into longwall working

Koptoń Henryk

Archives of Mining Sciences

|

2020

|

Vol. 65, no. 3

605--625

EN

A mathematical model for the purposes of methane hazard assessment in mines was developed in the Central Mining Institute as part of the statutory activities conducted in 2017 and 2018. The model describes the course of kinetics of methane sorption on coal samples while taking into account the diffusion coefficient. The paper presents the formulas describing the mathematical model of methane emission from coal sidewall to longwall working, taking into account the sorption properties of coal-sorption capacity of coal (related to methane) and the effective diffusion coefficient of methane in coal. In the light of the conducted research, such a methodology for describing this phenomenon enables a more precise determination of the amount of methane released to the longwall from the exploited coal seam, which in turn makes it possible to select appropriate methane prevention measures.

3

Prof. dr hab. inż. Jerzy Ostoja Sędzimir (1924-2018)

Gumowska W.

Rudy i Metale Nieżelazne Recykling

|

2018

|

R. 63, nr 7

3--4

4

Two English chemists/authors/teachers: John Read and James Riddick Partington

Szydło Z. A.

Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology

|

2018

|

R. 23, NR 1-2

47--70

EN

John Read and James Partington were both prominent and highly respected academics, chemists, authors and teachers during the middle decades of the 20th century. Their books were widely read throughout this period and played a major role in educating and raising the awareness of chemistry among young people and adults. Today their names are forgotten. The aim of the present article is to re-establish these two remarkable men and to bring them to the forefront of educational programs. An outline is given of their careers as chemists, set against the background of the times they lived in, giving an emphasis to their formidable literary output. Although they had widely contrasting personalities, and were specialists in three different fields of chemistry, Read: organic, Partington: physical and inorganic, they both recognized the great importance of setting chemistry in an historical context. Accordingly, they both wrote many works on the origins and development of chemistry and included much historical material in their textbooks. This added not only a great interest to the subject, but also set it in a broader cultural context, which is so clearly lacking in today’s chemistry teaching programs. A chronological list of their books is given and short contrasting fragments from four of them are analysed. Not only are these books of great interest, but they serve as an outstanding foundation for teaching the principles of chemistry today. A recommendation is made to incorporate one work of each author as compulsory reading material for students today, and in future years.

PL

W połowie dwudziestego wieku John Read i James Partington byli wysoko cenionymi naukowcami w dziedzinie chemii, autorami i nauczycielami. Ich książki były czytane w szerokich kręgach i odgrywały ważną rolę w edukacji i w rozszerzaniu świadomości chemii wśród młodzieży i dorosłych. Niestety, dzisiaj ich nazwiska są zapomniane. Celem tego artykułu jest przywrócenie należytego miejsca w historii nauki tym dwóm niezwykłym postaciom i wprowadzenie ich na pierwszy plan we współczesnych programach edukacyjnych. Ich życiorysy zostały przedstawione w skrócie na tle epoki, w której żyli. Szczególny nacisk położono na ich olbrzymi wkład w literaturę. Read i Partington posiadali zupełnie odmienne osobowości i specjalizowali się w trzech dziedzinach chemii, a mianowicie Read: w organicznej, Partington: w fizycznej i nieorganicznej. Mimo tych różnic, obaj chemicy w pełni doceniali konieczność przedstawiania chemii w perspektywie historycznej. W związku z powyższym autorzy ci napisali wiele prac na temat początków chemii i rozwoju nauk chemicznych, a także uwzględniali materiały historyczne w podręcznikach. Materiały te w dużym stopniu wzbogacały i uprzyjemniały nauczanie chemii. Równocześnie uświadamiały czytelnikowi, jak doniosłą rolę odegrała chemia w dziejach ludzkości. Takiego uświadamiania w jaskrawy sposób brakuje w dzisiejszych programach nauczania chemii. Ponadto przedstawiono w układzie chronologicznym listę ich książek i dokonano szczegółowej analizy czterech różnych fragmentów z tych dzieł. Książki Johna Reada i Jamesa R. Partingtona są nie tylko bardzo interesujące, ale również stanowią doskonały fundament do nauczania chemii obecnie. Przedstawiono propozycję, żeby chociaż jedna książka tych autorów stała się obowiązującą lekturą dla studentów chemii, zarówno dzisiaj, jak i w przyszłości.

5

Zagrożenie metanowe przy prowadzeniu robót górniczych w aspekcie własności sorpcyjnych węgla

Koptoń H.

Przegląd Górniczy

|

2017

|

T. 73, nr 2

39--43

PL

Badania nad desorpcją metanu zawartego w pokładach węgla stanowią ważne i aktualne wciąż zagadnienie, zarówno w aspekcie zapewnienia bezpieczeństwa prowadzonych robót górniczych, jak i w aspekcie ochrony środowiska. Pomagają one rozpoznać mechanizm fizykochemiczny tego zjawiska w naturze, określić zespół czynników i parametrów mających wpływ na jego przebieg oraz dostarczyć danych wejściowych dla modeli opisujących wydzielanie metanu do wyrobisk w wyniku prowadzenia robót górniczych. Z badań prowadzonych w Głównym Instytucie Górnictwa w latach 2006-2016 wynika, że w warunkach prowadzenia robót górniczych w metanowym złożu, decydujący wpływ na poziom, jak i kinetykę wydzielania się metanu mają własności sorpcyjne węgla. W artykule przedstawiono wybrane wnioski z analizy literaturowej, jak i przeprowadzonych badań laboratoryjnych w przedmiotowym zakresie.

EN

Research on desorption of methane contained in coal seams are an important and still current issue, both in terms of ensuring the safety of mining operations, as well as in terms of environmental protection. They help identify physicochemical mechanism of this phenomenon in nature, and determine a combination of factors and parameters affecting its course and provide input data for models describing the release of methane into the workings as a result of mining operations. Research carried out at the Central Mining Institute in the years 2006-2016 show, that during the conducting of mining operations in methane deposit, a decisive impact on the level and kinetics of release of methane have sorption properties of coal. The article presents selected findings from the analysis of literature and laboratory tests carried out in objective scope.

6

Zarys dziejów chemii fizycznej w Uniwersytecie Warszawskim po drugiej wojnie światowej

Koczorowski Z., Sadlej J.

Kwartalnik Historii Nauki i Techniki

|

2016

|

R. 61, nr 4

165--198

EN

The work shortly describes scientific, teaching, and organisational activity of the Chair of Chemistry and then of the Division of Physical Chemistry during after-war period. Presentation is made in five short chapters, covering periods defined by substantial and characteristic processes in our country, resulting in changes in the organisation and work of the Faculty of Chemistry at the University of Warsaw. The first two chapters concern the Chair of Physical Chemistry at the Faculty of Mathematical and Natural Science in the years 1947–1955. The Department of Chemistry was founded in the 1955. The next three chapters describe the activity of the Division of Physical Chemistry in the years 1968–1989, 1990–2005, and 2005–2016 respectively. The work also contains a register, probably incomplete, of employees with university degree, who were employed at the Chair and then at the Division of Physical Chemistry during 61-year period of the activity of the Faculty, i.e. in the years 1955-2016.

7

Modułowa aparatura do ćwiczeń laboratoryjnych z chemii fizycznej

Słomkiewicz P.M., Witkiewicz Z.

Aparatura Badawcza i Dydaktyczna

|

2008

|

T. 13, nr 2

37--42

PL

Opisano modułową aparaturę do wykonywania ćwiczeń laboratoryjnych z chemii fizycznej metodą problemową. Wykazano wyższość prowadzenia ćwiczeń tą metodą w stosunku do ćwiczeń prowadzonych metodą podającą. Zaproponowano zestawy aparaturowe odpowiednie do wykonywania ćwiczeń należących do różnych grup tematycznych.

EN

A modular equipment for laboratory exercises in physical chemistry using the problematic method is described. The superiority of performing the exercises by this method in comparison with explanatory method is demonstrated. The sets of equipment which are proper for performing the exercises belonging to different thematic groups are proposed.

8

Pół wieku chemii fizycznej na Wydziale Chemii Uniwersytetu Warszawskiego

Koczorowski Z., Sadlej J.

Wiadomości Chemiczne

|

2007

|

[Z] 61, 9-10

785-802

EN

The history of the physical chemistry at the Faculty of Chemistry of the Warsaw University in XXth century, with main attention to its second part is presented. The organizational, scientific and teaching aspects are discussed. The list of che-mists, who have been working in the past and who are currently working in physical chemistry is attached.

9

Assessment of lubricity and sorptive properties of oils by indirect method

Kałdoński T. J., Kałdoński T.

Problemy Eksploatacji

|

2007

|

nr 4

141-148

EN

This paper presents the results of experimental investigations of the lubricity and sorptive properties of selected gear oils. Four base gear oils with the same kinematic viscosity were investigated comparatively. These oils contained different quantities of a lubricity additive (Additin RC2515). The lubricity properties of the oils were tested according to ASTM D2596-69, ASTM D2270-77 and PN-76/C-04147 on the 4-Ball Test Machine. The sorptive properties of oils were evaluated by an indirect method, i.e. by means of differential scanning calorimeter DSC141. Two research aims have been realised. The first aim depended on checking the usability of differential scanning calorimetry for the indirect assessment of sorptive properties (adsorption) of oils on the true material of the tribology joint of 4-Ball Test Machine, which was used in the next test for the assessment of the lubricity properties of the oils. The second aim depended on the confirmation of interdependence: when we have better sorptive properties of an oil, than we also have a better lubricating ability.

PL

W pracy przedstawiono rezultaty eksperymentalnych badań właściwości smarnościowych i sorpcyjnych wybranych olejów przekładniowych. Badano porównawczo cztery oleje bazowe o tej samej lepkości kinematycznej. Oleje te zawierały zróżnicowaną ilość dodatku smarnościowego (Additin RC2515). Właściwości smarnościowe olejów oceniono zgodnie ze znormalizowaną metodą według ASTM D2596-69, ASTM D2270-77, PN-76/C-04147 na aparacie czterokulowym. Właściwości sorpcyjne olejów oceniono metodą pośrednią, tzn. za pomocą różnicowego kalorymetru skaningowego DSC 141. Zostały zrealizowane dwa cele badawcze. Pierwszy cel polegał na sprawdzeniu przydatności różnicowej kalorymetrii ska-ningowej do pośredniej oceny właściwości sorpcyjnych (adsorpcji) olejów na rzeczywistym materiale węzła tribologicznego aparatu czterokulowego, który następnie był użyty do oceny właściwości smarnościowych tych olejów. Drugi cel polegał na potwierdzeniu zależności: jeśli lepsze są właściwości sorpcyjne oleju, to lepsze są jego właściwości smarnościowe.

10

W skorodowanym zwierciadle pamięci. Szkic autobiograficzny

Grabowski Z.R.

Kwartalnik Historii Nauki i Techniki

|

2005

|

R. 50, nr 2

7--202

PL

Żyłem w ciekawych czasach, przed czym przestrzegał Lejzorek Rojtszwaniec. O najgorszych latach, o latach wojny i okupacji przez blisko pół wieku starałem się zapomnieć. Studiowałem, zostałem chemikiem i w chemii udało mi się zbadać i wyjaśnić kilka zagadek, co przyniosło mi dużą satysfakcję z własnej pracy. Poznałem wielu wybitnych ludzi nauki. Miałem grono serdecznych przyjaciół. Osiągnąłem wszystko, czego człowiek nauki może sobie w Polsce wymarzyć - tytuły, nagrody, medale. Nie zaszkodził mi nawet dość powszechny antysemityzm, którego nieomal nie odczuwałem. W postępowaniu starałem się być uczciwy, w wypowiedziach - szczery; nieraz mi to utrudniało życie1. Ożeniłem się bardzo szczęśliwie - i minęło już półwiecze naszego małżeństwa. Mamy córkę i syna, z których jesteśmy dumni, troje wnuków, w których pokładamy nadzieje. Żyję niespodziewanie długo i dopiero teraz, po pełnym aktywności życiu, powracam pamięcią do przeszłości. Nadszedł czas refleksji.

11

Termograwimetryczne badania niemodyfikowanych i modyfikowanych nanoporowatych adsorbentów krzemionkowych

Choma J., Jaroniec M., Kloske M.

Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej

|

2003

|

Vol. 52, nr 10

38-51

PL

Wykorzystując metodę hydrotermiczną otrzymano niemodyfikowane uporządkowane nanoporowate adsorbenty krzemionkowe MCM-41 C8, C10 i C16 i modyfikowane MCM-41 C16-SH z grupami merkaptopropylowymi oraz MCM-41 C16-NH2 z grupami aminopropylowymi. W procesie syntezy zastosowano metodę hydrotermiczną z wydłużonym (5 dniowym) czasem obróbki termicznej z zastosowaniem bromku oktylo-, decylo- i cetylotrimetyloamoniowego jako surfaktantów i tetraetoksysilanu jako źródła krzemionki. W procesie modyfikacji po wytrąceniu się białego osadu uporządkowanego materiału krzemionkowego MCM-41 dodawano 3-merkaptopropylotrietoksysilanu lub 3-aminopropylotrietoksysilanu jako modyfikatorów. Właściwości tak otrzymanego modyfikowanego materiału merkaptopropylowego i aminopropylowego porównywano z właściwościami odpowiedniego niemodyfikowanego uporządkowanego materiału krzemionkowego, zawierającego na swej powierzchni tylko grupy silanolowe. Właściwości niemodyfikowanych i modyfikowanych materiałów badano za pomocą metody rozpraszania promieniowania rentgenowskiego (XRD) i wysokorozdzielczej termograwimetrii (HRTG). Stwierdzono, że w wyniku tak przeprowadzonej syntezy udało się wprowadzić ok. 12% wag. grup merkaptopropylowych i ok. 6% wag. grup aminopropylowych. Otrzymane niemodyfikowane i modyfikowane materiały krzemionkowe charakteryzują się dobrze uporządkowaną, jednorodną strukturą nanoporowatą o małej dyspersji porów oraz dużą stabilnością termiczną, na co wskazują wyniki badań XRD i HRTG. Ponieważ materiały te zawierają grupy merkaptopropylowe i aminopropylowe na powierzchni porów oraz są stabilne, to mogą być wykorzystane do usuwania jonów metali ciężkich z roztworów wodnych.

EN

Unmodified ordered nanoporous siliceous adsorbents MCM-41 C8, C10 and C16 and modified MCM-41 C16-SH with mercaptopropyl groups and MCM-41 C16-NHΩ with aminopropyl groups have been obtained by hydrothermal method. This method involved longer (five days) time of hydrothermal treatment of the synthetic mixture containing octyl-, decyl- or cetyltrimethylammonium bromides as surfactants and tetraethoxysilane as the silica source. In the case of modification, after formation of a white precipitate of ordered siliceous material MCM-41 3-mercapto-propyltriethoxysilane or 3-aminopropyltriethoxysilane were added as modifiers. Properties of the resulting modified materials were compared with properties of the corresponding unmodified siliceous material containing surface silanols only. These properties were studied by means of the powder X-ray diffraction (XRD) and high resolution thermogravimetry (HRTG). It is shown that during modification process about 12% of mercaptopropyl groups and about 6% of aminopropyl groups were introduced. The XRD and HRTG studies showed that the resulting unmodified and modified materials exhibited a good structural ordering, uniform nanoporous structure of a small pore size dispersion and high thermal stability. Since modified materials contain mercaptopropyl and aminopropyl groups on the surface and are stable, they can be used for removal of heavy metal ions from aqueous solutions.

12

Strukturalne właściwości heksagonalnie uporządkowanych mezoporowatych materiałów krzemionkowych otrzymywanych przy użyciu kationowych surfaktantów

Choma J., Jaroniec M.

Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej

|

2003

|

Vol. 52, nr 10

135-151

PL

Wykorzystując program komputerowy HyperChem modelowano cząsteczki kationowych surfaktantów, bromków alkilotrimetyloamoniowych (o liczbie atomów węgla w łańcuchu alkilowym od 8 do 18) i alkilotrietyloamoniowych (od 20 do 22). Na podstawie modelowych struktur surfaktantów określono wymiary micel, stanowiących wzorce dla porów uporządkowanych mezoporowatych materiałów krzemionkowych MCM-41. W celach porównawczych wykorzystano dane literaturowe dotyczące strukturalnej i adsorpcyjnej charakterystyki materiałów MCM-41 do wyznaczenia wymiarów porów na podstawie równania wiążącego adsorpcyjną objętość uporządkowanych porów i parametr struktury uzyskany metodą rozpraszania promieniowania rentgenowskiego. Ponadto wymiar porów oszacowano na podstawie funkcji rozkładu objętości porów wyznaczonej metodą Barretta, Joynera i Halendy (BJH) zmodyfikowaną przez Kruka, Jarońca i Sayari (KJS). Następnie sporządzono zależności wymiarów porów uzyskanych tymi trzema metodami od ilości atomów węgla w łańcuchu hydrofobowym surfaktantu i porównano je pod kątem ich przydatności do przewidywania wymiaru porów na podstawie długości łańcucha alkilowego w cząsteczce surfaktantu. Okazuje się, że zależność uzyskana dla wielkości porów przewidzianej na podstawie wielkości micel różni się od doświadczalnych zależności, ponieważ modelowanie micel nie uwzględnia efektu kurczenia się struktury krzemionki w procesie kalcynacji materiałów MCM-41 oraz zmian w konformacji łańcuchów hydrofobowych w micelach. W świetle tych ograniczeń, doświadczalna zależność wymiaru porów od ilości atomów węgla w łańcuchu surfaktantu wydaje się najbardziej przydatna do wyboru odpowiedniego surfaktanta do syntezy materiałów o określonej wielkości porów.

EN

The HyperChem computer software was utilized to model molecules of cationic surfactants, alkyltrimethylammonium bromides (with number of carbon atoms in the hydrophobic chain from 8 to 18) and alkyltriethylammonium bromides (with number of carbon atoms in the hydrophobic chain from 20 to 22). These modeled surfactant structures were used to determine the size of micelles, which were templates for ordered mesoporous siliceous materials MCM-41. For comparative purposes the literature data reporting the structural and adsorption characteristics of MCM-41 materials were used to determine the pore size by means of equation associating the adsorption volume of ordered pores with the structure parameter obtained from powder X-ray diffraction. Also, the pore size was estimated by using the Barrett, Joyner and Halenda (BJH) method modified by Kruk, Jaroniec and Sayari (KJS). Next, the relationships between the pore size evaluated by means of the three aforementioned methods and the number of carbon atoms in the hydrophobic chain of the surfactant were made and compared from the viewpoint of using them for predicting the pore size on the basis of the surfactant chain length. It is shown that the relationship for the pore size estimated on the basis of the micelle size differs from that obtained experimentally because the computer modeling of micelles does not take into account the shrinkage of silica structure during calcination of MCM-41 materials and the change in conformation of hydrophobic chains in micelles. In the light of these limitations, the experimental dependence of the pore size on the number of carbon atoms in the surfactant chain seems to be the most useful for selection of proper surfactant for the synthesis of materials of desired pore size.

13

Działalność Międzynarodowej Organizacji Metrologii Prawnej (OIML) w dziedzinie fizykochemii i chemii analitycznej

Lipiński J.

Analityka : nauka i praktyka

|

2001

|

nr 4

35--37

PL

12 października 1955 roku została podpisana w Paryżu konwencja ustanawiająca Międzynarodową Organizację Metrologii Prawnej OIML (Organisation Internationale de Métrologie Légale).

14

Szkło, ile w tym chemii a ile alchemii?

Klisch M.

Szkło i Ceramika

|

2000

|

R. 51, nr 5

40-48

15

Fizykochemiczny aspekt bezbarwności szkła.

Klisch M.

Szkło i Ceramika

|

1999

|

R. 50, nr 1

8-16

16

Fizykochemia oddziaływania utwardzonych warstw wierzchnich na tarcie graniczne.

Kula P., Pietrasik R.

Inżynieria Materiałowa

|

1999

|

R. XX, nr 5

546-549

PL

W pracy została przedstawiona ocena wpływu kształtowania technologicznej warstwy wierzchniej na drodze nowoczesnej obróbki cieplnej i cieplno-chemicznej, na trwałość warstwy granicznej oleju w styku skoncentrowanym. W ramach badań ujęto skojarzenia warstw wierzchnich (azotowana, azotonasiarczana i hartowana) ze środkami smarnymi (baza olejowa oraz oleje uszlachetnione dodatkami). Do identyfikacji stanu warstwy granicznej oleju wykorzystano metodę pomiaru rezystancji styku i zliczania względnego czasu mikrozwarć metalicznych. Przedstawiono i omówiono możliwy wpływ wodoru na fizykochemiczne oddziaływanie składu chemicznego i fazowego warstwy wierzchniej na trwałość warstwy granicznej oleju w styku elastohydrodynamicznym.

EN

Apreciation of the influence of modifying the surface layer technological structure, on the way of modern heat treatment and thermochemical heat treatment, on the oil boundary layer life in concentrate contact is discussed in this paper. The associations of surface layers (nitrided, sulphonitrided and hardened) with lubricants (oil base and oil with additives), were taken under investigation. The method of measuring of contact resistance and counting the relative time of metallic micro-shortings was used to identify the state of oil boundary layer. The possible influences of hydrogen on physico-chemical interaction of chemical and phase composition of surface layer on the oil boundary layer life in elastohydrodynamic contact.