Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Określenie natężenia przepływu wody przez drzewka brzozy na glebie torfowo-murszowej przy zastosowaniu metody „sap-flow”

Oleszczuk R., Brandyk T., Szatyłowicz J., Gnatowski T., Szejba D.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2005

|

Vol. 14, No. 2

72--80

EN

Estimation of water flux through the birch trees on peat-moorsh soil using "sap-flow" method. The analysis of the results of the performed research confirmed, that the "sap flow" method is appropriate for continuos, non-destructive and accurate measurements of the water flow process through the birch trees. The analysis of the water flow through the birch trees trunks of the diameter ranging from 13.3 mm to 13.6 mm and the height of the trees about 2.5 m growing on peat-moorsh soil (MtIIcb) in Biebrza valley allowed the recognition of its daily cycle. The maximum water flux in daily cycle was observed during forenoon hours and than the rapid decrease (up to complete disappearance) of water flux was observed. After that the water flux started to increase again during the late night hours and than continued gradual increase during the morning hours. The maximum hourly values of measured water flow were in the range from about 40 g to about 140 g. The presented results of the water flux through birch trees were measured during the period from 3th to 7th of October 2004. It is necessary to repeat the measurements of water flow through the same birch trees in the future because the period of measurements was relatively short and represented the end of vegetation period.

2

Zawartość mineralnych form azotu oraz jego szacunkowy bilans w głęboko odwodnionych glebach organicznych przekształconych orką agromelioracyjną

Turbiak J., Miatkowski Z.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2004

|

T. 4, z. 2a

511-523

PL

W pracy przedstawiono wieloletnie wyniki badań dotyczące zawartości azotu azotanowego i amonowego oraz szacunkowy bilans azotu w okresie wegetacyjnym w profilach płytkich gleb organicznych przekształconych orką agromelioracyjną, trwale pozbawionych zasilania wodą gruntową. Średnia zawartość azotu mineralnego w profilach przekształconych orką agromelioracyjną była mała w warstwach powierzchniowych i średnia w warstwach spągowych, biorąc pod uwagę kryteria zasobności gleb. Stopień wykorzystania przez rośliny azotu uwalnianego w okresie wegetacyjnym w wyniku procesu mineralizacji jego organicznych związków wynosił 24% w glebie torfowo-murszowej i 30% w mineralno-murszowej, a szacunkowa wielkość emisji azotu do środowiska z tych gleb wynosiła w okresie wegetacyjnym odpowiednio 246 i 193 kg x ha-¹. Straty azotu w wyniku wymywania w okresie pozawegetacyjnym 2001/2002 wynosiły 75 kg·ha-¹ w glebie torfowo-murszowej i 45 kg x ha-¹ w glebie mineralno-murszowej.

EN

Results of long-term studies on nitrate and ammonium nitrogen content and estimated nitrogen balance during the growing season in profiles of shallow organic soils transformed by agroreclamation ploughing, permanently deprived of ground water supply, are presented in the paper. Mean mineral nitrogen content in the profiles transformed by agroreclamation ploughing was low in the surface layers and mean in the floor layers taking into account the criteria of soil fertility. Plants utilized 24 % of nitrogen released during mineralization of organic N compounds in the peat-muck soil and 30 % of N in the mineral-muck soil and the estimated amount of nitrogen emitted to the environment from these soils was 246 kg·ha-¹ and 193 kg·ha-¹ respectively. Nitrogen losses due to leaching during the non-growing season of 2001/2002 were 75 kg·ha-¹ in the peat-muck soil and 45 kg·ha-¹ in the mineral-muck soil.

3

Właściwości retencyjne gleb użytkowanych pod lasem i łąką na przykładzie torfowiska Łokieć

Chrzanowski S.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2002

|

T. 2, z. 1

101--114

PL

Badania przeprowadzono na Torfowisku Łokieć, należącym do obiektu Zbójna Popiołki. Prace dotyczyły porównania wpływu użytkowania leśnego i łąkowego na właściwości retencyjne (odciekalność, wartości rezerw przejściowych, zapasy wody łatwo dostępnej dla roślin) gleb torfowo-murszowych rodzaju MtIIcb i MtIIcg. Stwierdzono, że maksymalna dopuszczalna głębokość odwodnienia gleb torfowo murszowych rodzaju MtIIcb i MtIIcg pod lasem jest mniejsza (h3 = 68 cm) niż pod łąką (h3 = 80 cm). W warstwie korzeniowej (0–30 cm) gleby torfowo-murszowej pod lasem 6% obj. powietrza (minimalna głębokość odwodnienia h1) uzyskuje się, gdy poziom wody gruntowej obniży się na głębokość 18 cm (pod łąką – 30 cm), a 10% obj. powietrza (optymalna norma odwodnienia hopt), gdy poziom wody obniży się na głębokość 28 cm (pod łąką – 45 cm). Odciekalność gleby torfowo-murszowej pod lasem jest większa (δ30 = 49 mm, δ80 = 147 mm) niż pod łąką (δ30 = 31 mm, δ80 = 120 mm), gdy woda gruntowa znajduje się na głębokości 30 i 80 cm. W tych samych warunkach odwodnienia większa jest również wartość rezerw przejściowych V w glebie pod lasem (od 60 do 213 mm) niż pod łąką (od 33 do 171 mm). Świadczy to o rozluźnieniu gleby i dużej zawartości makroporów. Zapasy wody łatwo dostępnej dla roślin ZWŁD w rozpatrywanych glebach są jednakowe – w warunkach minimalnego odwodnienia wynoszą 140 mm, a optymalnego – 120 mm.

EN

Studies carried out on the Łokieć Peatland, which belonged to the Zbójna Popiołki complex, were aimed to analyze the effect of forest and meadow utilization on retentive properties (percolation, transitory reserves, reserves of water easily available to plants) of peat-moorsh soils of the type MtIIcb and MtIIcg. Maximum allowable depth of draining of the two peat-moorsh soils was found to be Lower under forest (h3 = 68 cm) than under meadow (h3 = 80 cm). In the root zone (0-30 cm) of peat-moorsh soil under forest, 6 % vol. of air (minimum draining depth h1) was obtained when the ground water table was decreased to a depth of 18 cm (30 cm under meadow) and 10 % vol. of air (optimum draining standard hopt) – when the water table was lowered to a depth of 28 cm (45 cm under meadow). Percolation of the peat-moorsh soil under forest was higher (δ30 = 49 mm, δ80 = 147 mm) than under meadow (δ30 = 31 mm, δ80 = 120 mm) at the ground water table depths of 30 and 80 cm, respectively. In the same draining conditions transitory reserves of the forest soil were higher (60-213 mm) than those of the meadow soil (33–171 mm) which proved soil loosening and greater amount of macropores. Reserves of water easily available to plants were similar in both soil types – 140 mm at minimum draining and 120 mm at the optimum.

4

The effect of land use on physical and water properties of peat-moorsh soils

Chrzanowski S., Kaca E.

Journal of Water and Land Development

|

2001

|

no. 5

27-43

EN

The studies were carried out on a drained Łokieć Peatland. They concerned physical (bulk density, ash content, porosity) and water (potential and effective useful retention, static percolation, transitory reserves) properties of peat-moorsh soils. Permeability and moisture formation in the rhizosphere of soils under meadows and forests were the other concerns of this study. Drained peat-moorsh soils were found to be best protected from degradation when utilized as meadows; forestry unfavorably affected these soils. In the latter case, changes of the peat mass structure were more profound than under meadows. An upper soil layer was loosen as demonstrated by enhanced soil porosity and a smaller bulk density. Permeability of the rhizosphere under the birch wood was much greater than under meadows. The most advanced drying and depletion of ground water reserves (water easily available to plants) was found in the peat-moorsh soil under birch wood; it was much smaller under meadow vegetation.

PL

W ostatnim dwudziestoleciu intensyfikacja rolnictwa spowodowała wycofanie się rolnictwa z ekstensywnie użytkowanych obszarów mokradłowych. Spowodowało to zmiany w kierunku sukcesji zbiorowisk roślinnych. W miejsce roślinności łąkowej zaczęły wkraczać zakrzaczenia łozowe i wierzbowo-brzozowe. Taki kierunek sukcesji wpływa z kolei na większą ewapotranspirację, co powoduje większe wyczerpywanie zapasów wody łatwo dostępnej dla roślin, a więc wpływa na silniejsze przesychanie gleby torfowo-murszowej oraz na zmiany właściwości fizyczno-wodnych gleb. Badania przeprowadzono na Torfowisku Łokieć, położonym w Kotlinie Kurpiowskiej. W pracy porównano wpływ użytkowania leśnego i łąkowego na właściwości fizyczno-wodne gleb torfowo-murszowych rodzaju MtIIcb i MtIIcg. Z przeprowadzonych badań wynika, że najlepszą formą ochrony odwodnionych gleb torfowo-murszowych jest użytkowanie łąkowe. Użytkowanie leśne gleb torfowo-murszowych powoduje daleko idące zmiany w strukturze masy torfowej, większe niż w glebie użytkowanej łąkowo. Gleba pod olsem brzozowym jest bardziej rozluźniona "pulchna" (struktura ziarnista, układ luźny), zaś pod łąką jest zwarta (struktura skryto-gruzełkowata lub gruzełkowata, układ zwięzły), a charakter tej zwartości nadaje jej występowanie poziomu darniowego (M1). Gleba pod olsem brzozowym charakteryzuje się większą porowatością ogólną, mniejszą gęstością objętościową, gorszymi właściwościami retencyjnymi (potencjalna i efektywna retencja użyteczna, odciekalność, wartość rezerw przejściowych) oraz większą przepuszczalnością korzeniowej warstwy. Duża przepuszczalność korzeniowej warstwy gleby wpływa negatywnie głównie na przyśpieszenie odpływu wody pozimowej, która przedostaje się do sieci melioracyjnej, a następnie do cieków głównych. Obniża się tym samym poziom wód gruntowych, co ujemnie wpływa na wielkość zapasów wody łatwo dostępnej dla roślin. Ma to szczególne znaczenie w latach posusznych, w których to przesuszenie korzeniowej warstwy gleby torfowo-murszowej pod olsem brzozowym jest dwukrotnie większe niż pod łąką.