Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Nagroda krajobrazowa jako element wdrażania Europejskiej Konwencji Krajobrazowej w Polsce i Europie

Okoń Dorota, Kokoszka Paweł, Piątkowska Milena, Smolarska Anna

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2023

|

nr 49 (1)

63--87

PL

W artykule przedstawiono jeden z instrumentów wdrażania Europejskiej Konwencji Krajobrazowej, jakim jest Nagroda Krajobrazowa Rady Europy i odpowiadająca jej krajowa – Polska Nagroda Krajobrazowa. Głównym celem niniejszego artykułu jest przybliżenie idei przyznawania Europejskiej i Polskiej Nagrody Krajobrazowej oraz podsumowanie dziesięcioletniej obecności Polskiej Nagrody Krajobrazowej w świadomości społecznej. Europejska Nagroda Krajobrazowa przyznawana jest od roku 2008, natomiast Polska Nagroda od roku 2012. W latach 2012-2022 wyłoniono laureata Polskiej Nagrody Krajobrazowej zaledwie trzykrotnie. W artykule przybliżono też zwycięskie polskie projekty na tle projektów nagrodzonych w Europie. W historii przyznawania Polskiej Nagrody Krajobra¬zowej laureatami były Dyrekcje Dolnośląskiego Zespołu Parków Krajobrazowych (2013) oraz Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Śląskiego (2020, 2022). Rekomenduje się powszechniejsze wdrażanie instrumentów Konwencji Krajobrazowej m.in. idei Polskiej i Europejskiej Nagrody Krajobrazowej poprzez zaangażowanie większej liczby podmiotów: wyższych uczelni, ośrodków naukowych, ośrodków edukacyjnych, samorządów i organów administracji. Zintegrowanie idei spowoduje podniesienie rangi wymienianych narzędzi, szersze poparcie społeczne i wpłynie na integrację działań w kierunku skutecznej ochrony krajobrazów.

EN

This article presents one of the instruments for implementing the European Landscape Convention, the Landscape Award of the Council of Europe and the corresponding national Polish Landscape Award. The main purpose of this article is to present the rationane for the European and Polish Landscape Awards and to summarize the ten-year presence of the Polish Landscape Award in public awareness. The European Landscape Award has been awarded since 2008, and the Polish Award since 2012. However, in the years 2012–2022, the Polish Landscape Award was only awarded three times. The article also compares the winning Polish projects and the projects awarded in Europe. In the history of the Polish Landscape Award, the only winners have been the Directorates of the Lower Silesian Landscape Parks Complex (2013) and the Silesian Voivodship Landscape Parks Complex (2020, 2022). Wider implementation of the instruments of the Landscape Convention, e.g. such as the Polish and European Landscape Awards, is recommended, and could be accomplished through the involvement of a greater number of entities: universities, research centers, educational centers, local governments, and administrative bodies. Integration of these ideas will raise awareness of the tools involved, broaden social support, and facilitate the integration of activities aimed at the effective protection of landscapes.

2

Uwarunkowania rozwoju agroturystyki na obszarach parków krajobrazowych województwa lubelskiego

Kobyłka A., Sawicki B.

Ekonomia i Środowisko

|

2016

|

nr 1

208-222

EN

The aim of the study was to diagnose the conditions for agroturism development in 73 rural and urbanrural communities in Lublin voivodeship, which are located in landscape parks. In the study the following methods were used: a diagnostic surevy method with analysis of statistic data so as the research on the object literature. To evaluate the conditions for agrotourism development, the procedure for identifying a synthetic measure using multidimensional comparative analysis method was used. The study shows that the communities located in Nadwieprzański LP, Chełmski LP, Szczebrzeszyński LP, LP „Puszczy Solskiej”, LP „Pojezierze Łęczyńskie” i LP „Lasy Janowskie” has the best conditions for agritourism development.

PL

Celem opracowania jest diagnoza warunków rozwoju agroturystyki na terenie gmin wiejskich i miejsko-wiejskich województwa lubelskiego, na których są zlokalizowane parki krajobrazowe.

3

Rozwój funkcji turystycznej obszarów wielkopolskich parków krajobrazowych

Uglis J., Jęczmyk A.

Ekonomia i Środowisko

|

2015

|

nr 4

153--164

PL

Celem pracy była próba zdiagnozowania rozwoju funkcji turystycznej obszarów wielkopolskich parków krajobrazowych. Funkcja turystyczna obszaru to szeroko rozumiana działalność społeczno-ekonomiczna pełniona przez określony obszar (region lub miejscowość) i jego mieszkańców, skierowana na obsługę turystów przybyłych na wypoczynek3. Rozwój funkcji turystycznej określa się zwykle za pomocą mierników opartych na wielkości bazy noclegowej i ruchu turystycznego, wśród których najczęściej stosowanymi są wskaźniki: Baretje’a, Schneidera, Charvata i Deferta.

EN

The aim of this paper is to analyse the development of tourist function of Greater Poland landscape parks areas. There are many factors which influence the level of this development, among them are the level of tourism infrastructure and the intensity of tourist traffic, which are of crucial meaning. In the present study six indicators were taken into consideration, which describe the level of tourist function development – the number of tourist accommodation establishments per 100 km2, the accommodation facilities density rate, and as well Baretje’a, Schneider, Charvat and Dekert indicators. A total of 45 communities were examined which are located on 13 Wielkopolska landscape parks. The results show a significant positive correlation among the indicators and the landscape parks territory share. The highest level of tourist function development was noted in communities connected with Powidz, Pszczew and Sieraków Landscape Parks.

4

Analiza zestawu wskaźników rozwoju zrównoważonego dla parków krajobrazowych województw podlaskiego i dolnośląskiego na podstawie banku danych lokalnych

Zielińska A., Poskrobko T.

Ekonomia i Środowisko

|

2014

|

nr 2

221--235

PL

Celem artykułu jest przeprowadzenie klasyfikacji hierarchicznej dla gmin leżących na terenach parków krajobrazowych zlokalizowanych w województwie podlaskim i dolnośląskim według wskaźników rozwoju zrównoważonego.

EN

A tool to carry out a diagnose of condition of landscape park are sustainable development indicators, which present a level of environment-socio-economic phenomena. The aim of this article is to conduct a hierarchical classification for communities situated on the area of landscape parks located in Podlaskie and Lower Silesia voivodeships according to sustainable development indicators. Hierarchical classification on the basis of a synthetic measure of development serves for a continuous analysis of changes dynamics in the accomplishment of sustainable development concept for landscape parks. The subject of research constituted communities situated on the area of landscape parks. Appointing sustainable development indicators was conducted on the basis of Local Bank Data.

5

Fikcje organizacyjne i działania pozorne w ochronie przyrody w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem parków krajobrazowych

Zimniewicz K.

Ekonomia i Środowisko

|

2012

|

nr 1

194--209

PL

W niniejszym artykule przedstawiono badania fikcji i działań pozornych wy stępujących w ochronie przyrody w Polsce, zwracając szczególną uwagę na wy stępowanie tego zjawiska w parkach krajobrazowych. Celem opracowania jest „odkrycie” fikcji i działań pozornych występujących w praktyce parków krajobrazowych i ukazanie wpływu fikcji na sprawność funkcjonowania ochrony przyrody w Polsce. Wzorcem, do którego porównywano rzeczywistość, była ustawa o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 r. Ze względu na objętość artykułu skoncentrowano się na najważniejszych odchyleniach rzeczywistości od wzorca, czyli zapisów ustawowych. W opracowaniu wykorzystano literaturę i bieżące doniesienia mediów, a także własne obserwacje autora. W zakończeniu przedstawiono i skomentowano najważniejsze fikcje występujące w ochronie przyrody w Polsce i parkach krajobrazowych.

EN

In this article an attempt was taken to show organizational fictions and apparent actions present in environment protection in Poland, especially in landscape parks. Nature Conservation Act regulations, which were treated as a template, were compared with reality. The focus in on the most important organizational fictions and apparent actions. Their influence on lowering of performance efficiency of landscape parks was shown

6

Zagospodarowanie turystyczne obszarów chronionych województwa podlaskiego

Szpilko D., Ziółkowski R.

Ekonomia i Zarządzanie

|

2010

|

Vol. 2, no. 1

52-73

EN

The article concerns tourism infrastructure of the national parks and landscape parks in podlaskie province. Tourism infrastructure includes: material base of tourism (buildings and facilities) and supply of general infrastructure independent of tourism occurrence in a specific area. Tourism infrastructure is usually in conflict with the regulations of environment protection which accepts human activities only in the least degree. Therefore, in the most valuable protected areas the tourism infrastructure is developed quite little. Nature is the most valuable resource of podlaskie province. Around 30% of the region's land is protected by law. Podlaskie province abounds in four national parks (Białowieski, Biebrzański, Narwiański and Wigierski), three landscape parks (Suwalski, Łomżyński the river Narew and the park of Knyszyn Forest), 88 wildlife reserves and 15 areas of preserved landscape. In a region of north-east Poland there is a concentration of natural resources that are unique. The touristic use of protected areas in podlaskie province should be both permissible and, at the same time, harmonious with the environment protection.

7

Ocena małej retencji wodnej w Puszczy Zielonka i jej otulinie

Liberacki D., Stachowski P.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2008

|

Tom 10

657-678

EN

The objective of this work is estimation of the small water retention in the forest eco-system of the "Zielonka Forest" located in the proximity of Poznań. This paper presents retention management system in the area of the "Zielonka Forest" until 2005 and the projected development up to 2011. It also shows actual effects of investments made on the river channel retention, lake retention as well as marshes and bogs. Also, it details results of analysis over many years of investigations on the change of groundwater level in the forest catchment area of Hutka watercourse located in central part of "Zielonka Forest" which have been conducted by Department of Land Improvement, Environmental Development and Geodesy from University of Life Science in Poznań. The analysis of the actual retention management system in the area of "Zielonka Forest" showed that 15 structures of small water retention accumulated approximately 548 424 m3 of water and proved that smaller water precipitation caused a decrease of retention in areas of marshy and bog ground. In order to increase the surface water retention in the area of "Zielonka Forest", it was decided to apply different hydrotechnical structures until year 2015 and construction of two retention reservoirs with a total capacity of 20 000 m3. As a result of these investments the river channel retention will increase by approximately 47 700 m3 and it is planned to increase the retention in the forest to a total of about 67 700 m3 compared to the current situation. Field investigations conducted over many years in hydrological years with various sums and distribution of precipitation showed large retention capacities of this forest area. Analysis confirmed the usefulness of the dams on the streams which allow accumulation of water resources which naturally influence the increase of groundwater level and limit runoff in the areas of the most intensively drained forests, both wet as well as wet mixed. The natural conditions of "Zielonka Forest" favours such activities where an average unit runoff (about 1 lź s-1źkm-2) is three times smaller than the average in Wielkopolska Region. The main direction of investments in small water retention in the "Zielonka Forest" should be concentrated on the most economic method of retention which is building dams on lakes. Area of "Zielonka Forest" is favourable for plans of increasing retention. Unfortunately, as a result of hydrotechnical activities most of watercourses was practically changed into drainage ditches and included into the natural drainage system by human dug ditches. Although in most cases they are not maintained, but they influence significantly on shaping of groundwater levels In the range of their reach. Because of a very strong connection between hydrological conditions and flora species composition, there is a real danger, that drainage system may start phytosociological processes, which lead to degradation of natural marshy habitats.

8

Miejscowe planowanie i zagospodarowanie przestrzenne na przykładzie terenu w otulinie Parku Krajobrazowego "Puszcza Zielonka"

Stachowski P.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2008

|

Tom 10

575-592

EN

The touristic management of a scenic park has to take into account the different requirements of the users, whilst at the same time it can not disturb the natural environment. Spatial planning of the areas situated in a scenic park should be an important element in protecting and shaping these areas, and not to stop its development. In this paper we present the change process in the spatial planning and management of the Boduszewo village, in the municipality of Murowana Goślina, which is situated within area of the scenic park "Zielonka Forest". It confirmed that the biggest problems and conflicts concerning spatial management occur in the existing touristic areas which serve as recreation or weekend leisure. The realisation of the recreational needs in the analysed areas was ongoing in an uncontrolled way and was not conforming to the regulation of local spatial management. The building and expansion of the illegal summer buildings on the arable land caused an ecological imbalance and disturbed the environment (particularly in terms of the watersewerage policy) and landscape degradation in relation to the architecture. This was the primary reason of conflicts at the touristic level and the protection of the natural environment, as well as between the tourists (or owners) and the local authorities. Local authorities did not identify this conflict which existed from 1994 and in fact was ignoring it. The local authorities decide, according to the Law on Spatial Management, about the local spatial planning in this area and are in charge of financing it. This paper presents the long process of the local spatial planning and management in years from 2001 to 2005 in the village of Boduszewo which was financed and realised only thanks to the initiative and engagement of the local plots owners who wanted to legalise the situation of their properties. The local authorities, in contrary to the law, represented a passive attitude during this process and did not consider the management of spatial planning at a local authority level as an important instrument of protecting, developing and shaping the environment. The critical assessment of such activities by the Murowana Goślina local authority is even more justified by the fact that the neighbouring local authorities assembled in the Association of "Zielonka Forest" local authorities, are adapting the system of spatial planning to comply with the needs of the users in saving and assuring the protection of the natural environment of the scenic park as well as to ensuring an adequate quality of human leisure

9

Zarządzanie zasobami krajobrazu kulturowego parków krajobrazowych na przykładzie parku krajobrazowego Pojezierza Iławskiego

Antolak Mariusz

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2008

|

nr 10

285--293

PL

Parki krajobrazowe obejmują obszary chronione ze względu na ich wartości przyrodnicze, historyczne i kulturowe w celu zachowania oraz popularyzacji tych walorów w warunkach zrównoważonego rozwoju. Obiekty te stanowią bardzo ważny składnik systemu obszarów chronionych w Polsce. Parkiem krajobrazowym kieruje dyrektor powołany przez wojewodę, po zasięgnięciu opinii Wojewódzkiej Rady Ochrony Przyrody i to do jego kompetencji należy zarządzanie ochroną przyrody, walorami krajobrazowymi oraz wartościami historycznymi i kulturowymi parku. Zadania te wykonuje Służba Parku Krajobrazowego. Podstawą zarządzania parkiem jest plan ochrony. Reguluje on sprawy związane z ochroną przyrody, kształtowaniem krajobrazu i użytkowaniem terenu, dla którego został sporządzony1. Przestrzeń historycznie ukształtowana w wyniku działalności człowieka, zawierająca wytwory cywilizacji oraz elementy przyrodnicze podlega, zgodnie z polskim ustawodawstwem2, ochronie i opiece bez względu na stan zachowania. Zarządzanie zasobami krajobrazu kulturowego parków krajobrazowych w Polsce nie jest zadaniem łatwym. Zwracając uwagę na duże zainteresowanie społeczeństwa incestycjami na obszarach o szerokim spektrum wartości, słusznym wydaje się wznowienie dyskusji na temat sprawności zarządzania krajobrazem kulturowym tych terenów. Celem pracy jest przedstawienie podstawowych problemów związanych z zarządzaniem zasobami krajobrazu kulturowego na przykładzie Parku Krajobrazowego Pojezierza Iławskiego. Wyniki opracowano w oparciu o szczegółową wizję terenu połączoną z badaniami ankietowymi wśród mieszkańców Parku oraz analizę literatury. Badania przeprowadzono w latach 2003 – 2007.

EN

Landscape parks encompass areas protected due to their natural, historical and cultural value. Their main role is to protect the values in question, which constitute an essential part of the whole system of protected areas in Poland, as well as increase awareness of their importance. Cultural landscape resources management in Poland is not an easy task. Reopening discussions about the competence in cultural landscape management seems to be well justified when we take into account the interest of society in the investments in the areas of a great value. Iława Lakeland Landscape Park was set up in order to protect its natural, cultural and recreational values. Interesting architectural buildings, palace‐park complexes, manors, multispacial landscaping, or settlement and road networks constitute its richness and value. Among them there are those which require special attention, like large spacial residential and landscape layout in Szymbark, von Finckenstein baroque manor and park comlex in Kamieniec, historic XIV‐century gothic churches in Dobrzyki, Boreczno, Stary Dzierzgoń, Zalewo and Iława, and XIII‐century churches in Kamieniec, Olbrachtowo and Ząbrowo. The park management is hindered due to its location on the area of a few districts (Susz, Stary Dzierzgoń, Zalewo and Iława), two voivodeships (warmińskomazurskie and pomorskie). On the other hand, the location of the head office in the park in Jerzwałd facilitates its management.

10

Rewaloryzacja historycznych założeń zieleni na obszarach chronionych

Chojnacka M.

Przegląd Komunalny

|

2005

|

nr 9

80-82

PL

Parki krajobrazowe, wśród kilku form obszarów chronionych tworzonych na mocy ustawy z 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (DzU nr 92, poz. 880), są szczególnie narażone na utratę walorów, dla zabezpieczenia i utrwalenia których zostały powołane.

11

Edukacja ekologiczna w parkach krajobrazowych - współpraca z gminami w Wielkopolsce

Łakomiec J.

Przegląd Komunalny

|

2002

|

nr 12

46-47

PL

Ustawowym celem utworzenia parku krajobrazowego jest zachowanie, popularyzacja oraz upowszechnianie wartości przyrodniczych, historycznych i kulturowych w warunkach zrównoważonego rozwoju. Wypełnianie tych celów należy do zadań administracji parków krajobrazowych, którą stanowią dyrekcje pojedynczych parków lub ich zespołów.

12

Evolving of highly efficient method of wastewater treatment within thelandscape park areas.

Barbusiński K., Sobolewski A., Kozłowska K.

Environment Protection Engineering

|

2000

|

Vol. 26, nr 1-2

33-44

EN

There is presented an advanced technology of wastewater treatment which guarantees efficient removal of org. carbon, total nitrogen, phosphorus, and suspended solids is presented. Such technology can be very attractive when applied in landscape parks where the vol. of discharged wastewater very seasonally and daily and high quality of purified wastewater is required. The first wastewater treatment plant designed according to the presented concept is now built for the Popielno community situated within the area of landscape park, the Large Great Mazurian Lakes (north-eastern Poland).

PL

Zaprezentowano technologię oczyszczania ścieków gwarantującą wysoki stopień usunięcia z nich węgla organicznego, azotu ogólnego, fosforu oraz zawiesiny. Technologia ta może być bardzo przydatna na takich obszarach, jak np. parki krajobrazowe gdzie ilość ścieków ulega istotnym zmianom sezonowym i dziennym, a jednocześnie wymaga się, aby jakość oczyszczonych ścieków była wysoka. Pierwsza oczyszczalnia ścieków według przedstawionego rozwiązania jest budowana dla gminy Popielno zlokalizowanej na terenie parku krajobrazowego w obrębie Wielkich Jezior Mazurskich (Polska północno-wschodnia).

13

Jubileusz parków krajobrazowych

Kasprzak K., Raszka B.

Przegląd Komunalny

|

1999

|

nr 6

45-45

PL

Doświadczeniom w zakresie praktycznej ochrony parków krajobrazowych , poświęcona była robocza sesja (Łubowo, 29.06.1998 r.)* zorganizowana z okazji jubileuszu dziesięciolecia powołania lednickiego PK i pięciolecia powołania PK Puszcza Zielonka i PK Promno.

14

Procedury sterowania inwestycjami na obszarach cennych przyrodniczo

Daniluk A.

Ekonomia i Środowisko

|

1999

|

nr 1

87--106

EN

Economic activity, and in particular any activity consisting in production and related investment processes may have an adverse effect on environment. To prevent an unreasonable degradation of natural environment and the depletion of limited natural resources it is necessary to apply certain restrictions on environmental use at the very stage of investment project. It is especially important for the unique natural areas. That is what the paper is devoted to. It presents legal and administrative limitations of the investment process and the possibilities of development of protected areas, as well as the threats related to the use of the unique natural areas.