Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

45 Years of Deliberations on the Thermo-Mechanical Interpretation of Friction and Wear. Part I. The Macroscopic Interpretation of the Tribological Process

Sadowski Jan

Tribologia

|

2022

|

nr 2

55--66

EN

This first part will consider the friction couple or its part, identified with the open thermodynamic system. Dependences among extensive parameters and energetic interactions in the system and its boundaries with the environment are described in analytical terms. The dimensions of the energy dissipation zone, where the friction of solids takes place, are established. The thermo-mechanical nature of the tribological process is demonstrated. The wear conditions and distribution of energy generated by its particular elements are determined. A new quantity is introduced – the specific work of wear, which characterises the wear resistance of the tribological system and its parts. The effect of the reciprocal cover of solids’ friction surfaces on the energy balance structure in calorimetric testing is analysed. The concept of generalised wear is introduced and standardised. The discussion is restricted to processes at the macroscopic level of matter organisation.

PL

Przedmiotem rozważań w pierwszej części pracy jest para tarciowa lub jej fragment utożsamiona z systemem termodynamicznym otwartym. Opisano analitycznie zależności między parametrami ekstensywnymi i oddziaływaniami energetycznymi w systemie i na jego graniach z otoczeniem. Ustalono wymiary strefy dyssypacji energii, w której zachodzi tarcie ciał stałych. Wykazano cieplno-mechaniczną naturę procesu tribologicznego. Ustalono warunki zachodzenia zużywania i rozdziału energii rozproszonej przez poszczególne jego elementy. Wprowadzono nową wielkość – pracę właściwą zużycia, charakteryzującą odporność na zużywanie systemu tribologicznego i jego elementów. Zanalizowano wpływ wzajemnego przykrycia powierzchni tarcia ciał na strukturę bilansu energii w badaniach kalorymetrycznych. Wprowadzono pojęcie zużycia uogólnionego i jego standaryzację. Rozważania ograniczono do procesów zachodzących na makroskopowym poziomie hierarchicznym organizacji materii.

2

Wpływ kierunkowości struktury geometrycznej powierzchni na intensywność zużywania par ciernych

Matuszewski M., Styp-Rekowski M.

Tribologia

|

2007

|

nr 2

469-478

PL

W artykule przedstawiono rezultaty analizy stanu wiedzy w zakresie istotności wpływu parametrów struktury geometrycznej powierzchni (SGP) na intensywność zużywania par ciernych. Stwierdzono, że stosunkowo mało jest informacji dotyczących wpływu parametrów opisujących kierunkowość SGP na proces zużywania. Przeprowadzono więc cykl badań eksperymentalnych, których wyniki także przedstawiono w artykule. Jako czynniki wejściowe (zmienne niezależne) w badaniach przyjęto: kąt przecięcia śladów obróbki na próbce i przeciwpróbce (0°; 30°; 45°; 60° i 90°), docisk próbki i przeciwpróbki (1,0; 1,5 i 2,0 MPa). Zmiany w SPG obserwowano rejestrując zmiany wartości wybranych parametrów chropowatości, tak więc czynnikami wynikowymi (zmiennymi zależnymi) były następujące wielkości: Ra, Rt. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że kąt skrzyżowania śladów obróbki na próbce i przeciwpróbce ma istotny wpływ na przebieg zmian mierzonych parametrów chropowatości. Zmiany te są największe dla kąta 0°, najmniejsze zaś dla kąta 90°. Stwierdzono także, że obserwowane zmiany mają większy gradient dla większych wartości obciążenia próbek. Potwierdzono w ten sposób istotność wpływu kierunkowości SGP na intensywność procesu zużywania elementów par ciernych.

EN

In this paper there were presented results of knowledge state analysis concern the influence of parameters of surface geometrical structure (SGS) on intensity of wear proces of frictional pairs. It was stated that information about influence of parameters decribed texture direction on wear proces in the pair with conformal contact of their elements, are relatively few. So, cycle of experimental investigations were carryied out and their results were presented in this paper too. As input factors (independent variables) one accepted: angle alfa of machining traces intersection on sample and countersample (alfa = 0°; 30°; 45°; 60° i 90°), pressure sample to countersample (1,0; 1,5 i 2,0 MPa). One observed the changes in SGS recording changes in time (on friction distance) of some roughness parameters values, therefore resulting factors (dependent variables) there are following quantities: Ra, Rt. On the base of carried out experiments one affirm that angle of machining traces intersection on sample and countersample has essential influence on changes of measured roughness parameters run. These changes are the greatest for alfa = 0°, the smallest - for alfa = 90°. One affirm also that observed changes have greater gradient for greater values of load of samples. This way it is confirmed significance of texture direction of SGS influence on intensity of wear process of frictional pairs elements.

3

Właściwości pary tarciowej stop aluminium-stal w materiałach smarownych

Piczugin W.

Tribologia

|

2001

|

nr 3

365-371

PL

W pracy przedstawiono badania wpływu chropowatości próbek stalowej i aluminiowej na procesy tarcia i zużywania pary typu klocek-rolka w obecności materiałów smarowych o różnych właściwościach fizykochemicznych. Przeprowadzono badania wpływu cząstek ściernych w materiałach smarowych na charakterystyki tribotechniczne węzła tarcia. Wykonano próby stanowiskowe odporności na zużycie pomp zębatych zespołów hydraulicznych traktorów, pracujących w olejach silnikowych, które potwierdziły wyniki laboratoryjnych badań pary tarciowej stop aluminium-stal.

EN

Authors studied effects of samples surface roughness upon friction and wear processes for Al - steel pad-and-roll pair in the lubricants with various physical and chemical properties. Effects of abrasive particles in lubricants upon tribotechnical characteristics of the friction joint have been also examined. Bench tests of tractor hydraulic gear pumps wear in motor oils confirmed the results of laboratory friction pair Al-alloy - steel tests.