Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zmienne losy papierni „Marysin” w Miłkowie

Szymczyk Maciej

Przegląd Papierniczy

|

2023

|

R. 79, nr 4

213--218

PL

Celem artykułu jest ocalenie od zapomnienia papierni „Marysin” w Miłkowie. Zakład ten powstał w 1882 r. – jako ścieralnia, a w latach 20. XX w. zaczęto w nim produkować karton. Po II wojnie światowej fabrykę znacjonalizowano. W 1965 r. zainstalowano maszynę do produkcji papieru toaletowego. Przez kilka dekad fabryka była dostawcą kartonu na bilety kolejowe oraz papieru toaletowego, wykorzystywanego m.in. w pociągach. W 1997 r. zakład sprzedano prywatnemu inwestorowi. Brak niezbędnych inwestycji doprowadził do upadku przedsiębiorstwa. W 2005 r. urządzenia posiadające wartość produkcyjną sprzedano, a pozostałe trafiły na złom. Dziś zakład znajduje się w stanie ruiny.

EN

The aim of the article is to save the “Marysin” paper mill in Miłków from oblivion. This plant was established in 1882 as a pulp mill, and in the 1920s it started producing cardboard. After World War II, the factory was nationalized. In 1965, a machine for the production of toilet paper was installed. For several decades, the factory was a supplier of cardboard for railway tickets and toilet paper, used, among others, in toilets. on trains. In 1997, the plant was sold to a private investor. The lack of necessary investments led to the collapse of the company. In 2005, equipment with a production value was sold and the rest was scrapped. Today the plant is in ruins.

2

Papiernicze dzieje Brzezia Karkonoskiego

Szymczyk Maciej

Przegląd Papierniczy

|

2023

|

R. 79, nr 11

613--618

PL

Opracowanie przedstawia dzieje zakładu papierniczego w Brzeziu Karkonoskim koło Karpacza na Dolnym Śląsku. Powstał on u schyłku lat 70. lub na początku lat 80. XIX w. Początkowo wytwarzano w nim ścier, a od 1892 r. również papier. Do 1945 r. fabryka należała do rodziny Franke. W 1945 r., po włączeniu Dolnego Śląska do Polski, zakład został znacjonalizowany. W latach 80. XX w. powstały plany budowy w Brzeziu całkowicie nowej maszyny do produkcji papierów do pakowania tłuszczów, jednak z braku środków finansowych projekt nie został zrealizowany. Z powodu całkowitego wyeksploatowania fabryka została zamknięta w 1993 r. Pozostały po niej zabudowania, w których do dziś funkcjonuje skład materiałów budowlanych.

EN

The study presents the history of the paper mill in Brzezie Karkonoskie near Karpacz in Lower Silesia. It was established in the late 1879s or early 1880s. Initially, pulp was produced there, and from 1892 so did paper. Until 1945, the factory belonged to the Franke family. In 1945, after Lower Silesia was incorporated into Poland, the plant was nationalized. In the 1980s, plans were made to build a completely new machine for the production of fat packaging paper in Brzezie, but due to lack of financial resources, the project was not implemented. Due to complete exhaustion, the factory was closed in 1993. The buildings that remain are still used as a warehouse for building materials.

3

Mapa papierni polskich

Szymczyk Maciej

Przegląd Papierniczy

|

2023

|

R. 79, nr 5

238

PL

W 2019 r. w środowisku polskich papierników wywiązała się dyskusja na temat konieczności upamiętniania nieistniejących oraz likwidowanych zakładów papierniczych. Zapoczątkował ją na łamach „Przeglądu Papierniczego” Leszek Goetzendorf Grabowski, wieloletni członek Komisji Historycznej SPP. Do dyskusji włączył się prof. Paweł Wandelt, ówczesny redaktor naczelny pisma, oraz historycy z Muzeum Papiernictwa. W wyniku licznych rozmów została wówczas wypracowana koncepcja stworzenia portalu internetowego w postaci mapy, z naniesionymi punktami zawierającymi informacje o dawnych i współczesnych zakładach papierniczych.

4

Bondyrz - przyczynki do dziejów papierni z przełomu XIX i XX wieku

Będziński Andrzej

Przegląd Papierniczy

|

2023

|

R. 79, nr 7

395--398

PL

Artykuł wnosi wiadomości na temat nieznanej w literaturze przedmiotu papierni w Bondyrzu. Postawiona została hipoteza, że papiernia powstała na potrzeby fabryki mebli giętych. Do ich zabezpieczania podczas transportu używany był wyprodukowany tu papier, podobnie jak w przypadku papierni w Żulinie, gdzie oprócz papieru zaczęto wytwarzać tekturę, z której robiono pudełka do pakowania drożdży [12]. Do opracowania artykułu posłużyły źródła rękopiśmienne [1-10], drukowane [18, 19], kartograficzne [16, 24]. Wykorzystane zostały także współczesne opracowania naukowe [11, 13, 17].

EN

The article brings information about the paper mill in Bondyrz, unknown in the literature. It was hypothesized that the paper mill was established for the needs of a bentwood furniture factory. The paper produced here was used to protect them during transport, as in the case of the paper mill in Żulin [12]. Manuscript sources [1-10], printed sources [18, 19] and cartographic sources [16, 24] were used to prepare the article. Modern scientific studies were also used [11, 13, 17].

5

Przed 150 laty powstała fabryka papieru i tektury w Gliwicach

Szymczyk Maciej

Przegląd Papierniczy

|

2022

|

R. 78, nr 2

101--105

PL

Artykuł poświęcony jest historii fabryki papieru i tektury w Gliwicach. Budowę zakładu w 1872 r. rozpoczął przemysłowiec żydowskiego pochodzenia Joseph Kleczewski. Fabryka specjalizowała się w produkcji papieru słomowego, a z czasem jej głównym wyrobem stała się tektura na papę dachową i linoleum oraz na opakowania gwoździ i śrub. W latach 30. XX w. właścicielem zakładu został Pius Bartella. W 1945 r. fabrykę przejęto pod zarząd państwowy, a w 1951 r. formalnie znacjonalizowano, pozbawiając dawnego właściciela nie tylko majątku produkcyjnego, ale również wielu przedmiotów osobistych. Zakład eksploatowano do 1962 r., wytwarzając w nim tekturę na papę oraz tekturę izolacyjną dla przemysłu motoryzacyjnego.

EN

The article presents the history of the paper and board plant in Gliwice. The construction of the plant was started in 1872 by an industrialist of Jewish origin, Joseph Kleczewski. The factory specialized in the production of straw paper, and over time its main product became cardboard for roofing felt and linoleum, as well as for packaging nails and screws. In the 1930s, Pius Bartella became the owner of the plant. In 1945, the factory was taken over by the state, and in 1951 it was formally nationalized, depriving the former owner of not only production assets, but also many personal belongings. The plant was operated until 1962, producing cardboard for tar paper and insulation cardboard for the automotive industry.

6

Nowe fakty na temat właścicieli i pracowników papierni Suków w XIX wieku

Będziński Andrzej

Przegląd Papierniczy

|

2022

|

R. 78, nr 7

393--398

PL

Celem pracy było przedstawienie nieznanych dotąd wiadomości na temat pracowników papierni w Sukowie. Za inspirację do poszukiwań nowych informacji posłużyły źródła rękopiśmienne [1-10], a także źródła wykorzystane w opracowanej tabeli. Korzystano z wielu źródeł drukowanych [14-18, 23], kartograficznych [12, 18] oraz opracowania niepublikowanego [21]. Dużą pomocą w przygotowaniu tematu okazały się także publikacje [13, 17].

EN

The aim of the study was to present previously unknown information about the workers of the paper mill in Sukowo. The handwritten sources [1-10] as well as the sources used in the prepared table served as inspiration for the search for new information. Many printed [14-18, 23], cartographic [12, 18] and unpublished sources [21] were used. The publications [13, 17] also proved to be of great help in the preparation of the topic.

7

Filigrany i ich znaczenie dla badań dziejów czerpalni Suków

Będziński Andrzej

Przegląd Papierniczy

|

2022

|

R. 78, nr 8

455--458

PL

Celem pracy jest pokazanie niepublikowanych znaków wodnych stosowanych przez papiernię w Sukowie na przestrzeni pierwszej połowy XIX w. Posłużyło temu opracowanie [5] oraz własne badania autora (patrz tabela). Część prezentowanych filigranów, np. nr 6 (rys.12), pokazuje, że ówcześni papiernicy nie przestrzegali przepisów władz Królestwa Polskiego w sprawie stosowania znaków wodnych. Zwrócono także uwagę jak posługując się zbiorami filigranów danej papierni można wyciągnąć wnioski o jej kondycji ekonomicznej.

EN

The aim of the study is to show the unpublished watermarks used by the paper mill in Suków during the first half of the 19th century. It was supported by the study [5] and the author's own research (see table). Some of the presented watermarks, e.g. No. 6 (Fig. 12), show that the papermakers of that time did not comply with the regulations of the authorities of the Kingdom of Poland regarding the use of watermarks. Attention was also paid to how, using the watermarks collections of a given paper mill, conclusions can be drawn about its economic condition.

8

Czy w Chotowie i Motycznie funkcjonowały w XIX w. czerpalnie papieru?

Będziński Andrzej

Przegląd Papierniczy

|

2022

|

R. 78, nr 11

636--638

PL

Praca wnosi nowe wiadomości na temat nieznanej w literaturze przedmiotu czerpalni papieru w Chotowie. Zasygnalizowano w niej również prawdopodobieństwo istnienia papierni w Motycznie. Do opracowania tematu posłużyły materiały źródłowe [1-5, 14, 17] oraz mapy [6, 15]. Informacji o Motycznie dostarczyły publikacje wydane w XIX w. [10, 13, 16], a także współczesne opracowania naukowe [7, 11]. Zostały również wykorzystane dostępne w internecie dane o miejscowościach wymienionych w tytule [8, 9, 12].

EN

The article presents knowledge about the Chotów paper mill, unknown in the literature. It also mentions probability of the existence of a paper mill in Motyczno. To write the article the source materials [1-5, 14, 17] and maps were used [6, 15]. Information about Motyczno was provided in publications issued in the 19th century [10, 13, 16], as well as contemporary scientific studies [7, 11]. Data available on the Internet about the places listed in the title [8, 9, 12].

9

Przed 110 laty rozpoczęto budowę zakładów celulozowo-papierniczych w Malczycach

Szymczyk Maciej

Przegląd Papierniczy

|

2021

|

R. 77, nr 12

668--673

PL

Zakłady w Malczycach (niem. nazwa Maltsch) są znane w środowisku polskich papierników jako producent masy celulozowej słomowej, sznurka i tulei papierowych. Taki właśnie asortyment opuszczał malczycką wytwórnię po II wojnie światowej. Z okazji przypadającej w bieżącym roku 110. rocznicy rozpoczęcia budowy fabryki warto przypomnieć jej dzieje. Początki zakładu związane były z produkcją masy celulozowej siarczynowej z drewna świerkowego oraz papieru. Wytwórnia masy słomowej powstała w Malczycach dopiero w latach 30. XX stulecia. W tamtym okresie malczyckie zakłady były jednym z największych i najnowocześniejszych na Śląsku producentów masy celulozowej i papieru. W 1945 r., po zajęciu Malczyc przez wojska radzieckie, urządzenia zostały zdemontowane i większość z nich wywieziono do ZSRR. Pozostałe zdewastowano i porzucono. Po przejęciu zrujnowanego zakładu przez polskie władze, zdecydowano o odbudowie celulozowni słomowej, która pracowała do końca 1978 r. Ponadto, po wojnie w Malczycach uruchomiono produkcje sznurka papierowego i tulei papierowych. Działalność tę kontynuowano do 2008 r. Opustoszałe i zrujnowane budynki zachowały się do dziś.

EN

The plant in Malczyce (German: Maltsch) is known in the Polish papermakers community as a producer of straw cellulose, twine and paper cores, because such products were made at the Malczyce factory after World War II. On the occasion of the 110th anniversary of the factory this year, it is worth recalling its history. The beginnings of the plant were related to the production of spruce based sulphite cellulose and paper. The straw cellulose factory was established in Malczyce only in the 1930s. At that time, the plant in Malczyce was one of the largest and most modern producers of cellulose and paper in Silesia. In 1945, after Malczyce was occupied by the Soviet army, the machines were dismantled and most of them were taken to the USSR. The rest were devastated and abandoned. After the ruined plant was taken over by the Polish authorities, it was decided to rebuild the straw pulp mill, which operated until the end of 1978. Moreover, after the war, the production of paper twine and paper cores was launched in Malczyce. This activity was continued until 2008. The deserted and ruined buildings have survived to this day.

10

Papiernie w Kakawie i Rudzie Wieczyńskiej

Będziński Andrzej

Przegląd Papierniczy

|

2021

|

R. 77, nr 4

230--233

PL

Artykuł wnosi nową wiedzę na temat czerpalni w Kakawie i Rudzie Wieczyńskiej. Punktem wyjścia do szukania informacji o nieznanej papierni w Kakawie stały się źródła kartograficzne [19] oraz rękopiśmienne [2, 3]. Podobnie w przypadku Rudy Wieczyńskiej, pomocą w jej lokalizacji były niewykorzystywane dotychczas źródła kartograficzne [17, 23]. Do ujawnienia oraz charakterystyki właściciela papierni i pracowników posłużyły źródła rękopiśmienne [4-15] oraz drukowane [18, 20, 22 ]. Uzupełnieniem wiedzy o tej papierni są też publikacje [ 1, 16, 21].

EN

The study brings new knowledge about paper mills in Kakawa and Ruda Wieczyńska. The starting point for looking for information about an unknown paper mill in Kakawa were cartographic [19] and handwritten sources [2, 3]. Similarly, in the case of Ruda Wieczyńska, its location was found thanks to previously unused cartographic sources [17, 23]. Handwritten [4-15] and printed sources [18, 20, 22] were used to disclose and describe the owner of the paper mill and the employees. The publications about this mill are also supplemented by publications [1, 16, 21]

11

Czerpalnia papieru w Wójcinie

Będziński Andrzej

Przegląd Papierniczy

|

2021

|

R. 77, nr 11

628--620

PL

Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie – czy w Wójcinie funkcjonowała czerpalnia papieru? Punktem wyjścia stała się informacja o istnieniu przysiółka Papiernia, stanowiącego integralną część tej miejscowości. Źródła kartograficzne pozwoliły zlokalizować obecny przysiółek oraz pokazać jego wcześniejsze położenie w stosunku do Wójcina. Dowody na istnienie papierni autor zebrał na podstawie dostępnych źródeł: akt metrykalnych oraz publikacji. Pozwalają one wnioskować, że czerpania papieru powstała między rokiem 1833 a 1841. Zakończenie działalności nastąpiło między latami 1845-1850.

EN

The aim of this article was to answer the question if there was the paper mill. The first information applied to the farmstead Papiernia (Paper Mill) belonging to Wójcin. Cartographic sources enabled to localize of farmstead and show its earlier placement according to Wójcin. On the base of available sources author gathered the evidences for the existence of paper mill. They suggest that the paper mill was erected in the years 1833-1841 and was closed 1845-1850.

12

Cudzoziemscy pracownicy papierni Jeziorna

Będziński Andrzej

Przegląd Papierniczy

|

2021

|

R. 77, nr 9

500--505

PL

W pracy przedstawiono wiadomości na temat cudzoziemskich pracowników papierni w Jeziornie z lat 1812-1896. Zebrano i zestawiono, nieznane dotychczas w literaturze przedmiotu, dane dotyczące tych pracowników. Opracowanie ma formę słownika, opartego na danych archiwów państwowych USC, ksiąg parafialnych i dostępnej literatury.

EN

The article presents information on foreign workers of Jeziorna paper mill between 1812-1896. Author collected and systematized data on these workers unknown up to date. The description has a form of lexicon based on data from National Archives, registry offices, parish books and available literature.

13

Przyczynek do badania dziejów papierni w Czarnotrzewie i Chudku

Będziński Andrzej

Przegląd Papierniczy

|

2020

|

R. 76, nr 8

453--457

PL

W artykule przedstawiono badania dotyczące dziejów papierni w Czarnotrzewie i Chudku. Informacje pozyskiwano z akt urzędów stanu cywilnego, publikacji historyków papiernictwa i map z początku XIX wieku. Przedstawiono powiązania między tymi papierniami, wynikające z ich lokalizacji. Ujawnione nieznane dotąd fakty.

EN

The article presents study on history of paper mills in Czarnotrzew and Chudek. The information was got from the files of the registry offices, paper-making historians publications and maps from the beginning of 19th century. The connections between these paper mills are presented. They result from neighborhood of Czarnotrzew and Chudek. Unknown facts are revealed.

14

Pracownicy papierni z Jeziorny oraz ludzie związani z jej funkcjonowaniem w drodze do niepodległej II Rzeczpospolitej

Będziński Andrzej

Przegląd Papierniczy

|

2020

|

R. 76, nr 10

563--568

PL

W opracowaniu przedstawiono udział pracowników papierni w Jeziornie oraz osób związanych z jej działalnością w walce o niepodległość Polski.

15

Konflikt o celulozownie nad rzeką malowanych ptaków. Najlepsze Dostępne Techniki w orzecznictwie Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości

Pakowski Maciej

Przegląd Papierniczy

|

2020

|

R. 76, nr 7

378--380

16

Fryderyk Neuman – fabrykant papieru ze ścinków

Skowron Marek

Przegląd Papierniczy

|

2020

|

R. 76, nr 1

45--47

17

Papiernia w Kopcu inaczej

Machel Elżbieta

Przegląd Papierniczy

|

2019

|

R. 75, nr 12

756--760

PL

Mając w pamięci wspaniałą osobę - Panią doc. dr hab. Jadwigę Siniarską-Czaplicką i wielką stratę, jaką było Jej odejście w 1986 r., bolesną tak dla rodziny, jak i dla badaczy papiernictwa, pragnę powrócić po wielu latach do jej naukowych dociekań dotyczących papierni Kopiec, a jednocześnie przedstawić własną drogę poszukiwań.

18

Papiernia Grzegorza Kureca w Grzegorzewie

Szymczak Maciej

Przegląd Papierniczy

|

2019

|

R. 75, nr 7

439--442

19

Metody molekularne w detekcji i identyfikacji mikroorganizmów w zakładach przemysłu celulozowo-papierniczego

Dybka-Stepień Katarzyna, Otlewska Anna

Przegląd Papierniczy

|

2019

|

R. 75, nr 8

517--523

PL

Nadmierny rozwój mikroorganizmów w ciągu produkcyjnym może powodować szereg problemów technologicznych. Jeszcze do niedawna w ilościowej i jakościowej ocenie stopnia zanieczyszczenia mikrobiologicznego, występującego na róznych etapach produkcji papieru, wykorzystywano klasyczne metody mikrobiologiczne oparte na hodowli drobnoustrojów. Postęp w dziedzinie biologii molekularnej, zwłaszcza na przestrzeni ostatnich lat, spowodował, ze metody genetyczne stały się niezwykle cennym narzędziem usprawniającym proces detekcji i identyfikacji mikroorganizmów oraz oceny bioróżnorodności populacji w badanym środowisku. W artykule omówiono nowoczesne metody molekularne wykorzystywane w detekcji i identyfikacji mikroorganizmów zasiedlających zakłady przemysłu celulozowo-papierniczego.

EN

The excessive development of microorganisms during the production process may cause a number of technological problems. Until recently, in the quantitative and qualitative assessment of the degree of microbiological contamination occurring at various stages of paper production, classical microbiological methods based on microbial cultivation were used. Advances in the field of molecular biology, especially in recent years, have made genetic methods an extremely valuable tool to improve the process of detecting and identifying microorganisms and assessing their biodiversity in the studied environment. The manuscript discusses the use of modern molecular methods in the detection and identification of microorganisms inhabiting pulp and paper mills.

20

Jak zachować pamięć po znikających polskich papierniach

Goetzendorf Grabowski Leszek

Przegląd Papierniczy

|

2019

|

R. 75, nr 4

251--252

PL

Historycy zajmujący się historią papiernictwa na ziemiach polskich włożyli wiele trudu, by odtworzyć dzieje wielu papierni rękodzielniczych działających w ubiegłych wiekach. Badania historyczne koncentrowały się głównie na zlokalizowaniu miejsca papierni, kto był jej właścicielem i jaki był stan zatrudnienia. Ważną informacją było również jakie gatunki papieru wytwarzano, z jakimi znakami wodnymi i jak duża była produkcja. Ciekawymi informacjami było jakimi urządzeniami i jaką technologią produkcji wówczas dysponowano.