Artykuł prezentuje wyniki badań naczyń ceramicznych charakterystycznych dla średniowiecznego Wrocławia, reprezentujących ceramikę redukcyjną z XIII i początku XIV w. oraz utleniająco wypaloną z drugiej poł. XV i pocz. XVI w. Stwierdzono w nich, że do wytwarzania ceramiki redukcyjnej i utleniającej użyto dwóch różnych glin charakteryzujących się odmiennym składem chemicznym oraz różną plastycznością. Najistotniejszym ustaleniem było jednak odkrycie użytkowania do produkcji ceramiki utleniającej przez średniowiecznych garncarzy domieszki w postaci termicznie przetworzonej gliny, określanej we współczesnym garncarstwie mianem "palonki". Innowacja polegająca na wprowadzeniu "palonki" do receptury masy garncarskiej była prawdopodobnie związana z doskonaleniem formowania naczyń na kole, szczególnie z rozpoczęciem toczenia korpusów naczyń. Dodawanie "palonki" byłoby zatem elementem dostosowywania receptury masy do zmieniającej się techniki wykonywania naczyń na kole, związanego z nową koncepcją warsztatową zastąpienia tradycyjnego ciężkiego szkieletu ziarnowego lekkim ilastym szkieletem klastycznym.
EN
The article presents the results of research on ceramic vessels characteristic for medieval Wrocław and representing reducing ceramics from 13th and beginning of 14th centuries as well as ceramics fired in oxidizing atmosphere from the middle of 15th and beginning of 16th century. It has been found that in order to make reducing and oxidizing ceramics two kinds of clay were used, characteristic for different composition and plasticity. The most crucial finding, however, was the fact that in the process of producing oxidizing ceramics, medieval potters used admixture - thermally treated clay, which is called "grog" in modern pottery. The innovation consisting in adding "grog" to the ceramic paste recipe was probably connected with improving the technique of shaping vessels on the wheel, especially with the start of wheel-throwing bodies of vessels. Thus the addition of "grog" would be a part of adjusting the recipe of the ceramic paste to the changing technique of wheel-throwing, which was connected with the new workshop concept of replacing the traditional heavy grainy skeleton with the light loamy skeleton.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.