Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Paleoklimatologia : co nam powie skład izotopowy węgla

Popkiewicz Marcin, Kardaś Aleksandra

LAB Laboratoria, Aparatura, Badania

|

2020

|

R. 25, nr 1

37--42

2

Paleoklimatologia. O co w tym w ogóle chodzi?

Popkiewicz Marcin, Kardaś Aleksandra

LAB Laboratoria, Aparatura, Badania

|

2019

|

R. 24, nr 6

34--36

PL

„Kto mierzył koncentracje dwutlenku węgla w atmosferze dwa tysiące lat temu?”, „Skąd znamy temperaturę z czasów, gdy nie było jeszcze termometrów?” - podobne pytania nurtują wielu czytelników Wykopu, Wirtualnej Polski i innych portali. Pomoże na nie odpowiedzieć nasz nowy cykl poświęcony paleoklimatologii, czyli badaniom dawnego klimatu Ziemi.

3

Geologiczne składowanie ditlenku węgla (CCS) jest metodą bezpieczną : dowody geologiczne

Pieńkowski G.

Przegląd Geologiczny

|

2015

|

Vol. 63, nr 1

48–-54

EN

CO2 capture and geological storage (CCS) should be implemented in Poland, if combustion of coal will remain as a main source of energy in Poland, and European Union climate policy requirements are to be met. Despite existing experience and number of existing operational projects worldwide, a common fear concerning safety of the onshore, large scale geological storage of CO2 still occurs. Because of that fear, some European countries substantially limited even demonstration CCS projects. However, opinions on the method's safety should be based on solid geological evidence, not fears. Herein I provide some evidence from the Lower Jurassic basin in Poland that the method is safe. The key issue is the geological integrity of a seal. High-resolution sequence stratigraphy verified by chemostratigraphical correlation based on 13C isotope correlation, proved that one of key seal formations, the lower Toarcian Ciechocinek formation composed of clayey-muddy rocks with sandstone intercalation, is integral in terms of its lithology and spatial extent over the larger part of the Polish basin and provides an excellent seal. Origin of such favourable properties is attributed to climatic conditions (supergreenhouse conditions on land) during the Toarcian Oceanic Anoxic Event and high sea level at that time. Moreover, similar conditions occurred for four times during the Early–Middle Jurassic times, creating another over-regional seal formations in the large parts of the Polish Mesozoic epicontinental basin. It can allow a tiered sequestration method, using several sequestrartion systems (reservoir-seal couples) one above another, thus allowing much more voluminous and effective storage of CO2 and methane (for economic purposes) in selected structures.

4

Red-algal limestones in the Middle Miocene of the Carpathian Foredeep in Poland: facies variability and palaeoclimatic implications

Studencki W.

Kwartalnik Geologiczny

|

1999

|

Vol. 43, Nr 4

395-404

EN

The distribution of red-algal limestones in the Middle Miocene marine deposits of the Carpathian Foredeep is described. Main facies types are briefly characterized, based on the morphology of red-algal thalli and major rock-forming fossil groups. The following facies have been recognized to date: algal-vermetid reefs, biohermal limestones, rhodolith pavement facies, branching algal facies, algal-bryozoan facies, and algal-amphisteginid facies. An organodetrital facies rich in red-algal fragments has also been reported. Basing on comparison with the present day, algal-vermetid reefs and biohermal limestones are referred to the shallowest, high-energy conditions, typical of intertidal to shallow subtidal zones. Rhodolith pavements, along with associated algal-bryozoan and algal-amphisteginid facies, formed in a wide range of environmental conditions: from nearshore to open marine, under various hydrodynamic regimes. The branching algal facies was confined to bottom elevations in open marine conditions. The red-algal limestones from the Middle Miocene of Poland are here recognized as a direct, close analogue of the recent rhodalgal lithofacies, typical of the temperate climatic zone, and thus indicating temperate depositional conditions. This interpretation conflicts with the traditional one based on faunal indicators suggesting subtropical to tropical conditions.

PL

Wśród wapieni krasnorostowych, stanowiących częsty element przybrzeżnych serii miocenu zapadliska przedkarpackiego, opisano dotychczas następujące odmiany facjalne (nie obejmujące rozmaitych wapieni organodetrytycznych): rafy glonowo-wermetusowe, wapienie biohermowe, bruk rodolitowy, fację glonów gałązkowych oraz facje mieszane: glonowo-mszywiołową i glonowo-amfisteginową/heterosteginową. Rafyglonowo-wermetusowe, o rozciągłości kilkuset metrów i miąższości do 15 m, znane są z górnego badenu Roztocza. Zbudowane są z laminarnie narastających plech krasnorostów, którym towarzyszą inkrustujące ślimaki, mszywioły, otwornice i wieloszczety. Wapienie biohermowe, o miąższości do 2,5 m, występują w badenie zatoki rzeszowskiej, Tworzą je, obok naskorupiających krasnorostów, inkrustujące mszywioły i wieloszczety. Bruk rodolitowy, facja o dużym rozprzestrzenieniu zarówno w dolnym, jak i w górnym badenie, tak wzdłuż północnej, jak i południowej krawędzi zapadliska przedkarpackiego, składa się z rodolitów - mniej lub bardziej kulistych tworów glonowych, zbudowanych z plech o zróżnicowanych formach wzrostu. Niewielki udział w budowie rodolitów mają mszywioły, wieloszczety, wąsonogi i otwornice. Warstwy bruku rodolitowego mają zmienną miąższość, od kilku centymetrów do 8 m. Wapienie facji glonów gałązkowych zbudowane są z plech o gałązkowej formie wzrostu, nagromadzonych w cienkich ławicach, tworzących kompleksy o miąższości 2-3 m. Krasnorostom towarzyszą charakterystyczne dla tej facji, występujące masowo, mięczaki. Jej występowanie ograniczone jest do dolnego badenu Pasma Wójczo-Pińczowskiego. W facji glonowo-mszywiotowej dominują krasnorosty (o różnych formach wzrostu) i mszywioły (głównie duże kolonie celleporów), a pozostałe skamieniałości - ramienionogi, mięczaki, duże otwornice, szkarłupnie są niezwykle urozmaicone. Facja ta znana jest z dolnego badenu Pasma Wójczo-Pińczowskiego oraz zatoki rzeszowskiej. Facja glonowo-amfisteginowa/heterosteginowa, charakterystyczna dzięki masowo nagromadzonym dużym otwornicom, zawiera podobny do poprzedniej zespół skamieniałości. Występuje w dolnym badenie południowego obrzeżenia Gór Świętokrzyskich. Środowisko depozycji poszczególnych odmian facjalnych jest trudne do jednoznacznego odtworzenia. Jedynie w przypadku raf glonowo-wermetusowych i wapieni biohermowych można je określić jako płytkowodne, burzliwe. Pozostałe facje krasnorostowe tworzą się współcześnie w różnych warunkach: od strefy międzypływowej do głębokości kilkudziesięciu metrów, blisko brzegu i w warunkach otwartego morza. Z tego względu wysnuwanie wniosków paleogeograficznych na podstawie samej tylko obecności krasnorostów uznać należy za ryzykowne. Powszechne występowanie w osadach dolnego badenu wapieni krasnorostowych i krasnorostowo-mszywiołowych z dużym udziałem mięczaków, jeżowców i dużych otwornic, przy braku natomiast szczątków korali, zielenic oraz nieorganicznych ziarn węglanowych, wskazuje na warunki klimatyczne typowe dla strefy umiarkowanej (na pograniczu ze strefą subtropikalną), nie zaś na klimat subtropikalny/tropikalny, jak sugerują rekonstrukcje oparte na analizie kopalnych zespołów fauny.