Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Twórcy i stopień zachowania pierwotnego rozplanowania warszawskiego pałacyku i kamienicy Stanisława Rusieckiego w świetle źródłowych materiałów

Roguska Jadwiga

Builder

|

2024

|

R.28, nr 5

17--25

PL

Zabudowa z początku XX wieku w Warszawie przy ul. Lwowskiej 13 złożona z kamienicy i pałacyku w podwórzu wyróżnia się w zniszczonym w czasie wojny mieście wysokim stopniem zachowania zabytkowej substancji. Pałacyk zawiera unikatowy wystrój wnętrz. Jest wybitnym przykładem tego typu architektury w Warszawie. Przedstawione po raz pierwszy do publikacji sygnowane rysunki pierwotnych planów pałacyku i kamienicy poświadczają przypisanie autorstwa projektu architektowi Kazimierzowi Prokulskiemu. Atrybucji takiej dokonała Małgorzata Plater-Zyberk w 1991 r. Rysunki umożliwiają skorygowanie utrwalającego się przypisywania autorstwa projektu pałacyku i kamienicy Józefowi Napoleonowi Czerwińskiemu i Wacławowi Heppenowi. Przedstawione plany pozwalają wykazać bardzo wysoki stopień zachowania pierwotnego rozplanowania w dzisiejszym stanie zabudowy. Publikacja pierwotnych planów może mieć praktyczne znaczenie dla zachowania wartości zabytkowych pałacyku i kamienicy w trakcie prowadzonego obecnie remontu.

EN

Early 20 century housing, consisting of tenement house and mansion in the courtyard, located in Warsaw on Lwowska 13 street, stands out in the city destroyed during WWII, due to its high degree of retained historic substance. Mansion’s decor is unique. The housing is an outstanding example of this type of architecture in Warsaw. Signed drawings of original mansion and tenement’s plans, published for the first time, authenticate attribution of this project to Kazimierz Prokulski, an architect. This attribution was done by Małgorzata Plater-Zyberk in 1991. These drawings allow rectifying the assignment of the authorship of the mansion and tenement’s project to Józef Napoleon Czerwiński and Wacław Heppen. The presented plans demonstrate a high degree of preservation of the original layout in today’s housing. The original plan’s publication may play an important role in keeping historical value of the mansion and tenement during its current renovation.

2

Rekonstrukcja wyglądu pałacu w Starych Tarnowicach z wykorzystaniem technik modelarstwa eksperymentalnego

Pocisk-Dobrowolski Jerzy

Builder

|

2023

|

R.27, nr 5

36--39

PL

Ostatnie lata charakteryzują się gigantycznym przyspieszeniem w rozwoju wszelkiego typu technologii związanych z tworzeniem i przekazem graficznych rozwiązań, w tym również dotyczących rekonstrukcji i odbudowy obiektów zabytkowych. Ważne jest jednak zauważenie, że wraz z rozwojem technologii mentalnie nadal jesteśmy przyzwyczajeni do odbioru informacji wizualnych przekazywanych m.in. za pomocą obiektów trójwymiarowych, które są dla nas ciągle bardziej czytelne od najlepiej przedstawionych wizualizacji czy też projektów czysto technicznych. Stąd też nie należy rezygnować dla samej zasady z tradycyjnych form działań wspierających podejmowanie właściwych decyzji przy rekonstrukcji zabytków. Modelarstwo eksperymentalne jest dowodem na to, że jego wykorzystanie nadal jest w stanie skutecznie ułatwiać podejmowanie decyzji w procesie ratowania obiektów zabytkowych. Dowodem na to jest skuteczne zastosowanie makiety rekonstrukcyjnej jako elementu wspierającego wybór właściwych rozwiązań w trakcie odbudowy renesansowego pałacu w Starych Tarnowicach.

EN

Recent years have been characterised by a gigantic acceleration in the development of all kinds of technologies related to the creation and communication of graphic solutions, including those for the reconstruction and restoration of historic buildings. However, it should be noted that with the development of technology, mentally we are still accustomed to receiving visual information conveyed, among other things, by means of three-dimensional objects, which are still more legible to us than the best presented visualisations or purely technical designs. Hence, for the sake of principle alone, traditional forms of activities that support good decision-making in the restoration of monuments should not be abandoned. Experimental modelling is proof that its application can still effectively facilitate decision-making in the process of saving historic buildings. Proof of this is the successful use of a reconstruction mock-up as an element supporting the selection of appropriate solutions during the reconstruction of the Renaissance palace in Stare Tarnowice.

3

Transformations of the form and façade of the Lehndorff palace in Sztynort Duży in the light of architectural research

Bakalarczyk Szymon

Architectus

|

2023

|

Nr 3 (75)

15--25

EN

Rural residential architecture of former East Prussia is a poorly recognized resource, and therefore often marginalized, or superficially assessed on the basis of contemporary visible stylistic features and assumptions related to the chronology of their transformations. This problem also applies to the baroque Lehndorff palace in Sztynort Duży, which is the second largest, preserved to this day modern family residence in the Warmian-Masurian Voivodeship. The article attempts to recognize the transformations of the form and façade of this building in the light of architectural research. It presents the current state of knowledge and questions raised by the previous authors. Then it discusses the new findings made during the architectural research of the wall structures of the palace façade, taking into account the secondarily obscured perimeter walls. As a result of the observation of changes in the bond, brick material, mortars, plasters and architectural details, juxtaposed with the analysis of published sources, bibliography and some extensive archival materials, eight main construction phases were distinguished. Research resulted in significant changes in the chronology and verification of hypotheses related to undated iconographic sources. It confirmed former hypothesis, that the baroque palace from 1689–1695 had no corner or side avant-corps until the neoclassical expansion. The original composition and color scheme of the façade from that period were determined, as well as new casesuras of both later extensions of the building. The classicist wings were built in the years 1780–1785, and raised in the beginning of 19th century. The neo-Gothic expansion, including raising them again and adding three annexes, was carried out in three stages between 1858–1862. Since then, façades have undergone only minor changes in the area of window openings, mainly in the 1st half of the 20th century, the 1980s, and between 2010 and 2015.

PL

Wiejska architektura rezydencjonalna dawnych Prus Wschodnich jest zasobem słabo rozpoznanym, a przez to często marginalizowanym lub powierzchownie ocenianym na podstawie współcześnie czytelnych cech stylistycznych i przypuszczeń związanych z chronologią ich przekształceń. Problem ten dotyczy również barokowego pałacu Lehndorffów w Sztynorcie Dużym, będącego drugą co do wielkości zachowaną do dziś nowożytną rezydencją rodową w województwie warmińsko-mazurskim. W artykule podjęto próbę rozpoznania przekształceń bryły oraz elewacji barokowego pałacu Lehndorffów w Sztynorcie Dużym w świetle badań architektonicznych. Omówiono w nim aktualny stan badań i charakterystykę zagadnień poruszanych przez wcześniejszych autorów. Następnie przedstawiono nowe ustalenia, poczynione w trakcie badań architektonicznych struktur murowych pałacu w zakresie elewacji z uwzględnieniem wtórnie zasłoniętych murów obwodowych. W wyniku obserwacji zmian wątku, materiału ceglanego zapraw, tynków oraz detali architektonicznych, zestawionych z analizą źródeł publikowanych, bibliografii i części obszernych materiałów archiwalnych wyodrębniono osiem głównych faz budowy. Efektem przedstawionych badań było wprowadzenie znaczących zmian w dotychczasowej chronologii obiektu, ustalenie nieznanych wcześniej faz chronologicznych oraz weryfikacja hipotez związanych z niedatowanymi źródłami ikonograficznymi. Potwierdzono w ogólnym zakresie trafność chronologii względnej przyjętej przez pierwszego badacza obiektu – Carla von Lorcka i potwierdzono jego hipotezę, że do momentu klasycystycznej rozbudowy pałac barokowy z lat 1689–1691 nie miał ryzalitów narożnych ani bocznych. Uzyskane wyniki pozwoliły na określenie pierwotnej kompozycji i kolorystyki elewacji z tego okresu, jak również na przesunięcie i zawężenie cezur obu późniejszych rozbudów obiektu i korektę ich zakresu. Ustalono, że klasycystyczne skrzydła wybudowano jeszcze w XVIII w. – w latach 1780–1785, a na początku XIX w. podwyższono o piętro. Z kolei rozbudowę neogotycką, obejmującą ich kolejną nadbudowę i dostawienie trzech aneksów, zrealizowano w trzech etapach w latach 1858–1862. Od tego czasu bryła i elewacje przeszły jedynie mało znaczące zmiany w obrębie otworów okiennych, przede wszystkim w 1. połowie XX w., latach 80. XX w., oraz między 2010 i 2015 r.

4

Modelowa rekonstrukcja pierwotnego wyglądu pałacu Dietrichsteinów w Wodzisławiu Śląskim

Pocisk-Dobrowolski Jerzy

Builder

|

2021

|

R.25, nr 7

33--35

PL

Wodzisław Śląski - w swojej historii przez dłuższy czas do wybuchu II wojny światowej był wielokulturowym ośrodkiem miejskim, co wpłynęło na jego strukturę przestrzenną oraz powstanie wielu charakterystycznych, cennych historycznie obiektów, które z upływem czasu stały się symbolami miasta. Wśród nich wyróżnia się pałac Dietrichsteinów pełniący od 1971 roku funkcję Muzeum Miejskiego. Upływ czasu oraz zawirowania losu, m.in. wielki pożar miasta w 1822 roku – odcisnęły na pałacu swoje piętno. Pogarszał się stan techniczny obiektu. Po wielu latach nastał czas podjęcia decyzji o przystąpieniu do kompleksowego remontu budynku. Podjęte prace badawcze pozwoliły odtworzyć pierwotny wygląd obiektu, m.in. w formie miniatury - multimedialnej dioramy historycznej, która stała się znaczącym elementem promocji odbudowy pałacu w jego pierwotnej formie oraz dodatkowo w pogłębianiu świadomości historycznej wspólnot lokalnych. Makieta została pośrednio nośnikiem informacji o konieczności przeprowadzenia kompleksowego remontu i rekonstrukcji pierwotnego wyglądu obiektu. Działania te wpłynęły na zwiększenie poparcia mieszkańców dla starań władz miasta na rzecz ochrony materialnych symboli tego ośrodka miejskiego. Pozyskane fundusze unijne i pochodzące z budżetu państwa dofinansowanie umożliwiły podjęcie kompleksowych prac rekonstrukcyjno-budowlanych w latach 2014-2021, których wynikiem będzie zrekonstruowana, zgodnie z wyglądem zaraz po zakończeniu budowy w 1747 roku, siedziba Muzeum Miejskiego z nowoczesnymi salami wystawienniczymi oraz pracowniami, odnowiony budynek pałacu przyjazny dla osób z niepełnosprawnościami, miejsce sprzyjające poszerzaniu wiedzy historycznej i zacieśnianiu kontaktów międzyludzkich w ramach społeczności lokalnej, sprzyjających rozwojowi Wodzisławia Śląskiego.

EN

Wodzisław Śląski - in its history used to be a long lasting multicultural urban centre until the outbreak of World War II. This influenced its spatial structure and the emergence of many characteristic, historically valuable objects, which over time have become the symbols of the city. The Dietrichstein Palace, used as the City Museum since 1971, stands out among them. The passage of time and the turbulence of fate, including the great fire of the city in 1822, left their mark on the palace. The technical condition of the building was deteriorating. After many years, the time has come to make a decision to start a comprehensive renovation of the palace building. The research work undertaken has made it possible to reconstruct the original appearance of the building, among other things, in the form of a miniature - a multimedia historical diorama which has become an important element in promoting the reconstruction of the palace in its original form and additionally in deepening the historical awareness of local communities. The model indirectly became a carrier of information about the need to carry out a comprehensive renovation and reconstruction of the original appearance of the building. These activities increased the support of the inhabitants to the efforts of the local authorities to protect the material symbols of their city. The EU funds and subsidies from the state budget made it possible to undertake comprehensive reconstruction and construction works in 2014-2021, the result of which will be the seat of the City Museum reconstructed according to its original form, as it looked immediately after its completion in 1747. The building will include modern exhibition rooms and studios, a renovated palace building friendly to the disabled, a place enhancing broadening of historical knowledge and interpersonal contacts within the local community, contributing to the development of Wodzisław Śląski.

5

Palace at Żyrowa. Transformations from the 15th to early 20th centuries

Legendziewicz Andrzej, Marcinów Aleksandra

Architecture Civil Engineering Environment

|

2020

|

Vol. 13, no. 1

41--56

EN

The paper presents the results of research carried out in the palace at Żyrowa. The introduction discusses the architecture of the palace, analyses source references to the site and identifies successive owners. The architectural research into technology, building material and architectural detail, as well as iconographic studies were the basis for the considerations. They gave grounds for the identification of the oldest building that dates back to the Gothic period and of the scope of the Mannerist expansion that was carried out in 1631-44 by Count Melchior Ferdinand de Gaschin. The scope of the Baroque and new-style transformations in the early 20th century is also discussed. The summary emphasizes the uniqueness of the layout which stands out from other Silesian residences in terms of size, programme and architecture.

6

„Nowa” siedziba ziemiańska – gruntowna przebudowa czy budowa? Studia nad identyfikacją i datowaniem dworów i pałaców w Wielkopolsce

Mikulski Daniel

Wiadomości Konserwatorskie

|

2019

|

Nr 59

49--60

PL

Rozpoznanie historii obiektu jest cennym w konserwatorstwie przedstawieniem kontinuum jego istnienia w czasie. Twierdzenie to silnie koresponduje z motywem siedziby ziemiańskiej. Stan wiedzy nad ruchem budowlanym większości wielkopolskich dworów i pałaców jest niewielki. Materiały i opracowania badawcze nie zawsze są ze sobą zgodne i operują różnymi datowaniami rzekomo „nowego” obiektu. Celem badań było opracowanie metody badawczej wspomagającej proces identyfikacji i datowania siedzib ziemiańskich. W centrum zainteresowania było określenie sposobu kształtowania zabudowy, który zdeterminował ostateczny wizerunek głównej bryły siedziby ziemiańskiej, co rozumie się jako gruntowną przebudowę, budowę nowego obiektu na miejscu poprzedniej siedziby lub wzniesienie siedziby na tzw. surowym korzeniu. Wiodącym materiałem źródłowym były pruskie księgi podatku budynkowego. Badania wykazały, że materiały te umożliwiają opracowanie historii obiektu na przestrzeni lat 1865–1939, zapewniając dokładne datowanie w zasadzie wszystkich przekształceń budynku. Do końca XIX wieku dominującą tendencją była budowa siedziby w nowej lokalizacji. Stare siedziby były wyburzane lub przeznaczane na cele folwarku. Po roku 1900 najczęściej podejmowano się gruntownej przebudowy, rzadziej wznoszenia siedziby na starszych fundamentach. Badania przeprowadzono na próbie 68 zróżnicowanych pod względem wielkości siedzib ziemiańskich zlokalizowanych na jednym obszarze w centralnej Wielkopolsce.

EN

Studying the history of an object means representing its continued existence in time, which is valuable from the conservation viewpoint. That statement is best reflected by the motif of landowners’ manors. The state of knowledge on building development of the majority of manors and palaces in Greater Poland is rather poor. Research materials and studies do not always correlate and use various dating for allegedly “new” objects. The goal of the research was working out a research method that would help the process of identification and dating of seats of landed gentry. The interest was focused on identifying the manner of shaping buildings, which determined the final appearance of the main body of a landowner’s manor understood as: remodelling, building a new object on the site of the former, or erecting the new building from scratch. The most important source material was provided by the Prussian building tax ledgers. The research has shown that those materials allow for studying the history of a building in the years 1865–1939, ensuring precise dating of almost all transformations of such a building. Until the end of the 19ᵗʰ century the tendency to build a family manor in a new location was predominant. Old residences were demolished or converted to serve the home farm needs. After 1900, the most frequent was remodelling, erecting a new residence on the old foundations was less popular. The research was carried out on 68 samples of landowners’ residences of varying sizes located in one area in central Greater Poland.

7

The architectural transformation of the von Wentzky family’s Baroque palace at Rychnów near Namysłów

Legendziewicz Andrzej

Technical Transactions

|

2019

|

Vol. 116, iss. 10

59--71

EN

The paper presents the results of research work that has been performed on the von Wentzky family’s palace at Rychnów. Firstly, the architecture of the palace is discussed and written sources concerning the village and the von Wentzky family are reviewed. Based on the architectural studies and the analysis of the details, the most important phases of the place’s transformation were defined. The recognition of the wall construction chronology contributed to the identification of two construction and transformation stages. The original Baroque palace, with its modest architecture was erected on a classic three crosswise-section plan by Ernst Fryderyk von Wenzky in 1781. The building had survived without major changes up until the beginning of the twentieth century, when it was transformed in the years 1906–1907. An extension was added to the west elevation as were a loggia and a porch on the avant-corpses. The research work enabled the author to identify the reach of the palace’s Baroque foundations, and it formed the grounds for generating recommendations to conservators concerning repairs and restoration work.

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczących pałacu rodziny von Wentzky w Rychnowie. Na początku omówiono architekturę pałacu i dokonano przeglądu źródeł pisanych dotyczących wsi i rodziny von Wentzky. Na podstawie badań architektonicznych i analizy detali określono najważniejsze etapy transformacji miejsca. Dojście do chronologii konstrukcji ścian przyczyniło się do identyfikacji dwóch etapów budowy i transformacji. Oryginalny barokowy pałac o skromnej architekturze został wzniesiony przez Ernsta Fryderyka von Wenzky’ego w 1781 roku. Budynek powstał na klasycznym planie o trzech przekrojach. Przetrwał bez większych zmian aż do początku XX wieku, kiedy to został przekształcony w latach 1906–1907. Do elewacji budowli od strony zachodniej dodano przedłużenie oraz loggie i werandę na rozalicie. Prace badawcze umożliwiły autorowi określenie zasięgu barokowych murów pałacu i stały się podstawą sformułowania wytycznych konserwatorskich do prac remontowych i restauracyjnych.

8

Mirrored interiors of Iran palaces and holy places

Shkolna Olga

PUA Przestrzeń Urbanistyka Architektura

|

2019

|

Vol. 1

75--85

EN

Typical mirrored interiors of Iran from the eighteenth to the beginning of nineteenth century are discussed in this article. Aesthetic, plastic, architectural and design peculiarities of such places in the Persian tradition are researched using examples of the Golestan and Saadabad royal complexes in Tehran, religious sights of Qazvin (the holy place Hossein Imamzadeh grave mosque and Friday mosque); the mausoleum of the descendant of Abraham, the prophet Keydar in Ostan-e Zanjan; the Sayed Alaeddin Hussein mosque, the Shah Cheragh mosque (blue or mirrored mosque), and Ali Ibn Hamzeh mausoleum in Shiraz. Peculiarities of the addition of mirrored sculptural elements, precious stones and silver plates to amalgamated glass in such complexes are clarified.

PL

W tym artykule omówiono typowe lustrzane wnętrza Iranu od XVIII do początku XIX wieku. Cechy estetyczne, plastyczne, architektoniczne i projektowe takich miejsc w tradycji perskiej są badane na przykładach królewskich kompleksów Golestan i Saadabad w Teheranie, zabytków religijnych w Kazwinie (mauzoleum Hossein Imamzadeh wraz z meczetem piątkowym); mauzoleum potomka Abrahama, proroka Keydara w Ostan-e Zanjan; meczet Sayed Alaeddin Hussein, meczet Shah Cheragh (niebieski lub lustrzany meczet) i mauzoleum Ali Ibn Hamzeha w Shiraz. Artykuł wyjaśnia specyfikację dodawania lustrzanych elementów rzeźbiarskich, kamieni szlachetnych i srebrnych płytek do amalgamowanego szkła w takich kompleksach.

9

Pałac Seherr-Thossów w Szymanowie. Nieznane śląskie dzieło Schinkla?

Marynowska Alicja

Architectus

|

2019

|

Nr 4 (60)

37--52

PL

Celem artykułu jest próba interpretacji architektury pałacu Seherr-Thossów w Szymanowie (powiat świdnicki). O wyjątkowości tego dzieła przesądziło połączenie w jego koncepcji architektonicznej trzech różnych elementów stylowo-kompozycyjnych, wywodzących się z tak różnych źródeł jak koncepcje A. Palladia (neopalladianizmu), J.-N.-L. Duranda („nowa architektura”) oraz K.F. Schinkla (jego architektura willowa). Niewielka liczba zachowanych archiwaliów uniemożliwia zarówno ścisłe datowanie powstania pałacu, jak i ustalenie twórcy jego projektu. Na podstawie przeprowadzonych badań nad pałacem można wskazać na połowę lat 20. XIX w. jako bardzo prawdopodobny czas jego realizacji oraz na architekta Ludwika Persiusa – ucznia Schinkla – jako domniemanego autora projektu.

EN

The aim of the article is to interpret the architecture of the Seherr-Thoss palace in Szymanów (Świdnica powiat – a Polish administrative unit). The uniqueness of the building is caused by the combination of three stylistic and composition elements originating from diverse sources, such as A. Palladio (neo-Palladian style), J.-N.-L. Durand (“new architecture”) and K.F. Schinkel (his villa architecture). A small number of archives makes it impossible to properly date the palace or to determine its designer. The conducted research indicates the 1820s as probable time of its erection and the architect Ludwig Persius – Schinkel’s student – as the probable author of the project.

10

Pałac królewski w Łobzowie w czasach Jana III Sobieskiego. W poszukiwaniu autora projektu odbudowy rezydencji na podstawie analizy dorobku architektów Piotra Bebera, Tylmana z Gameren i Augustyna Locciego

Pikulski P., Stala K.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2018

|

Nr 54

111--120

PL

Artykuł jest wynikiem kontynuacji badań nad stanem zachowania krakowskiego pałacu w Łobzowie po zniszczeniach z 1655 roku i związkami obiektu z osobą Jana III Sobieskiego. Istniejące, nieliczne źródła historyczne potwierdzają, że król zaangażował się w odbudowę letniej rezydencji, po to, by umieścić w niej swoją rodzinę w czasie odsieczy wiedeńskiej. Po badaniach dotyczących odtworzenia skali przeobrażeń pałacu oraz jego nowego kształtu nadanego z inicjatywy Sobieskiego rozpoczęto kwerendę archiwaliów związanych z osobami architektów króla oraz podjęto się analizy źródeł historycznych dotyczących życia zawodowego i prywatnego tych twórców, ich związków z królem, Krakowem i Łobzowem. Przeprowadzono także analizę dorobku projektowego oraz umiejętności i zainteresowań projektowo-budowlanych wybranych artystów celem wskazania najbardziej prawdopodobnego kandydata na autora projektu odbudowy oraz przekształceń pałacu łobzowskiego.

EN

This article is a result of continued research on the state of preservation of the Palace in Łobzow, Krakow, after the damage it suffered in 1655 and its associations with the person of Jan III Sobieski. The few existing historical sources confirm that the King was involved in rebuilding the summer residence in order to put his family there during the relief of Vienna. After the research concerning recreating the scale of transformation in the palace and its new shape initiated by Sobieski, a preliminary research of archive materials relating to the King’s architects was undertaken, as well as an analysis of historical sources concerning their professional and private life, their connection to the King, Krakow and Łobzow. An analysis of project achievements, skills and project-building interests of the selected artists was also carried out in order to indicate the most likely candidate for the author of the project of the reconstruction and transformation of the Łobzow palace.

11

Przekształcenia architektury siedzib ziemiańskich w Wielkopolsce w I połowie XX wieku, na przykładzie dworów i pałaców Ziemi Średzkiej

Mikulski Daniel

Kwartalnik Architektury i Urbanistyki

|

2018

|

T. 63, z. 1-2

45--68

PL

Presja cywilizacyjna oraz zmiana uwarunkowań społecznych przełomu XIX i XX wieku wywołały silną potrzebę przekształceń architektury dworów i pałaców. Proces ten, z różną dynamiką, przebiegał do końca lat 30. XX w. Celem podjętych badań było rozpoznanie działalności budowlanej ziemian w kontekście modernizacji siedzib ziemiańskich w Wielkopolsce w 1 połowie XX wieku. W centrum zainteresowania znalazła się analiza różnych sposobów kształtowania bryły obiektu, które wiodły do zasadniczej zmiany zewnętrznego wizerunku siedziby poprzez rozbudowy, przebudowy lub wzniesienie nowego budynku. Dotychczasowe prace badawcze ograniczały się zwykle do identyfikacji przekształceń pojedynczych siedzib ziemiańskich, nierzadko tych o znaczących walorach architektonicznych. Dlatego zamiast szczegółowego przeglądu obiektów w artykule podjęto próbę sformułowania pewnej syntezy określając skalę i dynamikę ruchu budowlanego. Tego problemu dotyczyły badania, którymi objęto wszystkie siedziby ziemiańskie z obszaru ziemi średzkiej zlokalizowanej w centralnej Wielkopolsce.

12

Classic palace architecture of the eastern Podillia in Ukraine: historical background and key factors

Khorosha O., Smoliak V.

Architecture Civil Engineering Environment

|

2018

|

Vol. 11, no. 3

13--25

EN

The article deals with the palace architecture of the style of classicism in the Eastern Podillia in Ukraine of the late 18th and early 20th centuries, in the context of historical and socio-political backgrounds. This issue remains poorly studied, because it was not considered comprehensively for Eastern Podillia. The purpose of the article is to establish the factors and historical preconditions of the architecture of the palace complexes in accordance with the world tendencies and regional features of Eastern Podillia. The complex of general scientific and special research methods was applied in the work. It was established, that the palace architecture of Eastern Podillia was formed dependent on socio-economic and political changes in society, a complex of the main factors and worldview-cultural desires of the owners of estates. Determined, that the principles of the European classicism had an impact on the creation of conceptual features and typical signs of the palace complexes of the Eastern Podilia in the context of regional architectural tendencies and belonging to the territory of the PolishLithuanian Commonwealth in the 18 century.

13

Modernizacja zabytkowego zespołu dworsko-pałacowego w Cianowicach

Gil-Mastalerczyk Joanna, Gil Regina

Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych

|

2016

|

T. 12, nr 2

24--30

PL

Zabytkowe założenie architektoniczno-ogrodowe w Cianowicach pod Krakowem, jako wielkie dobro przeka - zane przez poprzednie pokolenia, stało się potwierdzeniem, że niezależnie od stopnia zachowania zabytku, poprzez właści - wą ingerencję z użyciem środków współczesnych i wprowadzeniem nowej substancji, możliwe jest przywrócenie ważnego znaczenia obiektowi i miejscu. Pozwoliło to na nowo odkryć cenne dziedzictwo historyczne. Przywrócona na nowo funkcja, stała się narzędziem do tego, by zabytek mógł funkcjonować i efektywnie oddziaływać na otoczenie, społeczność – w do - bie postępującego na świecie szybkiego rozwoju cywilizacyjnego, niosącego za sobą zagrożenia prowadzące do degradacji krajobrazu kulturowego, w tym zabytkowych założeń dworsko-parkowych.

EN

The historic foundation of architectural and garden in Cianowice near Krakow, a great good transmitted by pre - vious generations, it was confirmation that regardless of the degree of preservation of the monument, through appropriate interference with the use of the modern and the introduction of a new substance, it was possible to restore the important significance of the object and place. This made it possible to rediscover the precious historical heritage. Restored again fea - ture has become a tool to ensure that monument to function and effectively interact with the environment, the community – in the era of progressive world rapid development of civilizational Conferences, carrying behind threats leading to degra - dation of the cultural landscape, including the historic of park.

14

Pojemniki i rośliny kubłowe w historycznych parkach i ogrodach

Laskowska Halina, Dudkiewicz Margot, Szot Paweł

Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych

|

2015

|

T. 11, nr 2

33--41

PL

Pojemniki są ważnym elementem wyposażenia zabytkowego ogrodu. Kwiaty były uprawiane w donicach i misach już w czasach Homera. W ogrodach historycznych XVII, XVIII i XIX wieku pojemniki ustawiano w punktach, które chciano podkreślić, formowano z nich rzędy i rytmiczne kompozycje. Donice ustawiano nad brzegami zbiorników wodnych, na balustradach, tarasach i schodach.

EN

Containers are an important part of the historic garden equipment. The flowers were planted in pots and bowls in the times of Homer. In the gardens of the historic seventeenth, eighteenth and nineteenth centuries containers erected at points that they wanted to emphasize one formed rows and rhythmic compositions. Pots erected on the banks of reservoirs, the balustrades, terraces and stairs.

15

Dobór gatunkowy i uprawa roślin we wnętrzach polskich pałaców i dworów w XIX w.

Laskowska Halina, Dudkiewicz Margot, Szmagara Mariusz

Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych

|

2015

|

T. 11, nr 2

22--32

PL

Kwiaty były uprawiane w donicach i misach już w czasach Homera. Na ilustracjach wczesnego Egiptu widoczne są rośliny w donicach stojące w ogrodzie w symetrycznych wzorach. Na początku do wnętrz mieszkalnych dworów i pałaców przenoszono rośliny krajowe, z czasem zaczęto sprowadzać gatunki obce, przywożone przez botaników z całego świata. W artykule przedstawiono ważniejsze gatunki stosowane, jako rośliny pokojowe w XIX w., oraz opisano meble i pojemniki do ekspozycji roślin używane w tamtych czasach. W procesie aranżacji wnętrza historycznego ważne jest, aby wykonać właściwy dobór gatunkowy do stylu mieszkania.

EN

The flowers were planted in pots and bowls in the times of Homer. The illustrations can be seen early Egyptian plants in pots standing in the garden in symmetrical patterns. At the beginning of the interiors of residential mansions and palaces transferred domestic plants, over time began to bring alien species imported by botanists from all over the world. The article presented important species used as a plant room in the nineteenth century, and describes the furniture and containers for exposure of plants used in those days. The interior design of the historical process, it is important to take the proper selection of species to the style of the apartment.

16

Problemy konstrukcyjne rewitalizacji zabytkowego pałacu w centrum Wrocławia

Dmochowski G., Berkowski P.

Materiały Budowlane

|

2015

|

nr 5

31--33

PL

W artykule omówiono zagadnienia związane z procesem analizy historycznej, diagnostyki stanu technicznego, projektowania oraz realizacji przebudowy zabytkowego pałacu usytuowanego w rewitalizowanej dzielnicy w centrum Wrocławia. Na przykładzie realizowanej przebudowy przedstawiono rozwiązania wielu problemów konstrukcyjnych, które często zdarzają się wprzypadku adaptacji starych, zabytkowych obiektówdo nowych celów funkcjonalnych i wymagań bezpieczeństwa użytkowania.

EN

The paper discusses the issues related to the process of construction history, technical condition diagnosis, design and reconstruction of a historical palace located in the revitalized neighbourhood in the centre of Wroclaw. There are presented solutions adopted to number of reconstruction structural problems that often occur in the case of the adaptation of old, historic buildings to new functional purposes and safety requirements.

17

Propozycja rewitalizacji założenia pałacowego w Borowinie

Kononowicz W., Raszczuk K.

Przegląd Budowlany

|

2013

|

R. 84, nr 3

77-81

18

Koncepcja rewitalizacji i adaptacji założenia pałacowego w Samborowicach

Kononowicz W., Misztal W.

Przegląd Budowlany

|

2013

|

R. 84, nr 3

74-77

19

Pałac w Rudnicy – historia, architektura, dekoracja

Pszczółkowski M.

Architectus

|

2013

|

Nr 4(36)

3--18

PL

W artykule podjęto temat historii budowlanej założenia pałacowego w Rudnicy (powiat ząbkowicki) ze szczególnym uwzględnieniem rekonstrukcji poszczególnych faz budowy oraz identyfikacji najcenniejszych reliktów historii obiektu. Wzniesiony jako dwór renesansowy, rozbudowany w renesansie i baroku, w ramach przebudowy w XIX w. otrzymał postać jednolitego założenia w stylistyce klasycystycznej. Obecnie znajduje się w stanie zaawansowanej ruiny. Za najcenniejszą pozostałość należy uznać renesansowe sgraffita odsłonięte w wyniku destrukcji późniejszych otynkowań. Duży zespół sgraffitów rudnickich należy do najstarszych przedstawień w tej technice na Śląsku. W jego skład wchodzą rzadkie w tym regionie przedstawienia figuralne. Zwraca uwagę ich wysoki poziom artystyczny oraz interesujący program ikonograficzny (m.in. groteski), niemający wyraźnej analogii na Śląsku. W zakończeniu artykułu postuluje się transfer najcenniejszych fragmentów sgraffitów oraz ich ekspozycję w warunkach muzealnych.

EN

The following paper discusses the history of the palace complex in Rudnica (Ząbkowice county, Silesia, Poland), particularly the reconstruction of the building as well as identification of the most valuable remains of the palace. Rudnica palace was built as a Renaissance mansion. Subsequently, it was extended and rebuilt in Baroque, and finally, in the 19th century, it was provided with the look typical of Classicism period. Unfortunately, at the moment, it is severely destroyed. What is the most precious is the collection of Renaissance sgrafittoes which were revealed under the layer of plaster. The above mentioned collection is one of the oldest in Silesia. It consists of a set of figures, which is extremely rare in this region. Their artistic level as well as the iconographic program (e.g. grotesque ornaments) is immensely interesting and does not indicate any analogies in the area. It is stated in the paper that the most valuable portions of the sgraffitoes should be transferred and exposed in more appropriate conditions, i.e. in a museum.

20

Nonsuch – zaginiony pałac Henryka VIII

Gloger B.

Architectus

|

2013

|

Nr 4(36)

19--33

PL

Do czerwca 1959 r. o jednym z najważniejszych obiektów epoki Tudorów w Anglii niewiele było wiadomo. Powszechnie podziwiany pałac zniknął z powierzchni ziemi po zaledwie 150 latach istnienia. Badacze znali tylko liczne przekazy opisujące jego piękno, bogactwo detalu oraz kunszt wykonania. Wizerunki, które przetrwały do naszych czasów, podsycały wyobraźnię naukowców i zmuszały ich do poszukiwania miejsca jego położenia. Wzniesiony z rozkazu Henryka VIII był jedynym pałacem zbudowanym od podstaw, ozdobionym przez włoskich artystów w nowym stylu i zgodnie określanym jako najbardziej ekstrawagancki. Oryginalność tego założenia polegała na połączeniu tradycji gotyku oraz zaadaptowanych elementów renesansowego detalu. Fuzja ta stała się cechą charakterystyczną architektury angielskiej, a pałac wzorem dla obiektów późniejszych epok, kiedy architektura świecka w pełni rozkwitła. Od dawna zdawano sobie sprawę z rangi tego obiektu w historii rozwoju renesansu w Anglii, lecz brak dowodów nie pozwalał, aby tę ocenę jednoznacznie poprzeć. Dopiero po przeprowadzeniu w 1959 r. prac archeologicznych, polegających na analizie planu oraz innych wydobytych szczątków, udało się potwierdzić, jak ważnym był ogniwem w rozwoju narodowego stylu. Jego nazwa brzmiała Nonsuch, czyli „jak żaden inny” – bo nie było mu równych. Celem artykułu jest zebranie dotychczasowych wyników badań archeologicznych i faktów historycznych, aby w prosty i syntetyczny sposób przedstawić historię jednego z najważniejszych budynków w historii wczesnej architektury angielskiego renesansu.

EN

Until the summer of 1959, one of the most important Tudor buildings was known to only a very few as the great palace had vanished about 150 years after the time it was constructed. The historians were aware of a few historical sources, which described the opulence of the Renaissance detail and high quality craftsmanship. The existing original images that captured its beauty inspired them to pursue its location for decades. It was the most extravagant palace of Henry VIII, which was entirely built from scratch and decorated by Italian artists in a new architectural style unknown in England. The originality of the complex was characterised by its unique combination of Gothic and Renaissance elements merged together. The fusion of styles has since become a hallmark of the Tudor era and furthermore it infl uenced English designs for centuries when secular architecture fl ourished. The importance of this royal residence in the history of the Early English Renaissance had been realised for a long time but there was little detailed information about it. It was only after 1959, when excavation works took place, that archeologists were able to analyse the ground fl oor plan and rediscover the remains of its decorations to establish its role in the development of a national architectural style in England. Its name was Nonsuch as it had no equal. The purpose of this article is to collect existing archaeological discoveries and facts to present the history of one of the most important buildings in England in a comprehensible and succinct manner.