Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Ozokeryt - gorączka kresowego "złota"

Lorenz K.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2014

|

R. 55, nr 6

53--55

PL

Odkrycia największych na świecie złóż ozokerytu w Borysławiu, dokonano na początku XIX w. przy poszukiwaniu złóż ropy naftowej, wywołując gorączkę podobną do odkryć złota na Alasce. Ozokeryt, podobnie jak otrzymywana z niego cerezyna mają szerokie zastosowanie jako materiały izolacyjne lub impregnacyjne, składniki smarów i past oraz środków farmaceutycznych i chemicznych.

EN

The biggest in the world ozokerite resources were discovered at the beginning of XIX century in Boryslaw, in time of the explorations for rock oil. This discovery caused a fever similar to gold rush in Alaska. The crude ozokerite, like its derivative named ceresin, is broadly used as insulating and impregnation material, as a component of greases, pastes, various chemicals even pharmaceuticals.

2

The Starunia palaeontological site and idea of the Ukrainian-Polish trans-border geotourist trail "Traces of large extinct mammals, earth wax, oil and salt: from Starunia to Kraków"

Kotarba M. J.

Geoturystyka

|

2009

|

nr 3

5-20

EN

The discovery of large Pleistocene mammals at the Starunia ozokerite (named also earth wax) mine (the Ukrainian Carpathians) was a spectacular scientific event on a world scale. The initial discovery was made in I907 when relics of party preserved mammoth and woolly rhinoceros were excavated. Later, in 1929, the Polish Academy of Arts and Sciences organized a scientific expedition to that site, which resulted in discovery of unique, nearly completely preserved woolly rhinoceros carcass embedded in Pleistocene sediments. A specific combination of brine, oil and clays into which the animal had sunk, is responsible for almost perfect preservation of this animal. The specimens found in 1907 are exhibited at the Natural History Museum in Lviv, Ukraine, whereas the unique specimen excavated in 1929 is displayed at the Natural History Museum in Kraków, Poland. The three sites: Starunia, a small Ukrainian village in which the geoparkwith the museum and the tourist centre are planned to be developed and two historical towns: Lviv and Kraków, closely connected with the discoveries of extinct large mammals, will be the key sites at the planned, Ukrainian-Polish trans-border geotourist trail "Traces of large extinct mammals, earth wax, oil and salt: from Starunia to Kraków": The trail will also include the sites where occurrences of ozokerite, salt, brine and oil are known, i.e., the substances which preserved the animal carcasses. These are: the historical rock-salt mines in Wieliczka and Bochnia (Poland), Kalush and Stebnik (Ukraine), the Polish resorts-Iwonicz-Zdrój and Rymanów-Zdrój and the most famous Ukrainian resort - Truskavets; one of the oldest oilfields in the world - Bóbrka, where the Ignacy Łukasiewicz Memorial Open-Space Museum of Oil and Gas Industry is located and Boryslav oil and ozokerite field - the largest deposit in the Ukrainian Carpathians. The idea of Ukrainian-Polish trans-border tourist trail is strongly supported by geological, natural and cultural values of the Polish and the Ukrainian Carpathians.

PL

Odkrycia wielkich ssaków plejstoceńskich w kopalni ozokerytu w Staruni (region karpacki, Ukraina) były spektakularnym wydarzeniem naukowym w skali światowej. W 1907 r. znaleziono szczątki mamuta i nosorożca włochatego. Później, w roku 1929, Polska Akademia Umiejętności zorganizowała ekspedycję, podczas której w osadach plejstoceńskich znaleziono prawie całkowicie zakonserwowany okaz nosorożca włochatego. Za jego doskonałe zachowanie jest odpowiedzialna specyficzna mieszanina solanki, ropy naftowej i iłów, w której utonął olbrzymi ssak. Okazy odkryte w 1907 r. znajdują się w Muzeum Przyrodniczym we Lwowie, a unikatowy egzemplarz znaleziony w 1929 r. w Muzeum Przyrodniczym w Krakowie. Te trzy miejscowości: Starunia, niewielka wioska ukraińska, w której planuje się utworzenie geoparku i centrum muzealniczo-turystycznego oraz dwa historyczne miasta Lwów i Kraków, ściśle związane z tymi znaleziskami, będą stanowić główne, węzłowe miejsca planowanej ukraińsko polskiej trasy geoturystycznej "Śladami olbrzymich wymarłych ssaków, (wosku ziemnego ropy naftowej i soli od Staruni do Krakowa". Do trasy zostaną też włączone miejsca związane z występowaniem, ozokerytu, soli, solanki i ropy naftowej, a więc czynnikami, które spowodowały zakonserwowanie tych zwierząt: historyczne kopalnie - Wieliczka i Bochnia oraz Kałusz i Stebnik, polskie uzdrowiska - Iwonicz-Zdrój i Rymanów-Zdrój oraz znane uzdrowisko ukraińskie - Truskawiec; złoże ropy naftowej w Bóbrce - jedno z najdawniej eksploatowanych złóż na świecie, w której znajduje się Skansen - Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego im. Ignacego Łukasiewicza oraz złoże ropy naftowej i ozokerytu Borysław- największe w Karpatach ukraińskich. Za realizacją projektu utworzenia ukraińsko polskiej trasy geoturystycznej przemawiają walory geologiczne, przyrodnicze i kulturowe Karpat polskich i ukraińskich.

3

The Starunia collections in the Natural History Museum of the National Academy of Sciences of Ukraine in Lviv

Chornobay Y. M., Drygant D. M.

Geoturystyka

|

2009

|

nr 3

45-50

EN

In the Natural History Museum of the National Academy of Sciences of Ukraine in Lviv there is a collection of a famous Pleistocene mammoth and a woolly rhinoceros, the so-called "first rhinoceros" from Starunia. The mammoth and the first rhinoceros were found 102 years ago, on 5th October and 6th November, 1907, respectively, in a shaft of an ozokerite (earth wax) mine near Starunia village (the Eastern Carpathians). The discovery of large Pleistocene mammals in Starunia was a spectacular, world-famous scientific event. Beside the mammoth and the rhinoceros, many specimens of Pleistocene flora and fauna from Starunia and other places of the Fore-Carpathian region are exhibited in the Lviv Natural History Museum.

PL

W Muzeum Przyrodniczym Narodowej Akademii Nauk Ukrainy we Lwowie zgromadzono kolekcję szczątków związanych z odkryciem wspaniałych plejstoceńskich okazów mamuta oraz tak zwanego "pierwszego" nosorożca włochatego. Okazy te znaleziono 102 lata temu, odpowiednio 5 października i 6 listopada 1907 r., w szybie kopalni ozokerytu (wosku ziemnego) w miejscowości Starunia (Karpaty Wschodnie). Odkrycie olbrzymich ssaków plejstoceńskich w Staruni było sensacją naukową w skali światowej. Obok mamuta i nosorożca w Lwowskim Muzeum Przyrodniczym znajdują się liczne szczątki flory i fauny roślin i zwierząt doby plejstoceńskżej ze Staruni i innych miejscowości Podkarpacia.

4

The Starunia collections in the Institute of Systematics and Evolution of Animals, Polish Academy of Sciences in Kraków

Kubiak H.

Geoturystyka

|

2009

|

nr 3

71-76

EN

In the Institute of Systematics and Evolution of Animals of the Polish Academy of Sciences in Kraków there is a collection of remains connected with the discovery of the famous Pleistocene rhinoceros Coelodonta antiquitatis (Blum.), the so-called "second rhinoceros" of Starunia which has been World's only nearly completely preserved fossil woolly rhinoceros so far. The carcass of that rhino was found in October 1929, i.e. 80 years ago in a shaft of an ozokerite mine near the village Starunia (the Eastern Carpathian Mts.) together with parts of skeletons of two other ("third" and "fourth") woolly rhinoceroses. Those finds were the results of an Expedition of the Polish Academy of Arts and Sciences. Beside the rhinoceroses abundant remains of flora and fauna, especially insects, were encountered in this locality.

PL

W Instytucie Systematyki i Ewolucji Zwierząt Polskiej Akademii Nauk w Krakowie znajdują się zbiory szczątków związanych ze słynnym plejstoceńskim nosorożcem włochatym Coelodonta antiquitatis (Blum.), zwanym "drugim" nosorożcem ze Staruni. Okaz ten jest jedynym na świecie - niemal kompletnie zachowanym - przedstawicielem wymarłego gatunku nosorożca włochatego. Ciało nosorożca znaleziono w październiku 1929 roku (równo 80 lat temu !) w szybie kopalni włosku ziemnego (ozokerytu) w Staruni (w Karpatach Wschodnich). Nieco powyżej "drugiego" nosorożca znaleziono szczątki szkieletów nosorożców: tzw. "trzeciego" i "czwartego" ze Staruni. Znaleziska te były wynikiem ekspedycji Polskiej Akademii Umiejętności. Wraz z nosorożcami odkryto w Staruni liczne szczątki kopalnych roślin i zwierząt - w szczególności owadów.

5

The oil and ozokerite mine in Boryslav and historical monuments of petroleum and salt industries in the vicinity of Boryslav (Ukrainian Fore-Carpathian region)

Radwański A. B.

Geoturystyka

|

2009

|

nr 3

35-44

EN

The Boryslav region was one of the world largest petroleum basins, discovered in the second half of the 19th century. Situated southwest from Drohobych, it includes several localities: Boryslav - Tustanovychi - Mraznytsa - Banya Kotyvska with their rich and long history of brine and salt industry dating back to the 12th century. Rapid development of mining activity has sommenced with the implementation of the new, Canadian method of drilling for oil by the Canadian MacGarvey Company. The decisive date in the activity of the MacGarvey Company was 1893 when exploration drilling for oil commenced in Boryslav and then, in 1895, in Tustanovychi. Discovery of an oilfield in Boryslav was the beginning of the "golden age" of the oil industry in the Fore-Carpathian region and many people amassed fortunes. From the geological point of view, the Boryslav region covers the three Carpathian structural units: Skyba (Skole), Boryslav-Pokuttya and Sambir (Stebnik). The Boryslav-Pokuttya Unit is the main oil reservoir in the Ukrainian Carpathians with multi-layered oilfields, including the largest one-Boryslav. In this region ozokerite deposits are also known, hosted in the salt-bearing Lower Miocene Vorotyscha Beds. The city of Drohobych has become famous for its long tradition of salt trade. In the 19th century the period of rapid development started when the oil industry flourished in the vicinity, although the town was still in the shadow of Boryslav. The city of Truskavets, the famous health resort, has several mineral waters, also related to the oilfields, including the famous "Naftusia" spring. Another interesting site is Urych - the place where patients from the Truskavets resort travelled in order to admire scenic crags of the Yamna Sandstones and ruins of the Tustan Castle. The region of Boryslav and its surroundings was the site of the most effective petroleum exploitation in the territory of Poland in the past. This place is connected with the activity of Stanisław Szczepanowski (1846-1900), pioneer of oil industry and industrialization of the Galicia province.

PL

Rejon Borysławia, w którym pierwsze złoże odkryto pod koniec XIX wieku, stał się w owym czasie jednym z największych zagłębi naftowych na świecie. Jest on położony na SW od Drohobycza i obejmuje miejscowości Borysław - Tustanowice - Mraźnica - Bania Kotowska, o bogatej i długiej historii związanej z istniejącym tu od XII w. przemysłem solnym. Rozwój działalności wydobywczej wiąże się z wprowadzeniem przez Kanadyjczyka Williama MacGarvey a metody kanadyjskiej wiercenia otworów poszukiwawczych ropy naftowej. Przełomową datą był rok 1893, kiedy rozpoczął on wiercenia w Borysławiu, a następnie, w roku 1895, w Tustanowicach. Odkrycie złoża ropy naftowej w Borysławiu zapoczątkowało "złoty wiek" podkarpackiego przemysłu naftowego, a jego odkrywcom zapewniło fortunę. Pod względem geologicznym rejon Borysławia położony jest na obszarze występowania trzech karpackich jednostek strukturalnych: skibowej (ukraińska nazwa jednostki skolskiej), borysławsko pokuckiej i samborskiej (ukraińska nazwa jednostki stebnickiej). Jednostka borysławsko-pokucka jest podstawową strukturą roponośną w Karpatach ukraińskich, w której uformowały się wielohoryzontowe złoża ropy naftowej, w tym największe z nich - Borysław. Mamy tu złoża ozokerytu w mioceńskich, solonośnych warstwach worotyszczańskich. Drohobycz, miasto przez wieki żyjące z handlu solą, w XIX wieku zaczął gwałtownie rozwijać się w cieniu Borysławia, stając się zapleczem dla przemysłu naftowego. Truskawiec to wielkie uzdrowisko, posiadające wiele wód mineralnych, towarzyszących złożom ropy naftowej, w tym słynną "Naftusię". Innym interesującym miejscem jest Urycz - miejscowość, do której wyjeżdżali kuracjusze wypoczywający w Truskawcu by podziwiać piękne ostańce skalne (piaskowce jamneńskie) oraz ruiny zamku Tustań. Borysław i jego okolice był w tych czasach największym obszarem naftowym na ziemiach polskich. Z miejscem tym jest związana działalność Stanisława Szczepanowskiego (1846-1900), pioniera przemysłu naftowego i rzecznika uprzemysłowienia Galicji.

6

Ozokeryt – rzadko spotykana kopalina

Mitka K., Nowak K., Żmudzińska-Żurek B.

Nafta-Gaz

|

2008

|

R. 64, nr 10

733-739

PL

W opracowaniu poruszono zagadnienia związane z występowaniem, powstaniem oraz właściwościami wosku ziemnego – rzadko spotykanej na kuli ziemskiej kopaliny. Przedstawiono również fakty dotyczące poznania i eksploatacji wosku ziemnego w Galicji, gdzie znajdowały się jedne z największych na świecie złóż ozokerytu. Omówiono właściwości i zastosowanie cerezyny, głównego produktu przerobu ozokerytu.

EN

In this article, the occurrence, formation and properties of a rare mineral ozocerit are discussed. Furthermore, the facts concerning exploitation and mining of mineral wax in Galicia, which use to be of the world biggest deposits, are presented. The properties and application of ceresin, the main processed product of ozocerit are discussed.