Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Neutralizacja zwiercin wypływających z otworu wiertniczego

Marianowski Jan

Kruszywa : produkcja - transport - zastosowanie

|

2023

|

Nr 4

40--45

PL

Kopalnie surowców skalnych są potężnym emitentem wszelkiego rodzaju pyłów o konsystencji i cechach zagrażających zdrowiu pracowników. Jednym z głównych źródeł emisji pyłów jest operacja wiercenia otworów strzałowych, której niejako ubocznym produktem są bardzo drobne okruchy skalne zwane zwiercinami. W artykule skoncentrowano się na skutkach towarzyszących wierceniu otworów strzałowych lub mogących mieć miejsce podczas niego, a ściślej – na rozwiązaniach technicznych związanych z usuwaniem i neutralizacją zwiercin powstających w trakcie tej operacji górniczej, a także na zapobieganiu tym skutkom.

EN

The article focuses on the effects accompanying or which may occur during the drilling of blastholes, and more specifically on the technical solutions related to the removal and neutralization of drill cuttings generated during this mining operation, as well as the prevention of these effects.

2

Exalo Drilling S.A. - Nowe technologie w procesie regeneracji przewodu wiertniczego

Basiak Sebastian

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

2021

|

R. 24, Nr 1 (266)

15--17

PL

Podczas prowadzonych prac wiertniczych w otworze przewód wiertniczy pełni bardzo ważną rolę w wierceniu obrotowym przenosząc ruch obrotowy od urządzenia wiertniczego, znajdującego się na powierzchni ziemi, do świdra pracującego na dnie odwiertu oraz doprowadzając płuczkę wiertniczą od pomp płuczkowych ustawionych na powierzchni ziemi do świdra na dnie odwiertu. Jest on narażony na pracę w bardzo trudnych warunkach, gdyż działają na niego różne siły obciążające jak i narażony jest na ścierające działanie skał odwiertu, które powoduje jego zużycie. Dlatego konieczna jest regeneracja wytartych zworników rury płuczkowej poprzez napawanie warstwy twardej za pomocą urządzenia Skye HB 101 (Fot. 6) metodą DURABAND NC (Fot.5).

EN

During drilling work in the borehole, the drill pipe plays a very important role in rotary drilling because it transfers the rotary motion from the drilling device located on the ground to the drill bit working at the bottom of the well and supplies the drilling fluid from the mud pumps set on the ground to the drill bit at the bottom borehole. It is exposed to work in very difficult conditions, because it is subject to various loading forces and is exposed to the abrasive action of rocks on the well’s wall, which causes wear. Therefore, it is necessary to regenerate the worn flush pipe jumpers by padding the hard layer with the Skye HB 101 device (Photo 6) using the DURABAND NC method (Photo 5).

3

Fundamental principles of rock fracturing at the vicinity of preconditioned blast hole

Sengani Fhatuwani

Archives of Mining Sciences

|

2020

|

Vol. 65, no. 4

769--786

EN

A simple empirical study on the orientation, diameter, and extent of radial fractures (long and short) at the vicinity of the face-perpendicular preconditioned boreholes is described. Homogenous and hete-rogeneous mining faces were considered when studying the orientation of radial fractures, four and five face-perpendicular preconditioning practices were used to investigate the outspread and diameter of radial fractures from one blasted drill hole to another. Long radial fractures were observed to be developed along the direction of the maximum principal stress and short radial fractures were observed to be developed along the direction of the intermediate principal stress in a homogenous mining face. On the other hand, long radial fractures were observed to be developed along the direction of the intermediate principal stress, while short radial fractures were observed to be developed along the direction of the maximum principal stress when the mining faces subjected to heterogeneous rock mass. The diameters of the radial fractures observed were inconsistent and were not nine times the diameter of the original borehole. Fur-thermore, the extent of radial fractures from one borehole to another was noted to be gradually improved when the additional of preconditioned borehole was in place. This study maintained that the orientation of radial fractures is mostly controlled by the rock properties, however, extend and the diameters of the radial fractures are controlled by rock properties, the effectiveness of the stress wave and gas pressure and brittleness of the rock mass.

4

Technologia MPD jako istotny czynnik skutecznego i bezpiecznego wykonania otworu wiertniczego

Bazan Grzegorz, Wójtowicz Tomasz, Witek Wiesław

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

2019

|

R. 22, Nr 12 (254)

8--13

PL

W niniejszym artykule przedstawiono w sposób ogólny technologię Managed Pressure Drilling, w skrócie MPD. Technologia MPD znana jest w praktyce od ponad 20 lat, a oficjalnie została zaakceptowana i formalnie wdrożona dla wierceń na morzu w roku 2003. Technologia MPD wywodzi się z technologii Underbalanced Drilling w skrócie (UBD) i próby jej zastosowania miały miejsce na terenie Polski - o czym jest mowa w artykule. Autorzy artykułu zwracają uwagę na warunki stosowania technologii MPD jak również na korzyści z jej stosowania. W artykule jest również mowa o określonych ryzykach czy trudnościach przy zastosowaniu technologii MPD. Jedną z istotnych kwestii poruszanych w artykule jest sprawa zastosowania technologii MPD w Polsce dla realizacji trudnych projektów wiercenia m.in. otworów w Karpatach czy też otworów na Niżu Polskim szczególnie w utworach czerwonego spągowca tzw. „TIGHT FORMATION” i otworów Extended Reach Drilling. Dokonanie rozeznania w zakresie zastosowania technologii MPD dla wierceń w trudnych warunkach geologiczno-złożowych w Polsce zdaniem autorów artykułu może stanowić sposób na rozwiązanie szeregu problemów w optymalnym projektowaniu i skutecznym, dowiercaniu szczególnie trudnych technicznie otworów. Autorzy artykułu rekomendują rozważenie zastosowania i wdrożenia systemu MPD na urządzeniu typu BENTEC -450 AC dla realizacji głębokiego lub ERD wiercenia w Karpatach lub na Niżu Polskim.

EN

This article outlines Managed Pressure Drilling technology in a general way, MPD for short. MPD technology has been known in practice for over 20 years and has been officially accepted and formally implemented for offshore drilling in 2003. MPD technology is derived from Underbalanced Drilling technology in short UBD and attempts to apply it took place in Poland, which is mentioned in the article. The authors of the article pay attention to the conditions of using MPD technology as well as the benefits of using this technology, however, the article also mentions specific risks or difficulties when using MPD technology. One of the important issues raised in the article is the application of MPD technology in Poland for the implementation of difficult drilling projects, including boreholes in the Carpathian Basin or boreholes in the Paleozoic Basins especially in Rotliegend "TIGHT FORMATION" and Extended Reach Drilling boreholes. According to the authors of the article, making an insight into the application of MPD technology for drilling in difficult geological and reservoir conditions in Poland may be a way to solve a number of problems in optimal design and effective drilling of particularly technically difficult boreholes. The authors of the article recommend considering the application and implementation of the MPD system on the BENTEC -450 AC rig for deep or ERD drilling in the Carpathian Basin or the Paleozoic Basins.

5

Serwisowe badania zaczynów cementowych jako droga do poprawy efektywności uszczelniania otworów wiertniczych

Kremieniewski Marcin

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

2019

|

R. 22, Nr 3 (245)

4--8

PL

W artykule omówiono serwisowe badania parametrów technologicznych zaczynów cementowych, które są realizowane przez Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy. Płaszcz cementowy, szczególnie z zaczynu lekkiego, może niekiedy wymagać dłuższego czasu oczekiwania na związanie, dlatego też ważne jest określenie, po jakim czasie można będzie przystąpić do dalszych prac po cementowaniu. Prowadzone w trakcie zabiegu cementowania pomiary parametrów technologicznych zaczynu pozwalają określić szereg istotnych parametrów i dają możliwość wprowadzenia korekty w składzie receptury. W publikacji omówiono wyniki badań zaczynów, które zostały użyte do uszczelnienia kolumn rur okładzinowych dwóch otworów wiertniczych. Jedna receptura zaczynu nie została poddana poprzedzającym testom kontrolno-korygującym, natomiast drugi zaczyn został uprzednio zweryfikowany w laboratorium Instytutu Nafty i Gazu - Państwowego Instytutu Badawczego. Przedstawiony przykład potwierdza, że brak testów kontrolno-korygujących może skutkować nieskutecznym uszczelnieniem kolumny rur okładzinowych. W oparciu o wieloletnią współpracę PGNiG oraz INiG - PIB prowadzone badania parametrów zaczynów cementowych przyczyniają się do poprawy efektywności uszczelniania otworów wiertniczych. Jest to możliwe poprzez modyfikowanie obecnych i projektowanie nowych receptur zaczynów. Na poprawę skuteczności uszczelnienia niewątpliwie wpływa monitorowanie oraz korygowanie parametrów technologicznych zaczynów sporządzanych w warunkach otworowych podczas zabiegu cementowania oraz wymiana doświadczeń z Serwisem Cementacyjnym.

6

Receptury zaczynów do uszczelniania kolumn rur posadowionych w otworach wierconych w skałach chłonnych

Kremieniewski Marcin

Nafta-Gaz

|

2019

|

R. 75, nr 8

451--457

PL

Uszczelnienie kolumny rur okładzinowych w otworach wierconych w rejonie występowania skał chłonnych może przysporzyć wielu problemów. Głównym utrudnieniem jest możliwość ewentualnej ucieczki cementu w strefę chłonną i w konsekwencji zanik cementu i utrata cyrkulacji, efektem czego będzie brak uszczelnienia danego interwału. W celu ograniczenia tego niekorzystnego zjawiska ucieczki cementu w strefy chłonne opracowywane są receptury zaczynów o obniżonej gęstości. Tego rodzaju zaczyny lekkie pozwalają na znaczne obniżenie ciśnienia hydrostatycznego w wypełnianej przestrzeni pierścieniowej otworu, dzięki czemu zachowana zostaje równowaga w układzie ciśnienie złożowe–ciśnienie hydrostatyczne. Podczas projektowania receptury zaczynu lekkiego stosuje się domieszki lekkie, których obecność w recepturze zaczynu powoduje obniżenie jego gęstości. Wprowadzenie takich lekkich frakcji może jednak niekiedy skutkować znacznym sedymentowaniem płynnego zaczynu i wzrostem jego parametrów reologicznych. Jest to niekorzystne, ponieważ zaczyn taki będzie wówczas wymagał zastosowania wyższych wydatków tłoczenia, co może skutkować wzrostem oporów hydraulicznych i niepożądanym wniknięciem cementu w strefy chłonne. Ponadto płaszcz cementowy powstały z zaczynów lekkich charakteryzuje się gorszymi wartościami parametrów mechanicznych i strukturalnych. W celu wyeliminowania tych niekorzystnych czynników, receptura zaczynu cementowego musi być opracowywana w taki sposób, aby jej parametry odpowiadały konkretnym warunkom otworowym, co zostało omówione w niniejszej publikacji. Problematyka dotycząca receptur zaczynów przeznaczonych do uszczelniania kolumn rur posadowionych w otworach wierconych w skałach chłonnych jest ciągle aktualna i wymaga prowadzenia badań nad nowymi zagadnieniami. Dlatego też w niniejszym artykule przedstawione zostały wyniki prac badawczych nad opracowaniem nowych zaczynów przeznaczonych do uszczelniania kolumn rur okładzinowych posadowionych w tego rodzaju formacjach geologicznych. Opracowano cztery receptury zaczynów, których parametry porównywano do receptury kontrolnej. Do sporządzania zaczynów użyto zarówno stosowane dotychczas, jak również nowe lekkie dodatki wypełniające i środki pozwalające na uzyskanie homogenicznej struktury. Zaprojektowano nowe receptury zaczynów dla warunków otworowych o temperaturze około 50°C i ciśnieniu około 10 MPa. Przeprowadzono badania stabilności sedymentacyjnej zaczynów oraz badania parametrów decydujących o efektywności uszczelniania. Dla próbek stwardniałych zaczynów wykonano badania porowatości i na podstawie uzyskanych wyników określono jednorodność struktury tworzącego się płaszcza cementowego.

EN

Sealing the casing pipe column in holes drilled in the area of absorptive rocks can cause many problems. The main difficulty is the possible escape of cement in the absorption zone and, consequently, the disappearance of cement and loss of circulation, the effect of which will be the lack of sealing the given interval. In order to reduce this phenomenon of the escape of cement into absorptive zones, the recipes of slurries with reduced density are developed. Such lightweight slurries allow to reduce the hydrostatic pressure in the space of the annular opening, thanks to which the balance in the system of the reservoir pressure – hydrostatic pressure is preserved. When designing lightweight cement slurry, light admixtures are used that reduce density. However, the introduction of such light fractions can sometimes result in a strong sedimentation of the liquid slurry and an increase in its rheological parameters. This is disadvantageous, because the slurry will then require the use of expensive pressing, which can cause an increase in hydraulic resistance and penetration of cement into the absorptive zones. In addition, the cement coat made of lightweight slurries is characterized by poorer values of mechanical and structural parameters. In order to eliminate these unfavorable factors, the cement slurry must be developed so that its parameters correspond to the specific borehole conditions, as discussed in this publication. Problems concerning the recipes of cement slurries for sealing the columns of pipes set in holes drilled in absorptive rocks are still valid and require research on new issues. Therefore, the article presents the results of research works on the development of new cement slurries intended for sealing the columns of casing pipes placed in such geological formations. Four leaven formulas were developed, whose parameters were compared to the control recipe. Previously used and new lightweight filler additives and the means to obtain a homogeneous structure were used to prepare the leaven. New recipes for cement slurries were designed for borehole conditions with a temperature of approx. 50°C and a pressure of approx. 10 MPa. Sedimentation stability tests of cement slurries and testing of parameters determining the effectiveness of sealing were carried out. The porosity tests were carried out for samples of hardened slurries and the homogeneity of the structure of the cement coat formed was determined based on the obtained results.

7

Usuwanie zwiercin w skalnym górnictwie odkrywkowym – cz. IV. Wypływ powietrza ze zwiercinami na powierzchnię

Marianowski Jan

Kruszywa : produkcja - transport - zastosowanie

|

2019

|

Nr 4

40--47

PL

W artykule poddano analizie zjawiska towarzyszące przepływowi powietrza ze zwiercinami z miejsca ich powstania, czyli z dna otworu wiertniczego, aż do ich wylotu na powierzchnię. Podano podstawowe równania i zależności opisujące ten proces. Uwzględniono udział wody w wynoszonej przepłuczce powietrznej. Rezultaty analizy zaprezentowano w postaci wykresów. Umożliwiają one dobór parametrów przepłuczki powietrznej tak, aby wynoszenie zwiercin na powierzchnię było możliwie najefektywniejsze.

EN

The article analyses phenomena that accompany the how of air along with drill cuttings from the place of their formation, i.e. the bottom of a drillhole, until their discharge to the surface. The basic equasions and relations describing this process are given. The share of water in the air drilling how has been included. The results of the analysis are presented in the form of charts, which enable selecting the parameters of the air drilling how so that the discharge of drill cuttings to the surface is the most effective.

8

Udarowo-obrotowa metoda wiercenia otworowych wymienników ciepła jako alternatywa wiertnicza przyjazna środowisku

Bieda A., Kowalski T., Śliwa T., Skowroński D., Kowalska-Kubsik I., Rado R.

Przemysł Chemiczny

|

2018

|

T. 97, nr 6

864--866

PL

Przedstawiono badania terenowe prowadzone w Miechowie udarowo-obrotową metodą wiercenia, porównując średnią prędkość wiercenia przy różnych prędkościach obrotowych świdra. Oceniono sprawność procesu wiercenia oraz określono najkorzystniejsze parametry, a także czynniki wpływające na ten proces.

EN

Three field tests of impact-rotary drilling were performed at Miechów, PL, to study the effect of downhole hammer speed (45-72 rpm) on its work time and the drilling time on particular intervals (3 m in 60-120 m). The linear drilling rate decreased down to 31-36 m/h with increasing hole depth independently on the hammer speed.

9

Poprawa oczyszczenia przestrzeni pierścieniowej otworu wiertniczego przed zabiegiem cementowania

Kremieniewski M., Kędzierski M., Rzepka M., Kremieniewski M.

Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu

|

2018

|

nr 220

1--171

PL

Podczas realizacji prac związanych z uszczelnieniem kolumny rur okładzinowych jednym z najistotniejszych aspektów jest zapewnienie szczelności w przestrzeni pierścieniowej pomiędzy kolumnami rur oraz poza nimi. Niezachowanie tego warunku może skutkować poważnymi konsekwencjami począwszy od wzrostu ciśnienia w górnej części otworu, a skończywszy na migracji bądź ekshalacji gazu. W celu wyeliminowania takich niepożądanych zjawisk należy uszczelnić kolumnę rur okładzinowych tłocząc zaczyn cementowy. Jednak na odpowiednie uszczelnienie przestrzeni pierścieniowej składa się również przygotowanie otworu do cementowania poprzez dokładnie jego oczyszczenie. W tym celu następuje przetłoczenie cieczy przemywającej, a następnie płuczka wypierana jest przez ciecz buforową i zaczyn cementowy. Odpowiednie przygotowanie przestrzeni pierścieniowej przyczynia się do znacznej poprawy uszczelnienia i umożliwia wyeliminować powstawanie mikroprzepływów gazu na kontakcie płaszcza cementowego z powierzchnią przewiercanej wcześniej formacji skalnej oraz powierzchnią zapuszczanej rury okładzinowej. W książce przedstawione zostały mechanizmy przepływu cieczy w przestrzeni pierścieniowej otworu wiertniczego oraz omówiono zagadnienia dotyczące działania środków przemywających na poprawę efektywności oczyszczenia przestrzeni pierścieniowej przed zabiegiem cementowania. Opisana została innowacyjna metodyka badań efektywności usuwania osadu płuczkowego. Zaprezentowano również nowe, skonstruowane w INiG – PIB urządzenie (symulator przepływu cieczy wiertniczych), które pozwalało na realizację prac badawczych w zakresie skuteczności działania cieczy przemywających. Omówiono wyniki badań wpływu czasu kontaktu oraz prędkości przepływu cieczy przemywającej na skuteczność usuwania osadu płuczkowego z formacji skalnej oraz z powierzchni rur okładzinowych. Przedstawiono również badania nad opracowaniem nowych cieczy przemywających oraz hybrydowej cieczy przemywającej, która wykazywała dwufunkcyjny charakter usuwania osadu (chemiczny oraz mechaniczny). Omawiana problematyka realizowanych prac badawczych w znacznym stopniu przyczynia się do poprawy oczyszczenia przestrzeni pierścieniowej otworu wiertniczego przed zabiegiem cementowania, a tym samym do ograniczenia migracji i ekshalacji gazu w otworach wiertniczych.

EN

During the implementation of works related to the sealing of the casing string, one of the most important aspects is to ensure tightness in the annular space between the casing and beyond. Failure to comply with this condition may result in serious consequences, ranging from pressure increase in the upper part of the hole, to migration or gas exhalation. In order to eliminate such undesirable phenomena, the casing column should be sealed by pumping the cement slurry. However, the proper sealing of the annular space also consists in preparing the borehole for the cementing operations by thoroughly cleaning it. For this purpose, a preflush fluid is pumped into the hole, and the drilling mud is displaced by a spacer fluid and cement slurry. Appropriate preparation of the annular space contributes to a significant improvement of the sealing and allows to eliminate the formation of gas microflows on the contact of the cement sheath with the surface of the previously drilled rock formation and the surface of the casing string. This book presents the mechanisms forming the liquid flow in the annular space of the borehole and discusses the issues concerning the action of washing agents to improve the efficiency of cleaning the annular space before the cementing operations. It presents an innovative methodology for the effectiveness of removal of mud cake. It also presents, a new device (a simulator of the flow of drilling fluids), constructed in The Oil and Gas Institute – National Research Institute, which allowed to carry out research work in the field of the effectiveness of washing fluids. The results of the influence of contact time and flow rate of the preflush fluid on the efficiency of removing the mud cake from the rock formation and the surface of the casings were discussed. Also presented are Laboratory tests on the development of a new types of washing fluids and a hybrid preflush fluid, which showed a dual-purpose character of filter cake removal (chemical and mechanical). The discussed issues of conducted research work significantly contribute to the improvement of the purification of the annular space of the borehole before cementing operations, and thus to the reduction of gas migration and exhalation in wellbores.

10

Dobór prędkości tłoczenia cieczy przemywającej w aspekcie poprawy oczyszczania przestrzeni pierścieniowej otworu wiertniczego

Kędzierski M.

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

2017

|

R. 20, Nr 9 (227)

4--6

PL

Cementowanie jest jednym z najważniejszych etapów podczas wykonywania otworu wiertniczego. Zaczyn cementowy wypełnia i uszczelnia przestrzeń pierścieniową pomiędzy kolumną rur okładzinowych a formacją geologiczną otaczającą otwór wiertniczy. Niekompletna izolacja strefowa może powodować ucieczki gazu, wycieki ropy naftowej oraz ograniczyć potencjał eksploatacyjny otworu wiertniczego. Nieusunięcie osadu płuczkowego lub płuczki wiertniczej ze ściany otworu prowadzić może do powstawania kanałów płuczki w płaszczu cementowym. W celu zapewnienia skutecznego związania rur okładzinowych z formacją geologiczną z pomocą zaczynu cementowego, płuczka wiertnicza oraz osad powstały na ścianie otworu muszą zostać w jak największym stopniu usunięte. Jako środek zapobiegawczy najczęściej stosuje się wtłaczanie przed zaczynem cementowym cieczy przemywających i buforowych. Ciecze przemywające wpływają na oczyszczenie przestrzeni pierścieniowej z płuczki wiertniczej i umożliwiają dobre związanie cementu ze skałą.

EN

Cementing is one of the most important steps in well construction. Cement slurry fills and seals the annular space between casings and geological formation surrounding the well. Incomplete zone isolation can cause gas leakage, oil spills and reduce the potential exploitation of the well. Non-removal of the filter cake or frilling fluids from the borehole wall can lead to channelling in the cement sheath. In order to ensure effective bonding of the casing with geological formation by cement slurry, the drilling fluids and filter cake formed on the wall of the borehole mu be removes as much as possible. As a precautionary measure, washes and spacers are pumped into the hole before the cement slurry. Preflushes prepare the annulus for the upcoming cement placement and affect the cleaning of the annular space from the drilling mud and allow good bonding of the cement to the rock.

11

Zaczyny uszczelniające ograniczające ekshalacje gazu ziemnego z przestrzeni pierścieniowej otworu wiertniczego

Ziaja J., Stryczek S., Jamrozik A., Knez D., Czarnota R., Vytyaz O.

Przemysł Chemiczny

|

2017

|

T. 96, nr 5

990--992

PL

Opracowano oryginalne receptury cementowych zaczynów uszczelniających pozwalające na minimalizację pozarurowych ekshalacji gazu. Zastosowano materiał zwiększający objętość kamienia cementowego DR 100 oraz lateks w celu zmniejszenia jego przepuszczalności dla gazu. Badania wykonano w laboratoriach AGH i na Ukrainie. Na podstawie wyników badań doświadczalnych sformułowano warunki stosowania przebadanych dodatków i zalecane ich zawartości.

EN

Cement slurries were modified by addn. of a dispersing agent (Ca silicate) 6-8% and a butadiene-styrene-amide latex (15-20%) to decrease the permeability of the sealing. The optimum contents of the agent and latex were 6% and 20% by mass, resp.

12

Mineralizacja kruszcowa w odkrywczym otworze Sieroszowice S-1 w świetle nowych badań

Oszczepalski S., Chmielewski A.

Przegląd Geologiczny

|

2017

|

Vol. 65, nr 5

321--338

EN

Sieroszowice S-1 borehole was drilled by the Geological Institute under the drilling program conducted by Jan Wyżykowski in the previously unexplored central part of the Fore-Sudetic Monocline, contributing to the discovery of the largest European copper ore deposit. The Zechstein copper-bearing series was reached on 23 March 1957, with the ore mineralization interval at a depth of 656.30-658.26 m. Detailed results of chemical analyses and petrographic investigation were included in the ore deposit geological documentation compiled in 1959, but new research methods currently applicable enable the complementary studies to acquire new results. New findings are based on compilation of reflected-light microscopy, CAMECA SX100 electron microprobe studies and LEO scanning electron microscope observations. As a result of the supplementary research, the qualitative and quantitative composition of ore minerals along with the indication of their chemical composition in microprobe studies as well as their distribution in the ore-mineralized interval are presented in detail in this paper. Ore mineralization occurs in the shale-carbonate series and it is generally represented by sulphides of Cu-Fe-S system (chalcopyrite, bornite), accompanied by digenite and covellite, occasionally geerite and spionkopite, but one of the ore intervals is dominated by chalcocite associated with bornite. Pyrite, galena and sphalerite commonly accompany copper sulphides, especially in the uppermost part of the copper-bearing series. A few previously unidentified minerals, such as native silver, silver amalgams, and clausthalite have also been identified. The Weissliegend is characterized by oxidative alteration, typical for the Rote Fäule pattern, and contains only relict sulphide mineralization represented by minor chalcopyrite and pyrite locally corroded by hematite. It displays an elevated concentration of gold as well.

13

Z dziejów poszukiwania i prób eksploatacji węgla brunatnego w Jerce (Wielkopolska)

Skoczylas J.

Przegląd Górniczy

|

2016

|

T. 72, nr 2

82--87

PL

Wobec powracających koncepcji rozpoczęcia odkrywkowej eksploatacji węgla brunatnego w południowej Wielkopolsce, w rejonie Poniec-Krobia, autor przypomniał dzieje poszukiwań wiertniczych węgla brunatnego w rejonie Jerki, Lubinia, Bieżyna i Bielawy. Poszukiwania te, w początkach XX wieku, mimo bardzo optymistycznych prognoz, nie doprowadziły do zyskownej eksploatacji. Bardzo korzystne dla potencjalnej inwestycji orzeczenia wydali trzej niemieccy, niezależni, eksperci Kriebitz, Butterlin i Krisch. Postulowali oni podjęcie natychmiastowych prac eksploatacyjnych, szacując roczne zyski na około pół miliona marek. Jednak budowa szybów i próby eksploatacji węgla brunatnego w rejonie Jerki nie zakończyły się sukcesem, a wręcz przeciwnie. Doprowadziły głównego sponsora Władysława Taczanowskiego do ruiny, a kierowaną przez niego spółkę do bankructwa w 1912 roku. Okres I wojny światowej i późniejszy nie sprzyjały kontynuacji wydobycia metodą podziemną tego cennego surowca energetycznego.

EN

In the context of new concepts of starting lignite mining in the south of the Greater Poland, in the region of Krobia and Poniec, the author recalls the history of coal exploration and drilling in the area of Lubin, Bieżyń and Bielawa. Despite very optimistic forecasts, this exploration in the early twentieth century, has not led to a profitable exploitation. Very promising expertises for potential investors were released by three German independent appraisers: Kriebitz, Butterlin and Krisch. They postulated to begin immediate exploitation works and estimated the annual profits of about half a million marks. However, the construction of shafts and attempts at lignite mining in the area were not successful. On the contrary, the main sponsor, Władysław Taczanowski and his company went into bankruptcy in 1912. The period of World War I and on, did not favor the continuation of the underground mining method of this valuable energy source.

14

Zarządzanie jakością otworu wiertniczego

Osikowicz R.

Inżynieria Bezwykopowa

|

2015

|

nr 1

32-43

EN

The article presents applicable procedures for obtaining an approximate assessment of an HDD borehole. The assessment can be done both at the stage of drilling works, as well as after the installation. The article contains an assessment of completed projects, with specific qualitative characteristics and an assessment of the significance of the individual characteristics. This model can be useful to drilling companies, project managers and developers.

PL

Artykuł podaje metodykę postępowania dla uzyskania przybliżonej oceny jakości otworu HDD. Ocenę można przeprowadzać zarówno na etapie prowadzenia prac wiertniczych, jak i po zakończeniu instalacji. Model może być użyteczny dla spółek wiertniczych, firm projektowych oraz podmiotów je nadzorujących.

15

Experience of modern composite materials usage in boreholes construction at cross-border region

Sobol K., Terlyha V., Kovalchuk M., Tershak B.

Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo

|

2014

|

Z. 20 (170)

250--257

EN

In the article there were presented the results of modern composite materials for cementing the boring casing during the construction of boreholes at oil-and-gas deposits of Pry-Carpathians region. Implemented investigations evidenced the effectiveness of use of composite oil-well and oil-and-gas materials and deposit.

16

Wybór rur płuczkowych oraz narzędzia urabiającego ze względu na hydrauliczne parametry otworów wiertniczych

Kasprzak K., Wójcik M.

Geoinżynieria : drogi, mosty, tunele

|

2014

|

nr 3

62-65

PL

Odpowiednia konfiguracja osprzętu pozwala na zwiększenie prędkości i skuteczności wiercenia, dzięki osiągnięciu prawidłowych parametrów hydraulicznych w otworze wiertniczym. Obliczenia zawarte w niniejszym artykule przeprowadzone zostały dla typowego otworu geotermalnego wierconego metodą obrotową z prawym obiegiem płuczki, wykonywanego w celu zapuszczenia do otworu sondy pod pompę ciepła.

17

Zastosowanie nowoczesnych metod pomiarów trajektorii otworów wiertniczych w ramach podziemnego zgazowania węgla w KWK „Wieczorek”

Mgłosiek J., Kurek S., Ziejewski K

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2014

|

nr 9

19--27

PL

Artykuł przedstawia problemy i doświadczenia związane z wykonaniem trzech precyzyjnych, kilkudziesięciometrowych otworów rdzeniowych z podziemnych wyrobisk górniczych, komunikujących się w jednym punkcie. Omawia wyniki badań rzeczywistego przebiegu otworów, których trajektoria została określona na podstawie pomiarów inklinometrem magnetycznym typu REFLEX EZ-Track, przedstawione na tle ogólnych przyczyn krzywienia otworów.

EN

The paper presents experiences gained during the drilling of the bore-holes within the scope of NCBiR project: “Development and verification on a pilot scale of underground gasification technology”. The issues related to drilling three precise, few-dozen metre deep cored boreholes in underground workings at KWK “Wieczorek”, communicating in a single point, are presented in relation to mining-geological conditions observed in the drilling area, causing the need to take measurements of bore-hole trajectory. The assessment of behaviour of the bore-holes along their course was conducted through analysis of correlation and regression of the values of the deviation of actual axis from the designed axis in relation to bore-hole depth. The results of the studies of actual course of the bore-holes determined by magnetic inclinometer indicate that the deviations from the planned trajectory increase along with the length of the bore-hole, and the highest determination factors were showed by linear and polynomial regression. The maximum deviation along the total length of the bore-holes was 1.57 m, while the minimum deviation was 0.17 m.

18

Inklinometr magnetyczny do pomiarów trajektorii otworów wiertniczych (komunikat)

Mgłosiek J., Kurek S., Ziejewski K.

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2014

|

nr 7

31--33

PL

Komunikat przedstawia sposób wykonywania pomiarów inklinometrem magnetycznym Reflex. Urządzenie to, jako jedno z wielu stosowane jest w wiertnictwie do pomiarów trajektorii otworów, wykonywanych między innymi z podziemnych wyrobisk górniczych.

EN

In this communication, we present the method of surveying with a Reflex magnetic inclinometer. This device is used in drilling, along with many other devices, to survey trajectories of boreholes made in various settings, including underground mine headings.

19

Zasady oddziaływań fizycznych paliw stałych w środowisku otworu wiertniczego i skał złożonych i ich implikacje dla prac stymulacyjnych

Frodyma A., Habera Ł.

Materiały Wysokoenergetyczne

|

2013

|

T. 5

59--71

PL

Referat przedstawia ogólne podstawy fizyczne wykorzystania paliw stałych (propelantów) w charakterze środków intensyfikacji/stymulacji wydobycia albo poprawy chłonności odwiertów na złożach konwencjonalnych lub jako narzędzia „pierwszego podejścia” dla głównych operacji szczelinowania na złożach niekonwencjonalnych. Omawia się w nim te aspekty charakterystyki skał zbiornikowych, które uzasadniają zastosowanie paliw stałych i rokują szanse powodzenia zabiegu, jak również takie, które czynią taki zabieg niecelowym, oraz formy realizacyjne urządzeń wykorzystujących propelanty do wykonywania zabiegów w otworach, wśród nich rozwiązania zagraniczne, z uwypukleniem możliwości krajowych posiadanych w tym zakresie. Podkreślone jest praktycznie zerowe obciążanie środowiska związane z wykonywaniem prac na otworach z użyciem paliw stałych, jak również możliwości istotnego ograniczenia tego obciążenia przy szczelinowaniu hydraulicznym poprzedzanym zabiegiem z ich zastosowaniem.

EN

The work presents general physical principles of propellants use in capacity of intensification/ stimulation means for increase of production or injection performance of boreholes on conventional fields as well as “first approach” tools for main hydraulic fracturing operations on unconventional reservoirs. It discusses aspects of reservoir rocks characteristics that justify use of propellants with a good chance of the job success, as well as those that render their use purposeless, and also implementation forms of the tools that use propellants for jobs in boreholes, among them some foreign solutions with emphasis on domestic capacities in this scope. Practically null environment burden connected with execution of jobs in boreholes with propellants, and also possibilities of significant decreasing such burden by massive hydraulic fracturing operations when preceded with their use is also stressed.

20

Analiza rzeczywistego przebiegu otworów bezrdzeniowych stosowanych w górnictwie węgla kamiennego do rozpoznania geologicznego

Mgłosiek J., Miodoński G., Andrzejczak S.

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2013

|

nr 1

3-13

PL

Artykuł przedstawia problemy i doświadczenia związane z wykonywaniem małośrednicowych otworów bezrdzeniowych z podziemnych wyrobisk górniczych. Omówiono wyniki badań rzeczywistego przebiegu dwóch kilkudziesięciometrowych otworów stosowanych w górnictwie węgla kamiennego do rozpoznania zalegania złoża.

EN

The article presents the issues and experiences related to drilling of small-diameter webless holes at mining excavation Sites. The work discusses the results of examining the actual paths of two holes several dozen metres long used in hard coal mining for exploration of bed deposition.