Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Ryzyko podtopień sieci kanalizacyjnych spowodowanych występowaniem osadów w kanałach

Kuliczkowska Emilia

Instal

|

2023

|

nr 6

42--46

PL

Zaproponowano metodę wyznaczania ryzyka podtopień sieci kanalizacyjnych spowodowanych wystąpieniem osadów w kanałach. Podano przyczyny występowania podtopień przewodów kanalizacyjnych. Zamieszczono wyniki badań CCTV wykonanych przez Politechnikę Świętokrzyską, dotyczących występowania osadów kanalizacyjnych w kanałach betonowych, kamionkowych i wykonanych z rur PVC wraz z propozycją ilościowej ich oceny. Ustalono kategorie prawdopodobieństwa podtopień przewodów kanalizacyjnych, kategorie konsekwencji wystąpienia awarii oraz miary ryzyka podtopienia przewodów kanalizacyjnych.

EN

A method of determining the risk of flooding of sewer pipelines caused by the occurrence of deposits in sewers has been proposed. The causes of flooding of sewage pipes were listed. The results of CCTV studies carried out by the Kielce University of Technology on the occurrence of sewer deposits in concrete, vitrified clay and PVC pipes, together with a proposal for their quantitative assessment, are given. Probability categories of flooding of sewer pipelines, categories of failure consequences and the risk of flooding of sewer are determined.

2

Detrital zircon populations in Ediacaran Period sediments distinguish active from passive continent margins even when metamorphosed and help resolve the Gondwana-Panotia supercontinent/megacontinent argument

Crow Michael, Zaw Khin, Thu Kyaw, Belousov Ivan, Goemann Karsten

Geotourism / Geoturystyka

|

2023

|

nr 1-2 (72-73)

16--17

EN

Great thicknesses of sand and greywacke were deposited on the margins of megacontinents during the Ediacaran Period (620–542 Ma). Zircon age populations in sediments with long deep-time flat profiles distinguish passive margin sedimentation from shorter humped zircon profiles characteristic of sediments derived from volcanic arcs and their feeder zones in active margins. An example of a single hump detrital profile is given by an Ediacaran Period volcano present in the Charnian Supergroup in the Anglo-Brabant Massif of the East Avalonia terrane. This Gondwana fragment was originally part of the West Africa craton and was subsequently accreted to Laurentia. A volcanic complex with sediments carrying an Ediacaran biota is overlain by Triassic sediments. The main phase of eruption at c. 561 Ma provides a single hump zircon age histogram with a few pre-eruption zircon xenocrysts up to 40 Ma older

3

Morphometric analysis of pebbles in verification of transport processes and interpretation of palaeoenvironment: A case study from the Ogwashi Formation (Oligocene), Niger Delta Basin, Nigeria

Ogbe Ovie B., Osokpor Jerry, Emelue Chukwunomso V., Ocheli Azuka

Geologos

|

2023

|

Vol. 29, No. 1

21--31

EN

The present paper discusses a palaeoenvironmental interpretation of the Oligocene Ogwashi Formation (Niger Delta Basin, Nigeria) through morphometric analysis of pebbles, a research method essentially depending on the quantitative evaluation of pebble size and shape which change during transport processes in a range of depositional environments. The relationship of bivariate and ternary-diagram plots of independent functions was determined from freshly exposed sandstone sections in quarries at Ibusa, near Asaba, Nigeria. The grain size of pebbles ranges from fine (11.00 mm) to very coarse (41.33 mm), with a mean size of 21.05 mm (coarse pebbles). A bivariate plot of the flatness index vs maximum projection sphericity index shows 37% of the pebbles to fall within a beach (marine) environment, and 33% within a fluvial environment; the remaining 30% are uncertain. The maximum projection sphericity index vs oblate-prolate index bivariate plot indicates that 47% of pebbles fall within a marine environment and 22% within a fluvial environment, while the remaining 31% are uncertain. The sphericity-form ternary diagram plot shows that the pebbles primarily comprise bladed, platy, very bladed and very platy of near-equal proportions with minor elongate and very elongate stones, which suggests that the pebbles are diverse in origin. The sphericity-form bivariate plot indicates that the pebbles are largely of disc and blade shapes with a minor number of spherical and rod shapes. The near-equal proportion of pebbles in different segments of the bivariate and ternary diagram plots, and the wide distribution of the pebble grain sizes and shapes suggest the Ogwashi Formation is composed of redeposited sediments that likely were transported and deposited in a mix of marine and fluvial settings with possible transitional environments. In other words, the pebbles can be interpreted as marine-influenced fluvial sediments in marginal-marine settings.

4

World experience in the use of excess sewage sludge

Jumasheva Kamshat, Syrlybekkyzy Samal, Serikbayeva Akmaral, Nurbayeva Farida, Kolesnikov Alexandr, Bessimbayeva Zhanar, Uisimbayeva Zhanar

Acta Innovations

|

2023

|

no. 50

18--28

EN

The world experience of neutralization and disposal of excess sludge of urban sewage is considered. The sludge generated during the technical treatment of municipal wastewater is dangerous, has low dehydration, the percentage of moisture is more than 96%, contains some pathogenic and organic substances, as well as heavy metals. In the Mangystau region of Aktau (Kazakhstan) at a sewage treatment plant, sewage sludge is mainly accumulated on silt sites after minimal treatment. The main directions of neutralization and disposal of excess sludge used in Asian and European countries are generalized. For example, while authors from China conducted research on ultrasonic chemical treatment of urban sludge and drying by artificial methods, authors from Europe paid more attention to the disposal of excess sludge from municipal wastewater, in the form of road Surface additives, cement strength additives or modified bentonite for further use. Sewage sludge as a safe fertilizer in the national economy. Their advantages and disadvantages are shown, considering environmental and economic efficiency. The advantages of many studies can be indicated by the efficiency of the secondary use of sewage sludge, as well as a significant reduction in the area allocated for the storage of precipitation data. The disadvantages of these studies can indicate significant economic and time costs, which are ultimately compensated by the positive results of their secondary use.

5

Badanie efektywności metod usuwania substancji ropopochodnych i osadów z wód w procesach ich oczyszczania

Kluk Dorota, Steliga Teresa, Jakubowicz Piotr

Nafta-Gaz

|

2022

|

R. 78, nr 2

128--140

PL

W artykule zaprezentowano zagadnienia związane z oczyszczaniem wód złożowych z substancji ropopochodnych i osadów. W prowadzonych badaniach szczególny nacisk położono na techniki koagulacji i flokulacji oraz stosowanie materiałów obciążeniowych w procesie oczyszczania wód. Materiałem badawczym były cztery rodzaje wód złożowych, które pobrano z separatorów odwiertów eksploatujących złoża gazu ziemnego. Wody te charakteryzowały się dużą rozpiętością zawartości substancji nierozpuszczonych (5–271 mg/dm3 ) i ropopochodnych (65,2–1368,5 mg/dm3 ), a także zróżnicowanym stopniem mineralizacji. Zawartość substancji rozpuszczonych oznaczono w granicach od 247 mg/dm3 do 119 839 mg/dm3 . Podczas laboratoryjnego procesu oczyszczania wód szczególną uwagę zwrócono na koagulację i flokulację zanieczyszczeń w nich zawartych. W tym celu spośród dostępnych na rynku koagulantów wytypowano i przetestowano koagulanty glinowe: Kemira PAX XL 10, Kemira PAX XL 19F oraz Flokor 1 ASW, natomiast flokulantem był Stabpol. Dla każdego koagulantu wykonano serię badań pozwalającą na ustalenie jego optymalnej dawki. Proces oczyszczania wód zawierających substancje ropopochodne i osady prowadzono również z zastosowaniem substancji balastującej, którą był preparat bentonitowy DuoBent 1. Oceny efektywności procesu oczyszczania wód dokonywano na podstawie porównania wyników pomiarów mętności, wskaźnika ChZT(Cr) oraz zawartości żelaza ogólnego w wodach zanieczyszczonych oraz po poszczególnych etapach ich oczyszczania. Przeprowadzone próby oczyszczania wód zawierających różnego rodzaju osady i substancje ropopochodne podsumowano wyborem optymalnych rodzajów i dawek koagulantów lub substancji balastującej. Ponadto w artykule wykazano, że usuwanie zawiesin z wód złożowych można przeprowadzić z zastosowaniem jedynie środka bentonitowego (DuoBent 1), bez wprowadzania dodatkowych chemikaliów. Preparat ten należy do grupy naturalnych minerałów ilastych. Jego wykorzystanie do oczyszczania wody jest obiecujące ze względu na powszechność występowania, niską cenę i możliwość adsorpcji wszelkiego rodzaju zanieczyszczeń, w tym metali ciężkich występujących w wodzie. Przedstawione w artykule wyniki prac laboratoryjnych sugerują korzystne efekty technologiczne związane z efektywnym usuwaniem substancji ropopochodnych i osadów z wód w kontekście przygotowania ich do nawadniania złóż (wtórne metody wydobycia ropy naftowej ze złóż węglowodorów) oraz możliwości wykorzystania jako wód użytkowych.

EN

The article presents issues related to the purification of reservoir waters from petroleum substances and sediments. In the study, particular emphasis was placed on application of coagulation and flocculation and use of load materials in the purification of water. The research material consisted of four types of reservoir water, which were collected from the separators wells exploiting natural gas deposits. These waters were characterized by a large range of the content of undissolved substances (5–271 mg/dm3 ), petroleum substances (65.2–1368.5 mg/dm3 ) and a varied degree of mineralization. The content of dissolved substances was determined in the range from 247 to 119 839 mg/dm3 . In the process of water treatment by coagulation and flocculation, carried out in laboratory conditions, Kemira PAX XL 10, Kemira PAX XL 19F and Flokor 1 ASW were used as a coagulant, while Stabpol was used as a flocculant. For each coagulant, a series of tests was performed to determine its optimal dose. The process of water purification from petroleum substances and sediments was also carried out with the use of a ballast substance, which was the DuoBent 1 bentonite preparation. The effectiveness of the water treatment process was assessed by a comparison of the results of turbidity measurements, the COD (Cr) index and the total iron content in polluted water samples and after individual stages of their treatment. The effectiveness of the water treatment process was assessed by comparing the degree of turbidity of the solution above the sediment before and after adding a different amount of coagulant, flocculant and sedimentbalancing material. Research results presented in this paper show that the removal of suspended solids from formation waters can be carried out with the use of a properly prepared bentonite agent (DuoBent 1) with no addition of any other chemicals. This preparation belongs to the group of natural clay minerals, the use of which in water purification applications is promising due to the availability, low price and adsorption capacity of all kinds of organic and inorganic substances contamination, including heavy metals present in water. The results of laboratory work presented in the article suggest favourable technological effects related to the effective removal of petroleum substances and sediments from water in the context of their preparation for irrigation (methods for enhancing recovery of crude oil from hydrocarbon reservoirs) and the possibility of using them as utility waters.

6

Leaching of heavy metals from contaminated soil stabilised by Portland cement and slag Bremen

Lindh Per, Lemenkova Polina

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2022

|

Vol. 29, nr 4

537--552

EN

Leaching behaviour is an important evidence of soil quality. The assessment of leaching of heavy metals from the contaminated soil is vital for environmental applications. However, leaching may differ in soil stabilised by various ratios of binders. In this study we measured leaching behaviour of soil contaminated by As, Cd, Co, Cr, Cu, Hg, Ni, Pb, V, Zn, methyl Hg, aliphatic compounds of hydrocarbons, polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs), polychlorinated biphenyls (PCBs) and dissolved organic carbon (DOC). To evaluate leaching of these substances we tested the effects of changed amount of binder (120 kg and 150 kg) and binder ratios (70/30 %, 50/50 % and 30/70 %) added to soil samples. Soil was dredged from several stations in Ostrand area, SCA Sundsvall Ortvikens Pappersbruk. The results demonstrated a systematically decreasing leaching with the increased slag. The contribution of this research include: (i) devising systematic approach to extract information on leaching from stabilised soil collected from the coastal area of Bothnian Bay, (ii) developing a workflow for stabilising soils by various combination of Portland cement Basement CEM II/A-V (SS EN 197-1) and ground granulated blast furnace slag (GGBFS), Bremen type (SS EN 15167-1), (iii) determining water ratio and density for the untreated and stabilised soil and performing comparative analysis, (iv) evaluating chemical content of pollutants and toxic elements in the aggregated soil samples. Treatment of the contaminated soil by binders improved its parameters by the increased strength and decreased leaching of heavy metals and toxic elements.

7

Operational evaluation of atomization indicators for gasoline with admixtures of ethanol and butanol during Keep-Clean tests

Pielecha Ireneusz, Stępień Zbigniew

Archives of Transport

|

2022

|

Vol. 62, iss. 2

123--137

EN

The global policy of reducing road transport sector pollution requires the introduction of significantly modified already in use technologies and construction solutions. Currently, direct fuel injection technology is the best solution in terms of reducing fuel consumption and exhaust emissions of standard pollutants into the atmosphere, as well as further improving the engine performance. In terms of exhaust emissions, direct injection spark ignition engines are characterized by significantly higher exhaust emissions of particulate matter (approximately 10 times higher) compared to indirect fuel injection SI engines, they show a greater tendency to knocking combustion and are prone to the formation of harmful deposits on engine parts, including in the fuel injectors. The injector tips located in the combustion chamber are exposed to the direct influence of the very high pressure and temperature caused by the combusting fuel-air mixture, which contributes to the rapid formation of harmful deposits. Operation-based injectors contamination in spark ignition engines results in a reduction of the cross-sectional flow diameter of the injector, which then necessitates the extension of the injection time in order to maintain the fuel dose and the expected engine operating parameters. The tests were carried out on an engine dynamometer and an optical test stand for fuel atomization process. The presented research analyzes indicate the possibility of using admixtures that effectively reduce the likelihood of contamination. The paper presents a results analysis of engine tests performed in accordance with the CEC F-113-KC procedure. Additionally, the injectors were tested to conduct an analysis of the injected fuel stream’s geometric indicators. The range, surface area and speed of the injected fuel stream as well as the fuel distribution in the stream were determined based on an equivalent indicator. The obtained results indicated that ethanol and butanol admixtures of 10% (V/V) to gasoline did not significantly extend the fuel injection time as compared to the reference fuel. A further increase in the proportion of ethanol caused a significant deterioration of the fuel flow and the geometric indicators of the fuel spray.

8

Osady po chemiczno-biologicznym oczyszczaniu ścieków z produkcji wodorozcieńczalnych farb dekoracyjnych

Rauckyte-Żak Terese

Przemysł Chemiczny

|

2021

|

T. 100, nr 5

446--450

PL

Ścieki surowe z produkcji wodorozcieńczalnych farb dekoracyjnych oczyszczano w dwustopniowej chemiczno-biologicznej instalacji. Na chemicznym stopniu stosowano koagulację jednoetapową reagentami zawierającymi sole Al lub Fe albo dwuetapową z mlekiem wapiennym i reagentami z solami żelaza, z końcową flokulacją. Zawartość ługowanych metodą TCLP jonów Ba, Co, Cr, Cu, Mo, Ni, Sb, Pb, Ti i Zn z osadu nadmiernego i osadów mieszanych była zróżnicowana ilościowo. Zawartość ta była śladowa (poniżej 2,1 mg/kg s.m.) w szlamach po dwuetapowej koagulacji z chemicznego stopnia oczyszczania.

EN

Crude wastewater from the prodn. of water-based decorative paints was one- or two-step treated with Al or Fe salts, or lime milk and Fe salts and flocculated to remove the solid pptr. The leaching by TCLP method of Ba, Co, Cr, Cu, Mo, Ni, Sb, Pb, Ti and Zn ions was trace (to below 2.1 mg/kg dm) in sludge after two-step coagulation.

9

Depositional environment of the Bagh-e-Vang Formation – the only occurrence of upper Lower Permian in Iran

Yegane Bizhan Yousefi, Van Loon A.J. (Tom), Fard Sakine Arefi, Farahpour Mohammad Mehdi, Sharahi Safoora Yasbolaghi

Geologos

|

2021

|

Vol. 27, No. 1

1--14

EN

A transgression of the Tethys Ocean occurred in east central Iran, like in other areas of the Tethys Ocean, around the Yakhtashian/Bolorian (regional chronostratigraphical units corresponding with the Artinskian/Kungurian of the Early Permian) transition. This led to the development of a carbonate platform that is represented in the Shirgesht area on the northern part of the Tabas Block by the Bagh-e-Vang Formation, which constitutes the only known sedimentary unit from the late Early Permian in Iran. Field data and thin-section analysis indicate deposition on a carbonate ramp with barriers separating a lagoonal area with intertidal mud flats from the open-marine environment. The overall transgres-sive development is indicated by the presence of open-marine sediments on top of the barrier and lagoonal sediments.

10

Osady w tłokowych silnikach spalinowych

Stępień Zbigniew

Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu

|

2020

|

nr 229

1--424

PL

Osady tworzone na powierzchniach różnych wewnętrznych elementów tłokowych silników spalinowych i układów z nimi współpracujących stanowią niepożądane zjawisko, narastające wraz z czasem eksploatacji silników i zagrażające ich poprawnemu działaniu. Powstawanie osadów w wyniku przebiegu procesów wtrysku paliwa, tworzenia mieszanki paliwowo-powietrznej i jej spalania w tłokowych silnikach spalinowych jest zjawiskiem normalnym. Dopiero na początku XXI wieku rozpoczęto szerokie, wielokierunkowe badania mające na celu ustalenie nie tylko przyczyn powstawania osadów, mechanizmów ich tworzenia i czynników sprzyjających procesom przyrostu osadów, ale także określenie składu chemicznego różnych grup osadów. Potrzeby takich badań wynikały z konieczności spełniania przez silniki sukcesywnie zaostrzanych przepisów w zakresie ochrony środowiska naturalnego człowieka, a to wiązało się z wprowadzaniem coraz bardziej złożonych konstrukcji silników oraz strategii sterowania procesami precyzyjnego, dzielonego na części wtrysku paliwa do komór spalania silników i zaawansowanych algorytmów sterujących procesami spalania w zależności od systemu spalania oraz przeznaczenia silnika. Okazało się jednak, że współdziałanie coraz bardziej złożonych technologii i rozwiązań silników, a zwłaszcza układów wtrysku paliwa, może być w sposób istotny zaburzane tworzonymi w nich osadami. Coraz bardziej skomplikowane konstrukcje silników oraz rosnąca dokładność wykonania współpracujących ze sobą elementów wymuszają konieczność wielokierunkowego badania szkodliwych osadów. Identyfikowanych jest coraz więcej czynników wpływających na tworzenie osadów, co prowadzi do opracowywania coraz bardziej złożonych klasyfikacji i podziałów osadów ze względu na ich rodzaj, skład i postać. Równocześnie poszukiwania sposobów dalszego obniżania emisji składników szkodliwych do atmosfery i poprawy sprawności silników wymuszają dalsze zmiany w konstrukcji zarówno silników, jak i samych pojazdów. Zwiększające się ciśnienie i temperatura procesów spalania silnikach w połączeniu ze zmianami ich tradycyjnego cyklu pracy wpływają na zmiany wymagań stawianych paliwom silnikowym. W konsekwencji powyższe zmiany mają wpływ zarówno na skład chemiczny, jak i morfologię tworzonych w silnikach osadów. Wielkość tworzonych osadów koksowych może zaburzać procesy rozpylania paliwa, napełniania komór spalania silnika, zawirowania ładunku w komorach spalania, a w konsekwencji wpływać na sprawność napełniania komór spalania oraz na jakość tworzenia mieszanki paliwowo-powietrznej. Doprowadziło to do opracowania wielu znormalizowanych metod oceny wielkości osadów. Ustalono przy tym, że w przypadku silników ZI osadami najbardziej zagrażającymi ich poprawnej pracy, w rozumieniu zachowania deklarowanych przez producentów osiągów w czasie oraz walorów użytkowo-eksploatacyjnych, są te, które tworzą się w komorach spalania, na zaworach dolotowych, w kanałach dolotowych i na końcówkach wtryskiwaczy paliwa. W przypadku silników ZS najbardziej niebezpieczne są osady koksowe (węglowe) tworzone na zewnętrznych powierzchniach końcówek rozpylaczy wtryskiwaczy oraz wewnątrz kanalików wtrysku paliwa rozpylaczy. W Europie obligatoryjne procedury oceny wielkości różnych osadów koksowych powstających na różnych elementach, zarówno w silnikach ZI, jak i ZS, opracowywane są w ramach grup roboczych CEC (Co-ordinating European Council for the Development of Performance Tests for Transportation Fuels, Lubricants and Other Fluids). W teoretycznej części pracy opisano problemy związane z osadami tworzonymi w tłokowych silnikach spalinowych oraz w ich układach paliwowych. Omówiono standardowe oraz niestandardowe silnikowe i analityczne metody zarówno ilościowej, jak i jakościowej oceny osadów. Przedstawiono znaczenie obecnie stosowanych metod ocen dla tworzenia klasyfikacji osadów. Wskazano zakres stosowania oraz przydatność metod do określenia zagrożeń, jakie stwarzają różnego typu osady dla funkcjonowania silnika, jak i ustalenia przyczyn ich powstawania, w tym w szczególności związanych ze składem stosowanych paliw i smarowych olejów silnikowych. Przedyskutowano wpływ składu paliw, jak również konstrukcji silników i warunków ich eksploatacji na tworzenie różnych osadów zarówno w samych silnikach, jak i w układach wtrysku paliwa. Wskazano możliwe przyczyny powstawania szkodliwych osadów. Podkreślono też ogromne znaczenie opracowywania i stosowania nowoczesnych dodatków do paliw kontrolujących i przeciwdziałających tworzeniu szkodliwych osadów silnikowych. W części doświadczalnej zaprezentowano wyniki badań prowadzonych w ramach projektów badawczych i prac statutowych w Instytucie Nafty i Gazu – Państwowym Instytucie Badawczym. Niniejsze wyniki dotyczą: • nieporównywalności ocen właściwości detergentowych paliw w różnych, znormalizowanych testach silnikowych; • wielokierunkowych ocen wpływu różnych dodatków detergentowo-dyspergujących na tworzenie się szkodliwych osadów podczas testów silnikowych; • wpływu sposobu uszlachetniania paliw na procesy ilościowego i jakościowego tworzenia osadów w tłokowych silnikach spalinowych; • oceny wpływu wybranych związków chemicznych stanowiących zanieczyszczenia zawarte w paliwach na procesy powstawania osadów w silnikach i układach wtrysku paliwa; • oceny wpływu różnych struktur związków chemicznych stanowiących zanieczyszczenia zawarte w paliwach i biopaliwach na procesy powstawania osadów w silnikach i układach wtrysku paliwa; • wielokierunkowych badań wpływu biokomponentów zawartych zarówno w benzynach, jak i olejach napędowych na tendencje do tworzenia osadów silnikowych; • wielokierunkowych badań wpływu starzenia FAME zawartego jako biokomponent w oleju napędowym na tworzenie szkodliwych osadów w silnikach i układach wtrysku paliwa.

EN

The undesirable deposits forming on the surfaces of various internal parts of reciprocating internal combustion engines and the systems operating in conjunction with them worsen during the operation of the engines and threaten their proper functioning. The deposits form as a normal result of the processes of fuel injection and creating and combusting the fuel–air mixture in engines. It was not investigated until the beginning of the 21st century, when extensive multi-directional research began not only to identify the causes of these deposits, the mechanisms behind their formation, and the factors leading to deposit growth, but also to determine the chemical composition of various groups of deposits. Such research became necessary because engines must comply with gradually tightening regulations on environmental protection, necessitating the introduction of increasingly complex engine designs and strategies for controlling the processes of precise and divided fuel injection into the combustion chambers and advanced algorithms for controlling the combustion processes according to the combustion system and the purpose of the engine. However, it became apparent that the co-functioning of the increasingly complex engine technologies and solutions, particularly of fuel injection systems, may be significantly disturbed by the deposits forming inside them. More and more complicated engine designs with tighter and tighter tolerances of the working parts necessitate the multi-directional testing of harmful deposits. An increasing number of factors affecting deposit formation are being identified, which leads to the development of increasingly complex classifications and subdivisions of deposits according to their type, composition, and form. At the same time, the search for lower emissions and greater engine efficiency is driving further mechanical changes in engines and vehicles. The higher temperatures and pressures connected with these changes are likely to impact the fuel being handled within the fuel and combustion systems. Such effects will inevitably cause the deposit chemistry and morphology to change. The size of the coke deposits produced may disturb the processes of fuel atomization, of filling the engine combustion chambers and swirling the charge, and in consequence may affect the efficiency of filling and the quality of the fuel–air mixture. These problems led to the development of a number of standardized and unstandardized methods for assessing the size of deposits. It was found that in the case of SI engines, the deposits that most endanger correct engine operation are those which are formed in the combustion chambers, on the inlet valves, inlet ducts, and fuel injector tips. The most common sign of deterioration caused by deposits is the loss over time of the performance, usability, and operational value which were originally declared by the manufacturer. In the case of CI engines, the most dangerous are coke (carbon) deposits formed on the external surfaces of the fuel injector nozzle tips and inside the injector nozzle orifices. In Europe, mandatory procedures for assessing the size of different coke deposits formed on different components in both SI and CI engines are being developed by the Coordinating European Council for the Development of Performance Tests for Transportation Fuels, Lubricants, and Other Fluids (CEC). The theoretical part of this publication reports the problems of the deposits produced in reciprocating internal combustion engines and their fuel systems. It discusses standard and non-standard engine test methods for both quantitative and qualitative assessment of deposits and presents the significance of the assessment methods which are currently used for the classification of deposits. The publication also presents the scope of application and the usefulness of methods for determining the threats posed to the functioning of an engine by various types of deposits and methods for identifying the causes of deposit formation, in particular those related to the composition of the fuels and lubricating oils used. The effects which fuel composition and the engine’s construction and operating parameters have on various engine deposits, the possible causes of deposit formation, and the importance of modern deposit control additives and high-technology solutions in counteracting this detrimental phenomenon are also all discussed. The experimental part presents the results of research carried out at the Oil and Gas Institute – National Research Institute concerning: • the incomparability of measurements of fuel performance obtained from various engine tests, • studies on the influence of various deposit control additives on the formation of harmful engine deposits during engine tests, • the influence of fuel treatments on the deposit formation processes in internal combustion engines (described qualitatively or quantitatively), • determination of the impact which various chemical compounds, serving as contaminants within the fuels, have on deposit formation in internal combustion engines and fuel injection systems, • determination of the impact that various chemical structures of the compounds within the fuels and biofuel blends have on deposit formation in internal combustion engines and fuel injection systems, • studies on the influence of bio-components contained in both petrol and diesel fuels on tendency for deposits to form in internal combustion engines, and • multidirectional studies on the impact of FAME degradation processes in biodiesel fuel blends on the formation of harmful engine deposits.

11

Osady - wydumany problem?

Żądło Laura

Kierunek Wod-Kan

|

2020

|

Nr 4

76--79

PL

Nowa perspektywa finansowania, która wskazuje kierunki wsparcia planowanych inwestycji - samowystarczalność energetyczną oczyszczalni oraz gospodarkę osadową - daje możliwość modernizacji zakładu i wdrożenie nowej technologii przetwarzania osadu. Jest to szansa dla oczyszczalni na wykorzystanie jego potencjału. Wykorzystanie go jako substratu energetycznego daje realne wsparcie planów energetycznych gmin, szczególnie w kwestii OZE, przy wykorzystaniu lokalnych zasobów, jak również znacząco wpłynie na bezpieczeństwo energetyczne gminy.

12

Biofilmy i osady w systemach dystrybucji wody pitnej

Kręgiel Dorota

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2020

|

Nr 11

17--20

PL

Artykuł przedstawia główne problemy występujące w systemach dystrybucji wody pitnej. Należą do nich: obecność biofilmów i luźnych osadów, które stanowią aktywne strefy kumulacji i rozwoju drobnoustrojów. Rozważana jest także obecność określonych mikroorganizmów związanych z ryzykiem zdrowotnym wody pitnej, wpływ chlorowania, rodzaje materiałów eksploatacyjnych oraz zabiegów antykorozyjnych.

EN

The article presents the main problems in drinking water distribution systems. These include: the presence of biofilms and loose sediments, which are active zones of microbial accumulation and development. The presence of certain microorganisms associated with the health risk of drinking water, the effect of chlorination, the effect of the pipe wall material and anticorrosion treatments are also considered.

13

Bezpieczeństwo eksploatacji kotła w aspekcie zużycia powierzchni ogrzewalnych

Kwiecień Michał

Energetyka

|

2020

|

nr 9

500--503

PL

W artykule opisano podstawowe zagrożenia związane z eksploatacją kotłów w aspekcie zużycia powierzchni ogrzewalnych. Przedstawiono przykłady awarii, które powiązane były z procesami korozji wysokotemperaturowej oraz przekraczaniem temperatury czynnika obiegowego. Przedstawiono wyniki badań oraz analiz rur z powierzchni ogrzewalnych, które uległy awarii. Zwrócono uwagę na konieczność monitorowania temperatury czynnika obiegowego przez służby eksploatacyjne. Zaproponowano działania prewencyjne, które mają na celu ograniczenie awaryjności kotłów.

EN

The article presents basic threats to operation of boilers in relation to heating surface wear-out and gives examples of failure connected with high-temperature corrosion processes and the exceeded cycle medium temperature. The article provides the corresponding results of testing and analysis of pipes whose heating surfaces have been subject to failure. It is pointed out that operational staff should monitor cycle medium temperature. Some preventive measures are offered to reduce failure rate of boilers.

14

Polybrominated Diphenyl Ethers as the Emerging Contaminants in the Polish Environment

Hajduk Aleksandra, Bojanowicz-Bablok Anna

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2019

|

Tom 21, cz. 1

395--420

EN

The study focus on the occurrence and levels of polybrominated diphenyl ethers (PBDEs) as contaminants of emerging concern in Poland. In the article, their properties, primary uses and emission sources to the environment were discussed. The review of the available studies on the PBDEs content in the samples of different matrices (groundwaters, surface waters, sediments, air and dust, food, animal and human tissues) was conducted and the results exceeding the available limit values were indicated. It enabled to evaluate the problem of the PBDEs contamination in Poland.

PL

W artykule przedstawiono dane dotyczące występowania i stężeń polibromowanych eterów difenylowych jako nowo pojawiających się zanieczyszczeń w Polsce. W artykule przedyskutowano ich właściwości, wykorzystanie oraz źródła emisji do środowiska. Przeprowadzono przegląd dostępnych badań dotyczących zawartości PBDEs w próbkach różnych matryc środowiskowych (wodach podziemnych, powierzchniowych, osadach, powietrzu i kurzu, żywności, tkanach zwierzących i ludzkich) oraz wskazano wyniki przekraczające ustalone wartości graniczne. Pozwoliło to na ocenę problemu zanieczyszczenia środowiska Polski przez PBDEs.

15

Miedź, nikiel, ołów i cynk w strefach wpływu eksploatacji złóż miedzi Dolnego Śląska

Duczmal-Czernikiewicz Agata, Hoska Natalia, Zimny Marcin, Zimny Daniel

Przegląd Geologiczny

|

2019

|

Vol. 67, nr 3

154--155

EN

Base metals (Cu, Zn and Pb) as the main resources of the Lower Silesian copper deposits have significantly been influenced by different enviromentalfactors. In this paper, changes in metal concentrations on the surface in relation to deeper layers of the sediments were examined. The concentration ofmetals in the whole sediment, and in selected grain fractions was studied. The contents of these metals in the soils of areas adjacent to the deposit are diverse and are in the range of: 3.0-1082.9 mg/kg Cu; 3.5-106.1 mg/kg Pb; 27.6-49.3 mg/kg Zn, and 1.33-23.0 mg/kg Ni in the old deposit district and Cu 0.91-1655.0 mg/kg Pb; 10.0-1792.0 mg/kg Zn; 3.38-1129.0 and 0.47-32.7 mg/kg Ni in the new deposit district. The increase of metal concentration in the finefractions has been observed. Moreover, the decrease in the metal content with depth was observed in all investigated profiles.

16

Wykorzystanie testów respirometrycznych do oceny efektywności biodegradacji osadów z instalacji kopalnianych

Steliga Teresa, Wojtowicz Katarzyna

Nafta-Gaz

|

2019

|

R. 75, nr 1

29--37

PL

W artykule przedstawiono zagadnienia związane z biodegradacją osadów zdeponowanych w instalacjach wydobywczych i transportujących ropę naftową. Materiał badawczy stanowiły osady zdeponowane w różnych częściach instalacji. Zbadano skład osadów pod kątem zawartości substancji nieorganicznych i organicznych, grupowego składu węglowodorów ropopochodnych (węglowodory alifatyczne, aromatyczne, żywice, asfalteny) oraz zawartości węglowodorów ropopochodnych TPH. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że badane osady składają się głównie z substancji organicznych, z czego zdecydowaną większość stanowią węglowodory alifatyczne. Wyjątkiem jest osad pobrany po tłokowaniu, w którym odnotowano stosunkowo duże zawartości węglowodorów aromatycznych, żywic i asfaltenów. Dla wszystkich osadów obliczono zawartość n-alkanów o długości łańcucha węglowego od n-C8 do n-C44. Szczególną uwagę zwrócono na podatność osadów na biodegradację pod wpływem biopreparatów opracowanych na bazie mikroorganizmów allochtonicznych. Szybkość biodegradacji substancji ropopochodnych analizowano wykorzystując zestaw OxiTop Control. Wzrost aktywności mikrobiologicznej w środowisku reakcyjnym pod wpływem dodatku biopreparatów świadczył o biodegradacji substancji organicznych zawartych w osadach. Na podstawie uzyskanych wyników testu respirometrycznego wytypowano biopreparat, pod wpływem którego biodegradacja zachodziła najbardziej efektywnie. Najbardziej skuteczny okazał się biopreparat IV, w wyniku działania którego uzyskano obniżenie zawartości węglowodorów alifatycznych o długości łańcucha węglowego n-C8 do n-C18 dla osadu najłatwiej biodegradowalnego (osad nr 5) o 59–37%. Natomiast w osadzie najtrudniej biodegradowalnym (osad nr 5) zanotowano spadek o 27–11%. Węglowodory z zakresu n-C19 do n-C30 również uległy biodegradacji w zadowalającym stopniu, tj. 35–14% w osadzie nr 5 oraz 11–6% w osadzie nr 4. Węglowodory zawierające powyżej 30 atomów węgla w cząsteczce uległy redukcji w granicach 13–3% w osadzie nr 5 i 6–2% w osadzie nr 4. Dla osadów surowych i osadów po przeprowadzeniu testu biodegradacji z wybranym biopreparatem, sporządzono wykresy ilustrujące zmianę zawartości n-alkanów w badanych próbkach.

EN

The article presents issues related to the biodegradation of sediments deposited in extraction and transporting crude oil installations. The research material were sediments deposited in various parts of the installation. The composition of sediments in terms of the content of inorganic and organic substances, group composition (aliphatic hydrocarbons, aromatic hydrocarbons, resins, asphaltenes) and the content of Total Petroleum Hydrocarbon (TPH) were examined. On the basis of the results obtained, it was concluded that the sediments studied consist mainly of organic substances, of which the vast majority are aliphatic hydrocarbons. The exception is the post-piston sediment, in which relatively high amounts of aromatic hydrocarbons, resins and asphaltenes were noted. The content of n-alkanes with carbon chain length from n-C8 to n-C44 was calculated for all sediments. Particular attention was paid to the susceptibility of sediments to biodegradation under the influence of biopreparations prepared on the basis of allochthonic microorganisms. The rate of biodegradation of petroleum derivatives was analyzed using the OxiTop Control set. The increase in microbial activity in the reaction environment under the addition of biopreparations attested to the biodegradation of organic substances contained in the sediments. On the basis of the results of the respirometric test, a biopreparation was selected, under which biodegradation took place most effectively. The most effective was biopreparation IV, as a result of which the reduction of aliphatic hydrocarbons with a carbon chain length of n-C8 to n-C18 for the most biodegradable sediment (sediment No. 5) by 59–37% was achieved, whereas the most difficult to biodegrade sediment (sediment No. 5) by 27–11%. Hydrocarbons from the range of n-C19 to n-C30 were also biodegradable to a satisfactory degree, i.e. 35–14% in the sediment No. 5 and 11÷6% in the sediment No. 4. Hydrocarbons containing more than 30 carbon atoms in the molecule were reduced within the limits of 13–3% in sediment No. 5 and 6–2% in sediment No. 4. For raw sediments and sediments after biodegradation test using the selected biopreparation, charts illustrating the change in the content of n-alkanes in the samples were made.

17

Evaluation of heavy metal contamination in sediments of the Seybouse River, Guelma – Annaba, Algeria

Talbi Hanane, Kachi Slimane

Journal of Water and Land Development

|

2019

|

no. 40

81--86

EN

The surface sediments of Seybouse River and its affluents have been studied and assessed to determine their degree of heavy metal contamination (Cd, Pb, Cu, Ni, Zn and Fe). The contamination factor (CF), the contamination degree (CD) and statistical tools (correlation and APC) has been used in assessing: metal contamination, sediment toxicity and to identify the origin of metals which have enriched the sediments. Heavy metals concentrations of sediments are generally heterogeneous and vary according to the metal and the sampling site. The results have been compared to the reference values of the unpolluted sediments and have shown that Seybouse River sediments are more contaminated by Pb, Cd and Zn respectively. CF values indicate moderate to considerable contamination for most stations. CD values show that the most toxic sediments are located mainly at the estuary and downstream of large agglomerations. The matrix correlation between the metallic elements shows a very strong correlation between Pb, Cd, Cu and Zn indicating that they have a similar source. These different metallic elements appear as traces of anthropogenic pollution. Despite using wastewater treatment plants as protective measures, Seybouse River pollution is remaining a big issue and more efforts has to be done by local authorities.

PL

Analizowano powierzchniowe osady rzeki Seybouse i jej dopływów, aby określić stopień ich zanieczyszczenia metalami ciężkimi (Cd, Pb, Cu, Ni, Zn i Fe). Do oceny zanieczyszczenia metalami osadów i ich toksyczności oraz do identyfikacji pochodzenia metali, które wzbogaciły osady, wykorzystano współczynnik zanieczyszczenia (CF), stopień zanieczyszczenia (CD) oraz narzędzia statystyczne (korelacja i analiza głównych składowych). Zawartość metali ciężkich była zróżnicowana zarówno między metalami, jak i między stanowiskami badawczymi. Wyniki porównane z wartościami referencyjnymi z niezanieczyszczonych osadów wykazały, że osady rzeki Seybouse są zanieczyszczone ołowiem, kadmem i cynkiem. Wartości CF wskazują umiarkowane do znaczącego zanieczyszczenia większości stanowisk. Wartości CD świadczą, że najbardziej toksyczne osady zlokalizowane są głównie w estuarium i poniżej dużych aglomeracji miejskich. Wykazano silną korelację między zawartością Pb, Cd, Cu i Zn, co sugeruje wspólne pochodzenie tych metali. Analizowane pierwiastki metaliczne stanowią ślad zanieczyszczeń antropogenicznych. Pomimo ochrony wód przez oczyszczalnie ścieków, zanieczyszczenie rzeki Seybouse pozostaje nadal poważnych problemem, z którym powinny się zmierzyć lokalne władze.

18

Po stronie przewodów tłocznych w pompowniach ścieków

Dąbrowski Wojciech, Dąbrowska Barbara

Instal

|

2019

|

nr 11

55--58

PL

W artykule zostały rozważone trzy tematy dotyczące pompowania ścieków: zawory zwrotne, wpływ drobnych kamieni oraz grubego żwiru na opory przepływu w pionowym przewodzie oraz tworzenie się odorantów w czasie ciśnieniowego transportu ścieków. Opisano wielkości prędkości przepływu, które otwierają zawory zwrotne w pompowni i scharakteryzowano niektóre wartości. Następnie przy pomocy równań opisano wpływ drobnych kamieni i grubego żwiru na opory przepływu przez przewody ciśnieniowe. Na końcu podano wskazówki co do metod ograniczania uciążliwości zapachowej transportowanych ścieków.

EN

Three subjects belonging to pumping of sewage have been considered: non-return valves, the impact of small stones and coarse gravel on the flow resistance in a vertical pipe and the formation of odorants during pressure sewage transport. The flow velocities that open the non-return valves in the pumping station are described and some values are characterized. Then, the equations describe the effect of small stones and coarse gravel on the flow resistance through pressure lines. Finally, instructions on how to reduce the odour nuisance of transported sewage are given.

19

Perspektywy rozwoju biotechnologii w energetyce. Stan obecny i przyszły

Drac-Tatoń Magdalena, Maciejewska Natalia

Energetyka Cieplna i Zawodowa

|

2019

|

Nr 7

80--85

PL

Tworzenie innowacyjnych technologii pozwalających na usprawnianie przebiegu procesów technologicznych oraz zwiększających ich efektywność, przy jednoczesnym ograniczaniu emisji szkodliwych substancji do środowiska naturalnego, to poważne wyzwanie. Poszukiwanie sposobów na redukcję negatywnych skutków procesów przemysłowych jest jednym z istotnych kierunków współczesnych badań w obszarze chemii i biotechnologii. Z tego względu tworzenie technologii i preparatów w obszarze chemii przemysłowej powinno odbywać się z uwzględnieniem wysokich standardów i wymagań obowiązujących w sferze ekologii i ochrony środowiska.

20

Heavy metal contamination in sediments of Rzeszów Reservoir (Poland)

Szal Dorota, Gruca-Rokosz Renata

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2019

|

z. 66, nr 3

17--24

EN

Sediments of Rzeszów Reservoir were characterized by a higher content of zinc compared to other heavy metals (Cu, Cr, Ni and Cd). The strongest correlations between pairs of heavy metals were Cr-Ni, Ni-Zn, Cu-Ni and Cr-Zn, while there was also a clear relationship between the total chromium and nickel content and the pH value, as well as the percentage of organic matter in the sediments (Cr, Zn, Cu, Ni). The content of chromium and copper occurred at levels exceeding the geochemical background, and the sediments could be classified as of purity class 2 (according to the PIG criterion) or class 3 (according to the Müller’s classification). Ecotoxicological criteria indicate that levels of chromium, nickel and cadmium could affect aquatic life. However, the heavy metals differ in mobility and bioavailability. The highest percentage of ion exchangeable fraction was recorded for nickel, and the lowest for chromium. This means that sediments have a greater ability to release nickel into the water column, as a result of which they are a secondary source of pollution for the aquatic ecosystem.