Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Badanie zróżnicowania składu chemicznego Cr spineli w obrębie masywu skał ultramaficznych na przykładzie SE Kosowa : zastosowanie w poszukiwaniach i wzbogacaniu rud chromu

Ożóg Magdalena, Pieczonka Jadwiga, Piestrzyński Adam, Ćwiertnia Tomasz

Przegląd Geologiczny

|

2019

|

Vol. 67, nr 3

186--188

EN

New data on chemistry of Cr spinels hosted within the ultramafic massif located in SE Kosovo show variations in their primary composition, which depends on ore and rock types. Spinels form disseminated and vein type ores and accessory spinels in peridotites are characterized by lower Cr and higher Fe concentrations in comparison to spinels making up massive ores. Concentrations of these metals increase in altered spinels both in ores and peridotites. Contents ofMn and Zn tend to be higher in accessory spinels than in spinels occurring in ores. The lower Cr:Fe ratio for Cr-rich spinels in disseminated ores in relations to chromite in massive ores may have an influence on their industrial usefulness. The use of EPMA-WDS technique for detrital spinels should be considered as an effective tool for chromium deposit exploration, especially in greenfield projects, to assess an ultramafic massifpotential for hosting rich ores. Chemical analyses of spinels are recommended in planning a beneficiation process for the low-grade chromite ores, in order to obtain high quality concentrates.

2

Geochemistry and tectonic setting of the volcanic host rocks of VMS mineralisation in the Qezil Dash area, NW Iran : implications for prospecting of Cyprus-type VMS deposits in the Khoy ophiolite

Imamalipour Ali, Barak Samaneh

Geological Quarterly

|

2019

|

Vol. 63, No. 3

435--448

EN

The uppermost part of the Khoy ophiolite includes submarine volcanic lavas. These rocks are found as two different types including basaltic pillow lavas and andesitic to andesitic basalt massive-sheet lavas known as the Qezil Dash unit. These last rocks host volcanogenic massive sulphide mineralisation (VMS). Concordant small lenticular massive sulphides associated with widespread stockworks, extensive wall rock alteration and simple mineralogical parageneses are characteristic of this mineralisation. The Qezil Dash lavas are characterized by HFSE depletion (such as in Nb, Zr, and Hf) and LILE enrichment, low Yb, Y and Ni contents and low Zr/Hf and Nb/Ta ratios. These rocks have low Ti contents and are of LKT type. These geochemical characteristics can be interpreted as indicating SSZ magmatism and suggesting that the Qezil Dash rocks belong to an early stage of island arc formation. Geochemically, this host rock is comparable with the Lasail unit, part of a volcanic sequence within the Oman ophiolite. In the Troodos and Oman ophiolites VMS mineralisation has occurred at the contacts of MOR-basalt and island arc tholeiite (IAT) lavas, so prospecting for VMS deposits in the Khoy area should be estabilished based on geochemical investigations of the volcanic rocks and recognition of their field boundaries.

3

Podiform chromitites from the Variscan ophiolite serpentinites of Lower Silesia (SW Poland) : petrologic and tectonic setting implications

Wojtulek P. M., Puziewicz J., Ntaflos T., Bukała M.

Geological Quarterly

|

2016

|

Vol. 60, No. 1

56--66

EN

The Gogołów-Jordanów Serpentinite Massif (GJSM) and the Braszowice-Brzeźnica Massif (BBM) are the largest serpentinite outcrops in the Fore-Sudetic Block (NE part of the Bohemian Massif, Central Europe). The GJSM is a peridotitic member of the Variscan Ślęża Ophiolite (SW Poland). Podiform bodies (veins and pockets) of chromitite are found on the Czernica Hill (GJSM) and on the Grochowiec Hill (BBM) within strongly serpentinized harzburgites which occur several hundred metres below Paleo-Moho. Chromitites consist of rounded chromite grains up to 3 cm across, and of chlorite filling the interstices. The veins are embedded in serpentine-olivine-chlorite aggregates. Relics of Mg-rich olivine (Fo95-96) occur in massive chromitite in the BBM. The bulk-rock total PGEs content is very low (42-166 ppm) and the PGE pattern is negatively sloped towards Pt and Pd and depleted relative to chondrite. The primary chromite I is aluminous (Cr# 0.50-0.52, Mg# 0.60-0.70). The highly aluminous and magnesian (Cr# 0.38, Mg# 0.80) chromite Ia occurs locally in the BBM. The secondary chromite II is enriched in Cr and impoverished in Al (Cr# 0.57-0.69), it replaces chromite I. Both chromite I and II contain small amounts of Ti (<0.14 wt% TiO2). Silicate inclusions in chromite are scarce. The composition and mode of occurrence of both the GJSM and the BBM chromitites are similar, thus they were formed probably under the same conditions. Textures of the chromitites suggest their magmatic origin. Their current geological position indicates their emplacement and crystallization in the uppermost mantle harzburgites occurring below the Moho Transition Zone (MTZ). The chromitites and hosting harzburgites were subjected to the greenschist-facies metamorphic overprint. The moderate Cr# and low PGEs contents suggest that the chromitites originated in the arc setting, thus their host ophiolite is of supra-subduction type.

4

Wstępne wyniki badań mineralizacji kruszcowej w skałach ultramaficznych południowej części masywu Szklar (okolice Bobolic)

Sadłowska K.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2014

|

nr 458

73--84

PL

Skały ultramaficzne masywu Szklar rozpoznano jako człon zmetamorfizowanych ultrabazytów sekwencji ofiolitu sudeckiego. Pierwotne skały ultramaficzne uległy serpentynizacji w różnym stopniu. W artykule przedstawiono wstępne wyniki badań przeprowadzonych na próbkach, pochodzących z rdzeni otworów wiertniczych położonych w południowej części masywu. Przeprowadzono badania mineralizacji kruszcowej w świetle odbitym i przechodzącym za pomocą mikroskopu Nikon Eclipse LV100 POL. Skład chemiczny minerałów kruszcowych określono przy użyciu mikrosondy elektronowej CAMECA SX 100. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono występowanie mineralizacji kruszcowej w postaci tlenków, siarczków i siarkosoli. Do tlenków zaliczają się spinele żelazowe w różnym stopniu wzbogacone w chrom. Zidentyfikowane minerały siarczkowe to pentlandyt, pirotyn, piryt, chalkopiryt, milleryt, heazlewoodyt. Podrzędnie występują siarkosole arsenowe w postaci kobaltynu. Ponadto zaobserwowano występowanie pojedynczych wrostków miedzi rodzimej, żelaza rodzimego, srebra oraz roztworu stałego srebra i złota.

EN

Ultramafic rocks from the Szklary Massif are regarded as mantle peridotite sequence of the Sudetic ophiolite complex. Primary ultramafic rocks are serpetinised in various degree. The investigation of ore mineralization was carried out on samples collected in the field and from the drill cores situated in the southern part of the Szklary Massif. Ore minerals were identified in thin sections using transmitted and reflected lights under the polarized microscope. Chemical composition was determined using CAMECA SX 100 electron microprobe. Serpetinites host major Fe-spinels enriched with Cr in various degree, minor Fe-Ni sulphides like pentlandite, pyrrhotite, pyrite, chalcopyrite, millerite, heazlewoodite, sulfosalts such as cobaltite and single native metals inclusions (native iron, native copper, native silver and silver-gold solid solution).

5

Spinele chromowe z zachodniej części masywu Gogołów–Jordanów, południowo-zachodnia Polska

Krzemiński P.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2011

|

nr 444

125--134

PL

Spinel chromowy w masywie Gogołów–Jordanów w południowo-zachodniej Polsce występuje w zserpentynizowanym perydotycie, który buduje część kompleksu ofiolitowego Ślęży. Charakter chemiczny spinelu chromowego wskazuje na pochodzenie skał ofiolitowych ze zubożonego perydotytu plaszcza o składzie harzburgitu i podrzędnie dunitu. Skały płaszcza utworzyły się pierwotnie na grzbiecie śródoceanicznym i subsekwentnie zostały zrzucone w strefie supra-subdukcyjnej. Spinel chromowy często wykazuje strefowość optyczną i geochemiczną. Od jądra do brzegów można zaobserwować trzy strefy: wewnętrzne jądro o pierwotnym składzie spinelu chromowego; wąską strefę ferrochromitu bogatego w Cr; zewnętrzną strefę magnetytową. Strefowość spinelu chromowego jest interpretowana bardziej jako wynik serpentynizacji niż procesów magmowych czy metamorficznych. Dane geochemiczne dla chromitu i spinelu chromowego przedstawiono tabelarycznie. Zaobserwowano dwa trendy w odniesieniu do spinelu chromowego. Pierwszy przedstawia redystrybucję kationów trójwartościowych, gdzie Cr2O3 i Al2O3 zmniejszają się od pierwszej strefy do trzeciej. Drugi trend wskazuje na wzrost kationów Fe2O3 of strefy pierwszej do trzeciej. W spinelu chromowym znaleziono nieliczne inkluzje siarczków Ni i Cu, niestety zbyt małe do analiz EPMA.

EN

The chromian spinel of the Gogołów–Jordanów Massif, southwestern Poland, is hosted by a serpentinized peridotite that builds a part of the Ślęża ophiolite complex. The chemical character of the chromian spinel indicates that the ophiolitic rocks were derived from depleted mantle peridotite of harzburgite and subordinate dunite compositions. The mantle rocks were initially formed at a mid-oceanic ridge and subsequently thrust at a supra-subduction zone. The chromian spinel frequently displays optical and geochemical zoning. Three zones can be identified from core to edge: inner core representing the original composition of the chromian spinel; narrow Cr-rich ferrichromit zone; and outer – magnetite zone. The chromian spinel zonation is interpreted to be a result of serpentinization rather than magmatic or metamorphic processes. Geochemical data obtained from the chromitite and chromian spinel have been shown in a table. Two trends were achieved considering the chromian spinel. The first trend shows redistribution of trivalent cations, where Cr2O3 and Al2O3 diminishes from the first zone up to the third zone and the second trend indicates Fe2O3 cations that increase from the first zone up to the third zone. Few Ni and Cu sulfide inclusions were found in the chromian spinel, too small to take EPMA data.

6

Mineralizacja kruszcowa w skałach ultramaficznych pasma Mnicha w zachodniej części masywu Braszowice–Brzeźnica (Dolny Śląsk)

Sadłowska K.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2011

|

nr 447

99--116

PL

Skały ultramaficzne masywu Braszowice–Brzeźnica to głównie harzburgity, dunity i lherzolity, które w różnym stopniu uległy serpentynizacji. Stanowią one wyższą część członu ultramaficznego sekwencji ofiolitu sudeckiego. Skały ultramaficzne sekwencji ofiolitowych są znane z wystąpień złóż: chromu, niklu, kobaltu oraz pierwiastków grupy platyny. W badanych skałach minerały kruszcowe to przede wszystkim tlenki: chromit, spinel Fe-Cr i magnetyt. Wśród siarczków dominują siarczki niklu i żelaza, różniące się między sobą proporcjami tych dwóch pierwiastków. Zidentyfikowane siarczki to: heazlewoodyt (Ni3S2), pentlandyt (Ni,Fe)9S8, milleryt (NiS) i godlewskit (Ni7S6). W siarczkach zidentyfikowano wrostki arsenków niklu. Minerały kruszcowe występują w formie rozproszonej, ich ziarna są ksenomorficzne, o zróżnicowanych rozmiarach od kilku µm do 4 mm. Pierwotne minerały kruszcowe – chromit, pentlandyt, pirotyn i chalkopiryt w procesie serpentynizacji uległy przemianom, w wyniku czego powstały wtórne minerały kruszczowe – spinel Fe-Cr, cztery generacje magnetytu, siarczki Ni-Fe oraz arsenki niklu. W czasie serpentynizacji ze struktury chromitu był odprowadzany Cr, Al, Mg, a w ich miejsce podstawiane było Fe. W wyniku tego procesu krystalizował ferrichromit i magnetyt Ia. Magnetyt Ib wykrystalizował w pseudomorfozach po oliwinach i piroksenach. W zaawansowanym stadium serpentynizacji krystalizował magnetyt II równocześnie z siarczkami.

EN

Ultramafic rocks of the Braszowice–Brzeznica massif consist of harzburgites, dunites and lherzolites that are serpentinised in various degree. These rocks are regard as upper part of ultramafic sequence of the Sudetic ophiolite complex. Ultramafic rocks of ophiolite sequences are often associated with important mineral deposits like chrome, nickel, cobalt and PGE. EPMA analyses show that the most aboundant ore minerals are oxides like chromite, ferrichromite, magnetite. Sulphide ore minerals are mainly Fe-Ni sulphides. Documented sulphides are: heazlewoodite (Ni3S2), pentlandite(Ni,Fe)9S8, millerite (NiS), godlevskite (Ni7S6). In some sulphide grains occur nickel arsenides inclusions. Ore mineral are dispersed, forms xenomorphic grains from several µm to 4 mm in size. Primary ore minerals like chromite, pentlandite, pyrrhotite and chalkopyrite were affected by fluids, which results in precipitation of secondary mineral phases: Fe-Cr spinel, four generations of magnetite, Fe-Ni sulphides and Ni arsenides. During serpentinisation Cr, Al, Mg in chromite strutcutre were replaced by Fe. Result of this alteration is Fe-Cr spinel and magnetite Ia. Magnetite Ib crystalized in pseudomorphs after olivines and pyroxenenes. Magnetite II precipitate simultaneously with sulphides.

7

Magnetic mineralogy and paleomagnetism of serpentinized ultramafic rocks from the Braszowice–Brzeźnica fragment of Sudetic paleozoic ophiolite

Kądziałko-Hofmokl M., Jeleńska M., Delura K., Bylina P.

Acta Geophysica

|

2010

|

Vol. 58, no. 2

269-299

EN

Complex paleomagnetic, rock-magnetic and mineralogical studies were performed on serpentinized utramafic rocks from Braszowice– Brzeźnica massif (BB) situated at the southern extremity of the Niemcza Shear Zone, close to the Sudetic Marginal Fault. Studies of magnetic minerals revealed presence of several varieties of magnetite grains, and partly altered Cr-spinels. Paleomagnetic studies revealed stable component HS of natural remanence carried by magnetite formed probably during the initial serpentinization. The directions of HS have good grouping within each locality, but differ between localities. Studies of anisotropy of magnetic susceptibility (AMS) have shown that directions of anisotropy axes are steep instead of horizontal as is common within the Niemcza Shear Zone. Taking advantage of the directions of AMS we rotated the directions of HS and brought them to the reference direction for the Sudetes for 372 Ma. We suggest that after acquiring AMS and HS during the Upper Devonian, the BB became divided into multiple units due to tectonic activity in the region.

8

Uwagi o koncentacji ilmenitu w ofiolicie Ślęży w świetle badań petrologicznych

Majerowicz A.

Archiwum Mineralogiczne

|

2000

|

T. 53, z. 1-2

61-83

PL

Wzorując się głównie na badaniach autorów norweskich przeprowadzonych w ofiolitach Solund-Stavfjord, rozpatrzono na tle dotychczas przeprowadzonych badań petrologicznych koncentracje ilmenitu w bazytowych członach wschodnich partii ofiolitu Ślęży. Człony te obejmują komagmowe metagabra, metadoleryty i metabazalty. W pracy wykorzystano wyniki szczegółowych badań terenowych oraz interpretacji analiz chemicznych ze szczególnym uwzględnieniem w kilku próbkach takich pierwiastków, jak Ti, Zr, Cr i Ni, które - podobnie jak P, Y, Nb i HREE są najmniej mobilne w czasie niskiego i częściowo średniego stopnia metamorfizmu morskiego dna, którym najsilniej zostały dotknięte na Ślęży człony bazytowe. Magmy toleitowe wytopione w ilości około 20%, po których pozostał rezydualny harzburgit przeważający w ultramorficznym członie ofiolitu Ślęży, mogły kilkakrotnie podchodzić wyżej do większej komory magmowej w układzie otwartym. W czasie wznoszenia się magmy te mogły początkowo w mniejszych komorach ulegać modyfikacji, tworząc magmę ubogą w Fe i Ti oraz frakcję bardziej gęstą, bogatą w te pierwiastki. Z tej ostatniej powstały szlirowate nagromadzenia ilmenitu w skałach bazytowych Ślęży, zarówno w plutonicznym gabrze, jak też w wulkanicznych bazaltach i hipabisalnych dolerytach.

EN

Ilmenite concentrations in basic members of the eastern part of the Sleza ophiolite are discussed on the basis of the hitherto conducted petrological studies and of a comparison with the Solund-Stavfjord ophiolites studied by the Norwegian authors (Furnes et al. 1992). These members comprise comagmatic metagabbros, metadolerites and metabasalts. Apart from the detailed field analysis as well as interpretation of the chemical data, a behaviour of such elements as: Ti, Zr, Cr and Ni has been followed. Similarly to P, Y, Nb and HREE, these elements are least mobile in low- or partly medium-grade metamorphism of the sea floor, which affected the basic members of the Sleza massif. The tholeiitic magmas melted in about 20 % could migrate upwards to a bigger magma chamber in the open system. The harzburgite dominating in the ultramafic member of the Sleza ophiolite represents the residuum after the tholeiitic magmas. On their way upwards, the magmas could be modified in the smaller chambers resulting in the Fe and Ti-poor magma as well as a fraction rich in these elements. That last one gave the origin of ilmenite accumulations in the basic Sleza rocks, both in the plutonic gabbro and in volcanic basalts as well as in hypabyssal dolerites.